Patates: Revizyonlar arasındaki fark

Bağlantıları değiştir
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Değişiklik özeti yok
Etiketler: Elle geri alma Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
Makina86 (mesaj | katkılar)
Beyaz liste
8.334 değişiklik
İngilizce çeviri yapıldı
Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği
35. satır: 35. satır:


Patatesin ekimi [[1540|1540'larda]] [[Fransa]]'da başladı. Patatesi 1590'da ilk olarak botanik literatürüne geçiren [[İsviçre]]li botanist [[Gaspard Bauhin]]'dir.
Patatesin ekimi [[1540|1540'larda]] [[Fransa]]'da başladı. Patatesi 1590'da ilk olarak botanik literatürüne geçiren [[İsviçre]]li botanist [[Gaspard Bauhin]]'dir.

== Üretim ==
{{main|List of countries by potato production}}
{| class="wikitable floatright" style="float:left; clear:left; width:18em;"
|-
! colspan=2|Patates üretimi – 2018
|-
! style="background:#ddf; width:75%;"| Ülke
! style="background:#ddf; width:25%;"| <small>Üretim (milyon [[ton]])</small>
|-
|style="text-align: center;" | {{CHN}} ||style="text-align: center;" | 98.3
|-
|style="text-align: center;" | {{IND}} ||style="text-align: center;" | 48.5
|-
|style="text-align: center;" | {{RUS}} ||style="text-align: center;" | 22.5
|-
|style="text-align: center;" | {{UKR}} ||style="text-align: center;" | 22.5
|-
|style="text-align: center;" | {{USA}} ||style="text-align: center;" | 20.6
|-
|style="text-align: center;" | '''World''' ||style="text-align: center;" | '''368.2'''
|-
|colspan=2 style="text-align: left;" |<small>Kaynak: [[Birleşmiş Milletler]]’in [[FAOSTAT]]<ref name="fao18">{{cite web|url=http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC|title=Potato production in 2018; Region/World/Production Quantity/Crops from pick lists|publisher=UN Food and Agriculture Organization, Statistics Division (FAOSTAT)|date=2019|access-date=24 February 2020}}</ref></small>
|}
[[Dosya:PRODUCTION OF POTATOES (2018).svg|küçükresim|Patates üretimi (2018)<ref>{{Cite book|url=https://doi.org/10.4060/cb1329en|title=World Food and Agriculture – Statistical Yearbook 2020|publisher=FAO|year=2020|isbn=978-92-5-133394-5|location=Rome|doi=10.4060/cb1329en}}</ref>]]
[[Dosya:PotatoYield.png|küçükresim|sağ|2008 yılında küresel patates üretimi]]
2018'de dünya patates üretimi 368 milyon [[ton]] idi ve bu toplamın %27'si ile Çin liderdi (tablo). Diğer büyük üreticiler Hindistan, Rusya, Ukrayna ve ABD idi. Kişi başına üretimin hala dünyada en yüksek olduğu Avrupa'da (özellikle kuzey ve doğu Avrupa'da) önemli bir mahsul olmaya devam ediyor, ancak son birkaç on yılda en hızlı genişleme güney ve doğu Asya'da gerçekleşti.<ref name=potpro/><ref name=fao18/>

== Beslenme ==
Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı'na göre, tipik bir çiğ patates %79 su, %17 [[karbonhidrat]] (%88 [[nişasta]]), %2 [[protein]] ve ihmal edilebilir [[yağ]] içerir.

{{dönüştürme|100|g|oz|frac=2|adj=on|abbr=off}} da, çiğ patates {{dönüştürme|322|kJ|kcal|abbr=off}} besin enerjisi sağlar ve çok miktarda başka vitamin veya mineral içermeyen zengin [[B6 vitamini]] ve [[C vitamini]] ([[Günlük Değer]]'in sırasıyla %23 ve %24'ü) kaynağıdır.

