Karamanî Mehmed Paşa: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Noyder (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Noyder (mesaj | katkılar)
24. satır: 24. satır:




==Hayati==
==Hayatı==


Karaman'da doğmuştur. Okumak için İstanbul'a gidip [[Veli Mahmut Paşa]] tarafından inşa edilmiş medresede eğitim gördü. Daha sonra medresede bir muderris olarak çalıştı.
[[Karaman]]'da 13 Eylul [[1458]]'de doğmuştur. Okumak için İstanbul'a gidip [[Veli Mahmut Paşa]] tarafından inşa edilmiş medresede eğitim gördü. Daha sonra medresede bir müderris olarak çalıştı.


Ilmiye sinifinin yuksek kisminda oldugu icin Fatih'e danismanlik yapti. Cok gecmeden [[Nisanci]] gorevine atandi. Fatih Sultan Mehmed'in hazirlamis oldugu '''Kanunname''''nin bas yazarinin Nisaci Karamanli Mehmet oldugu belirtilmektedir.<ref>Ayhan Buz: ''Osmanlı Sadrazamları'', Neden Yayınları, İstanbul, 2009 ISBN 978-975-254-278-5 p 25</ref>Fatih Sultan Mehmed'in [[Akkoyunlu]] hukumdari [[Uzun Hasan]]'a yazmis oldugu yuksek edebi degeri olan mektuplari hazirlamakta da sultana destek sagladigi bildirilmektedir.<ref>[http://www.e-tarih.org/biyografi.php?b=219&isim=Karamanî%20Mehmed%20Paşa Karamanlı Mehmet Paşa biyografisi]</ref>
İlmiye sınıfının yüksek kısmında olduğu için Fatih'e danışmanlık yaptı. Çok geçmeden [[Nişancı]] görevine atandı. Fatih Sultan Mehmed'in hazırlamış olduğu '''Kanunname''''nin yazarının Nişancı Karamanlı Mehmet olduğu belirtilmektedir.<ref>Ayhan Buz (2009), ''Osmanlı Sadrazamları'', İstanbul: Neden Yayınları, , ISBN 978-975-254-278-5 say.25</ref>Fatih Sultan Mehmed'in [[Akkoyunlu]] hükümdarı [[Uzun Hasan]]'a yazmış olduğu yüksek edebi değeri olan mektupları hazırlamakta da sultana destek sağladığı bildirilmektedir.<ref>[http://www.e-tarih.org/biyografi.php?b=219&isim=Karamanî%20Mehmed%20Paşa Karamanlı Mehmet Paşa biyografisi]</ref>


1453'de Istanbul'un Fethi'nden sonra hemen idam edilen sadrazam [[Çandarlı (2.) Halil Paşa]]'dan sonra Fatih Sultan Mehmed'in sectigi sadrazamlarin hepsi [[devsirme]] asilli ve saray [[Enderun]] okulu egitimli "kullar" oldugu ve Sulatan'in boylece Sadrazam'in Turk asillilardan ayri bir klik kurmasinin onlemek istedigi tarihcilerin cok dikkatini cekmistir. Osmanli Devleti'nin yuklesi doneminde "kullar" ile "Turk asillilar" arasinda mucadelede "kullar"'in ustun geldigi bir tarih teorisi cok tartsima dogurmustur. Bu "tarihsel surec" icinde 1477'de Karamanli Turk asilli Karamanli Mehmet Pasa'nin sadrazam olarak goreve getirilmesi bu teoriye uymaz olarak isaret edilmektedir.<ref>Mevlut Uluğtekin Yılmaz (1998) ''Osmanlı’nın Arka Bahçesi'', Ankara,</ref>
1453'de İstanbul'un Fethi'nden sonra hemen idam edilen sadrazam [[Çandarlı (2.) Halil Paşa]]'dan sonra Fatih Sultan Mehmed'in seçtiği sadrazamların hepsi [[devşirme]] asıllı ve saray [[Enderun]] okulu eğitimli "kullar" olduğu ve Sultan'ın böylece Sadrazam'ın Türk asıllılardan ayrı bir klik kurmasının önlemek istediği tarihçilerin çok dikkatini çekmiştir. Osmanlı Devleti'nin yükseleşi döneminde "kullar" ile "Türk asıllılar" arasında mücadelede "kullar"'ın üstün geldiği bir tarih teorisi olarak çok tartışma doğurmuştur. Bu "tarihsel süreç" içinde 1477'de Karamanlı Türk asıllı Karamanlı Mehmet Paşa'nın sadrazam olarak göreve getirilmesi bu teori ile uyuşmaz oldugu işaret edilmektedir.<ref>Mevlüt Uluğtekin Yılmaz (1998) ''Osmanlı’nın Arka Bahçesi'', Ankara,</ref>


Karamanli Mehmet Pasa'nin 3 kusur yil suren sedareti sirasinda Osmanli Develti'inin ic idaresinin rreformlari ile ugratigi bildirilmektedir.
Karamanlı Mehmet Paşa'nın 3 kusur yıl süren sedareti sırasında Osmanlı Devleti'inin idaresinin reformları ile uğratığı bildirilmektedir.


