Tokyo Kulesi

Koordinatlar: 35°39′31″K 139°44′44″D / 35.65861°K 139.74556°D / 35.65861; 139.74556
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tokyo Kulesi
東京タワー
Tokyo Kulesi
Harita
Genel bilgiler
DurumTamamlandı
TürTelekomünikasyon kulesi
Gözlem kulesi
KonumTokyo, Japonya
Adres4-2-8 Shiba-koen, Minato,
Tokyo 105-0011
Koordinatlar35°39′31″K 139°44′44″D / 35.65861°K 139.74556°D / 35.65861; 139.74556
Temel atmaHaziran 1957
Zirveye ulaşma14 Ekim 1958
Açılış23 Aralık 1958
Maliyet2,8 milyar JP¥
SahipThe Tokyo Tower Company
Yükseklik
Yükseklik332,9 m[1]
Seyir terası249,6 m
Teknik ayrıntılar
Kat sayısı16
Asansör sayısı4
Tasarım ve inşaat
Mimar(lar)Tachū Naitō[2]
MühendisNikken Sekkei[3]
Baş müteahhitTakenaka Corporation[2]

Tokyo Kulesi (Japonca東京タワー, romanizeTōkyō tawā, Japonca telaffuz: [toːkʲoː taɰᵝaː]  ( dinle); resmî adıyla 日本電波塔, romanizeNippon denpatō; "Japonya Radyo Kulesi"), Japonya'nın başkenti Tokyo'da bulunan bir telekomünikasyon ve gözlem kulesidir. Kule, Minato semtinde Shiba Parkı yer almakta olup 1958 yılında inşa edilmiştir. 332,9 metre yüksekliğinde ve 4.000 ton ağırlığında olup Japonya'nın ikinci en yüksek yapısıdır. Paris'teki Eyfel Kulesi'nden esinlenilmiş bir kafes kule tasarımına sahip olup uçuş güvenliği yönetmeliklerine uymak için beyaz ve enternasyonal turuncuya boyanmıştır.

Kulenin ana gelir kaynakları turizm ve anten kiralamadır. Kuleyi günümüze kadar 150 milyondan fazla kişi ziyaret etti. Doğrudan kulenin altındaki dört katlı bir bina olan FootTown, müzeler, restoranlar ve mağazalara ev sahipliği yapmaktadır. Buradan hareket eden konuklar iki gözlem güvertesini ziyaret edebilirler. İki katlı ana güverte 150 metrede, daha küçük özel güverte ise 249,6 metre yükseklikte yer almaktadır. 2018 yılında kulenin özel güvertesi yenilendi.[4] Tokyo Kulesi, her beş yılda bir yeniden boyanmakta olup bu işlem yaklaşık bir yıl sürmektedir.

Kulenin televizyon yayıncılığı için tasarlanan radyo antenleri 1961'de kuruldu, ancak kule günümüzde NHK, TBS ve Fuji TV gibi Japon medya kuruluşları için sinyaller yayınlamaktadır. Japonya'nın planladığı dijital televizyon geçişi sırasında kulenin yüksekliğinin bölgeye tam dijital karasal yayını destekleyecek kadar yüksek olmaması nedeniyle Tokyo Skytree olarak bilinen daha yüksek bir dijital yayın kulesi 29 Şubat 2012'de tamamlandı.

1958'de tamamlanmasından bu yana, Tokyo Kulesi şehirde önemli bir merkez noktası haline geldi ve sık sık Tokyo'daki medya setlerinde yer aldı.

İnşası[değiştir | kaynağı değiştir]

1961 yılı civarında Tokyo Kulesi

Japonya'nın kamu yayın istasyonu NHK'nin 1953 yılında televizyon yayınına başlamasıyla Kantō bölgesinde büyük bir yayın kulesine ihtiyaç duyuldu. NHK'nin kendi iletim kulesinin inşasını takip eden aylarda özel yayın şirketleri faaliyete geçti. Bu iletişim patlaması, Japonya hükûmetinin yakında Tokyo'nun her yerine iletim kuleleri inşa edileceğine ve sonunda şehri istila edeceğine inanmasına neden oldu. Önerilen çözüm, tüm bölgeye iletim yapabilecek büyük bir kulenin inşasıydı.[5] Dahası, ülkenin 1950'lerdeki savaş sonrası yükselişi nedeniyle Japonya, II. Dünya Savaşı'nın en çok harap olmuş ülkelerinden biri olarak, ulusal düzeyde savaşın küllerinden doğuşunu simgeleyecek bir anıt arıyordu.[6][7]