Patates nadiren çiğ yenir çünkü çiğ patates nişastası insanlar tarafından zayıf şekilde sindirilir.<ref>{{Cite journal|last1=Beazell|first1=JM|last2=Schmidt|first2=CR|last3=Ivy|first3=AC|date=January 1939|title=On the Digestibility of Raw Potato Starch in Man|journal=The Journal of Nutrition|volume=17|issue=1|pages= 77–83|doi=10.1093/jn/17.1.77}}</ref>

Patates pişirildiğinde, diğer besin maddelerinin miktarında çok az önemli değişiklik olurken, B6 vitamini ve C vitamini içeriği önemli ölçüde azalır.<ref>{{cite web|url=http://nutritiondata.self.com/facts/vegetables-and-vegetable-products/2770/2|title=Nutrient contents of potato, baked, flesh and skin, without salt per 100 grams|publisher=Nutritiondata.com, Conde Nast for the US National Nutrient Database, SR-21|date=2014|access-date=7 May 2017}}</ref>

Patates genellikle yüksek [[glisemik indeks]] (GI)’ li olarak sınıflandırılır ve bu nedenle sıklıkla [[düşük glisemik indeksli diyet|düşük GI diyeti]] izlemeye çalışan bireylerin diyetlerinden çıkarılır.

Patatesin GI değeri, çeşidine, yetiştirme koşullarına ve depolamaya, hazırlama yöntemlerine (pişirme yöntemine göre, sıcak veya soğuk yenmesine, püre halinde mi yoksa küp şeklinde mi yoksa bütün olarak mı tüketildiğine) ve beraberinde tüketilen gıdalara (özellikle çeşitli çok yağlı veya çok proteinli sosların eklenmesi) göre değişir.<ref name="gi" /> Yeniden ısıtılmış veya önceden pişirilmiş ve soğutulmuş patateslerin tüketilmesi, [[dirençli nişasta]] oluşumu nedeniyle daha düşük bir GI etkisi sağlayabilir.<ref name="gi">{{cite journal|vauthors=Fernandes G, Velangi A, Wolever TM |year=2005|title=Glycemic index of potatoes commonly consumed in North America|journal=Journal of the American Dietetic Association|volume=105|pages=557–62|doi=10.1016/j.jada.2005.01.003|pmid=15800557|issue=4}}</ref>

Birleşik Krallık'ta patatesler [[Ulusal Sağlık Hizmeti]] (NHS) tarafından önerilen günlük [[5 Günde|beş porsiyon meyve ve sebze]], 5 Günde bir program olarak kabul edilmemektedir.<ref>[http://www.nhs.uk/Livewell/5ADAY/Pages/Whatcounts.aspx List of what counts towards 5 A DAY portions of fruit and vegetables] ''[[National Health Service|NHS]]'' 18 December 2009. Retrieved 29 March 2010</ref>

===Diğer temel gıdalarla karşılaştırma===
Bu tablo, temel gıda maddelerinin yanı sıra patateslerin besin içeriğini gösterir; her biri, temel gıda maddeleri olmasına rağmen, farklı su içeriklerini hesaba katmak için [[Kuru madde#Kuru madde bazında|kuru ağırlık bazında]] kendi ham durumunda ölçülür. Gıdalar genellikle çiğ olarak yenmez ve genellikle yemekten önce filizlenir veya pişirilir. Filizlenmiş ve pişirilmiş halde, bu tahılların (veya diğer gıdaların) her birinin nispi besleyici ve anti-besinsel içerikleri bu tablodaki değerlerden farklı olabilir. Her besin maddesi (her sıra), kuru 100 gramlık bir porsiyonda en fazla miktarda temel gıdayı göstermek için vurgulanan en yüksek sayıya sahiptir.
{{Temel temel gıdaların karşılaştırılması}}

===Zehirlilik===
[[Dosya:Potato EarlyRose sprouts.jpg|küçükresim|'[[Early Rose patates|Early Rose]]' filizli çeşiti tohum yumrularıyla]]
[[Dosya:Solanum tuberosum 004.JPG|küçükresim|Yenmeyen [[Patates meyvesi]]]]

