Tâzir: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Arşiv bağlantısı eklendi |
"Tazir" sayfasının çevrilmesiyle oluşturuldu. Etiketler: İçerik Çevirmeni [Çevirmeni 2] |
||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
{{Fıkıh|criminal}}{{Fıkıh|criminal}} |
|||
{{Kayda değerlik|1=none|tarih=Kasım 2021}} |
|||
[[İslam hukuku]]nda, hakkında belirli bir şer’î cezâ (hadd-i şer’î) bulunmayan suçlardan dolayı bir suçluya devlet başkanı veya vekîli tarafından verilen azarlama, sert bir tavır takınma, dayak veya hapis şeklindeki ihtar cezâsı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.lugatim.com/s/tazir | başlık = Kubbealti Lugati - tazir kelimesi anlamı, tazir nedir? | erişimtarihi = 27 Ağustos 2021 | çalışma = www.lugatim.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170702122954/http://www.lugatim.com/s/tazir | arşivtarihi = 2 Temmuz 2017}}</ref> Geçmişte [[şeriat]] ile yönetilen İslam ülkelerinde [[Müslüman]] olduğu halde daha çok [[namaz]] kılmadığı, [[oruç]] tutmadığı ve [[içki]] içtiği için [[fasık]] kabul edilen [[kişi]]ler için uygulanırdı. |
|||
[[Şeriat|İslam Hukukunda]] '''''tazir''''' ( Arapça '''''ta'zeer''''' veya '''''ta'zir''''' ) hakimin ( [[kadı]] ) veya devlet yöneticisinin takdirine bağlı olarak, belirli suçlar için [[Ceza|cezalandırma]] anlamına gelir. <ref name="taziroup">[http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e2363 Tazir] Oxford Islamic Studies, Oxford University Press</ref> [[Şeriat]] İslam hukukuna göre üç ana ceza veya yaptırım türünden biridir - ''hadd'', ''[[kısas]]'' ve ''ta'zir'' . <ref name="mc13">Mark Cammack (2012), Islamic Law and Crime in Contemporary Courts, BERKELEY J. OF MIDDLE EASTERN & ISLAMIC LAW, Vol. 4, No.1, pp. 1-7</ref> Hadd suçlarının cezaları [[Kur'an|Kuran]] veya [[Hadis]] <ref>[http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e757 "Hadd"] Oxford Islamic Studies</ref> tarafından belirlenir (yani "Tanrı tarafından tanımlanmıştır" <ref name="twtazir1">{{Kitap kaynağı|başlık=The application of Islamic criminal law in Pakistan Sharia in practice|sayfa=xix, 72–73|yayıncı=Brill Academic|yıl=2009|isbn=978-90-04-17225-8}}</ref> ), kasten bedensel zarar verme durumlarında kısas uygulanır, [[Kısas|ta'zir]] ise Kuran'da veya Hadis'te cezası belirtilmeyen veya kısas veya hudud ile cezalandırılmayan diğer suçlari için kişiye uygulanan cezaları ifade eder. <ref name="msea">{{Kitap kaynağı|başlık=Punishment In Islamic Law|tarih=1993|sayfalar=1–68|yayıncı=American Trust Publications|isbn=978-0892591428}}</ref> <ref name="whsha">Wael Hallaq (2009), SHARI’A: THEORY, PRACTICE, TRANSFORMATIONS, Cambridge University Press, {{ISBN|978-0521678742}}, pp. 309, 551-558</ref> |
|||
== Kaynakça == |
|||
{{Kaynakça}} |
|||
== genel bakış == |
|||
