Kara Ocak

Vikipedi, özgür ansiklopedi
06.29, 24 Ocak 2021 tarihinde Cedreon (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 24715773 numaralı sürüm (Gerekçe: + nedensiz içerik silinmesi)
Kara Ocak
Karabağ Savaşı

Azerbaycan Cumhuriyeti posta pulu
Tarih19-20 Ocak 1990
Bölge
Sebep AHC-nin iktidarı ele geçirmek istemesi [1] ve Bakü'de yerli Ermeniler'e karşı katliamlar [2][3]
Sonuç SSCB'nin isyanı bastırması
Taraflar
SSCB Azerbaycan SSC
Komutanlar ve liderler

Sovyet Ordusu

  • KGB özel birlikleri
Güçler
26.000
Kayıplar
21 Sovyet[4] askerinin katledilmesi
Ölü: 133-137 sivil, Yaralı: 800'den fazla[kaynak belirtilmeli]

Kara Ocak[5] (Azerice: Qara Yanvar), Kara Cumartesi[6] veya 20 Ocak faciası,[7] 1990 Ocağında 19'unu 20'sine bağlayan gece Sovyet Ordusu'nun Azerbaycan SSC'nin başkenti Bakü'ye girmesiyle gerçekleştirilen katliam.

Arka plan

Bu katliama "Kara Ocak" denmektedir ve asıl neden ise Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti talepleri ile alakalıdır. Ermenilerin artan toprak talepleri karşısında büyük bir Azerbaycanlı kitlesi tepki göstermiş ve "Ermeniler Dışarı" sloganları atarak yürüyüşler tertiplemişlerdi. Buna misilleme olarak Ermenistan’da yaşayan çok sayıda Azerbaycanlı kovulmuştu.[8][9]

Sovyet Ordusunun Bakü'ye girmesi

13 Ocak 1990'da başlatılan Bakü Katliamını durdurmak için Sovyet Ordusu Bakü'ye girerek isyanı kanlı bir biçimde bastırdı. Sovyet birlikleri, 20 Ocak 1990'da Ermenileri korumak iddiası ile Bakü'ye giderek 143 kişiyi öldürdü.[10] Sovyet Ordusunun sert müdahelesi Azerbaycan halkında büyük tepkilere sebep oldu. Bu bastırmayı protesto eden Azerbaycan’lıları cezalandırmaktan öte, artan milliyetçi akımları ve bağımsızlık girişiminde bulunabilecek tüm Sovyet cumhuriyetlerine bir göz dağı niteliğindeydi. Ancak bu taktik geri tepti ve Sovyet yönetimi altındaki Azerbaycan'da, diğer Sovyet Cumhuriyetlerinde de olduğu gibi, milliyetçilik akımını ve bağımsızlık talebini hızlandırarak, Azerbaycan halkında Sovyet yönetiminin topluca reddine neden oldu ve Sovyetler Birliği'nin çöküşünü hızlandırdı.[11][12]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Bill Keller (28 January 1990). "UPHEAVAL IN THE EAST: SOVIET UNION; Force as a Last Resort: Armed Power Salvages Moscow's Facing Authority",The New York Times
  2. ^ Thomas, De Waal (2003). Black Garden: Armenia and Azerbaijan through peace and war. New York and London: New York University Press. pp. 90–93.
  3. ^ Robert Kushen, Conflict in the Soviet Union: Black January in Azerbaidzhan, 1991, Human Rights Watch, ISBN 1-56432-027-8, sf. 7.
  4. ^ [1]
  5. ^ Okan Yeşilot, Değişen dünya düzeninde Kafkasya, Kitabevi, 2005, ISBN 975-9173-10-7, s. 131.
  6. ^ http://www.ortakses.com/kara-ocak-kara-cumartesi-7438h.htm
  7. ^ XI. Türk Tarih Kongresi: Ankara, 5 - 9 Eylül 1990
  8. ^ İrfan Ülkü, Bağımsızlıktan Sonra Azerbaycan, İstanbul: Doğan Kitap, 2000, s.50.
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 8 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Haziran 2014. 
  10. ^ Kerim Yıldız, Deborah Russo, Azerbaycan-Ermenistan İnsan Hakları-Etik Azınlıklar, Scala Yayıncılık, Aralık 2000, s. 51.
  11. ^ Azerbaycan'da 'Kara Ocak'ın 20. yıldönümü BBC News, 20 Ocak 2010
  12. ^ http://www.nytimes.com/1990/01/18/world/upheaval-east-troops-seek-calm-azerbaijan-soviets-debate-cause-violence.html

Dış bağlantılar