2023 Vilnius zirvesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
NATO Zirvesi Vilnius 2023
2023 Vilnius Zirvesi
ÜlkeLitvanya
Tarih11-12 Temmuz 2023
Ev sahibi şehirVilnius
Önceki2022 Madrid zirvesi
Sonraki2024 Washington zirvesi
Resmî web sitesinato.int

2023 Vilnius zirvesi, 11-12 Temmuz 2023 tarihlerinde Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta düzenlenen NATO zirvesi. Zirve resmi olarak 2022 Madrid zirvesi sırasında önerildi. Zirve'nin gündem maddelerini, Rusya'nın Ukrayna'da devam eden işgali ve Ukrayna ile İsveç'in olası NATO üyelikleri oluşturdu.[1]

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Zirve, Rusya'nın devam eden Ukrayna işgali bağlamında yapıldı. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenskyy, Ocak 2023'te Litvanya Parlamentosu'na yaptığı konuşmada zirveyi kader anı olarak nitelendirdi.[2] Ukrayna, Vilnius zirvesinde NATO'ya resmi olarak davet edilme arzusunu dile getirdi.[3] 8 Temmuz 2023 itibarıyla, Ukrayna'nın NATO üyeliğine desteğini resmen beyan eden 24 üye devlet vardı.[4][5] 4 Temmuz 2023'teki zirve öncesinde Litvanya'nın eski Cumhurbaşkanı Dalia Grybauskaitė, Rusya'nın saldırganlığını engelleyemeyen Batılı liderleri eleştirdi ve Ukrayna'yı NATO'ya davet etmeyi reddetmenin hata olacağını söyledi.[6]

Finlandiya'nın 2023'ün başlarında NATO'ya katılmasının ardından, birçok NATO üye ülkesi arasında Türkiye ve Macaristan'ın onay sürecini tamamlayacağı ve zirveden önce İsveç'in katılımına izin vereceği beklentisi vardı.[7] Ancak Türkiye'nin itirazları nedeniyle başarı olasılığı belirsizliğini koruyor.[8]

NATO üyesi olmayan Avustralya, Japonya, Yeni Zelanda ve Güney Kore; Çin ve Rusya ile artan gerilim nedeniyle NATO ile bağlarını güçlendirmek amacıyla zirveye katıldı.[9][10]

Hazırlıklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Güvenlik[değiştir | kaynağı değiştir]

Litvanya Onursal Koruma Servisi'nden bir temsilciye göre, zirveye 40 devlet başkanı ve 150'ye kadar diğer üst düzey yetkili katılacak ve kişisel korumaya ihtiyaç duyulacak.[11] Emniyet ve güvenliği sağlamak için Litvanya, terörle mücadele birimi ARAS ve Kriminal Polis Bürosu da dahil olmak üzere yaklaşık 1.500 polis memurunun yanı sıra Litvanya Silahlı Kuvvetlerinden 3.000'den fazla asker görevlendirdi.[11] Ek olarak, Letonya ve Polonya'dan polis memurları güvenliğe yardım edecek ve Litvanya Özel Harekat Kuvvetlerine yardım edecek Polonya Özel Kuvvetleri birliği de dahil olmak üzere NATO ülkelerinden yaklaşık 1.000 asker de katılacak.[11][12] Genel olarak, 12.000'e kadar subay ve asker hazır bulunacak.[11] Güvenlik personeline ek olarak İspanya'nın, Litvanya'nın kendi NASAMS sistemlerine ek olarak NASAMS hava savunma sistemini Letonya'daki uzun vadeli konumundan geçici olarak Vilnius'a taşıdığı bildirildi.[11] Benzer şekilde Alman Silahlı Kuvvetleri de MIM-104 Patriot uzun menzilli hava savunma sistemini Vilnius Uluslararası Havalimanı'na yerleştirdi.[13][14] NATO , Baltık Denizi'ne ek savaş gemileri gönderdi.[15] KBRN görev gücü de konuşlandırıldı.[11]

