Beriev A-50
| Beriev A-50 | |
|---|---|
 | |
| Türü | Havadan Erken Uyarı ve Kontrol (AEW&C) |
| Ulusal köken |  Sovyetler Birliği |
| Üretici | Beriev |
| İlk uçuş | 1978 |
| Hizmete giriş | 1984 |
| Ana kullanıcı | Rusya Hava Kuvvetleri |
| Üretim sayısı | 40 (Yaklaşık) |
Beriev A-50 Shmel (Rusça: Шмель(Yaban Arısı)) (NATO raporlama adı: 'Mainstay') İlyuşin İl-76 hava platformu tabanlı bir Rus Havadan Erken Uyarı ve Kontrol uçağıdır. Tupolev Tu-126 'Moss' un yerini almak üzere geliştirilen A-50 ilk uçuşunu 1978 yılında gerçekleştirdi. 1984 yılında Rusya Hava Kuvvetlerinde hizmete girdi. 1992 itibarıyla yaklaşık 40 adet üretilmiştir.
Tasarım ve Geliştirme[değiştir | kaynağı değiştir]
15 kişiden oluşan görev personeli, anteni uçağın sırtındaki 29 ft 9 in (9.00 m) yarıçaplı dönen bir radar kubbesine yerleştirilmiş Liana izleme radarından verileri toplar. A-50 maksimum 10 adet savaş uçağını konrol edebilmektedir. Uçak maksimum kalkış ağırlığı olan 190 ton ile üssünden havalanıp 1000 km menzile kadar 4 saat sürekli uçabilir.
Uçağa teorik olarak IL-78 tarafından havada yakıt ikmali yapılabilmesine rağmen uçuş testleri sırasında radar kubbesinin tanker uçağın kuyruk türbülansına girerek aşırı derecede sarsıntı yaptığından dolayı bunun neredeyse imkânsız olduğu görülmüştür.[1] "Vega-M" radarı Moskova 'da MNIIP tarafından geliştirilmiş ve NPO Vega-M tarafından üretilmiştir. "Vega-M" radarı 230 kilometre menzil içindeki 50 farklı hedefi aynı anda izleyebilmektedir. Gemi benzeri büyük hedefler 400 km uzaklıktan izlenebilmektedir.
Modeller[değiştir | kaynağı değiştir]
- A-50M - Modernize edilmiş Rus Modeli[2]
- A-50U - Güncellenmiş Rus Modeli
- Izdeliye-676[3] - Bir kereye mahsus üretilen geçici Telemetri ve izleme modeli
- Izdeliye-776[3] - Bir kereye mahsus üretilen geçici Telemetri ve izleme modeli
- Izdeliye-976 (SKIP)[3] - (СКИП - Самолетный
Контрольно-Измерительный Пункт, Hava Platformu Denetleme Ölçüm ve Kontrol Merkezi) - Il-76 tabanlı Menzil Kontrol ve Füze İzleme platformu. İlk olarak Raduga Kh-55 güdümlü nükleer füzelerinin testlerini desteklemek için üretilmiştir. Diğer ekipmanlarla donatılmış sabit radar kapağı ve camlı seyir subayı kokpiti vardır (Bir prototip ve beş adet üretim)
- Izdeliye-1076[3] - Bir kereye mahsus üretilen özel görev modeli. Görevi hakkında bilgi yoktur.
- A-50I - İsrail Phalcon radarı donanımlı model, Çin için tasarlanmış ancak ABD'nin yoğun baskılarıyla proje iptal edilmiştir.
- A-50E/I - Rus Shmel ya da İsrail Phalcon radarı donanımlı ihraç modeli.
- KJ-2000 - Çin tarafından geliştirilen A-50I hava platformu tabanlı model.
Kullanıcılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Rusya Hava Kuvvetleri - 29 adet kullanımda
- Sovyet Hava Kuvvetleri (Eski)
- Sovyet Hava Savunma Gücü (Eski)
Teknik Özellikler (A-50)[değiştir | kaynağı değiştir]
Veri kaynağı [kaynak belirtilmeli]
Genel özellikler
- Mürettebat: 15
- Uzunluk: 49,59 m (162 ft 8 in)
- Kanat açıklığı: 50,5 m (165 ft 8 in)
- Yükseklik: 14,76 m (48 ft 5 in)
- Kanat alanı: 300 m2 (3.200 ft2)
- Kanat profili: root: TsAGI P-151 (13%); tip: TsAGI P-151 (10%)[4]
- Boş ağırlık: 75.000 kg (165.347 lb)
- Maksimum kalkış ağırlığı: 170.000 kg (374.786 lb)
- Güç kaynağı: 4 × Soloviev D-30KP turbofan motor, her biri 117,68 kN (26.460 lbf) itme
Performans
- Maksimum sürat: 900 km/sa (560 mph, 490 kn)
- Menzil: 7.500 km (4.700 mi, 4.000 nmi)
- Azami irtifa: 12.000 m (39.000 ft)
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
İlgili Geliştirmeler: İlyuşin İl-76, KJ-2000
Muadil Hava Araçları: E-3 Sentry
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ [Ilyushin IL-76, Russia's Versatile Airlifter, Aerofax]
- ^ "Russia modernizes fleet of A-50M AWACS planes". 9 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2009.
- ^ a b c d [Gordon, Yefim, OKB Ilyushin, 2004, London]
- ^ Lednicer, David. "The Incomplete Guide to Airfoil Usage". m-selig.ae.illinois.edu. 5 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2019.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Beriev A-50 ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- vectorsite.net Beriev A-50
- Spyflight.co.uk - Beriev A-50 Mainstay
- Aviation.ru A-50
- Red-stars.org - A-50 Mainstay6 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Source article of NVO (in Russian)17 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Iranian AWACS (in Persian)