Patatesler, [[glikoalkaloid]]ler olarak bilinen [[Toksisite|toksik]] bileşikleri içerir ve bunların en yaygın olanları [[solanin]] ve [[kakonin]]'dir.
Solanin, ölümcül itüzümü (''[[Atropa belladonna]]''), henbane (''[[Hyoscyamus niger]]'')’in yanısıra tütün (''[[Nicotiana|Nicotiana spp.]]'') ve ayrıca [[patlıcan]] ve [[domates]] gibi diğer gıda bitkilerini içeren aynı [[Solanaceae]] familyasında bulunur. Patates bitkisini yırtıcılarından koruyan bu bileşikler genellikle (yumruların aksine) yapraklarında, çiçeklerinde, filizlerinde ve meyvelerinde yoğunlaşır.<ref>{{cite web |title=Tomato-like Fruit on Potato Plants |publisher=[[Iowa State University]] |url=http://www.ipm.iastate.edu/ipm/hortnews/2004/7-2-2004/tomatopotato.html |access-date=8 January 2009}}</ref> Birkaç çalışmanın özetinde, glikoalkaloid içeriği çiçeklerde ve filizlerde en yüksek ve yumru etinde en düşüktü. (Glikoalkaloid içeriği, en yüksekten en düşüğe şöyle sıralanır: çiçekler, filizler, yapraklar, yumru kabuğu, kökler, meyveler, kabuk [deri artı yumru etinin dış korteksi], gövdeler ve yumru eti).<ref name=fried/>

Işığa maruz kalma, fiziksel hasar ve yaş, yumru içindeki glikoalkaloid içeriğini arttırır.<ref name="Greening of potatoes">{{cite web|url=http://www.csiro.au/resources/green-potatoes|title=Greening of potatoes|year=2005 |publisher=Food Science Australia|archive-url=https://web.archive.org/web/20111125205141/http://www.csiro.au/resources/green-potatoes|archive-date=25 November 2011|url-status=dead|access-date=15 November 2008}}</ref> {{dönüştürme|170|°C|°F|abbr=on}} üzerinde yüksek sıcaklıklarda pişirmek bu bileşikleri kısmen yok eder. [[Solanum jamesii|Yabani patatesler]]<nowiki/>deki glikoalkaloidlerin konsantrasyonu, insanlarda toksik etkiler oluşturmak için yeterlidir. Glikoalkaloid zehirlenmesi baş ağrılarına, [[ishal]], [[kramplara]] ve ciddi vakalarda komaya ve ölüme neden olabilir. Ancak ekili patates çeşitlerinden zehirlenme çok nadirdir. Işığa maruz kalma, [[klorofil]] sentezinden yeşillenmeye neden olur ve yumru kökün hangi bölgelerinin daha zehirli hale geldiğine dair görsel bir ipucu verir. Bununla birlikte, yeşillenme ve glikoalkaloid birikimi birbirinden bağımsız olarak meydana gelebileceğinden bu kesin bir kılavuz sağlamaz.

