Rohan

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Yurt (Orta Dünya) sayfasından yönlendirildi)
Rohan bayrağı

Rohan, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde bir ülke. Orta Dünya kıtasındadır. Başlarda Gondor'un sınırları içerisinde kalan Ak Dağlar'ın kuzeyinde bulunan Calenardhon bölgesi Üçüncü Çağ'ın 2510 yılında Vekilharç Cirion tarafından Kuzeyli Eorl ve halkına armağan edildi. Kuzeyin engin diyarından adamlarına önderlik ederek Gondor'un yardımına gelen Eorl, halkı ile birlikte kendilerine hediye edilmiş topraklara yerleşti. Eski Gondor ile yeni Rohan arasındaki yıllar sürecek müttefikliğin yemini bu olayla birlikte edildi.

Rohan tarihi karmaşa ve savaş ile doludur. Ak Dağlar'dan gelen orklar, batıda bulunan Bozdiyarlılar ve son olarak kuzeydeki Orthanc'da bulunan Saruman ile mücadele, Rohan tarihinin önemli bölümlerini oluşturur.

Yine de Rohan Kralları'nın soyu Eorl'ün zamanından Yüzük Savaşları'na ve ötesine uzanır. Rohan Kralları Eorl oğlu Brego'nun inşa ettirdiği Edoras'taki Altın Konak (Tekev)'ta ikamet ederlerdi. Rohan halkı Gondor'un en büyük zaruret anında Eorl'ün Yemini'ni yerine getirerek kadim müttefiklerine yardım etmek üzere atlarını Pelennor Çayırları Savaşı'na sürmüşlerdir.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Rohan toprakları at yetiştirmeye son derece uygun geniş meralardan oluşmaktadır. Diyar, kuzeyden güneye ve doğudan batıya 300'er millik* bir alanı kapsamaktadır. Kireçışığı Nehri, Rohan'ın kuzey sınırını oluşturken Ak Dağlar, bölgenin güney sınırında uzanmaktadır. Anduin, doğuda Rohan'ın Doğu Duvarı denilen Emyn Muil'in uzantısı ile Rohan arasında sınır oluşturmaktadır. Sınırın güneybatı yönünde meyil verdiği bu kesimde Entsuyu Ağzı ve Mering Çayı, Gondor ile Rohan arasındaki sınırı oluşturur.

Rohan'ın batı sınırında ise Fangorn Ormanı ve Dumanlı Dağlar'ın en ucunda bulunan Rohan Geçidi bulunur. Geçidin kuzeyinde Isengard yer alırken, geçidin güney korumalığını Miğfer Dibi üstlenir.

Rohan'ın bir bölümü Rohan Geçidi'nin batısına uzanmaktadır. Bu bölüme Batısınırları denir ve Isen ile Adorn nehirleri tarafından sınırlandırılır. Rohan tarihinin oldukça büyük bir kısmında bu bölgede, Dumanlı Dağlar'ın batısında bulunan Bozdiyarlılara ve Rohirrime benzerlik gösteren karışık kanlı insanlar ikâmet etmekteydi.

Fangorn'dan Anduin'e akan Entsuyu Nehri Rohan'ı iki bölgeye ayırır. Bu iki bölge Batıemnet ve Doğuemnet olarak adlandırılır. Rohan'ın bu bölgelerinde çobanlar her yıl kamp kurarak at sürülerini otlatır. Entsuyu'nun batı tarafı Batıemnet'te bataklıklar ve su havuzları yer alır. Yer yer ise atlı bir adamın dizine ulaşacak boylarda otlar yetişir. Doğuemnet'te ise zemin daha serttir. Kuzeye uzanan ana yol bu bölgenin içinden geçer. Doğuemnet'in en kuzey bölgesinde ise yer yer tepecikler uzanır. Bu tepeciklerin kuzeyi ise Ortak Lisan'da Bozkır olarak adlandırılır.

Rohan nüfusunun büyük bölümü Rohan'ın güneyindeki ağaçlık sayvanlarda ve derin vadilerde yaşar. Rohan Kralı'nın yaşadığı Tekev - Altın Konak'ın da bulunduğu başkent Edoras, Tapanvadi'nin hemen girişindeki bir tepe üzerinde yer alır. Tapanvadi'de Tapanaltı ve Yukarıçay adı verilen iki köy bulunur. Dunharrow istihkâmı, vadinin doğu yönündeki yükseltilerde yer alır. Karçayı Dunharrow'dan kaynağını alarak Entsuyu Nehri'ne akar.

Karçayı'nın batı tarafı Batıağıl olarak adlandırılır ve bu bölgede çok sayıda yerleşke bulunmaktadır. Miğfer Dibi istihkâmı, Rohan Geçidi'nin yanıbaşında bulunan Dip Vadisi'ne konuşlandırılmıştır. Isengard ve Fangorn'a yakın olan, Batıağıl'ın kuzey kısmına ise nadiren ayak basılır.

Doğuağıl ise Ortak Lisan'da Toprak ve Çayır denilen iki bölge arasında yer alır. Çayır, Gondor sınırında uzanan Mering Çayı boyunca, yer yer bataklıklara sahiptir. Yine ortak lisanda Çamlık denilen bölge de Mering Çayı'ndan Rohan'dan içeri uzanır. Bu bölge teorik olarak Gondor'un bir toprak parçası olarak görünmekle birlikte, zaman geçtikçe Rohan'ın bir bölgesi olarak kabul edilmiştir.

Doğu-Batı Yolu Ak Dağlar boyunca Gondor'dan Rohan Geçidi'ne kadar uzanır. Yol burada, kuzeydeki Eriador'a uzanan Kuzey-Güney yolu ile birleşir. Bu yol aynı zamanda Karçayı ve Edoras'a da ulaşır.

Askeri amaçlar için, Rohan Doğu-Yurt ve Batı-Yurt olmak üzere ikiye bölünmüştür. Karçayı ve Entsuyu Nehirleri'nin bu iki bölge arasında bir sınır olduğu kabul edilir. Aynı zamanda Rohan'ın askerî güçlerine komuta eden üç başkumandan bulunmaktadır. Birinci başkumandan - Yurt'un Başkumandanı diye de adlandırılır -, Edoras ve Tapanvadi'nin de dahil olduğu çevresinden sorumludur. İkinci başkumandan, tehdidin geldiği yöne göre değişkenlik göstermek ile birlikte Batı-Yurt ya da Doğu-Yurt denen bölgenin sorumlusudur. Geri kalan bölgeler ise üçüncü başkumandanın sorumluluğundadır. Yüzük Savaşları'nın ardından Kral Éomer bu rütbeleri kaldırarak iki eşit rütbe ile değiştirmiştir. Bunlar Doğu-Yurt başkumandanlığı ile Batı-Yurt başkumandanlığıdır.

