Moskova Zafer Günü Geçit Törenleri
- Bu liste eksiktir, maddeyi geliştirerek yardımcı olabilirsiniz.
.jpg)
Moskova Zafer Günü Geçit Törenleri (Rusça: Парад Победы; Parad Pobedy), Sovyetler Birliği'nin II. Dünya Savaşı kapsamında Büyük Vatanseverlik Savaşı'nda Nazi Almanyası'nı mağlup etmesinden sonra Kızıl Ordu ve savaşa katılan diğer ordular tarafından Kızıl Meydan'da, Lenin'in Mozolesi önünde her sene, Nazilerin kayıtsız şartsız teslim olduğu tarih olan 9 Mayıs günü Zafer Günü kapsamında düzenlenen tarihi askerî geçit töreni. 1945 yılındaki ilk geçit töreni 24 Haziran'da yapılmıştır.
Törenler Zafer Sancağı'nın bir kopyası taşınarak başlamakta ve çok sayıda asker ve askerî aracın geçişine sahne olmaktadır.
Yıllara göre Zafer Günü Geçit Törenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]1945
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk geçit töreni olan 1945 Moskova Zafer Geçit Töreni, savaş sırasında "Silahlı Kuvvetler Başkomutanı" sıfatına sahip olan Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri ve Sovyetler Birliği Mareşali Josef Stalin'in emri üzerine gerçekleştirilmiştir.[1] Stalin ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi yöneticilerinin Lenin'in Mozolesi üzerinde izlediği törenin başlangıcında Sovyetler Birliği Mareşali Georgi Jukov ve Konstantin Rokossovski, sırasıyla beyaz ve siyah at üzerinde alana gelmişlerdir.
Kötü hava şartları nedeniyle savaş uçakları geçidi ve sivil halkın geçişi iptal edildi. Eğer hava şartları uygun olsaydı Alexander Novikov ve Alexander Golovanov önderliğinde çeşitli geçitler daha olacaktı. Tüm bunlara rağmen yaklaşık iki saat süren tarihi askerî geçit, Kızıl Meydan'da gerçekleşen en uzun ve en büyük askerî geçittir. Törene 40.000 asker ve 1.850 askerî araç ve diğer askerî malzeme katılmıştır.
2000
[değiştir | kaynağı değiştir]2000 Moskova Zafer Günü Geçit Töreni, Sovyetler Birliği'nin Büyük Vatanseverlik Savaş]'nda Nazi Almanyası'nı malup etmesinini 55. yıl dönümü dolayısıyla Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetleri tarafından Kızıl Meydan'da 9 Mayıs 2000 günü düzenlenen askerî geçit törenidir.[2][3][4] Saat 10:00'da başlayan geçit töreninin ana simgelerinden birisini Aziz George kurdelası oluşturmuştur. Tören II. Dünya Savaşı gazilerinin yürüyüşüyle sona ermiştir. Toplamda 11.000 kişinin yer aldığı törende 6.000 asker, 5000 savaş gazisi bulunmaktaydı.[5] Dönemin yeni seçilen[6] devlet başkanı Vladimir Putin ve eski devlet başkanı Boris Yeltsin töreni birlikte izlemişlerdir.[7][8]
Geçit töreninde Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından 1991-2000 yılları arasında Rusya'nın marşı olarak kullanılan Patrioticheskaya Pesnya (Türkçe: Yurtsever Şarkısı) marşı son kez çalınmıştır. Daha sonraki geçit törenlerinde bu marşın yerine Rusya Ulusal Marşı kullanılacaktır.
İsrail, Zafer Günü'nü yıllar sonra resmen bu törenin yapıldığı gün olan 9 Mayıs 2000'den itibaren tanımıştır.[9]
2005
[değiştir | kaynağı değiştir]
2005 Moskova Zafer Günü Geçit Töreni, 9 Mayıs 2005'te Kızıl Meydan'da Nazi Almanya'nın teslimininin 60. yılını kutlamak için gerçekleşen askerî törendir.[10] Geçit törenini Ivan Efremov, Moskova Askeri Bölgesi kumandanı, tarafından kumanda edildi ve Rusya Savunma Bakanlığı'ndan Ordu Generali Sergei Ivanov tarafından teftiş edildi. Muzik Moskova askeri karargahı Kombine Orkestrası tarafından gerçekleştirildi, Miralbay Valery Khalilov tarafından yönetildi. Birliklerin teftişinden sonra, Rusya Federasyonu Cumhurbaşkanı Vladimir Putin millete 6. tatil konuşmasını yaptı.
Katılımcılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Çin devlet başkanı Hu Jintao[10]
- Amerika Birleşik Devletleri başkanı George W. Bush[11]
- Büyük Britanya Başbakan Vekili John Prescott[12]* Danimarka Başbakanı Anders Fogh Rasmussen
- Hindistan Başbakanı Manmohan Singh[12]
- İspanya Başbakanı José Luis Rodríguez Zapatero
- İtalya başbakanı Silvio Berlusconi[12]
- Kanada Genel Valisi Adrienne Clarkson
- Güney Kore Başbakanı Roh Moo-hyun
- Hollanda Başbakanı Jan Peter Balkenende
- Polonya geçmiş askerî başkanı Wojciech Jaruzelski
- Almanya Şansölyesi Gerhard Schröder[13]
- Ukrayna Başbakanı Viktor Yuşçenko
- Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan
- Fransa cumhurbaşkanı Jacques Chirac[13]
- Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan[12]
- Avrupa Komisyonu Başkanı José Manuel Barroso
- Türkmenistan Cumhurbaşkanı Saparmurat Niyazov
- Tacikistan Cumhurbaşkanı Emomali Rahmon
- Japonya Başbakanı Junichiro Koizumi[10]
- Kazakistan devlet başkanı Nursultan Nazerbayev
2008
[değiştir | kaynağı değiştir]2008 Moskova Zafer Günü Geçit Töreni, Büyük Vatanperver Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın mağlubiyetinin 63. yıldönümünde yapılan askerî törendir. Rusya 1991'den beri ilk defa araç sergisini ve Soğuk Savaş'tan beri havacılık fuarını bu törende açmıştır. Geçit törenini Moskova Askeri Bölgesi kumandanı Vladimir Bakin tarafından kumanda edildi ve Savunma Bakanlığı'ndan Anatoliy Serdyukov tarafından teftiş edildi. Törende Rusya Devlet Başkanı Dmitry Medvedev bir konuşma yaptı. Törende Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetleri, Sınır Güvenlik Hizmeti kıtaları, EMERCOM kıtaları, İçişleri Bakanlığı İç Birlikleri, askerî akademisi öğrencileri ve diğer silahlı kuvvetler geçiş yaptı.
Geçit töreni hazırlıkları Alabino, Moskova Oblast'da yapılmıştı ve iki ay almıştır.
Araçlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Rusya'nın Sovyetler Birliği'nden sonraki tarihinde ilk defa zırhlı savaş aracı Kızıl Meydan töreninde yer aldı. Törene sunumun sırasına göre aşağıdaki araçlar katıldı:[14]
İlk grup
- Üç adet UAZ-469 yanında Ön birlikler bayrak grubu
- GAZ-2975
- BTR-80
- BMP-3
- BMD-4
- Sprut tank karşıtı silahı
- T-90
- 2S19 Msta
İkinci grup
- 9K22 Tunguska
- Tor Missile System
- Buk-M1-2
- BM-30 Smerch
- S-300
- Iskander M
- RT-2PM Topol
- Üç adet UAZ-469 yanında Arka birlikler bayrak grubu
Hava taşıtları
[değiştir | kaynağı değiştir]Sunum sırasına göre şu hava taşıtları geçiş yaptı;[15]
- 3 Mil Mi-8 (with flags)
- Antonov An-124 ve 2 Suhoy Su-27
- Tupolev Tu-160 ve 2 Mikoyan MiG-31
- Tupolev Tu-95, İlyuşin İl-78 ve 2 Mikoyan MiG-29 (Il-78 ve Tu-95 havada yakıt ikmali taklit ettiler)
- İlyuşin İl-78, Suhoy Su-24, Suhoy Su-34, havada yakıt ikmali taklidi yaptılar. Su-34'ler Lipetsk hava üssünden geldiler.
- 3 Tupolev Tu-22M
- 4 Suhoy Su-25
- 5 Suhoy Su-27 ve 4 Mikoyan MiG-29 (Rus Şovalyeleri ve Strizhi) akrotimi.