Farklı patates çeşitleri, farklı seviyelerde glikoalkaloid içerir. [[Lenape (patates)|Lenape]] çeşidi 1967'de piyasaya sürüldü, ancak yüksek seviyelerde glikoalkaloid içerdiği için 1970'de geri çekildi.<ref name="boing">{{cite web|url=https://boingboing.net/2013/03/25/the-case-of-the-poison-potato.html|title=The case of the poison potato|publisher=boingboing.net|author=Marggie Koerth-Baker|date=25 March 2013|access-date=8 November 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20151108070908/http://boingboing.net/2013/03/25/the-case-of-the-poison-potato.html|archive-date=8 November 2015|url-status=dead}}</ref> O zamandan beri, yeni çeşitler geliştiren yetiştiriciler bunun için test yaparlar ve bazen başka türlü umut vaat eden [[kültivar]]'ı atmak zorunda kalırlar. Yetiştiriciler, glikoalkaloid seviyelerini 200&nbsp;mg/kg'ın (200 [[Parts-per notation|ppmw]]) altında tutmaya çalışırlar. Bununla birlikte, bu ticari çeşitler yeşile döndüklerinde, 1000&nbsp;mg/kg (1000 ppmw) [[solanın]] konsantrasyonlarına yaklaşmaya devam edebilir. Normal patateslerde, analizler solanin düzeylerinin yetiştiricilerin maksimumunun %3,5'i kadar düşük olabileceğini ve 7–187&nbsp;mg/kg bulunduğunu göstermiştir.<ref>''Glycoalkaloid and calystegine contents of eight potato cultivars'' [http://grande.nal.usda.gov/ibids/index.php?mode2=detail&origin=ibids_references&therow=728718 J-Agric-Food-Chem. 2003 May 7; 51(10): 2964–73] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090211003132/http://grande.nal.usda.gov/ibids/index.php?mode2=detail&origin=ibids_references&therow=728718 |date=11 February 2009 }}</ref> Normal bir patates yumrusu 12–20&nbsp;mg/kg glikoalkaloid içeriğine sahipken, yeşil bir patates yumrusu 250–280&nbsp;mg/kg ve kabuğu 1500–2200&nbsp;mg/kg'içerir.<ref>{{cite book |author=Shaw, Ian |title=Is it Safe to Eat?: Enjoy Eating and Minimize Food Risks |publisher=Springer Science & Business Media|location=Berlin |year=2005 |page=129 |isbn=978-3-540-21286-7 |url=https://books.google.com/books?id=XlfVw2QmdvIC&pg=PA129}}</ref>




== Galeri ==
== Galeri ==

Sayfanın 06.18, 8 Ağustos 2021 tarihindeki hâli

Patates
Patates
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Klad Angiosperms (Kapalı tohumlular)
Klad Eudicots (İki çenekliler)
Klad Core eudicots
Klad Rosids
Klad Eurosids I
Takım: Solanales
Familya: Solanaceae (Patlıcangiller)
Cins: Solanum
Tür: S. tuberosum
İkili adlandırma
Solanum tuberosum
L.

Patates (Solanum tuberosum), patlıcangiller (Solanaceae) familyasından yumruları yenen otsu bitki türüdür. Patates sözcüğü Amerika yerlilerinin dilinden İspanyolca aracılığıyle çeşitli Avrupa dillerine geçmiş, Türkçeye İtalyanca ve Yunancadan girmiştir.[1] Kıbrıs ağzında patatese badadez denilmektedir.[2] Boyu 70–80 cm’ye varan, beyazımsı-pembemsi çiçekler açan, yumruları hariç zehirli köklü bir bitkidir. Patatesi diğer sebzelerden ayıran en büyük özelliği tohum ile üreme yerine Vejetatif üreme yapmasıdır. Yani patates ile geri dönüşüm kullanılarak elde edilmesidir. Örneğin: bir patates parçasını toprağın altına koyduğunuzda bu önce kendiliğinden patates bitkisi olur sonra patatesler toprağın altında çoğalırlar.

Bitkinin toprak altında kalan yumruları “patates” olarak bilinir. Bu yumrular nişasta bakımından zengin olduğundan önemli bir besin maddesidir. Patateste nişastadan başka belli bir oranda protein de bulunur; nişasta %20, protein %2'dir. Besin değeri 90 kaloridir. Bitkinin toprak üst kısımlarında zehirli alkaloidler bulunmasına karşılık yumruları zehirli değildir. Ancak çimlenmiş patateslerde de bu alkoloitler teşekkül ettiğinden zehirlenmelere sebebiyet vermektedir. Patates yumrularında bulunan nişasta taneleri yumurta veya armut şeklinde olup, 70-100 mikron büyüklüğünde tanelerden ibarettir. Patates dış kabuk rengine göre sarı ile kırmızı, etine göre beyaz ve sarı olarak ayrılır. Patates tohumuna milva denir. Özellikle Nevşehir Niğde illerinde yetiştiriciliği yapılır.