  • 1 mil = 1852 metre

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzeyliler[değiştir | kaynağı değiştir]

Rohan insanlarının soyu Kuzeyliler'e dayanmaktadır. Kuzeyliler'in, insanların atalarının kadim soyları olan Edain ile akrabalıkları vardır. Fakat Edain'in ataları, Beleriand'a ve daha sonraları Númenor topraklarına göç ettiler. Kuzeyliler ise, Yabaneller'e yerleşim yerleri inşa ettiler. Kuzeyliler, ilk olarak Kuyutorman'ın doğu sınırına yakın yerlerde yaşadılar ve orman ile Akan Su arasında kalan bölgede at sürüleri yetiştirdiler.

Gondor'un, İkinci Çağ'ın 3320 yılında Númenor'un yıkımından kurtulanlar tarafından kuruluşunun ardından aradaki uzak da olsa kan bağı sebebiyle Gondorlular ve Kuzey Halkı müttefiki oldu. Üçüncü Çağ'ın 1250 yıllarında Gondor Kralı II. Rómendacil'nin oğlu Valacar, Kuzey Halkı'nın kudretli lideri Vidugavia'nın kızı Vidumavi ile evlendi. Bu evliliğin ardından doğan Eldacar, bir sonraki nesilde Gondor Kralı oldu. Gondorlular'ın pek çoğu kral kanının karışmasına tepkiliydi ve akabinde sivil bir savaş olan Akraba Çekişmesi patlak verdi. Kral Eldacar, on sene sonra, 1447 yılında yeniden tacını giyene ve Kuzeyliler ile bağları oluşturana dek tahttan indirildi.

1635 kışında Doğu'dan gelen Büyük Veba pek çok Kuzeyli'nin ve atlarının ölümüne neden oldu. 1636 yılında salgın, Gondor'a sıçradı ve nüfusunu önemli oranda azalttı. Gondor'un -daha sonraları Rohan olarak adlandırılacak olan- Calenardhon bölgesinde ise pek çok insan yaşamını yitirirken, geri kalanların pek çoğu da yöreyi terk etti.

1851 yılında ise Doğu'da yaşayan ve Arabasürücüleri diye adlandırılan vahşi insan ırkı Gondor'a ve Kuzeyliler'e saldırdı. Vidugavia'nın soyundan gelen Marhari, 1856 yılında Arabasürücüleri'ne karşı yapılan savaşta Gondor kuvvetlerine katılmak için halkına öncülük etti. Bu yılda yapılan Ovalar Savaşı'nda Gondor güçleri geri çekilmeye zorlandı, açıkta kalan Kuzeyliler kılıçtan geçirildi ya da esir alındı.

Éothéod[değiştir | kaynağı değiştir]

Arabasürücüleri'nin katliamından sağ kalan Kuzeyliler, Marhari oğlu Marhwini öncülüğünde Ferah Nehir ile Carrock arasındaki Anduin'in batı kıyılarına yerleştiler ve kendilerine Éothéod (At Halkı) dediler.

Éothéod, Gondor ile olan dostluklarını bu dönemde yeniledi. 1899 yılında Marhwini ve Éothéod Gondor Kralı Calimehtar'a yardım ederek, Arabasürücüleri'nin istilasını engelledi. Marhwini aynı zamanda Arabasürücüleri'nin esaretinde bulunan Kuzeyliler'e yardım etmek için girişimlerde bulundu fakat girişimleri başarısız oldu.

Sonraki yüzyılda Éothéod yeniden Arabasürücüleri'nin kıskacı altına alınmıştı. Arabasürücüleri varlığını Kuyutorman'ın doğusuna ve Anduin'in güneyine kadar olan bölgelerde göstermekteydi. Marthwini oğlu Forthwini, Gondor Kralı Ondoher'i Arabasürücüleri'nin yeniden toparlandığı ve saldırıya hazırlandığı yönünde uyardı. İstila başladığında Éothéod Süvarileri, Gondor kuvvetlerine katılmıştı. Yapılan savaşta Kral Ondoher öldürüldü fakat Eärnil savaşın devamında üstünlük sağlayarak Arabasürücüleri'ni bozguna uğrattı ve bir sonraki Gondor Kralı oldu.

1977 yılında Éothéod bölgeden taşınma kararı aldı zira kendileri ve atları için daha fazla alana ihtiyaç duymaktaydılar. Taşınma etkenlerinden biri de Kuyutorman'daki Dol Guldur'dan yayılan huzursuzluktu. Kendileri bunu bilmese de Sauron, Dol Guldur'daydı. Frumgar'ın öncülüğünde Éothéod kuzeye, yeni yurtlarına göç etti.

Éothéod'un yeni yurdu, Anduin'in kaynağının etrafıydı. Anduin'i besleyen Uzunkaynak ve Greylin, Éothéod'un yeni yurdunun güney sınırını oluşturmaktaydı. Batıda Dumanlı Dağlar, Doğu'da Orman Nehri, kuzeyde de Gri Dağlar bölgenin diğer yönlerdeki sınırlarıydı. Greylin ve Uzunkaynak'ın kesiştiği yere korunaklı Framsburg hisarı inşa edilmişti.

Angmarlı Cadı Kral 1975 yılında yenilgiye uğratılsa da dağılan kuvvetleri Dumanlı Dağlar'ın doğusunda yaşamaya devam ediyordu. Éothéod yaptığı baskınlar ile bölgeyi tamamen temizledi. Frumgar oğlu Fram Gri Dağlar'da yaşayan Solucan Scatha'yı öldürdü ve bölge uzun yıllar boyunca ejderha tehdidi olmaksızın varlığını sürdürdü. Fakat Scatha'nın hazinesini alan Fram, bu davranışıyla cücelerin tepkisini çekti ve iki halk arasında düşmanlık başladı.

2501 yılında Éothéod lideri Leod ihtişamlı ve son derece vahşi bir at yakaladı fakat bu atı sürmeye çalışırken öldürüldü. Leod oğlu Eorl bu atı ehlileştirdi ve ata Felarof ismini verdi. Felarof gibi, soyundan gelen atlar da aynı görkeme ve ihtişama sahipti. Bu atlara yılkı dendi ve yalnızca Eorl soyundan gelenlerin küheylanlarıydılar.

Eorl babasının yerini aldığında yalnızca 16 yaşındaydı. Onun zamanında gerek at sayıları gerekse insan nüfusu ikiye katlanmıştı. Éothéod'un daha fazla alana ihtiyacı olmaya başladı fakat keşfedip taşınabilecekleri bir alan yoktu.

25 Mart 2510'da Borondir isimli ulak Gondor Vekilharcı Cirion'dan Eorl'a bir mesaj getirdi. Cirion, Rhûn'dan gelen Balchoth adı verilen insanlara karşı mücadelede Eorl'ün yardımını istemekteydi. Eorl bu talebi geri çevirmedi, çünkü Gondor düşerse Orta Dünya'daki tüm diyarların teker teker fethedileceğini düşünmekteydi.