Klasik İslam hukuk geleneği, modern hukukta olduğu gibi ceza hukuku için ayrı bir kategoriye sahip değildi. <ref name="whsha">Wael Hallaq (2009), SHARI’A: THEORY, PRACTICE, TRANSFORMATIONS, Cambridge University Press, {{ISBN|978-0521678742}}[[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/978-0521678742|978-0521678742]], pp. 309, 551-558</ref> Klasik İslam hukuku tipik olarak şeriatın konusunu İbadetler, satışlar (muamelat), evlilik ve yaralanmalar (ukubat) olmak üzere dörde bölmüştü. <ref name="mc13" /> Modern kullanımda, İslam ceza hukuku, bu klasik İslami hukuk literatüründen çıkarılmış ve üç kural kategorisine ayrılmıştır: <ref name="mc13">Mark Cammack (2012), Islamic Law and Crime in Contemporary Courts, BERKELEY J. OF MIDDLE EASTERN & ISLAMIC LAW, Vol. 4, No.1, pp. 1-7</ref> |
|||
* ''Hadd'' (kelimenin tam anlamıyla "sınır" <ref name="WATR">{{Kitap kaynağı|başlık=Women, Autobiography, Theory : a Reader|sayfa=124|yayıncı=University of Wisconsin Press|yıl=1998|isbn=978-0-299-15844-6}}</ref> ) [[Şeriat|Şeriat'ta]], Kuran ve Hadislerde belirtilen ve ihlali İslam'da Tanrı'ya karşı bir suç olarak kabul edilen ve sabit bir ceza gerektiren kurallardır. Hadd suçları arasında <ref>[http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e757 "Hadd"] Oxford Islamic Studies, Oxford University Press</ref> [[hırsızlık]], yasa dışı cinsel ilişki veya tecavüz, yasa dışı cinsel ilişkiye ilişkin kanıtlanmamış suçlamalarda bulunma, alkol, [[Dinden çıkma|dinden dönme]], yol kesme ve sarhoş edici maddeler içme sayılabilir. <ref name="msea">{{Kitap kaynağı|başlık=Punishment In Islamic Law|tarih=1993|sayfalar=1–68|yayıncı=American Trust Publications|isbn=978-0892591428}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMohamed_S._El-Awa1993">Mohamed S. El-Awa (1993). ''Punishment In Islamic Law''. American Trust Publications. pp. 1–68. [[Uluslararası Standart Kitap Numarası|ISBN]] [[Özel:Kitap Kaynakları/978-0892591428|<bdi>978-0892591428</bdi>]].</cite></ref> <ref>{{Kitap kaynağı|başlık=The Oxford Handbook of Criminal Law (Ed: Markus D. Dubber and Tatjana Hornle)|sayfalar=251–253|yayıncı=Oxford University Press|yıl=2015|isbn=978-0199673599}}</ref> |
|||
* İslam hukukunda ''kısas'' (kelimenin tam anlamıyla "ayni misilleme" <ref name="mohelawa">Mohamed S. El-Awa (1993), ''Punishment In Islamic Law'', American Trust Publications, {{ISBN|978-0892591428}}</ref> ) ve ''[[Diyet (İslam)|diya]]'', دية ) ("kan parası"), Şeriat'ın ''kısas'' veya parasal tazminatı <ref>Christie S. Warren, Islamic Criminal Law, Oxford University Press, [http://www.oxfordbibliographies.com/view/document/obo-9780195390155/obo-9780195390155-0035.xml?rskey=3wT5QM&result=1&q=qisas#firstMatch Qisas]</ref> belirlediği ikinci suç kategorisidir. <ref>Christie S. Warren, Islamic Criminal Law, Oxford University Press, [http://www.oxfordbibliographies.com/view/document/obo-9780195390155/obo-9780195390155-0035.xml?rskey=3wT5QM&result=1&q=qisas#firstMatch Qisas]</ref>Bu kategoriye, örneğin İslam hukukunun inananlar arasındaki bir medeni ihtilaf olarak baktığı cinayet de dahildir. <ref>{{Kitap kaynağı|başlık=The application of Islamic criminal law in Pakistan Sharia in practice|sayfalar=283–288|yayıncı=Brill Academic|yıl=2009|isbn=978-90-04-17225-8}}</ref> Kısas ilkesinde bir Müslüman öldürüldüğünde, yaralandığında veya maddi zarara uğradığında mağdur veya mağdurun varisleri lehine sanık cezalandırılır. <ref>Tahir Wasti (2009), The Application of Islamic Criminal Law in Pakistan: Sharia in Practice, Brill Academic, {{ISBN|978-9004172258}}, pp. 12-13</ref> Cinayet halinde kısas, cinayet mağdurunun en yakın akrabasının veya ولي [[Velî (İslam)|)]] (velisinin) mahkemenin uygun görmesi halinde, katili öldürme veya onu ''öldürme hakkı'' anlamına gelir. <ref>Encyclopædia Britannica, [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/485784/qisas Qisas] (2012)</ref> |