Kullanıldığı yerler

Şeker hastalarına faydalıdır. Susuzluğu giderir. Mide ve onikiparmak bağırsağı ülserinde yararlıdır. Karaciğer şişliğini de giderir. Bağırsak solucanlarının düşürülmesine yardımcı olur. Damar şişliğinde faydalıdır. Sert bir şey yutulduğu zaman yabancı maddenin vücuda zarar vermeden çıkartılmasını sağlar. Patates yemek basur memesi, yanık ve çıbanların ağrılarını geçirir. Ana vatanı Amerika'dır.

Patates türleri

Patateslerin değişik türleri bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir: Granula, Esmeralda, Selma, Elizabeth, Jigglypuff vb. Almanya'da patatesler, market ya da pazarda satışa sunulurken cinsi ve özellikleri etikette belirtilir. Ayrıca en lezzetli olan bu iki tiptir. Bir tanesinin iç kısmı parlaktır ve hoş bir koku ve tada sahiptir, ayrıca, dağılmadan ve çabuk pişer.

Tarihçe

Günümüzde çağdaş botanistler patatesin anavatanının Güney Amerika olduğu konusunda uzlaşmışlardır. Öyle ki patates And dağları'nda yabani türler olarak belirmiş ve buradan Kolombiya ve Venezuela'ya oradan da Şili ve kuzey Arjantin'e gelmiştir. En sonunda tüm türler Peru'da ekilmeye başlamıştır. Patates ekimine dair günümüzdeki tek kanıt yaklaşık 7.000 - 10.000 yıl önce Peru'da gerçekleşmiş olmasıdır.[3]

Patatesi Avrupa'ya ilk kez İspanyalı bir fatih olan Pedro Cieza de León getirmiştir. İsmini Quechua dilinden alan patates, aynı yıllarda İspanya'da ekilmeye başlandı.

Patatesin ekimi 1540'larda Fransa'da başladı. Patatesi 1590'da ilk olarak botanik literatürüne geçiren İsviçreli botanist Gaspard Bauhin'dir.

Üretim

Ana madde: List of countries by potato production
Patates üretimi – 2018
Ülke Üretim (milyon ton)
 Çin 98.3
 Hindistan 48.5
 Rusya 22.5
 Ukrayna 22.5
 ABD 20.6
World 368.2
Kaynak: Birleşmiş Milletler’in FAOSTAT[4]
Patates üretimi (2018)[5]
2008 yılında küresel patates üretimi

2018'de dünya patates üretimi 368 milyon ton idi ve bu toplamın %27'si ile Çin liderdi (tablo). Diğer büyük üreticiler Hindistan, Rusya, Ukrayna ve ABD idi. Kişi başına üretimin hala dünyada en yüksek olduğu Avrupa'da (özellikle kuzey ve doğu Avrupa'da) önemli bir mahsul olmaya devam ediyor, ancak son birkaç on yılda en hızlı genişleme güney ve doğu Asya'da gerçekleşti.[6][4]

Beslenme

Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı'na göre, tipik bir çiğ patates %79 su, %17 karbonhidrat (%88 nişasta), %2 protein ve ihmal edilebilir yağ içerir.

100-gram (3+1⁄2-ons) da, çiğ patates 322 kilojul (77 kilokalori) besin enerjisi sağlar ve çok miktarda başka vitamin veya mineral içermeyen zengin B6 vitamini ve C vitamini (Günlük Değer'in sırasıyla %23 ve %24'ü) kaynağıdır.

Patates nadiren çiğ yenir çünkü çiğ patates nişastası insanlar tarafından zayıf şekilde sindirilir.[7]

Patates pişirildiğinde, diğer besin maddelerinin miktarında çok az önemli değişiklik olurken, B6 vitamini ve C vitamini içeriği önemli ölçüde azalır.[8]

Patates genellikle yüksek glisemik indeks (GI)’ li olarak sınıflandırılır ve bu nedenle sıklıkla düşük GI diyeti izlemeye çalışan bireylerin diyetlerinden çıkarılır.