Eorl, halkının yaşlılar heyetini topladı ve ordusunu savaşa hazırladı. Éothéod yurdunu korumak için geride kalan birkaç yüz asker ile yaşlılar, kadınlar ve çocuklar dışında bütün Éothéod Eorl ile birlikte savaşa gidiyordu. Eorl'ün toparladığı muazzam Éohere (süvari ordusu) 7000 kadar ağır zırhlı süvarilerden ve birkaç yüz atlı okçulardan oluşmaktaydı. Ordu, 6 Nisan'da, güneye doğru yapacağı 500 millik yolculuğuna başladı.

Éohere, Sauron'un bulunduğu Dol Guldur'dan geçerken Anduin'in karşı kıyısındaki Lothlórien Ormanı'ndan beyaz bir sis bulundukları bölgeyi bastırdı. Sis, Dol Guldur'dan yayılan gölgeye üstün çıktı ve süvarileri düşman gözlerden gizledi. Borondir, Lothlórien Hanımı Galadriel'in kendilerine yardım ettiğini düşünmekteydi.

Éothéod Süvarileri, 15 Nisan'da Lothlórien ile Kireçışığı Nehri arasında bulunan Celebrant Ovası'na ulaştılar ve burada Gondor'un kuzey ordusunu müşkül durumda buldular. Balchoth Kireçışığı'nın güneyindeki Calenardhon'u işgal etmiş ve Gondor ordusu Bozkır'da yenik düşmüştü. Gondorlular, Kireçışığı'ndan Celebrant Ovası'na doğru geri çekilirken, Dumanlı Dağlar'dan çıkagelen bir ork ordusu, işi daha da zorlaştırmıştı.

Eorl ve süvarileri tam vaktinde buraya ulaşarak daha sonraları Celebrant Ovası Savaşı olarak anılacak mücadeleye katılarak savaşın kaderini değiştirdi. Arka saflarında muazzam bir ordu ile karşılaşan düşman güçleri Kireçışığı'na sürüldüler. Éothéod Süvarileri, düşmanın tamamı kılıçtan geçirilene dek Calenardhon Ovası boyunca düşmanı kovaladılar.

Savaş sonrasında Eorl ile Cirion, Gondor ile Calenardhon sınırında bulunan Çamlık'ta, Halifirien'de karşılaştılar. Bu büyük yardımın bedeli olarak Cirion, uzun zamandır Salgın'dan, dışa göçten ve savaştan ötürü terk edilmiş halde duran Calenardhon topraklarını Éothéod'a bıraktı. Eorl, bunun üzerine Gondor'un müttefiki olacağına ve ihtiyaç durumunda Gondor'un yardımına geleceğine dair Cirion'a yemin etti. Anlaşmaya göre, Eorl'un Yemini ve Cirion'un Armağanı Gondor Kralı geri dönene kadar geçerli olacaktı.

Rohirrim[değiştir | kaynağı değiştir]

Éothéod'ün yeni toprakları zamanla "At toprakları" anlamına gelen Rohan olarak anılmaya başladı. Burada yaşayan halka da "At beyleri" anlamına gelen Rohirrim dendi. Halk ise kendine, Eorloğulları ismini vermişti, Eorl'ün onuruna. Topraklarına ise Atçanyurt ya da kısaca Yurt diyordu.

Eorl, Yurt'un ilk kralı oldu. 2510'dan 2545'e kadar Yurt Kralı sıfatını taşıdı. Eorl, ülkesinin başkentini Ak Dağlar'daki Tapanvadi'nin girişinde bulunan bir tepe olarak seçti ve buraya Edoras dendi. Fakat Tekev, Altın Konak onun zamanında yapılmadı. Eorl, Toprak'taki Aldburg'da ikamet etti.

Doğulular, Anduin boyunca ve Rohan'ın doğu sınırındaki Emyn Muil'e dizi halinde saldırılar yapmaya başladı. 2454 yılında Eorl, Bozkır'da Doğulular ile yapılan mücadelede öldürüldü. Eorl'ün naaşı, Edoras'ın bulunduğu tepenin eteklerinde, bir höyüğe gömüldü.

Sorumluluk artık Eorl oğlu Brego'daydı ve o da elinden geleni yaptı. Doğuluları Bozkır'dan dışarı sürerken, Dumanlı Dağlar'ın batısında Isen Nehri ile Rohan'dan ayrılan bölgede bulunan Bozdiyarlıları da geri püskürtmeyi başardı.

Tekev, Brego zamanında inşa edildi. Görkemli konak 2569 yılında tamamlanmıştı. Kutlamaların yapıldığı festivalde Brego oğlu Baldor, Ölülerin Yolu'na gireceğini duyurdu. Brego ve Baldor Tapanvadi'yi araştırırken Kara Kapı'yı buldular. Girişte yaşlıca bir adamla karşılaştılar, adam onlara tünelin gerisinde Ölüler'in yaşadığını söyledi. Baldor 2570 yılında Ölülerin Yolu'na girdi ve geri dönmedi. Kısa süre sonra da babası Brego, oğlunun acısına duyduğu kederden dolayı öldü.

Brego'nun ikinci çocuğu Aldor Yurt Kralı olmuştu. Yaşlı Aldor olarak da bilinen kral, 2570'den 2645'e kadar tam 75 yıl boyunca krallık yapmıştır. Aldor, tahtta oturduğu süre boyunca Rohirrim'den iyice nefret etmeye başlamış olan son Bozdiyarlılar püskürtmüştür ve Aldor'un zamanında Rohirrim nüfusu artarak, Ak Dağlar'daki Tapanvadi dolaylarındaki bölgeye yayılmaya başlamışlardır.

Aldor oğlu Fréa tahtı babasından devraldığında ömrünün büyük kısmını tamamlamıştı ve 2659 yılına kadar yalnızca 14 seneliğine krallık yapabildi. Fréa oğlu Fréawine ve Fréawine oğlu Goldwine dönemlerinde Rohan istikrarlı ve barışçıl bir dönem geçiriyordu.

Goldwine oğlu Déor 2699 yılında tahta çıkarak kral oldu. Onun döneminde Bozdiyarlılar, Batıağıl'a akınlar düzenleyerek at çalmaya başladılar. Pek çok Bozdiyarlı, Isen Nehri boyunca üzerlerine gelmişti ki durum daha sonradan anlaşılacaktı. Bozdiyarlılar, Isengard ve Fangorn yakınlarında, Batıağıl'ın kuzeyinde yerleşim yerleri kurmuşlardı. 2710 yılında Déor kuzey Batıağıl'a yapılan sefere öncülük etti ve Bozdiyar ordusunu yenilgiye uğrattı.