Litvanya Devlet Sınır Muhafız Servisi, 7 Temmuz'dan 13 Temmuz'a kadar, Litvanya'nın Letonya ve Polonya ile olan sınır kontrol noktalarında, havaalanlarında ve deniz limanlarında Schengen Bölgesi iç sınır kontrolünün eski haline getirileceğini duyurdu.[16] Etkinlik süresince, etkinlikten önceki ve sonraki günlerde, Vilnius Belediyesi tarafından Vilnius Eski Kenti'nin tamamının ve şehir merkezinin birçok bölümünün kapatılması da dahil olmak üzere birçok trafik kısıtlaması duyuruldu. Araçlar.[17] Ayrıca, 11-12 Temmuz tarihleri arasında Vilnius ve çevresindeki hava sahası üzerinden yapılan tüm uçuşlar yasaklanacak ve Vilnius Havalimanı'ndan tarifeli uçuşlar askıya alınacak.[18] Litvanya Havalimanlarından bir temsilciye göre, Litvanya'daki diğer iki sivil havalimanı olan Kaunas Havalimanı ve Palanga Havalimanı çalışmaya devam edecek ancak gecikmeler yaşanabilir.[19]

Zirve[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan ve bir dizi başka lider, zirvenin arifesinde Pazartesi günü Vilnius'a gelmeye başladı.[20] Akşam saatlerinde Genel Sekreter Jens Stoltenberg, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İsveç Başbakanı Ulf Kristersson arasında bir görüşme gerçekleştirdi. Saatler süren müzakerelerin ardından Stoltenberg, Erdoğan'ın İsveç'in NATO'ya katılımının önündeki engeli kaldırmayı ve bir an önce onaylanmasını sağlamayı kabul ettiğini duyurdu.[21]

Stoltenberg, Ukrayna'daki savaş devam ederken Kiev'in NATO üyesi olmayacağını ve zirvenin Ukrayna'nın NATO'ya katılması için resmi bir davet anlamına gelmediğini, ancak ülkelerin Ukrayna'nın NATO'ya katılıp katılamayacağı konusunda bölünmüş durumda olduğunu belirtti. savaş biter.[22] Ukrayna cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenskyy, NATO'nun savaş bittikten sonra Ukrayna'nın bir an önce katılmasına izin vermesini istediğini ifade etti. Ancak diğer ülkeler, Ukrayna'nın NATO'ya bu kadar çabuk kabul edilmesinin potansiyel olarak Rus saldırganlığını artırabileceğinden ve savaşı daha da ileriye sürükleyebileceğinden korkuyordu.[23] Stoltenberg, zirvenin Ukrayna için birkaç yıl boyunca uzun vadeli bir yardım programı oluşturmasını beklediğini de belirtti. "Yakıt, tıbbi malzemeler, mayın temizleme ekipmanı ve duba köprüleri dahil olmak üzere kritik ihtiyaçlar için şimdiden 500 milyon avro [548 milyon dolar] taahhüt ettik. Askeri hastaneler de dahil olmak üzere Ukrayna'nın güvenlik ve savunma sektörünün inşasına da yardımcı olacağız. Ve Ukrayna'nın Sovyet döneminden NATO teçhizatına ve standartlarına geçişine yardımcı olacağız" dedi.[1]

Katılımcılar[değiştir | kaynağı değiştir]