|||
* ''Tazir'' (kelimenin tam anlamıyla "cezalandırmak", <ref name="WATR" /> bazen taazir, ti'zar, tazar, ta'azar olarak yazıldığından) üçüncü kategoridir ve Kuran'da veya Hadislerde bahsedilen, ancak ne Kuran'ın ne de Hadisler bir ceza tayini yapmadığı eylemler için uygulanır. <ref name="taziroup">[http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e2363 Tazir] Oxford Islamic Studies, Oxford University Press</ref> <ref>{{Kitap kaynağı|başlık=The application of Islamic criminal law in Pakistan Sharia in practice|sayfa=xix|yayıncı=Brill Academic|yıl=2009|isbn=978-90-04-17225-8}}</ref> Tazir davalarında ceza, devletin, hükümdarın veya ''[[kadı]]'' ( ''kadı'' ), <ref name="twtazir1">{{Kitap kaynağı|başlık=The application of Islamic criminal law in Pakistan Sharia in practice|sayfa=xix, 72–73|yayıncı=Brill Academic|yıl=2009|isbn=978-90-04-17225-8}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFWasti2009">Wasti, Tahir (2009). ''The application of Islamic criminal law in Pakistan Sharia in practice''. Brill Academic. p. xix, 72–73. [[Uluslararası Standart Kitap Numarası|ISBN]] [[Özel:Kitap Kaynakları/978-90-04-17225-8|<bdi>978-90-04-17225-8</bdi>]].</cite></ref> <ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/485374/qadi "Qadi"] ''Encyclopædia Britannica''</ref> veya hükümdar adına hareket eden mahkemenin takdirindedir. <ref name="mc13">Mark Cammack (2012), Islamic Law and Crime in Contemporary Courts, BERKELEY J. OF MIDDLE EASTERN & ISLAMIC LAW, Vol. 4, No.1, pp. 1-7</ref> Tazir cezası, İslam'da günah olarak kabul edilen, Müslüman toplumu baltalayan veya İslami yönetim sırasında kamu düzenini tehdit eden, ancak hadd veya kısas suçu olarak cezalandırılmayan fiiller içindir. <ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Introduction to Islamic law : principles of civil, criminal, and international law under the Shari'a|sayfa=121|yıl=2013|isbn=978-0-9845182-5-8}}</ref> Bu yetkinin kullanılmasına ilişkin yasal kısıtlamalar Kuran'da veya Hadislerde belirtilmemiştir ve değişiklik göstermektedir. <ref name="msea" /> Hakim, uygun bir ceza şekline karar verme serbestliğine sahiptir ve cezanın sanıklar arasında veya zaman içinde tutarlı olması gerekmez. <ref name="mc13" /> <ref name="msea" /> Hükümdar veya kadı da tazir suçlarını affetme yetkisine sahiptir. <ref name="msea" /> |
|||
== Nass == |
|||
Tazir kelimesi Kuran'da veya Hadis'te modern İslam ceza hukukunun kullandığı anlamda kullanılmaz. <ref name="fh16">{{Kitap kaynağı|başlık=Policing Muslim communities comparative international context|sayfalar=16–20|yer=New York|yayıncı=Springer|yıl=2012|isbn=978-1-4614-3551-8}}</ref> Kuran'ın birçok ayetinde suçlar tanımlanmış, sanığın cezası belirtilmiş, ancak belirli bir ceza tanımlanmamıştır. Bu örnekler, erken dönem İslam bilginlerini, Kuran'ı belirli suçların, yani Tazir'in isteğe bağlı olarak cezalandırılmasını gerektirdiği şeklinde yorumlamaya yöneltti. <ref name="fh16" /> Kur'an'dan tazir'i destekleyen belirli ayetlere örnek, <ref name="fh16" /> |