Déor, Isengard'ın Bozdiyarlıların elinde olduğunu fark etti. Kale Gondor'a aitti fakat Gondorlu reisler ölmüştü ve Isengard'ın yeni reisi Bozdiyarlılara dost, karışık kanlı bir kişi olmuştu. Hala Isengard'ın, Gondor'a sadık kalması gerektiğini düşünen birkaç yerli de öldürülmüş ve Isengard Halkası, Bozdiyarlılarca ele geçirilmişti. Déor, sorunun çözümü için Gondor'dan yardım istedi fakat Gondor'un, Doğu ile mücadele etmekten Batı yönünde ayıracak askeri yoktu. Rohirrim'in Isengard'ı ele geçirecek kaynakları ve gücü yoktu ve Déor bunun üzerine süvarilerden oluşturduğu bir muhafız bölüğünü, Batıağıl'ın kuzeyini gözlemesi için görevlendirdi. Déor, tahtını 2718 yılında oğlu Gram'a bıraktı.

2741 yılında Gram oğlu Miğfer Yurt Kralı oldu. Onun döneminde Rohan, Bozdiyarlılar tarafından kuşatıldı. Damarlarında Bozdiyarlı kanı taşıyan Freca isimli bir Rohanlı, Yurt Kralı'nın otoritesine meydan okuyarak Rohan ile Bozdiyar sınırlarındaki topraklarını genişletti. 2754 yılında yapılan bir divan buluşmasında Freca, oğlu Wulf için Kral Miğfer'in kızına talip oldu. Freca, Miğfer'in bu öneriyi geri çevirişine sinirlendi ve divanda Miğfer'e hakaretler yağdırdı. Bunun üzerine Miğfer, Freca'ya attığı tek yumrukla onu öldürdü. Bu olayın ardından kral, Miğfer Balyozel olarak anılmaya başlandı.

Dört yıl sonra 2758 yılında Freca oğlu Wulf, Rohan'ı istila etmek için halkına öncülük etti. Bozdiyarlılar, Gondor'a çok ciddi saldırılar yapan Korsanlar'ın da yardımını almaktaydı. Rohan, Doğu'dan gelen düşmanlarca kuşatıldı.

Bozdiyarlılar Rohan'ı istilada başarılı oldular ve Edoras'ı ele geçirdiler. Miğfer'in oğlu Haleth, Tekev'in kapılarında savunma yaparken öldürüldü ve Wulf Altın Konak'ın tahtına oturdu. Miğfer, Isen Geçitleri'nden Dip Vadisi'ndeki kaleye çekilmek zorunda kaldı ve kaleye bu zamandan sonra Miğfer Dibi dendi. Rohirrim'in pek çoğu buraya sığınırken, bir bölümü de Miğfer'in kızkardeşinin oğlu Fréalaf'ın savunduğu Dunharrow istihkamına sığındı.

2758 Kasımı'nda Uzun Kış başladı ve Mart 2759'a kadar beş ay sürdü. Rohirrim, kuşatma altındaki kalelerinde yiyecek sıkıntısı geçiyordu ve çaresizdi. Miğfer oğlu Hàma, Miğfer Dibi'ndeki kuşatmayı kaldırmak için yaptığı karşı saldırıda öldürüldü. Miğfer ise Miğfer Hendeği'nde donarak yaşamını yitirdi.

Baharın gelişi ile Fréalaf, Dunharrow'dan çıkardığı kuvvetler ile birlikte Edoras'ı tekrar ele geçirdi. Wulf'un, Fréalaf tarafından öldürülmesiyle birlikte Rohirrim, Bozdiyarlıları Rohan'dan sürdü. Eriyen kar suları, Entsuyu Ağzı dolaylarında sel meydana getirdi ve Doğulular geri çekilmek durumunda kaldılar. Gondor da geç de olsa Rohan'a destek gönderebildi. Aynı yıl içerisinde Gondor Vekilharcı Beren Isengard istihkâmını Rohan'ın korunmasında yardımcı olması düşüncesiyle Saruman'a bıraktı.

Miğfer'in kızkardeşi Hild'in oğlu olan Fréalaf, Rohan Kralları'nın ikinci soyunun başlangıcı kabul edilir. Saruman da Fréalaf'in taç giyme törenine katılarak, Fréalaf'e hediyeler sundu. Rohan zamanla Uzun Kış'ın ve savaşların yaralarını sardı.

2798 yılında Fréalaf tahtını oğlu Brytta'ya bıraktı. Brytta cömertliğinden ve yardıma ihtiyacı olana yardım etmeyi sevdiğinden ötürü oldukça sevilen bir kraldı ve Léofe (sevgili) olarak anılırdı. Onun döneminde, cüceler ile yaptıkları Azanulbizar Savaşı'nda Dumanlı Dağlar'dan Ak Dağlar'a kaçan orklar, Rohan için tehlike oluşturmaktaydı. Byrtta 2842'de öldüğünde Ak Dağlar'dan gelen orkların gittiği düşünülüyordu fakat 9 sene sonra 2851 yılında Brytta oğlu Walda orklar tarafından Dunharrow yakınlarında öldürüldü.

Walda oğlu Folca Yurt Kralı oldu. Folca 2864 yılına kadar yürüttüğü mücadelede bölgeyi orklardan tamamiyle temizledi. Bu görevi tamamladıktan sonra Folca, Çamlık'ta çıktığı av sırasında Everholt'un Yabandomuzu ile karşılaştı. Folca domuzu öldürdü fakat aldığı yaraları uzun süre taşıyamadan öldü.

Folca oğlu Folcwine döneminde Rohan eski görkemine ve istikrarına tekrar kavuştu. Folcwine Adorn ile Isen Nehirleri arasındaki Batı-sınırlarını Bozdiyarlılardan tekrar ele geçirdi.

Kral Folcwine komutasında, Rohan ordusu yeniden düzenlendi. Rohirrim ordusunun tamamı -Éohere-, 100 bölükten oluşuyordu ve her bölük -Éored- en az 120 süvariden meydana geliyordu. Dolayısıyla Éohere'nin toplam gücü en az 12000 süvariydi.

2885'te Folcwine, Eorl'ün Yemini'ni tutarak Haradrim'in yaptığı Gondor kuşatmasını durdurmak üzere birlikler gönderdi. Birleşmiş Gondor ve Rohan kuvvetleri galebe çaldı fakat Folcwine'in ikiz oğulları Folcred ve Fastred savaşta öldürüldü. İkiz kardeşler, Ithilien'deki Poros Nehri kıyısındaki bir höyüğe gömüldüler. Dönemin Gondor Vekilharcı II. Turin, Folcwine'in fedakârlığını bir nebze telafi etmek ve teşekkürlerini sunmak için kendisine altın yolladı.