NATO üyesi olmayan ülkeler
Ülke veya kuruluş Temsil eden Makam Ref.
 NATO Jens Stoltenberg Genel Sekreter [24]
 Almanya Scholz, OlafOlaf Scholz Şansölye [25]
 Amerika Birleşik Devletleri Joe Biden Başkan [26]
 Arnavutluk Edi Rama Başbakan [27]
 Avustralya Anthony Albanese Başbakan [28][29]
 Belçika Alexander De Croo Başbakan
 Birleşik Krallık Rishi Sunak Başbakan [30]
 Bulgaristan Nikolai Denkov Başbakan [31]
 Çekya Petr Pavel Başkan
 Danimarka Mette Frederiksen Başbakan
 Estonya Kaja Kallas Başbakan [32]
 Finlandiya Sauli Niinistö Başkan [33]
 Fransa Emmanuel Macron Başkan [28][34]
 Güney Kore Yoon Suk Yeol Cumhurbaşkanı [28][35]
 Gürcistan Darchiashvili, IliaIlia Darchiashvili Dışişleri Bakanı [36]
 Hırvatistan Zoran Milanović Cumhurbaşkanı [37]
 Hollanda Mark Rutte Başbakan
 İspanya Pedro Sánchez Başbakan
 İsveç Ulf Kristersson Başbakan
 İtalya Giorgia Meloni Başbakan
 İzlanda Katrín Jakobsdóttir Başbakan
 Japonya Fumio Kishida Başbakan [28][38]
 Kanada Trudeau, JustinJustin Trudeau Başbakan [39]
 Karadağ Jakov Milatović Cumhurbaşkanı
 Kuzey Makedonya Dimitar Kovačevski Başbakan
 Letonya Krišjānis Kariņš Başbakan
 Litvanya Gitanas Nausėda (ev sahibi) Cumhurbaşkanı
 Lüksemburg Xavier Bettel Başbakan [40]
 Macaristan Viktor Orbán Başbakan
 Norveç Jonas Gahr Støre Başbakan
 Polonya Andrzej Duda Cumhurbaşkanı [41]
 Portekiz António Costa Başbakan
 Romanya Klaus Iohannis Cumhurbaşkanı
 Slovakya Zuzana Čaputová Cumhurbaşkanı
 Slovenya Robert Golob Başbakan
 Türkiye Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı [42]
 Ukrayna Volodymyr Zelenskyy Devlet Başkanı [43]
 Yeni Zelanda Chris Hipkins Başbakan [28][29]
 Yunanistan Kyriakos Mitsotakis Başbakan [42]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "NATO membership of Ukraine, Sweden in focus at Vilnius summit". www.aljazeera.com (İngilizce). 11 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  2. ^ "Zelenskyy Hopes That NATO Summit in Lithuania Will Be Fateful". www.eurointegration.com.ua. 13 Ocak 2023. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023. 
  3. ^ "Ukraine wants NATO invite at Vilnius summit, urges 'courage,' Zelenskiy aide says". Reuters. 29 Haziran 2023. 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2023. 
  4. ^ "Portugal supports Ukraine's membership in NATO when conditions allow". www.ukrinform.net (İngilizce). 8 Temmuz 2023. 8 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2023. 
  5. ^ "Turkey's Erdogan says Ukraine deserves NATO membership". CNN (İngilizce). 7 Temmuz 2023. 8 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  6. ^ "Europe said Baltics were right about Russia, but is ignoring us again, says Lithuania's former president". LRT. 4 Temmuz 2023. 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2023. 
  7. ^ "Lithuania hopes Sweden will join NATO ahead of Vilnius summit despite Hungary's objection". LRT. 29 Haziran 2023. 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2023. 
  8. ^ "Sweden's NATO bid could face delay beyond Vilnius summit - Western official". Reuters. 28 Haziran 2003. 28 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2003. 
  9. ^ "Statement of the NATO Secretary General with representatives of Australia, New Zealand, Japan and South Korea". NATO. 5 Nisan 2023. 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2023. 
  10. ^ "With eye on China, Japan to deepen ties with NATO at key leaders' summit". The Japan Times. 2 Temmuz 2023. 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2023. 
  11. ^ a b c d e f "Unprecedented scale: 12,000 officers, troops to ensure security during NATO summit in Vilnius". Lithuanian National Radio and Television (İngilizce). 3 Temmuz 2023. 3 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023. 
  12. ^ "Poland to send special forces contingent to Lithuania for NATO summit". Lithuanian National Radio and Television. 30 Haziran 2023. 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2023. 
  13. ^ "Germany deploys Patriot air defence system for NATO summit in Vilnius". Lithuanian National Radio and Television (İngilizce). 29 Haziran 2023. 3 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023. 
  14. ^ "Nausėda lankysis „Patriot" dislokacijos vietoje Vilniuje" [Nausėda will visit the "Patriot" deployment site in Vilnius]. Delfi (Litvanca). 7 Temmuz 2023. 8 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2023. 
  15. ^ "NATO sends more warships to the Baltic Sea". LRT. 4 Temmuz 2023. 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2023. 
  16. ^ "Lithuania to reinstate checks on borders with Poland, Latvia for NATO summit". Lithuanian National Radio and Television (İngilizce). 31 Mayıs 2023. 3 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023. 
  17. ^ "NATO viršūnių susitikimas Vilniuje" [NATO summit in Vilnius]. NATO viršūnių susitikimas Vilniuje (Litvanca). 3 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023. 