Kulenin sahibi ve işletmecisi Nippon Denpatō'nun kurucusu ve başkanı Hisakichi Maeda, başlangıçta kulenin o zamanlar dünyanın en yüksek yapısı olan 381 metrelik Empire State Binası'ndan daha uzun olmasını planlamıştı. Ancak fon ve malzeme eksikliği nedeniyle bu plandan vazgeçildi. Kulenin yüksekliği, TV istasyonlarının Kantō bölgesi boyunca iletmesi gereken yaklaşık 150 kilometrelik mesafeye göre belirlendi.[7]

Yeni önerilen kuleyi tasarlamak için Japonya'daki ünlü yüksek binaların tasarımcısı olan Tachū Naitō seçildi.[7] İlham almak için Batı dünyasına bakan Naitō, tasarımını Fransa'nın başkenti Paris'teki Eyfel Kulesi'ne dayandırdı.[8] Mühendislik şirketi Nikken Sekkei'nin yardımıyla Naitō, tasarımının 1923 Büyük Kantō depreminin iki katı şiddetindeki depremlere veya saatte 220 kilometreye varan hızlara sahip tayfunlara dayanabileceğini iddia etti.[5]

Yeni inşaat projesi, yüksek yapıların inşasında uzmanlaşmış geleneksel Japon inşaat işçisi olan yüzlerce tobinin () ilgisini çekti. Takenaka Corporation tarafından Haziran 1957'de kulenin temeli atıldı ve kulede her gün en az 400 işçi çalıştı.[5] Üçte biri Kore Savaşı'nda hasar gören ABD tanklarından alınan hurda metalden oluşan çelikten yapılmıştır.[9][10] 90 metre uzunluğundaki anten 14 Ekim 1958'de yerine vidalandığında Tokyo Kulesi, Eyfel Kulesi'nden dokuz metre farkla unvanını alarak dünyanın en yüksek bağımsız kulesi oldu.[11]

Tokyo Kulesi'nden Fuji Dağı manzarası

Tokyo Kulesi, Eyfel Kulesi'nden daha yüksek olmasına rağmen yalnızca 4.000 ton ağırlığındadır; yani Eyfel Kulesi'nden 3.300 ton daha hafiftir.[12] 23 Aralık 1958'de 2,8 milyar yen (1958'de 8,4 milyon dolar) nihai maliyetle halka açıldı.[10][13] Tokyo Kulesi, 2000 yılında 10 milyar yen tutarında mortgage altına alınmıştı.[14] Tokyo Skytree'nin geride bıraktığı Nisan 2010'a kadar Japonya'nın en yüksek yapısı olarak kaldı.[8]

Tokyo Kulesi'nin özel güvertesindeki faaliyetler Eylül 2016 tarihinde başlayan yenileme çalışmaları nedeniyle bir süreliğine askıya alındı. Özel güverte, 3 Mart 2018'de yeniden açıldı. O sırada Tokyo Kulesi her iki güvertenin de yeniden adlandırıldığını duyurdu.[4]

Telekomünikasyon anteni olarak planlanan ve dönemin Havacılık Kanunu'na uygun olarak parlak renklerle renklendirilen kuledeki iki panoramik güverte, günümüzde çoğunlukla turistlerin uğrak yeridir. Kule, merkezin kaotik silüetinde net bir referans noktası oluşturarak hem gece hem de gündüz güçlü bir simgesel yapı olarak hizmet vermektedir.[15]

Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kulenin dijital televizyon yayın ekipmanının hemen altında bulunan özel güverte

Tokyo Tower'ın iki ana gelir kaynağı anten kiralama ve turizmdir. Radyo ve televizyon yayın anteni destek yapısı olarak işlev görmektedir ve birçok farklı cazibe merkezini barındıran bir turizm merkezidir. Kuleyi 1958'in sonlarındaki açılışından bu yana toplamda 150 milyondan fazla kişi ziyaret etti.[7] Kuleye ziyaretçi sayısı 2000 yılında 2,3 milyona düşene kadar istikrarlı bir şekilde azalıyordu.[16] O zamandan bu yana ziyaretçi sayısı artmaktadır ve son zamanlarda yaklaşık üç milyon ziyaretçi çekmektedir.[7]