2903 yılında Folcwine, yerini üçüncü oğlu Fengel'e bıraktı. Fengel, Rohan tarihinde en az sevilen kraldı. Başkomutanları ve kendi çocukları ile sıklıkla kavga ederdi, aynı zamanda açgözlüydü. Oğlu Thengel, onun zamanında Rohan'ı terkederek Gondor'a geldi ve Vekilharç Turgon'a hizmet etti. Thengel burada Lossarnachlı Morwen ile evlendi ve dört çocuğu oldu. Çocuklarından biri, Théoden'di.

Thengel babasının ölümünün ardından 2953 yılında Rohan'a geri döndü. Gondor'dan ayrılmaya oldukça gönülsüz olan Thengel, Altın Konak'ta Gondorluların kullandığı şiveyi kullanmaya devam etti. Yine de Rohan'ı akıllıca ve başarıyla yönetti.

Thengel döneminde Saruman, kendisini Isengard'ın Efendisi olarak ilan etti. Saruman, Bozdiyarlılar ile gizlice ittifak kurup, bir ork ordusu oluşturmaya başladı. Ordunun içerisinde -ilginç bir şekilde günışığında da yaşayabilen- Uruk-Hai denilen ork türü de bulunmaktaydı. Kısa süre içerisinde Uruk-Hailer Rohan üzerine saldırılar düzenlemeye başladılar fakat Rohirrim, bu ork türünün Isengard'dan geldiğini henüz bilmiyordu.

Mordorlu orklar da aynı dönemde Anduin'i geçerek Rohan'dan at çalmaya başladılar. Özellikle Nazgûl'a küheylan olarak kullanılabilecek siyah atları seçmekteydiler. Doğuağıllı Éomund -Thengel kızı Théodwyn'in kocası-, Emyn Muil'de orklar tarafından öldürüldü. Çok geçmeden Théodwyn de yaşamını yitirdi. Éomund'ın çocukları Éomer ve Éowyn amcaları Théoden'in 2980 yılında kral oluşunun ardından Tekev'e gelerek burada yaşamaya başladılar.

Théoden, döneminin başlarında halkının sevgilisiydi, güçlü ve cesurdu. Fakat 3014 yılında danışmanı Gríma'nın marifetleriyle fiziken zayıf düştü. Rohirrim Gríma'nın, Saruman'ın hizmetkârı olduğunu uzun süre boyunca anlayamadı. Gríma, ikna ediciliği ve muhtemelen kullandığı zehirler ile Théoden'i zayıf düşürdü ve bu da Rohan savunmasını doğrudan etkiliyordu.

3018 yılının Eylül ayında Gri Gandalf Rohan'a gelerek, Théoden'i Saruman'ın ihaneti konusunda uyardı. Fakat Théoden -Gríma'nın tesiriyle- büyücüyü kovdu. Kısa süre sonra, Saruman Rohan'ı fetih planlarını açıkça belli etmeye başladı. Rohan toprakları üzerinde hükümdarlık ilân eden Saruman, Rohan Geçidi'ni Rohirrim'e kapatarak Uruk-Hai birliklerini Rohan sınırlarına gönderdi.

Théoden oğlu Théodred ve yeğeni Éomer, durumun vahimliğini fark edip Rohan savunmasının komutasını aldılar. Saruman, bu iki ismin kendisi adına tehdit oluşturabileceğini anladı. 25 Şubat 3019'da, Birinci Isen Geçitleri Savaşı'nda Théodred, Saruman'ın güçlerince öldürüldü. Gríma da Théoden'i, Éomer'in güç tutkusu ve itaatsizliği yönünde kandırmaya çalıştı.

Éomer, Emyn Muil üzerinden gelen bir Uruk-Hai birliğinin varlığını öğrenince, Gríma Théoden'i saldırıyı engellemek için yapılacak girişimlere izin vermemesi yolunda ikna etti. Fakat Sauron ile Saruman arasındaki olası ittifaktan şüphelenen Éomer, emirlere karşı çıkarak kendi Éored'i ile birlikte mücadeleye katıldı. Éomer ve emrindeki süvarileri 29 Şubat'ta Fangorn Ormanı'nın kıyısında Uruk-Hailer'e saldırdılar ve hepsini kılıçtan geçirdiler. Süvariler bilmese de, öldürülen Uruk-Hailer tarafından kaçırılan Meriadoc Brandybuck ve Peregrin Took isimli iki hobbit saldırı esnasında firar ederek Fangorn ormanına kaçmayı başarmışlardı.

Bir sonraki gün Éomer, hobbitleri kaçıran Uruk-Hailerin Rohan boyunca izini süren ve onları kurtarmaya çalışan Aragorn, Legolas ve Gimli ile karşılaştı. Bu karşılaşmada Éomer, Aragorn'un Gondor tahtının yasal varisi olduğunu öğrendi ve bu üçlüyü yolculuklarına devam etmelerine müsaade etti fakat bu kralın emirlerine itaatsizlikti. Éomer Edoras'a döndüğünde hapis tutuldu.

2 Mart'ta Gandalf; Aragorn, Legolas ve Gimli ile birlikte Edoras'a geldi ve Kral Théoden'in zihnini, Gríma'nın tesirlerinden kurtardı. Uzun zamandan beri ilk defa özgür biçimde düşünebilen Théoden, Saruman'ın güçlerine karşı savaşma kararı aldı. Edoras'taki Rohirrim'e savaş kararını açıkladı.

Aynı gün içerisinde Saruman, 10000 ork ve Bozdiyarlıların bulunduğu muazzam ordusunu Isengard'dan yola çıkardı. Ordunun öncü kolu, Isen Sığlıkları'nda Grimbold ve Elf Miğferi'nin başını çektiği direnişle karşılaştılar. Rohirrim, burada yapılan İkinci Isen Geçitleri Savaşı'nda yenilgiye uğradı ve kurtulanlar etrafa dağıldı.

Saruman'ın ordusunun Isengard'dan ayrılmasının ardından istihkâm, Fangorn Ormanı'ndan çıkagelen, Ağaçsakal'ın önderliğindeki entlerin saldırısına uğradı. Entler, Isengard'ı yıkıma uğrattılar ve Saruman'ı Orthanc Kulesi'nde esir aldılar.

Kral Théoden, Isen Sığlıkları'ndaki yenilgiyi ve Saruman'ın güçlü ordusunun yaklaştığını öğrenince bulabildiği tüm gücü toplayıp Miğfer Dibi'ne gitti. Saruman'ın ordusu ise Batıağıl boyunca yaptığı ilerleme sırasında karşılaştıkları herkesi kılıçtan geçirdi ve her yeri yaktı. Miğfer Dibi Savaşı'nda 3 Mart ve 4 Mart tarihlerinde Rohirrim'i kuşattılar.