Patatesin GI değeri, çeşidine, yetiştirme koşullarına ve depolamaya, hazırlama yöntemlerine (pişirme yöntemine göre, sıcak veya soğuk yenmesine, püre halinde mi yoksa küp şeklinde mi yoksa bütün olarak mı tüketildiğine) ve beraberinde tüketilen gıdalara (özellikle çeşitli çok yağlı veya çok proteinli sosların eklenmesi) göre değişir.[9] Yeniden ısıtılmış veya önceden pişirilmiş ve soğutulmuş patateslerin tüketilmesi, dirençli nişasta oluşumu nedeniyle daha düşük bir GI etkisi sağlayabilir.[9]

Birleşik Krallık'ta patatesler Ulusal Sağlık Hizmeti (NHS) tarafından önerilen günlük beş porsiyon meyve ve sebze, 5 Günde bir program olarak kabul edilmemektedir.[10]

Diğer temel gıdalarla karşılaştırma

Bu tablo, temel gıda maddelerinin yanı sıra patateslerin besin içeriğini gösterir; her biri, temel gıda maddeleri olmasına rağmen, farklı su içeriklerini hesaba katmak için kuru ağırlık bazında kendi ham durumunda ölçülür. Gıdalar genellikle çiğ olarak yenmez ve genellikle yemekten önce filizlenir veya pişirilir. Filizlenmiş ve pişirilmiş halde, bu tahılların (veya diğer gıdaların) her birinin nispi besleyici ve anti-besinsel içerikleri bu tablodaki değerlerden farklı olabilir. Her besin maddesi (her sıra), kuru 100 gramlık bir porsiyonda en fazla miktarda temel gıdayı göstermek için vurgulanan en yüksek sayıya sahiptir. Şablon:Temel temel gıdaların karşılaştırılması

Zehirlilik

'Early Rose' filizli çeşiti tohum yumrularıyla
Yenmeyen Patates meyvesi

Patatesler, glikoalkaloidler olarak bilinen toksik bileşikleri içerir ve bunların en yaygın olanları solanin ve kakonin'dir. Solanin, ölümcül itüzümü (Atropa belladonna), henbane (Hyoscyamus niger)’in yanısıra tütün (Nicotiana spp.) ve ayrıca patlıcan ve domates gibi diğer gıda bitkilerini içeren aynı Solanaceae familyasında bulunur. Patates bitkisini yırtıcılarından koruyan bu bileşikler genellikle (yumruların aksine) yapraklarında, çiçeklerinde, filizlerinde ve meyvelerinde yoğunlaşır.[11] Birkaç çalışmanın özetinde, glikoalkaloid içeriği çiçeklerde ve filizlerde en yüksek ve yumru etinde en düşüktü. (Glikoalkaloid içeriği, en yüksekten en düşüğe şöyle sıralanır: çiçekler, filizler, yapraklar, yumru kabuğu, kökler, meyveler, kabuk [deri artı yumru etinin dış korteksi], gövdeler ve yumru eti).[12]

Işığa maruz kalma, fiziksel hasar ve yaş, yumru içindeki glikoalkaloid içeriğini arttırır.[13] 170 °C (338 °F) üzerinde yüksek sıcaklıklarda pişirmek bu bileşikleri kısmen yok eder. Yabani patateslerdeki glikoalkaloidlerin konsantrasyonu, insanlarda toksik etkiler oluşturmak için yeterlidir. Glikoalkaloid zehirlenmesi baş ağrılarına, ishal, kramplara ve ciddi vakalarda komaya ve ölüme neden olabilir. Ancak ekili patates çeşitlerinden zehirlenme çok nadirdir. Işığa maruz kalma, klorofil sentezinden yeşillenmeye neden olur ve yumru kökün hangi bölgelerinin daha zehirli hale geldiğine dair görsel bir ipucu verir. Bununla birlikte, yeşillenme ve glikoalkaloid birikimi birbirinden bağımsız olarak meydana gelebileceğinden bu kesin bir kılavuz sağlamaz.