1481'de Fatih Sultan Mehmet oldugunde geleneksel olarak Sadrazamin yeni Sultan tahta gecene kadar eski Sultan'in olum haberini gizli tutmasi gerekmekte idi. Sadrazam olan Karamanli Mehmet Pasa Fatih'in varisi olan ve Istanbul'dan uzakta bulunan iki ogluna. [[II. Beyazid|Beyazid]]'a [[Amasya]]'ya ve [[Cem Sultan]]'a [[Karamana]]'a, babalarinin oldugunu bildiren haberciler gonderdi.<ref>Nicolae Jorga (cev. Nilüfer Epçeli) (2009) ''Geschiste des osmanischen'' , Cilt 2 . İstanbul: Yeditepe Yayınları, ISBN 975 6480 17 3 say.204</ref>. Cem Sultan'in bulundugu Karaman Istanbul'a daha yakindi ve Karaman Sadrazam'in dogum sehri idi. Karamnali Mehmet Pasa'nin bu tutumu Cem Sultan'in taraftari oldugu suphesini dogurmaktaydi. Istanbul'da bulunan yeniceriler Beyazit tarafini tutmaktaydilar. Daha ilk yeni sultan Istanbul'a ulasmadan yeniçeriler ayaklandilar ve Sadrazam Karamanli Mehmet Pasa'yi oldurduler.<ref>Lord Kinross (cev. Meral Gaspıralı) (2008), ''The Ottoman Centuries'' İstanbul: Altın Kitaplar, ISBN 978 975 21 0955 1 say. 160</ref>
1481'de Fatih Sultan Mehmet öldüğünde geleneksel olarak Sadrazamın yeni Sultan tahta geçene kadar eski Sultan'ın ölüm haberini gizli tutması gerekmekte idi. Sadrazam olan Karamanlı Mehmet Paşa Fatih'in varisi olan ve İstanbul'dan uzakta bulunan iki oğluna, [[II. Beyazid|Beyazid]]'a [[Amasya]]'ya ve [[Cem Sultan]]'a [[Karaman]]'a, babalarının öldüğünü bildiren haberciler gönderdi.<ref>Nicolae Jorga (çev. Nilüfer Epçeli) (2009) ''Geschiste des osmanischen'' , Cilt 2 . İstanbul: Yeditepe Yayınları, ISBN 975 6480 17 3 say.204</ref>. Cem Sultan'ın bulunduğu Karaman İstanbul'a daha yakındı ve Karaman Sadrazam'ın doğum şehri idi. Karamanlı Mehmet Paşa'nın bu tutumu Cem Sultan'ın taraftarı olduğu şüphesini doğurmaktaydı. İstanbul'da bulunan yeniçeriler Beyazıt tarafını tutmaktaydılar. Daha yeni sultan İstanbul'a ulaşmadan yeniçeriler ayaklandılar ve 4 Mayis 1481, Sadrazam Karamanlı Mehmet Paşa' öldürdüler.<ref>Lord Kinross (çev. Meral Gaspiralı) (2008), ''The Ottoman Centuries'' İstanbul: Altın Kitaplar, ISBN 978 975 21 0955 1 say. 160</ref>


{{başlangıç kutusu}}
{{başlangıç kutusu}}
40. satır: 40. satır:
|önce = [[Gedik Ahmed Paşa]]
|önce = [[Gedik Ahmed Paşa]]
|başlık= [[Dosya:Sadrazamlik-nisanlari.svg|25px]]<br/> [[Yükseliş Dönemi Osmanlı Sadrazamları listesi|Osmanlı Sadrazamı]]
|başlık= [[Dosya:Sadrazamlik-nisanlari.svg|25px]]<br/> [[Yükseliş Dönemi Osmanlı Sadrazamları listesi|Osmanlı Sadrazamı]]
|yıllar= [[1477]]- [[1481]]
|yıllar= [[1477]] - [[4 Mayıs]] [[1481]]
|sonra= [[İshak Paşa]]}}
|sonra= [[İshak Paşa]]}}
{{bitiş kutusu}}
{{bitiş kutusu}}

Sayfanın 13.24, 10 Mart 2012 tarihindeki hâli

Karamanlı Mehmed Paşa
Osmanlı Sadrazamı
Görev süresi
1477-1581
Yerine geldiği Gedik Ahmed Paşa
Yerine gelen İshak Paşa
Kişisel bilgiler
Doğum Karaman
Ölüm 1481
İstanbul


Karamanlı Mehmet Paşa (d. ?, Karaman - ö. 1481, İstanbul) Fatih Sultan Mehmet saltanatında 1477-1481 yılları arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.