Turistlerin kuleye vardıklarında ziyaret ettikleri ilk bölge, kulenin hemen altında yer alan dört katlı bir bina olan FootTown'dur. Burada ziyaretçiler yemek yiyebilir, alışveriş yapabilir ve çeşitli müze ve galerileri ziyaret edebilir. FootTown'un birinci katından kalkan asansörler, iki gözlem güvertesinden ilki olan iki katlı ana güverteye ulaşmak için kullanılabilir.[17] Başka bir bilet karşılığında ziyaretçiler, Ana güvertenin ikinci katından başka bir asansör setine binerek bir üst gözlem güvertesi olan özel güverteye ulaşabilirler.[18]

Yayın[değiştir | kaynağı değiştir]

Kulenin ana güvertesinden görünüm

Dünya Büyük Kuleler Federasyonu üyesi olan Tokyo Kulesi, birçok kuruluş tarafından yayın amacıyla kullanılmaktadır. Yapı televizyon yayını yapmak için tasarlanmıştı ancak radyo antenleri, onları barındırabileceği için 1961'de kuruldu.[7] Analog ve dijital televizyon yayınları artık yapılmazken, Tokyo Kulesi'nde iki FM radyo istasyonu faaliyet göstermektedir. Kulenin antenini kullanan veya kullanmış olan istasyonlar şunları içerir:[12]

Günümüz
  • Tokyo FM (JOAU-FM): 80.0 MHz
  • InterFM (JODW-FM): 89.7 MHz
Eski
1958'de inşa edilen Tokyo Kulesi
2011 Tōhoku depreminde Tokyo Kulesi'nin hafif zarar gören anteni.

Japonya'da hem analog hem de dijital yayın kullanılmaktadır. Temmuz 2011'de tüm televizyon yayınları tamamen dijital haline getirildi. Tokyo Kulesi, yüksek frekanslı dalgaları ormanlarla veya yüksek binalarla çevrili alanlara iletecek kadar yüksek olmadığından tamamen dijital yayın için güvenilir bir yayın anteni değildir. Alternatif olarak 2012 yılında Tokyo Skytree adı verilen 634 metre uzunluğunda yeni bir kule açıldı.[7] Tokyo Kulesi'ni NHK ve yayın istasyonlarını yeni kuleye taşımayı planlayan diğer beş ticari yayıncı için daha çekici hale getirmek amacıyla, Nihon Denpatō yetkilileri, yaklaşık 4 milyar yen (50 milyon dolar) maliyetle dijital yayın antenini 80 ila 100 metre kadar uzatmak için bir plan hazırladı.[19]

Skytree'ye taşınmalarının bir sonucu olarak, Tokyo Kulesi'nde JOUD-DTV ve JOUD-FM'in dahil olduğu Japonya Açık Üniversitesi olmak üzere yalnızca bir dijital televizyon istasyonu kaldı. Bu istasyon da 2018'de kuledeki faaliyetlerine son verdi. FM radyo istasyonları ise Tokyo bölgesinde yayın yapmak için kuleyi kullanmaya devam etmektedir. Kulenin planlama müdürü Masahiro Kawada, TV yayıncılarının isteklerine veya ihtiyaçlarına bağlı olarak kulenin Tokyo Skytree'nin yedeği olma olasılığını gündeme getirdi.[7][20]

Antenin ucu 11 Mart 2011'de Tōhoku depreminde hasar gördü.[21] 19 Temmuz 2012'de Tokyo Kulesi'nin yüksekliği 315 metreye kadar küçülürken, depremden dolayı hasar gören üst anteni onarıldı.[1]

Görülecek yerler[değiştir | kaynağı değiştir]

FootTown[değiştir | kaynağı değiştir]

Altında FootTown binası bulunan Tokyo Kulesi'nin tabanı

Kulenin tabanında FootTown olarak bilinen dört katlı bir bina bulunmaktadır. Birinci katta Akvaryum Galerisi, resepsiyon salonu, 400 kişi kapasiteli "Tower Restaurant", FamilyMart marketi ve hediyelik eşya dükkanı bulunmaktadır.[22][23] Ancak bu katın ana cazibesi, ana güverteye doğrudan ulaşım sağlayan üç asansördür.[17] İkinci kat öncelikle yemek ve alışveriş alanıdır. Beş bağımsız restorana ek olarak, ikinci katın yemek alanı, McDonald's ve Pizza-La dahil olmak üzere dört restorandan oluşmaktadır.[24][25]