4 Mart şafağında Kral Théoden, Miğfer Dibi'ndeki karşı hücuma öncülük etti. Bu esnada Gandalf, başlarında Batıağıl Beyi Erkenbrand ile birlikte 1000 kadar Batıağıllı'yı Miğfer Dibi'ne getirdi. Saruman'ın ordusu Ağaçsakal'ın yolladığı Huornlardan oluşan ormana kaçtılar ve bir daha görülmediler.

Isengard'da Saruman ile yüzleşmesinin ardından Kral Théoden, Tapanvadi'ye giderek burada Rohirrim'i toparlamaya başladı. Hirgon isimli Gondorlu ulak, Sauron'un saldırı hazırlığı içerisinde olduğu haberini getirdi. Hirgon, Kral Théoden'e Kızıl Ok getirmişti. Bu alamet, Gondor Vekilharcı Denethor tarafından, Rohirrim'in Eorl'ün Yemini'ni yerine getirmesi için yollanmıştı. 10 Mart'ta Théoden, ardından 6000 kadar Rohirrim ile birlikte Tapanvadi'den Gondor'a doğru yola çıktı. Rohan'ı korumaları için de geride 4000 asker bırakmıştı.

12 Mart'ta Lothlórien'i istila etmekte başarısız olan Dol Guldurlu bir ork ordusu Rohan Bozkırı'na girdi. Entler tarafından engellenen orkların birçoğu öldürüldü, kurtulanlar da Anduin tarafına kaçtı.

Kral Théoden ve Rohirrim, 15 Mart'ın şafağında Minas Tirith etrafındaki Pelennor Çayırları'na ulaştılar. Şehir, Sauron'un ordusu tarafından bütünüyle kuşatılmış durumdaydı. Rohirrim, atlarını savaş alanına sürdüler ve düşmanla çarpıştılar.

Nazgûl Efendisi, Minas Tirith kapılarından şehre girmek üzereyken dikkatini Rohirrim'in gelişine verdi. Kanatlı bineğini çağırarak şehre girmekten vazgeçen Nazgûl Efendisi, Rohirrim saflarına saldırdı. Kral Théoden bu esnada öldürüldü. Yeğeni Éowyn ve silahtar Merry Brandybuck, Nazgûl Efendisi'ni öldürdü.

Pelennor Çayırları Savaşı, birleşmiş Rohan ve Gondor güçlerinin zaferiyle sonuçlandı. Théoden'in ölümü ile birlikte Éomer Yurt Kralı oldu ve Rohan Kralları'nın üçüncü soyunun babası oldu. Kral Éomer 16 Mart'ta Batılı Komutanlar'ın toplantısına katılarak Yüzük Taşıyıcısı Frodo Baggins'e görevini tamamlamasına zaman tanımak için ordusunu Mordor'un Kara Kapısı'na götürmeyi kabul etti.

3000 Rohirrim, Elf Miğferi'nin komutasında Gondor'un geri kalan bölgelerinde kalan düşmanlarla mücadele etmek üzere Batı Yolu'na gönderildi. Kral Éomer ise 500 piyade ve 500 atlı Rohirrim'e öncülük ederek Kara Kapı'ya doğru yola çıktı. 25 Mart'ta Rohan ve Gondor orduları, Tek Yüzük yokedilinceye dek Morannon Savaşı'nda Sauron orduları ile çarpıştılar. Yüzük sonunda yok edildi ve Sauron kalıcı olarak mağlup edildi.

Frodo Baggins ve yol arkadaşı Sam Gamgee onuruna düzenlenen, Cormallen Kırları'nda yapılan kutlamaya Kral Éomer de katıldı. Aynı şekilde 1 Mayıs'ta Aragorn'un Birleşmiş Krallık Gondor ve Arnor'un Kralı sıfatını aldığı taç giyme töreninde de yer aldı. Éomer ve Aragorn dost, Gondor ile Rohan müttefik kaldılar. Éomer Aragorn'a, Eorl'ün Yemini'ni ve Cirion'un Armağanı'nı yeniledikleri Halifirien'e kadar eşlik etti.

Éomer ve Rohirrim, Aragorn'un doğuya ve güneye yaptığı kontrol amaçlı seyahatlerde sıklıkla kendisine eşlik ettiler. Bu bölgede halen Sauron'un hizmetkarları yaşamaktaydı. Éomer, pozisyon olarak Kral'ın otoritesi altında Rohan'ı yönetmekteydi.

Éomer, Dol Amroth Prensi Imrahil'in kızı Lothíriel ile evlendi. Çocukları Adil Elfwine idi. Éomer'in kızkardeşi Éowyn ise Gondor Vekilharcı ve Ithilien Prensi Faramir ile evlendi.

Éomer, Dördüncü Çağ'ın 63 yılında ölene dek Rohan Kralı idi. 65 yıllık hükümdarlığı boyunca Rohan nüfusu artış gösterdi. Rohirrim ova ve yaylalara yayılmaya başladı ve at sürüleri yetiştirmeye devam etti. Dördüncü Çağ'ın başlangıcında Rohan barışın ve refahın hüküm sürdüğü bir bölgeydi.

Rohan Kraliyet Hanedanı[değiştir | kaynağı değiştir]

Birinci Hanedan[değiştir | kaynağı değiştir]

 İsim		Doğum Tarihi	Krallık Başlangıç	Krallık Bitiş
Eorl		2485		2510			2545
Brego		2512		2545			2570
Aldor		2544		2570			2645
Fréa		2570		2645			2659
Fréawine	2594		2659			2680
Goldwine	2619		2680			2699
Déor		2644		2699			2718
Gram		2668		2718			2741
Miğfer		2691		2741			2759

İkinci Hanedan[değiştir | kaynağı değiştir]

İsim		Doğum Tarihi	Krallık Başlangıç	Krallık Bitiş
Fréalaf         2726	        2759	           	2798
Brytta	        2752		2798			2842
Walda		2780		2842			2851
Folca    	2804		2851			2864
Folcwine      	2830		2864			2903
Fengel	      	2870		2903			2953
Thengel       	2905		2953			2980
Théoden         2948		2980			3019

Üçüncü Hanedan[değiştir | kaynağı değiştir]

 İsim		Doğum Tarihi	Krallık Başlangıç	Krallık Bitiş
Éomer		2991		3019			63 (4. Çağ)
Elfwine		8 (4. Çağ)	63 (4. Çağ)             108 (4. Çağ)

Kronoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

İkinci Çağ[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 3320: Gondor Krallığı kuruldu. Calenardhon bölgesi, Gondor'un kuzeybatısında bulunan bir eyalet haline geldi.