|||
[[Kategori:İslam terimleri]] |
|||
[[Kategori:Dinde cezalar]] |
|||
[[Kategori:İslam ceza hukuku]] |
|||
[[Kategori:Arapça deyişler]] |
|||
[[Kategori:İncelenmemiş çeviri içeren sayfalar]] |
|||
Sayfanın 13.05, 8 Mart 2022 tarihindeki hâli
| Makale serilerinden |
 |
| Makale serilerinden |
|
İslam Hukukunda tazir ( Arapça ta'zeer veya ta'zir ) hakimin ( kadı ) veya devlet yöneticisinin takdirine bağlı olarak, belirli suçlar için cezalandırma anlamına gelir. [1] Şeriat İslam hukukuna göre üç ana ceza veya yaptırım türünden biridir - hadd, kısas ve ta'zir . [2] Hadd suçlarının cezaları Kuran veya Hadis [3] tarafından belirlenir (yani "Tanrı tarafından tanımlanmıştır" [4] ), kasten bedensel zarar verme durumlarında kısas uygulanır, ta'zir ise Kuran'da veya Hadis'te cezası belirtilmeyen veya kısas veya hudud ile cezalandırılmayan diğer suçlari için kişiye uygulanan cezaları ifade eder. [5] [6]
genel bakış
Klasik İslam hukuk geleneği, modern hukukta olduğu gibi ceza hukuku için ayrı bir kategoriye sahip değildi. [6] Klasik İslam hukuku tipik olarak şeriatın konusunu İbadetler, satışlar (muamelat), evlilik ve yaralanmalar (ukubat) olmak üzere dörde bölmüştü. [2] Modern kullanımda, İslam ceza hukuku, bu klasik İslami hukuk literatüründen çıkarılmış ve üç kural kategorisine ayrılmıştır: [2]
- Hadd (kelimenin tam anlamıyla "sınır" [7] ) Şeriat'ta, Kuran ve Hadislerde belirtilen ve ihlali İslam'da Tanrı'ya karşı bir suç olarak kabul edilen ve sabit bir ceza gerektiren kurallardır. Hadd suçları arasında [8] hırsızlık, yasa dışı cinsel ilişki veya tecavüz, yasa dışı cinsel ilişkiye ilişkin kanıtlanmamış suçlamalarda bulunma, alkol, dinden dönme, yol kesme ve sarhoş edici maddeler içme sayılabilir. [5] [9]
- İslam hukukunda kısas (kelimenin tam anlamıyla "ayni misilleme" [10] ) ve diya, دية ) ("kan parası"), Şeriat'ın kısas veya parasal tazminatı [11] belirlediği ikinci suç kategorisidir. [12]Bu kategoriye, örneğin İslam hukukunun inananlar arasındaki bir medeni ihtilaf olarak baktığı cinayet de dahildir. [13] Kısas ilkesinde bir Müslüman öldürüldüğünde, yaralandığında veya maddi zarara uğradığında mağdur veya mağdurun varisleri lehine sanık cezalandırılır. [14] Cinayet halinde kısas, cinayet mağdurunun en yakın akrabasının veya ولي ) (velisinin) mahkemenin uygun görmesi halinde, katili öldürme veya onu öldürme hakkı anlamına gelir. [15]
- Tazir (kelimenin tam anlamıyla "cezalandırmak", [7] bazen taazir, ti'zar, tazar, ta'azar olarak yazıldığından) üçüncü kategoridir ve Kuran'da veya Hadislerde bahsedilen, ancak ne Kuran'ın ne de Hadisler bir ceza tayini yapmadığı eylemler için uygulanır. [1] [16] Tazir davalarında ceza, devletin, hükümdarın veya kadı ( kadı ), [4] [17] veya hükümdar adına hareket eden mahkemenin takdirindedir. [2] Tazir cezası, İslam'da günah olarak kabul edilen, Müslüman toplumu baltalayan veya İslami yönetim sırasında kamu düzenini tehdit eden, ancak hadd veya kısas suçu olarak cezalandırılmayan fiiller içindir. [18] Bu yetkinin kullanılmasına ilişkin yasal kısıtlamalar Kuran'da veya Hadislerde belirtilmemiştir ve değişiklik göstermektedir. [5] Hakim, uygun bir ceza şekline karar verme serbestliğine sahiptir ve cezanın sanıklar arasında veya zaman içinde tutarlı olması gerekmez. [2] [5] Hükümdar veya kadı da tazir suçlarını affetme yetkisine sahiptir. [5]