FootTown'un üçüncü ve dördüncü katları çeşitli turistik mekanlara ev sahipliği yapmaktadır. Üçüncü kat, gerçek boyutlu figürleri, fotoğraf panellerini ve Guinness Kitabı tarafından doğrulanmış ilginç kayıtları tasvir eden hatıra eşyalarını barındıran bir müze olan Guinness Dünya Rekorları Müzesi Tokyo'ya ev sahipliği yapmaktadır.[26] 1970 yılında açılan Tokyo Kulesi Balmumu Müzesi'nde 2013 yılında kapatılıncaya kadar yapıldıkları Londra'dan ithal edilen balmumu figürleri sergilenmekteydi.[27][28]

Sergilenen figürler The Beatles gibi popüler kültür ikonlarından İsa gibi dini figürlere kadar çeşitlilik göstermektedir. Gallery DeLux adlı bir hologram galerisi, bir salon ve birkaç özel mağaza da bu katta yer almaktadır.[29] Tokyo Kulesi'nin Hile Sanat Galerisi, binanın dördüncü ve son katında yer almaktadır. Bu galeri, ziyaretçilerin etkileşime girebileceği resimler ve nesneler de dahil olmak üzere optik illüzyonları sergilenmektedir.[30]

FootTown binasının çatısında, birkaç küçük oyuncak içeren ve çocuklar için canlı performanslara ev sahipliği yapan küçük bir eğlence parkı bulunmaktadır.[31] Hafta sonları ve tatil günlerinde ziyaretçiler kulenin dış merdiven boşluğuna erişmek için çatıyı kullanabilirler. Yaklaşık 660 basamaklı merdiven boşluğu, kulenin asansörlerine bir alternatiftir ve doğrudan ana güverteye çıkmaktadır.[32]

Gözlem güverteleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Tokyo Kulesi'nde, ana güverte ve özel güverte olmak üzere ziyaretçilerin kullanımına açık olan iki gözlem güvertesi bulunmaktadır. Bu güverteler 360 derecelik bir manzara sunmaktadırlar ve güneydeki açık havalarda Fuji Dağı bile görülebilmektedir.[12]

Ana güvertenin ikinci katında bir Şinto tapınağı bulunmaktadır.

İki katlı ana güverte 145 metre yükseklikte yer almaktadır. Burada turistler şehrin ve diğer ilginç yerlerin panoramik manzarasının seyredebilirler. Zemin katta genellikle müzik performansları için kullanılan sahneli küçük bir kafe ve gece kulübü bulunmaktadır.[33] Bu katta, zemine doğru da görüş sağlayan iki adet gözetleme penceresi bulunmaktadır. İkinci katta (150 metre yükseklikte) küçük bir hediyelik eşya dükkanı ve Tokyo'nun özel bölgelerindeki en yüksek tapınak olan gerçek bir Şinto tapınağı bulunmaktadır. Turistleri özel güvertenin yuvarlak platformuna çıkaran asansörler de bulunmaktadır. Özel güverte ise 250 metre yükseklikte yer almaktadır ve tüm çevresi camla kaplıdır.[18]

Tokyo One Piece Tower[değiştir | kaynağı değiştir]

Tokyo Kulesi, 2015'te açılan ve 2020'de kapanan popüler One Piece mangası temalı küçük bir eğlence parkına ev sahipliği yapmaktaydı. Eğlence parkında tamamı Eiichiro Oda'nın mangasının karakterlerine dayanan çeşitli turistik yerler, mağazalar ve restoranlar bulunuyordu. Müşterilere, en sevdikleri karakterlere göre çeşitli oyunlar veya eğlenceler tanıtılmakta ve One Piece dünyasından yemekler sunuluyordu. Ek olarak One Piece hayranlarına özel ürünler sunan bir hediyelik eşya mağazası bulunmaktaydı.[34][35]

Maskot[değiştir | kaynağı değiştir]

Tokyo Kulesi'nin Noppon (ノッポン) adında iki maskotu bulunmaktadır. Mavi tulum giyen Büyük Kardeş ve kırmızı tulum giyen Küçük Kardeş olmak üzere iki kardeştirler. Tokyo Kulesi'nin 40. yıldönümünü kutlamak için 23 Aralık 1998'de tanıtıldılar.[36]