  18. ^ "Dažnai užduodami klausimai" [NATO summit in Vilnius — FAQ]. NATO viršūnių susitikimas Vilniuje (Litvanca). 3 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023. 
  19. ^ "NATO viršūnių susitikimas: svarbiausia informacija keleiviams" [NATO summit: essential information for passengers]. Kaunas Airport (Litvanca). 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023. 
  20. ^ "US President Joe Biden arrives in Lithuania – photos". LRT. 10 Temmuz 2023. 11 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  21. ^ "Turkey's Erdogan to back Sweden joining Nato - Stoltenberg". BBC News. 10 Temmuz 2023. 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  22. ^ "Explainer: What's on the table for NATO at Vilnius summit?". Reuters (İngilizce). 10 Temmuz 2023. 11 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2023.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  23. ^ "Nato summit: Ukraine's future membership to be discussed by leaders in Vilnius". BBC News (İngilizce). 10 Temmuz 2023. 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2023. 
  24. ^ "NATO chief offers Vilnius summit preview at White House". Al Jazeera (İngilizce). 13 Haziran 2023. 25 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2023. 
  25. ^ "Tautiškos giesmės" giedojimas Lietuvoje ir visame pasaulyje". Delfi. 7 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2023. 
  26. ^ "Sky-high NATO summit costs raise questions in Lithuania". euronews (İngilizce). 8 Mayıs 2023. 27 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2023. 
  27. ^ "NATO summit in Lithuania, Rama: Albania ready to commit additional troops". Euronews Albania. 9 Temmuz 2023. 11 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  28. ^ a b c d e "Ahead of the NATO Summit in Vilnius: What Vilnius Residents and Visitors Need to Know". Vilnius City Municipality. 29 Mayıs 2023. 22 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2023. 
  29. ^ a b "Australia prime minister to attend NATO summit in July". Reuters (İngilizce). 21 Nisan 2023. 27 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2023. 
  30. ^ "Joe Biden will meet with King Charles at Windsor Castle on UK visit this month" (İngilizce). inews. 2 Temmuz 2023. 3 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023. 
  31. ^ "Bulgaria's PM will lead the Delegation to the NATO Summit - Novinite.com - Sofia News Agency". www.novinite.com. 27 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2023. 
  32. ^ "Greetings to NAFOfellas at the first-ever NAFOSummit in Vilnius. NAFO is a living example of how to disarm Russian disinformation with humour, intelligence and enthusiasm. Behind every Fella is a real person who believes in Ukraine's victory. Thank you for your service". Twitter (İngilizce). 9 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2023. 
  33. ^ "President Niinistö to NATO Summit in Vilnius". 7 Temmuz 2023. 8 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2023. 
  34. ^ "Macron and Nausėda discuss Ukraine crisis strengthening NATO defense". tvpworld.com (Lehçe). 27 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  35. ^ "President Yoon to attend NATO Summit in Lithuania next month". koreatimes (İngilizce). 4 Haziran 2023. 27 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2023. 
  36. ^ "Foreign Minister Ilia Darchiashvili Attends the NATO Vilnius Summit". Civil.ge. 11 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2023. 
  37. ^ ""We are going to Vilnius to show solidarity, but Croatia has no say on important decisions"". The Voice of Croatia. 27 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2023. 
  38. ^ "Japan's Kishida to Visit Europe, Middle East in July". nippon.com (İngilizce). 21 Haziran 2023. 27 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2023. 
  39. ^ "Prime Minister Justin Trudeau travelling to Latvia and NATO summit in Lithuania". CTV News. 6 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2023. 
  40. ^ "Xavier Bettel, François Bausch et Jean Asselborn participeront au Sommet de l'OTAN à Vilnius". 11 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  41. ^ "Participation of the Polish President in the NATO Summit in Vilnius". prezydent (Lehçe). 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023. 
  42. ^ a b "Turkiye Erdogan, Greece Mitsotakis to meet at July NATO summit". Middle East Monitor (İngilizce). 26 Haziran 2023. 27 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2023. 
  43. ^ "Zelenskiy plans to attend July NATO summit in Vilnius - Ukraine ambassador". Reuters (İngilizce). 22 Şubat 2023. 22 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2023. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=2023_Vilnius_zirvesi&oldid=32293129" sayfasından alınmıştır