Nass
Tazir kelimesi Kuran'da veya Hadis'te modern İslam ceza hukukunun kullandığı anlamda kullanılmaz. [19] Kuran'ın birçok ayetinde suçlar tanımlanmış, sanığın cezası belirtilmiş, ancak belirli bir ceza tanımlanmamıştır. Bu örnekler, erken dönem İslam bilginlerini, Kuran'ı belirli suçların, yani Tazir'in isteğe bağlı olarak cezalandırılmasını gerektirdiği şeklinde yorumlamaya yöneltti. [19] Kur'an'dan tazir'i destekleyen belirli ayetlere örnek, [19]
- ^ a b Tazir Oxford Islamic Studies, Oxford University Press
- ^ a b c d e Mark Cammack (2012), Islamic Law and Crime in Contemporary Courts, BERKELEY J. OF MIDDLE EASTERN & ISLAMIC LAW, Vol. 4, No.1, pp. 1-7
- ^ "Hadd" Oxford Islamic Studies
- ^ a b The application of Islamic criminal law in Pakistan Sharia in practice. Brill Academic. 2009. s. xix, 72–73. ISBN 978-90-04-17225-8. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "twtazir1" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ a b c d e Punishment In Islamic Law. American Trust Publications. 1993. ss. 1–68. ISBN 978-0892591428. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "msea" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ a b Wael Hallaq (2009), SHARI’A: THEORY, PRACTICE, TRANSFORMATIONS, Cambridge University Press, 978-0521678742, pp. 309, 551-558 Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "whsha" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ a b Women, Autobiography, Theory : a Reader. University of Wisconsin Press. 1998. s. 124. ISBN 978-0-299-15844-6.
- ^ "Hadd" Oxford Islamic Studies, Oxford University Press
- ^ The Oxford Handbook of Criminal Law (Ed: Markus D. Dubber and Tatjana Hornle). Oxford University Press. 2015. ss. 251–253. ISBN 978-0199673599.
- ^ Mohamed S. El-Awa (1993), Punishment In Islamic Law, American Trust Publications, 978-0892591428
- ^ Christie S. Warren, Islamic Criminal Law, Oxford University Press, Qisas
- ^ Christie S. Warren, Islamic Criminal Law, Oxford University Press, Qisas
- ^ The application of Islamic criminal law in Pakistan Sharia in practice. Brill Academic. 2009. ss. 283–288. ISBN 978-90-04-17225-8.
- ^ Tahir Wasti (2009), The Application of Islamic Criminal Law in Pakistan: Sharia in Practice, Brill Academic, 978-9004172258, pp. 12-13
- ^ Encyclopædia Britannica, Qisas (2012)
- ^ The application of Islamic criminal law in Pakistan Sharia in practice. Brill Academic. 2009. s. xix. ISBN 978-90-04-17225-8.
- ^ "Qadi" Encyclopædia Britannica
- ^ Introduction to Islamic law : principles of civil, criminal, and international law under the Shari'a. 2013. s. 121. ISBN 978-0-9845182-5-8.
- ^ a b c Policing Muslim communities comparative international context. New York: Springer. 2012. ss. 16–20. ISBN 978-1-4614-3551-8.