Görünüm[değiştir | kaynağı değiştir]

Ocak 2011'de arka planda yapım aşamasında olan Tokyo Skytree ile Tokyo Kulesi

Tokyo Kulesi'nin uçuş güvenliği düzenlemelerine uygun olarak yapıyı tamamen beyaz ve enternasyonal turuncuya boyamak için toplam 28.000 litre boya gerekmektedir.[12] Her beş yılda bir kule, tamamlanması yaklaşık bir yıl süren bir süreçte yeniden boyanmaktadır. Tokyo Kulesi'nin bundan sonra 2024 yılında yeniden boyanması planlanmaktadır.[37][38]

1987 yılında kulenin 30. yılı öncesinde kuledeki tek aydınlatma, tabandan antene kadar uzanan köşe konturlarında yer alan ampullerdi. 1987 baharında Nihon Denpatō, aydınlatma tasarımcısı Motoko Ishii'yi kuleyi ziyaret etmeye davet etti. 30 yıl önceki açılışından bu yana kulenin yıllık bilet satışları önemli ölçüde düştü ve kuleyi yeniden canlandırmak ve onu yeniden önemli bir turistik cazibe merkezi ve Tokyo'nun sembolü haline getirmek amacıyla Ishii, Tokyo Kulesi'nin aydınlatma düzenlemesini yeniden tasarlamak üzere görevlendirildi.[39]

1989'da tanıtılan yeni aydınlatma düzenlemesi, konturları belirleyen ampullerin çıkarılmasını ve kulenin çerçevesinin içine ve çevresine 176 projektörün yerleştirilmesini gerektiriyordu.[39] Alacakaranlıktan gece yarısına kadar projektörler tüm kuleyi aydınlatmaktadır.[12] Kuleyi turuncu renkte kaplamak için 2 Ekim'den 6 Temmuz'a kadar sodyum buharlı lambalar kullanılmaktadır. 7 Temmuz'dan 1 Ekim'e kadar ışıklar, kuleyi beyaz renkle aydınlatmak için metal halojenür lambalara dönüştürülmektedir. Değişikliğin ardındaki sebep mevsimseldir. Ishii, turuncunun daha sıcak bir renk olduğunu ve soğuk kış aylarını telafi etmeye yardımcı olduğunu düşündü. Tersine, beyazın sıcak yaz aylarında yardımcı olan serin bir renk olduğu düşünülmektedir.[40]

"Noel Işığının Hikayesi", 2010
"Diamond Veil" aydınlatması

Zaman zaman Tokyo Kulesi'nin aydınlatması özel etkinliklere yönelik özel düzenlemelerle değiştirilmektedir. Kule bazı yıllık etkinlikler için özel olarak aydınlatılmaktadır. 2000 yılından bu yana, Ulusal Meme Kanseri Farkındalık Ayının başlangıcını vurgulamak için 1 Ekim'de kulenin tamamı pembe ışıkla aydınlatılıyor. Kulede ayrıca 1994'ten bu yana Noel için çeşitli özel aydınlatma düzenlemeleri yapılmıştır. Yılbaşı arifesi sırasında, kule gece yarısı aydınlanır ve yeni yılın gelişini işaretlemek için güvertenin bir tarafında bir yıl numarası görüntülenir.[40]

Özel Japon etkinlikleri, kulenin geleneksel olmayan çeşitli şekillerde aydınlatılmasına neden oldu. 2002 yılında, Japonya'daki FIFA Dünya Kupası'nın açılışını kutlamak amacıyla kulenin alternatif bölümleri mavi ışıkla aydınlatıldı. Kulenin alternatif bölümleri, aynı şekilde İrlanda-Japonya ilişkilerinin 50. yıldönümünü anmak için 2007 yılında Aziz Patrick Günü'nde yeşil ışıkla aydınlatıldı. Hatta birkaç kez Tokyo Kulesi kurumsal etkinliklere uygun olarak özel olarak aydınlatılmıştır. Örneğin, kulenin üst yarısı The Matrix Reloaded filminin Japonya prömiyerine karşılık gelecek şekilde yeşil ışıkla aydınlatıldı ve kulenin farklı bölümleri Coca-Cola C2'nin satışlarının ilk gününü anmak için kırmızı, beyaz ve siyah ışıkla aydınlatıldı.[40]