Üçüncü Çağ[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 1250: Gondor Kralı Rómendacil II'nin oğlu, Kuzey Halkı'nın Kralı Vidugavia'nın kızı ile evlendi.
  • 1432: Annesi Kuzey Halkı soyundan gelen Eldacar, Gondor Kralı oldu. Akraba Çekişmesi başladı.
  • 1437: Eldacar tahttan indirildi.
  • 1447: Eldacar yeniden Gondor tahtına çıktı ve Kuzey Halkı ile olan bağlarını tazeledi.
  • 1635-36: Büyük Veba sebebiyle, Kuzey Halkı'ndan ve Calenardhon'da yaşayanlardan pek çoğu öldü.
  • 1851: Arabasürücüleri, Kuzey Halkı'nın yaşadığı toprakları istila etti ve Gondor'a saldırdı.
  • 1856: Kuzey Halkı'ndan Marhari, Arabasürücüleri ile yaptıkları Ovalar Savaşı'nda Gondor kuvvetlerine katıldı. Kuzey Halkı bu savaşta kılıçtan geçirildi, esir alındı ve dağıtıldı. Daha sonraları Marhari oğlu Marhwini, hayatta kalanlara öncülük ederek onları Anduin'in kıyılarına getirdi. Buraya yerleşerek kendilerine Éotheod dediler.
  • 1899: Marhwini ve Éotheod'u Arabasürücüleri'nin istilasını engellemek için Gondor Kralı Calimehtar'a yardım ettiler.
  • 1944: Éotheod bir kez daha Arabasürücüleri ile yapılan savaşa katıldı. Arabasürücüleri, Kamp Savaşı adı verilen savaşta Gondorlu Eärnil tarafından bozguna uğratıldı.
  • 1977: Frumgar, Éotheod'a öncülük ederek halkını kuzeye; Anduin'in kaynağının yakınlarına getirdi.
  • 2485: Eorl'un doğumu
  • 2501: Eorl'ün babası Leod'un ölümü. Eorl Éotheod'un lideri haline geldi. Yılkıların başı olan Felarof isimli vahşi atı ehlileştirdi.
  • 25 Mart 2510: Gondorlu bir ulak, Eorl'a gelerek; Balchoth adı verilen insanlarla yapılacak mücadelede Éotheod'un yardımını istedi.
  • 6 Nisan 2510: Eorl ve beraberindeki Éohere Gondor'a doğru yola çıktı.
  • 15 Nisan 2510: Eorl ve süvarileri, Celebrant Ovası Savaşı'nda Balchothlar'ı mağlup etti.
  • Ağustos 2510: Eorl ve Cirion Halifirien'de bir araya geldiler. Cirion, Calenardhon adı verilen toprakları -bu olay ile birlikte buraya Rohan denmeye başlandı- Eorl ve halkına bıraktı. Eorl, Gondor'un müttefiki olarak kalacağına ve ihtiyaç durumunda Gondor'un yardımına geleceğine dair Cirion'a yemin etti.
  • 2512: Eorl'ün oğlu Brego'nun doğumu
  • 2544: Brego'nun ikinci çocuğu Aldor'un doğumu
  • 2545: Doğulular ile yapılan savaşta Eorl öldürüldü. Brego, Rohan Kralı oldu.
  • 2569: Tekev'in inşası tamamlandı.
  • 2570: Brego'nun oğlu ve varisi Baldor, Ölülerin Yolu'na girdi ve bir daha geri dönmedi. Aldor Rohan Kralı oldu. Aldor'un oğlu Fréa'nın doğumu.
  • 2594: Fréa oğlu Fréawine'in doğumu
  • 2619: Fréawine oğlu Goldwine'in doğumu
  • 2644: Goldwine oğlu Déor'un doğumu
  • 2645: Aldor'un ölümü. Fréa Rohan Kralı oldu.
  • 2659: Fréa'nın ölümü. Fréawine Rohan Kralı oldu.
  • 2668: Déor oğlu Gram'ın doğumu
  • 2680: Fréawine'in ölümü. Goldwine Rohan Kralı oldu.
  • 2691: Gram oğlu Miğfer'in doğumu
  • 2699: Goldwine'in ölümü. Déor Rohan Kralı oldu.
  • 2710: Déor, Batıağıl'da Bozdiyarlıları mağlup etti fakat Isengard'ın Bozdiyarlıların elinde olduğunu öğrendi.
  • 2718: Déor'un ölümü. Gram Rohan Kralı oldu.
  • 2726: Miğfer'in kızkardeşi Hild'in oğlu Fréalaf'ın doğumu
  • 2741: Gram'ın ölümü. Miğfer Rohan Kralı oldu.
  • 2752: Fréalaf oğlu Brytta'nın doğumu
  • 2754: Miğfer, Bozdiyarlı kanı taşıyan bir Rohanlı olan Freca'yı öldürdü.
  • 2758: Freca oğlu Wulf, Bozdiyarlılara öncülük ederek Rohan'ı istila girişiminde bulundu. Miğfer oğlu Haleth'in ölümü. Miğfer, daha sonraları Miğfer Dibi adı verilecek olan istihkama çekildi.
  • 2759: Miğfer oğlu Hama'nın ölümü. Miğfer'in ölümü. Uzun Kış Mart ayında sona erdi. Miğfer'in yeğeni Fréalaf, Edoras'ı geri aldı ve Bozdiyarlılar Rohan'ın dışına sürüldü. Isengard, Gondor Vekilharcı tarafından Saruman'a bırakıldı.
  • 2780: Brytta oğlu Walda'nın doğumu
  • 2798: Fréalaf'ın ölümü. Brytta Rohan Kralı oldu.
  • 2799: Orklarla cüceler arasında yapılan Azanulbizar Savaşı. Orkların bir kısmı güneye, Ak Dağlar'a doğru kaçtı.
  • 2800: Rohan, Ak Dağlar'daki orklar tarafından taciz edilmeye başlandı.
  • 2804: Walda oğlu Folca'nın doğumu
  • 2830: Folca oğlu Folcwine'in doğumu
  • 2842: Brytta'nın ölümü. Walda Rohan Kralı oldu.
  • 2851: Walda, Ak Dağlar'daki orklar tarafından öldürüldü. Folca Rohan Kralı oldu.
  • 2858: Folcwine'in ikiz oğulları Folcred ve Fastred'in doğumu
  • 2864: Folca, Ak Dağlar'da kalan son orkları da dışarı sürdü. Çamlık'ta bir yabandomuzu tarafından öldürüldü. Folcwine Rohan Kralı oldu.
  • 2870: Folcwine oğlu Fengel'in doğumu
  • 2885: Folcwine, Haradrim ile yapılan mücadelede Gondor'a yardım birliği gönderdi. Oğulları Folcred ve Fastred öldürüldü.
  • 2903: Folcwine'in ölümü. Fengel Rohan Kralı oldu.
  • 2905: Fengel oğlu Thengel'in doğumu
  • 2943: Thengel, Lossarnachlı Morwen ile evlendi.