Hayatı

Karaman'da 13 Eylul 1458'de doğmuştur. Okumak için İstanbul'a gidip Veli Mahmut Paşa tarafından inşa edilmiş medresede eğitim gördü. Daha sonra medresede bir müderris olarak çalıştı.

İlmiye sınıfının yüksek kısmında olduğu için Fatih'e danışmanlık yaptı. Çok geçmeden Nişancı görevine atandı. Fatih Sultan Mehmed'in hazırlamış olduğu Kanunname'nin yazarının Nişancı Karamanlı Mehmet olduğu belirtilmektedir.[1]Fatih Sultan Mehmed'in Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan'a yazmış olduğu yüksek edebi değeri olan mektupları hazırlamakta da sultana destek sağladığı bildirilmektedir.[2]

1453'de İstanbul'un Fethi'nden sonra hemen idam edilen sadrazam Çandarlı (2.) Halil Paşa'dan sonra Fatih Sultan Mehmed'in seçtiği sadrazamların hepsi devşirme asıllı ve saray Enderun okulu eğitimli "kullar" olduğu ve Sultan'ın böylece Sadrazam'ın Türk asıllılardan ayrı bir klik kurmasının önlemek istediği tarihçilerin çok dikkatini çekmiştir. Osmanlı Devleti'nin yükseleşi döneminde "kullar" ile "Türk asıllılar" arasında mücadelede "kullar"'ın üstün geldiği bir tarih teorisi olarak çok tartışma doğurmuştur. Bu "tarihsel süreç" içinde 1477'de Karamanlı Türk asıllı Karamanlı Mehmet Paşa'nın sadrazam olarak göreve getirilmesi bu teori ile uyuşmaz oldugu işaret edilmektedir.[3]

Karamanlı Mehmet Paşa'nın 3 kusur yıl süren sedareti sırasında Osmanlı Devleti'inin iç idaresinin reformları ile uğratığı bildirilmektedir.

1481'de Fatih Sultan Mehmet öldüğünde geleneksel olarak Sadrazamın yeni Sultan tahta geçene kadar eski Sultan'ın ölüm haberini gizli tutması gerekmekte idi. Sadrazam olan Karamanlı Mehmet Paşa Fatih'in varisi olan ve İstanbul'dan uzakta bulunan iki oğluna, Beyazid'a Amasya'ya ve Cem Sultan'a Karaman'a, babalarının öldüğünü bildiren haberciler gönderdi.[4]. Cem Sultan'ın bulunduğu Karaman İstanbul'a daha yakındı ve Karaman Sadrazam'ın doğum şehri idi. Karamanlı Mehmet Paşa'nın bu tutumu Cem Sultan'ın taraftarı olduğu şüphesini doğurmaktaydı. İstanbul'da bulunan yeniçeriler Beyazıt tarafını tutmaktaydılar. Daha yeni sultan İstanbul'a ulaşmadan yeniçeriler ayaklandılar ve 4 Mayis 1481, Sadrazam Karamanlı Mehmet Paşa'yı öldürdüler.[5]

Önce gelen:
Gedik Ahmed Paşa

Osmanlı Sadrazamı

1477 - 4 Mayıs 1481
Sonra gelen:
İshak Paşa

Kaynakça

  1. ^ Ayhan Buz (2009), Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Yayınları, , ISBN 978-975-254-278-5 say.25
  2. ^ Karamanlı Mehmet Paşa biyografisi
  3. ^ Mevlüt Uluğtekin Yılmaz (1998) Osmanlı’nın Arka Bahçesi, Ankara,
  4. ^ Nicolae Jorga (çev. Nilüfer Epçeli) (2009) Geschiste des osmanischen , Cilt 2 . İstanbul: Yeditepe Yayınları, ISBN 975 6480 17 3 say.204
  5. ^ Lord Kinross (çev. Meral Gaspiralı) (2008), The Ottoman Centuries İstanbul: Altın Kitaplar, ISBN 978 975 21 0955 1 say. 160

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

  • Danişmend, İsmail Hâmi, (1961) Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul:Türkiye Yayınevi.
  • Tektaş, Nazım (2002) Sadrazamlar-Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı, İstanbul:Çatı Kitapları.