Kule, 2000 yılında Motoko Ishii'nin tasarımcı rolünü yeniden üstlenmesiyle yeni milenyum için aydınlatıldı.[41] Aralık 2008'de Nihon Denpatō, kulenin 50. yıl dönümünü kutlamak için "Diamond Veil" adlı yeni bir gece aydınlatma planı oluşturmak için 6,5 milyon dolar harcadı. Düzenleme, kulenin dört yüzüne eşit olarak dağıtılmış yedi renkte 276 ışıktan oluşuyordu.[10]

Kulede özel aydınlatma kullanıldığında ana güverte genellikle önemli bir rol oynamaktadır. 10 Eylül 2005'teki ikinci uluslararası "Beyaz Bant Günü" sırasında, parlak beyaz bir ışıkla aydınlatılan ana güverte dışında kulenin ışıkları tamamen kapatılmıştı. Ortaya çıkan beyaz halka, günün adında bahsedilen Beyaz Bandı temsil ediyordu. Ana güvertenin dış cephesini oluşturan iki kat pencere, kelimeleri veya sayıları görüntülemek için kullanılmaktadır. Kule, dijital karasal yayının ilk kez 1 Aralık 2005'te Kantō bölgesinde kullanıma sunulmasını anmak için aydınlatma kullandığında, Ana güvertenin her iki yanında 地デジ (chi deji, 地上デジタル放送 chijō dejitaru hōsō ("karasal dijital yayın") sözcüklerinin kısaltması) karakterleri sergilendi.[40] Yakın zamanda güvertede, Tokyo'nun 2016 Olimpiyat adaylığını vurgulamak için hem "TOKYO" hem de "2016" kelimeleri sergilendi.[42] Kalpler gibi basit görüntüler de güvertenin pencereleri kullanılarak sergilendi.[40]

Azabudai Hills JP Tower'ın 33. katından görülen Tokyo Kulesi

Popüler kültürde[değiştir | kaynağı değiştir]

Geceleri Tokyo Kulesi çevresinde hareket (2019)

Eyfel Kulesi'nin popüler kültürde Paris'teki bir sahneyi hemen bulmak için sıklıkla kullanılması gibi, Tokyo Kulesi de Tokyo için sıklıkla aynı şekilde kullanılır.

Tokyo Kulesi, Doraemon, Tokyo Magnitude 8.0, Sihirli Şövalyeler, Boku no Chikyū o Mamotte, Cardcaptor Sakura, Digimon, Dedektif Conan, Ay Savaşçısı, Tenchi Muyō! ve Death Note gibi anime ve mangalarda yer almıştır.[43] Kule, Japon kaijū filmlerinde de sıklıkla yer almaktadır. Godzilla, Mothra, Gamera ve King Kong'un sayısız savaşının ve ziyaretinin yeri olmuştur; burada kule sık sık yıkılır ve yeniden inşa edilir.[13][44]

Ryōhei Saigan'ın popüler manga serisine dayanan 2005 yapımı Her Zaman: 3. Caddede Günbatımı filmi, Tokyo Kulesi inşaatının altındaki mahallelerdeki hayata nostaljik bir bakış açısını anlatmaktadır. 2022 yapımı Bubble filminde, gerçekliği bozan baloncuklar tarafından yok edilmiş olarak tasvir edilmektedir.