Farklı patates çeşitleri, farklı seviyelerde glikoalkaloid içerir. Lenape çeşidi 1967'de piyasaya sürüldü, ancak yüksek seviyelerde glikoalkaloid içerdiği için 1970'de geri çekildi.[14] O zamandan beri, yeni çeşitler geliştiren yetiştiriciler bunun için test yaparlar ve bazen başka türlü umut vaat eden kültivar'ı atmak zorunda kalırlar. Yetiştiriciler, glikoalkaloid seviyelerini 200 mg/kg'ın (200 ppmw) altında tutmaya çalışırlar. Bununla birlikte, bu ticari çeşitler yeşile döndüklerinde, 1000 mg/kg (1000 ppmw) solanın konsantrasyonlarına yaklaşmaya devam edebilir. Normal patateslerde, analizler solanin düzeylerinin yetiştiricilerin maksimumunun %3,5'i kadar düşük olabileceğini ve 7–187 mg/kg bulunduğunu göstermiştir.[15] Normal bir patates yumrusu 12–20 mg/kg glikoalkaloid içeriğine sahipken, yeşil bir patates yumrusu 250–280 mg/kg ve kabuğu 1500–2200 mg/kg'içerir.[16]


Galeri

  • Patates bitkisi
    Patates bitkisi
  • Ev ortamında ekimi
    Ev ortamında ekimi
  • Farklı ölçülerde
    Farklı ölçülerde
  • Farklı türlerde pek çok patates vardır.
    Farklı türlerde pek çok patates vardır.

Kaynakça

  1. ^ Kubbealtı Lugati
  2. ^ Orhan Kabataş (2007), Kıbrıs Türkçesinin Etimolojik Sözlüğü, s. 40
  3. ^ Spooner, David M.; McLean, Karen; Ramsay, Gavin; Waugh, Robbie; Bryan, Glenn J. (29 Eylül 2005). "A single domestication for potato based on multilocus amplified fragment length polymorphism genotyping". PNAS. 102 (41): 14694-99. Bibcode:2005PNAS..10214694S. doi:10.1073/pnas.0507400102. PMC 1253605 $2. PMID 16203994. Diğer özet. 
  4. ^ a b "Potato production in 2018; Region/World/Production Quantity/Crops from pick lists". UN Food and Agriculture Organization, Statistics Division (FAOSTAT). 2019. Erişim tarihi: 24 February 2020. 
  5. ^ World Food and Agriculture – Statistical Yearbook 2020. Rome: FAO. 2020. doi:10.4060/cb1329en. ISBN 978-92-5-133394-5. 
  6. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; potpro isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  7. ^ Beazell, JM; Schmidt, CR; Ivy, AC (January 1939). "On the Digestibility of Raw Potato Starch in Man". The Journal of Nutrition. 17 (1): 77–83. doi:10.1093/jn/17.1.77. 
  8. ^ "Nutrient contents of potato, baked, flesh and skin, without salt per 100 grams". Nutritiondata.com, Conde Nast for the US National Nutrient Database, SR-21. 2014. Erişim tarihi: 7 May 2017. 
  9. ^ a b Fernandes G, Velangi A, Wolever TM (2005). "Glycemic index of potatoes commonly consumed in North America". Journal of the American Dietetic Association. 105 (4): 557–62. doi:10.1016/j.jada.2005.01.003. PMID 15800557. 
  10. ^ List of what counts towards 5 A DAY portions of fruit and vegetables NHS 18 December 2009. Retrieved 29 March 2010
  11. ^ "Tomato-like Fruit on Potato Plants". Iowa State University. Erişim tarihi: 8 January 2009. 
  12. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; fried isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  13. ^ "Greening of potatoes". Food Science Australia. 2005. 25 November 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 November 2008. 
  14. ^ Marggie Koerth-Baker (25 March 2013). "The case of the poison potato". boingboing.net. 8 November 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 November 2015. 
  15. ^ Glycoalkaloid and calystegine contents of eight potato cultivars J-Agric-Food-Chem. 2003 May 7; 51(10): 2964–73 11 Şubat 2009[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  16. ^ Shaw, Ian (2005). Is it Safe to Eat?: Enjoy Eating and Minimize Food Risks. Berlin: Springer Science & Business Media. s. 129. ISBN 978-3-540-21286-7. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Patates&oldid=25969568" sayfasından alınmıştır