  • 2948: Thengel oğlu Théoden'in doğumu
  • 2953: Fengel'in ölümü. Thengel Rohan Kralı oldu.
  • 2963: Thengel'in kızı Théodwyn'in doğumu
  • 2978: Théoden oğlu Théodred'in doğumu. Théoden'in eşi Elfhild, doğum sırasında öldü.
  • 2980: Thengel'in ölümü. Théoden Rohan Kralı oldu.
  • 2991: Éomund ve Théodwyn oğlu Éomer'in doğumu
  • 2995: Éomund ve Théodwyn kızı Éowyn'in doğumu
  • 3002: Théodwyn'in eşi Éomund, Emyn Muil'de orklar tarafından öldürüldü. Kocasının yasından kendini kurtaramayan Théodwyn kısa süre sonra öldü. Théoden, ölen çiftin çocukları Éomer ve Éowyn'i birlikte yaşamaları için Tekev'e getirdi.
  • 3014: Théoden, Saruman'ın hizmetkarı Gríma'nın etkisi altına girmeye başladı.
  • 19 Eylül 3018: Gandalf Edoras'a geldi fakat Tekev'e alınmadı.
  • 20 Eylül 3018: Théoden Gandalf'ı Tekev'e kabul etti. Gandalf Théoden'i Saruman'ın ihaneti hakkında uyardı fakat Théoden Gandalf'ı Tekev'den kovdu. Kısa zaman sonra Saruman, Rohan'ı fetih planlarını açıkça uygulamaya başladı.
  • 23 Eylül 3018: Gandalf, Gölgeyele ile birlikte Rohan'dan ayrıldı.
  • 25 Şubat 3019: Théoden oğlu Théodred, Birinci Isen Geçitleri Savaşı'nda Saruman'ın güçleri tarafından öldürüldü.
  • 26 Şubat 3019: Éomer, doğudan gelen bir ork birliğinin Rohan'a girdiği haberini aldı ve Mordor ile Isengard arasındaki bir ittifaktan şüphelendi. Gríma, Théoden'i herhangi bir eylemde bulunmama konusunda ikna etti.
  • 27 Şubat 3019: Théoden oğlunun ölüm haberini aldı. Erkenbrand, askerî güç isteminde bulundu fakat Gríma, Théoden'e aksi öğütte bulundu. Théoden bu öğüdü dinledi. Éomer, Théoden'in emrine karşı çıkarak orkların peşine düşmek için Éored'ine önderlik etti.
  • 28 Şubat 3019: Éomer'in Éored'i Fangorn Ormanı yakınlarında ork birliğini kuşattı.
  • 29 Şubat 3019: Éomer'in Éored'i gündoğumunda ork birliğine saldırdı ve onları mağlup etti.
  • 30 Şubat 3019: Éomer; Aragorn, Legolas ve Gimli ile karşılaştı. Onlara yardım etme kararı aldı. Edoras'a dönüşünde ise tutuklandı.
  • 2 Mart 3019: Théoden, Gandalf tarafından Gríma'nın etkisinden kurtarıldı. Théoden, Saruman ile savaşmaya karar verdi. Saruman'ın ordusu Isengard'dan çıktı. İkinci Isen Geçitleri Savaşı. Entler Isengard'a vardı.
  • 3 Mart 3019: Théoden İkinci Isen Geçitleri Savaşı'ndaki yenilgiyi öğrendi. Rohirrim'e Miğfer Dibi'ne gitmek üzere önderlik etti. Miğfer Dibi Savaşı başladı. Entler Saruman'ı esir alarak, Isengard'ın yıkımına başladı.
  • 4 Mart 3019: Günün şafağında Miğfer Dibi Savaşı Rohirrim tarafından kazanıldı. Entler, Isengard'da sele sebep oldu.
  • 5 Mart 3019: Théoden ve Éomer, Isengard'da Saruman ile müzakere yaptılar.
  • 6 Mart 3019: Théoden, Merry Brandybuck'ı silahtarı yaptı. Kral ve süvarileri Dunharrow'a doğru yola çıktı.
  • 9 Mart 3019: Kral ve süvarileri Dunharrow'a vardılar. Gondorlu bir ulak buraya gelerek, savaşta Rohan'ın yardımını istedi.
  • 10 Mart 3019: Rohan'ın Toplanışı. 6000 süvarilik bir Éohere, Gondor'a doğru yola koyuldu.
  • 12 Mart 3019: Lothlórien'i istilada başarısız olan bir ork birliği, Rohan Bozkırı'na girdi. Ağaçsakal ve entler bu orkları yok etti.
  • 13 Mart 3019: Rohirrim Druadan Ormanı'ndan geçti.
  • 14 Mart 3019: Ghán-buri-Ghán Rohirrim'e öncülük ederek, düşman kuvvetlerini aşmalarını sağladı.
  • 15 Mart 3019: Pelennor Çayırları Savaşı. Kral Théoden'in ölümü. Éomer Yurt Kralı oldu. Éowyn ve Merry Nazgûl Efendisi'ni yok etti.
  • 16 Mart 3019: Éomer, komutanların toplantısı katıldı ve Aragorn ile birlikte Kara Kapı'ya gitmeyi kabul etti.
  • 18 Mart 3019: Batılı Komutanlar Minas Tirith'ten ayrıldı.
  • 20 Mart 3019: Éowyn, Gondor Vekilharcı Faramir ile tanıştı.
  • 25 Mart 3019: Batılı Komutanlar, Yüzük yokedilene ve Sauron'un hükümranlığı son bulana dek Kara Kapı önünde Düşman kuvvetleri ile çarpıştı.
  • 8 Nisan 3019: Éomer, Cormallen Kırları kutlamalarına katıldı.
  • 1 Mayıs 3019: Éomer, Aragorn'un taç giyme törenine katıldı.
  • 8 Mayıs 3019: Éomer ve Éowyn işleri yoluna koymak üzere Rohan'a geri döndüler.
  • 18 Temmuz 3019: Éomer ve Éowyn yeniden Minas Tirith'e geldiler.
  • 19 Temmuz 3019: Kral Théoden'in cenaze eskortu Minas Tirith'ten ayrıldı.
  • 7 Ağustos 3019: Kral Théoden'in cenaze eskortu Edoras'a ulaştı.
  • 10 Ağustos 3019: Kral Théoden'in cenaze töreni. Éomer, kardeşi Éowyn ile Gondorlu Faramir'in nişanını duyurdu.
  • 14 Ağustos 3019: Kardeşlik Edoras'tan ayrıldı.
  • 3020: Éomer, Dol Amroth Prensi Imrahil'in kızı Lothíriel ile evlendi. Éowyn Gondor Vekilharcı ve Ithilien Prensi Faramir ile evlendi.

Dördüncü Çağ[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 63: Merry Brandybuck, Rohan'a gelerek Kral Éomer'i ziyaret etti. Éomer sonbaharda öldü ve tahtını oğlu Elfwine'e bıraktı.