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Tokyo Tower gets shorter for the 1st time". 25 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020. 
  2. ^ a b "Tokyo Tower". Emporis. 11 Haziran 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020. 
  3. ^ "Structural Engineering". Nikken Sekkei. 21 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020. 
  4. ^ a b "Grand opening of Tokyo Tower's Top Deck (250 m), and Main Deck (150 m) renovation. | TokyoTower". www.tokyotower.co.jp. 18 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020. 
  5. ^ a b c Gilhooly, Rob (17 Mart 2002). "The tower and the story". The Japan Times. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  6. ^ Bruan, Stuart. "Big in Japan:Tokyo Tower". Metropolis. 10 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  7. ^ a b c d e f g h Ito, Masami (30 Aralık 2008). "Half century on, Tokyo Tower still dazzles as landmark". The Japan Times. Erişim tarihi: 21 Ocak 2009. 
  8. ^ a b "Tokyo Tower 東京タワー". SkyscraperPage. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  9. ^ "鉄の豆知識" (Japonca). Otani Steel Corporation. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  10. ^ a b c Fackler, Martin (30 Aralık 2008). "Tokyo Tower goes from futuristic hope to symbol of the good old days". International Herald Tribune. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  11. ^ "The Eiffel Tower at a glance". 30 Ekim 2017. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  12. ^ a b c d e "Tokyo Tower Data". Nippon Television City Corporation. 30 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  13. ^ a b "Tokyo Tower vs. Super Tower: Crossed Signals?" (PDF). Colliers International. Ekim 2005. 12 Haziran 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  14. ^ Alex Vega (7 Temmuz 2006). "The Small Print". Metropolis. 24 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  15. ^ Sacchi, Livio (2004). Tokyo City and Architecture. Skira Editore S.p.A. p. 58. 88-8491-990-8.
  16. ^ Sato, Shigemi (23 Aralık 2008). "Tokyo Tower turns 50 with big party". Associated Press. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  17. ^ a b "Foot Town 1F". Nippon Television City Corporation. 12 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  18. ^ a b "View from the Observatory". Nippon Television City Corporation. 11 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  19. ^ "Tokyo Tower to add 100 meters". The Japan Times. 23 Eylül 2007. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  20. ^ Arpon, Yasmin Lee (22 Mart 2012). "Tokyo Skytree: A towering symbol". AsiaOne. 22 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. [Tokyo Skytree] will serve as the new broadcasting facility for six terrestrial broadcasters headed by NHK. Tokyo Tower, which stands at 333m… 
  21. ^ "Tokyo Tower antenna bent, tourists evacuate via stairs". Jiji Press (Japonca). 25 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  22. ^ "Aquarium gallery". Nippon Television City Corporation. 15 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  23. ^ "Tower Restaurant". Nippon Television City Corporation. 15 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  24. ^ "FoodCourt". Nippon Television City Corporation. 15 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  25. ^ "Foot Town 2F". Nippon Television City Corporation. 12 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  26. ^ "Guinness World Records Museum Tokyo". Nippon Television City Corporation. 15 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  27. ^ "Wax Museum". Nippon Television City Corporation. 15 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  28. ^ "In Writing Audio Video Galleries Events Magazine Subscribe Shop AboutAdvertisingContactNewsletter Subscriber Log In Tokyo Tower Wax Museum closing: Future uncertain for Zappa, Göttsching, and Faust waxworks". The Wire. 22 Temmuz 2013. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  29. ^ "Foot Town 3F". Nippon Television City Corporation. 15 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  30. ^ "Trick Art Gallery". Nippon Television City Corporation. 15 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  31. ^ "Amusement Park". Nippon Television City Corporation. 15 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  32. ^ "Direct staircase to the Main Observatory (Starting Point)". Nippon Television City Corporation. 31 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 April 2024. 
  33. ^ "Club333" (İngilizce). Nippon Television City Corporation. 29 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  34. ^ "Tokyo One Piece Tower". One Piece Tower. 3 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  35. ^ "Tokyo One Piece Tower". Japan Deluxe Tours. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  36. ^ Tokyo Tower English 10 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., NOPPONs' Secret
  37. ^ "5年に1回のお化粧直し。" (Japonca). 26 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  38. ^ "Tokyo Tower". 6 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  39. ^ a b "⑤起死回生のライトアップ". Yomiuri Şimbun (Japonca). 6 Ocak 2008. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  40. ^ a b c d e "特別ライトアップ" (Japonca). 日本電波塔. 26 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  41. ^ "Works". Motoko Ishii. 26 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  42. ^ "TOKYO 2016 Lights Up the Tokyo Night". Japonya Olimpiyat Komitesi. 29 Kasım 2007. 12 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  43. ^ Dong, Bamboo (17 Eylül 2007). "Crashing Japan". Anime News Network. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  44. ^ Krafsur, Richard P.; Munden, Kenneth W. (1997). The American Film Institute Catalog of Motion Pictures Produced in the United States: Feature Films, 1961–1970. University of California Press. s. 578. ISBN 0-520-20970-2. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Rekorlar
Önce gelen
Eyfel Kulesi
En yüksek kule
1958-1967
Sonra gelen
Ostankino Kulesi
En yüksek kafes kule
1958-1973
Sonra gelen
Kiev Televizyon Kulesi