2009
[değiştir | kaynağı değiştir]
2009 Moskova Zafer Günü Geçit Töreni, Nazi Almanya mağlubiyeti ile neticelenen Büyük Vatanseverlik Savaşı'nın 64. kazanılma yıldönümünde yapılan askerî törendir. Geçit törenini Ordu Generali Valery Gerasimov, Moskova Askeri Bölgesi kumandanı, tarafından kumanda edilmiş ve Savunma Bakanlığı'ndan Anatoliy Serdyukov tarafından teftiş edilmiştir. Üçüncü Rusya Devlet Başkanı Dmitry Medvedev törende önceki törenlerden farklı konulara değinen bir konuşma yapmıştır. İsim vermeden diğer ülkeleri askerî bir maceraya karşı uyaran Medvedev'in bu konuşmasında üstü kapalı olarak Gürcistan Başkanı Mikhail Saakashvili'e ikaz niteliğinde mesaj gönderdiği yorumları yapılmıştır.[16]
Araçları
[değiştir | kaynağı değiştir]- UAZ-469
- GAZ-2975
- BTR-80
- BMP-3
- BMD-4
- Sprut anti-tank gun
- T-90A
- 2S19 Msta
- 9K22 Tunguska
- Tor Missile System
- Buk-M1-2
- BM-30 Smerch
- S-300
- Iskander M
- RT-2PM Topol
Hava taşıtları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kamov Ka-52
- Mil Mi-24
- Mil Mi-8
- Mil Mi-26
- Antonov An-124
- Beriev A-50
- Suhoy Su-27
- Tupolev Tu-160
- Mikoyan MiG-31
- Tupolev Tu-95
- İlyuşin İl-78
- Mikoyan MiG-29
- Suhoy Su-24
- Suhoy Su-34
- Tupolev Tu-22M
- Suhoy Su-25
- Suhoy Su-27 ve Rus Şovalyelerinden ve Strizhi'den 4 Mikoyan MiG-29 .
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ J.V. Stalin Eserler Cilt: 16 11 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: "Büyük anavatan savaşında Almanya üzerinde zafer dolayısıyla, 24 Haziran 1945'te Kızıl Meydan da sahra ordusu, deniz kuvvetleri ve Moskova Garnizonu birliklerinin, zafer geçidi olarak bir geçit töreni yapmalarına karar verdim. Geçit törenine şunlar katılacaktır: cephelerin birleşik alayları, Ülke Savunması Halkkomiserliği nin birleşik bir alayı, deniz kuvvetleri, savaş akademisi, askerî okullar ve Moskova Garnizon u birliklerinin birleşik bir alayı. Zafer geçidi, benim vekilim Sovyetler Birliği Mareşali Şukov tarafından kabul edilecektir. Zafer geçidi, Sovyetler Birliği Mareşali Rokkosovski tarafından yürütülecektir. Resmi geçidin organizasyonunda genel yönetimi, Moskova askerî çevre birliklerinin komutanı ve Moskova kenti garnizon şefi Orgeneral Artemyev e devrediyorum.", Erişim tarihi: 16 Kasım Eylül 2016.
- ^ Куликов, В. Г., & Устинов, Ю. С. (2000). Покрышкин на Параде Победы.
- ^ Г.Семенов, В.Горбунов. Парад-2000, 2001, s. 158.
- ^ "2000 Moskova Zafer Günü Geçit Töreni'nin tamamı - Orijinal Görüntüler". 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2016.
- ^ Рой Медведев. Время Путина[ölü/kırık bağlantı], (Rusça) Erişim tarihi: 16 Kasım 2016.
- ^ Wood, E. A. Performing memory: Vladimir Putin and the celebration of World War II in Russia. The Soviet and Post-Soviet Review, 2011, 38 (2), s. 172-200.
- ^ ИСТОРИЯ ВОЕННЫХ ПАРАДОВ НА КРАСНОЙ ПЛОЩАДИ 10 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (Rusça) Erişim tarihi: 18 Eylül 2016.
- ^ Шпак, Г. И. Воздушно-десантные войска России. Фонд развития местного самоуправления, 2000.
- ^ Israel to host most extensive Victory Day celebrations outside of former USSR, (İngilizce) Erişim tarihi: 18 Eylül 2016.
- ^ a b c "Leaders mourn Soviet wartime dead". BBC News Channel. BBC. 9 Mayıs 2005. 28 Mayıs 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2016.
- ^ Associated Press (10 Mayıs 2005). "Bush joins Putin for parade". Tulsa World. AP. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2016.
- ^ a b c d Bash, Dana; King, John (10 Mayıs 2005). "Bush dances after arrival in Georgia". CNN International. 2 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2016.
- ^ a b Parfitt, Tom (23 Mart 2015). "Leaders' snub of Moscow victory parade 'insult to soldiers', says Russia". The Telegraph. 10 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2016.
- ^ Moscow Victory Parade of 2008. Ground vehicles part 7 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Direkt alım arşivi
- ^ Moscow Victory Parade of 2008. Aircraft part 7 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Direkt alım arşivi
- ^ Moscow Times, "Medvedev Hints of New Georgia War", 12 Mayıs 2009 [1] 17 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim tarihi 2009-05-14.Arşivlenmiş 6 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2009-07-31.