Philip K. Dick
Philip K. Dick | |
---|---|
Doğum | 16 Aralık 1928 Chicago, ABD |
Ölüm | 2 Mart 1982 (53 yaşında) Santa Ana, ABD |
Meslek | Yazar |
Dönem | 1952-1982 |
Tür | Bilimkurgu, felsefi roman, paranoya romanı |
Edebî akım | Postmodernizm |
Etkiledikleri | |
İmza | |
Resmî site | |
Philip Kindred Dick (d. 16 Aralık 1928 - ö. 2 Mart 1982), Amerikalı bilimkurgu yazarı. 44 roman ve 121 hikâye yazdı. Dick hayattayken hikâyelerinin çoğu bilimkurgu dergilerinde yayımlandı.
Hayatının büyük bölümünü Kaliforniya'da geçirdi. Bir plakçı dükkânı işletmesi ve radyoda klasik müzik programları yapması dışında, başlıca uğraşı yazarlık oldu. Kırka yakın bilimkurgu romanı dışında ana akım romanları da yazdı, ancak pek başarılı olamadı. Ölümünden sonra beş cilt halinde toplanan yüz civarında öyküsü vardır.
Ölümünden önce fazla tanınmayan bir yazar olan Dick'in roman ve kısa hikâyelerini bir kısmı ölümünden sonra senaryolaştırılıp film olarak büyük beğeni kazanmıştır. Bunların arasında en ünlüleri, yönetmen Ridley Scott tarafından Blade Runner adıyla 1982 yılında çekilen Do Androids Dream of Electric Sheep? ve 1965 yılında yazdığı We Can Remember It For You Wholesale öyküsünden yola çıkılarak yönetmen Paul Verhoeven tarafından çekilen 1990 yapımı Total Recall filmleridir. Her iki film yapılmış en iyi bilimkurgu filmleri arasında yer almaktadır. PKD'nin 1956 yılında yazdığı The Minority Report adlı öyküsü yönetmen Steven Spielberg tarafından 2002'de filme alınmıştır.
Dick'in yazdığı bilimkurgu romanlarını türünün diğer örneklerinden ayıran en önemli özellik, gelecekte gerçekten olması muhtemel olaylarla birlikte toplumsal değişimleri genellikle "çalışan sınıf" çerçevesinde ele almasıdır. Dick toplumsal konuların yanı sıra siyasi ve metafizik konuları da ele almış, romanlarında tekelci şirketler ve otoriter hükûmetler bolca yer bulmuştur. Özellikle erken dönem romanları, "gerçeklik" kavramının sorgulanması üzerine kuruludur.
Önemli yapıtları
[değiştir | kaynağı değiştir]Önemli romanları arasında: Martian Time-Slip (1964, Mars'ta Zaman Kayması), The Penultimate Truth (1964, Sondan Bir Önceki Hakikat), The Three Stigmata of Palmer Eldritch (1965, Palmer Eldritch'in Üç Bilmecesi) ve Ubik (1969) sayılabilir. The Man in the High Castle (1963, Hugo Ödülü sahibi) (Yüksek Şatodaki Adam) romanı birçok eleştirmen tarafından Dick'in başyapıtı olarak gösterilmiştir.
Dick, adı geçen romanlarıyla Amerikan Ulusal Kütüphanesi'nde yer almaya hak kazanan ilk ve tek bilimkurgu yazarı olmuştur.[kaynak belirtilmeli]
Hikâyelerinden ikisini Richard Phillips ve Jack Dowland mahlaslarıyla yayımlamıştır.
Yapıtları
[değiştir | kaynağı değiştir](İlk tarih yazılışını, ikincisi yayımlanışını göstermektedir.)
- Gather Yourselves Together, WCS Books, (1952-1953) 1994.
- The Cosmic Puppets, Ace, (1953) 1957.
- Solar Lottery, Ace, (1954) 1955.
- The World Jones Made, Ace, (1954) 1956.
- Eye in the Sky, Ace, (1955) 1957.
- Mary and the Giant, Arbor House (1954-55) 1987.
- The Man Who Japed, Ace, (1955) 1956.
- The Broken Bubble, Ann Arbor (1956) 1988.
- Puttering About in a Small Land, Academy Chicago, (1957) 1985.
- Time Out of Joint, Lippincott, (1958) 1959.
- In Milton Lumky Territory, Dragon Press, (1958) 1985.
- Dr. Futurity, Ace (1959) 1960.
- Confessions of a Crap Artist, Entwhistle Books, (1959) 1975.
- Vulcan's Hammer, Ace, (1960) 1960.
- The Man Whose Teeth Were All Exactly Alike, Mark V Zeising, (1960) 1984.
- Humpty Dumpty in Oakland, Gollancz, (1960) 1986.
- The Man in the High Castle, Putnam, (1961) 1962.
- We Can Build You, DAW, (1962) 1972.
- Martian Time-Slip, Ballantine, (1962) 1964.
- Dr. Bloodmoney Or How We Got Along After The Bomb, Ace, (1963) 1965.
- The Game-Players of Titan, Ace, (1963) 1963.
- The Simulacra, Ace, (1963) 1964.
- Now Wait for Last Year, Doubleday, (1963) 1966.
- Clans of the Alphane Moon, Ace, (1964) 1964.
- The Crack in Space, Ace, (1964) 1966.
- The Three Stigmata of Palmer Eldritch, Doubleday, (1964) 1964.
- The Zap Gun, Pyramid, (1964) 1967.
- The Penultimate Truth, Belmont, (1964) 1964.
- The Unteleported Man, Ace, (1965) 1966.
- Counter-Clock World, Berkley, (1965) 1967.
- Do Androids Dream of Electric Sheep?, Doubleday, (1966) 1968.
- Nick and the Glimmung, Gollancz, (1966) 1988.
- Ubik, Doubleday, (1966) 1969.
- Galactic Pot-Healer, Berkley, (1968) 1969.
- A Maze of Death, Doubleday, (1968) 1970.
- Our Friends From Frolix, Ace, (1969) 1970.
- Flow My Tears, the Policeman Said, Doubleday, (1973) 1974.
- A Scanner Darkly, Doubleday, (1975) 1977.
- Radio Free Albemuth, Arbor House, (1976) 1985.
- VALIS, Bantam, (1978) 1981.
- Lies Inc., Gollancz, (1979) 1984.
- The Divine Invasion, Timescape, (1980) 1981.
- The Transmigration of Timothy Archer, Timescape, (1981) 1982.
Türkiye'de yayınlanan romanlarından bazıları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Solar Lottery (1955); Uzayda Suikast (Okat Yayınları).
- The World Jones Made (1957); Yaratılan Dünya (Okat Yayınları)
- Vulcan's Hammer (1953); Vulcan'ın Çekici (1997, Metis Yayınları)
- Dr. Futurity (1959); Dr. Gelecek (1997, Sarmal Yayınları)
- Martian Time-Slip (1965); Mars'ta Zaman Kayması (2000, Altıkırkbeş Yayınları)
- Eye in the Sky (1955); Gökteki Göz (1997, Metis Yayınları)
- Time Out of Joint (1959); Çığrından Çıkmış Zaman (2007, Altıkırkbeş Yayınları)
- A Scanner Darkly (1977); Karanlığı Taramak (1998, Altıkırkbeş Yayınları)
- The Man in the High Castle (1961); Yüksek Şatodaki Adam (1999, Metis Yayınları), (Altıkırkbeş Yayınları)
- Alfa Ayının Kabileleri (2002, Metis Yayınları)
- Simulacra (1963); Simulakra (2004, Altıkırkbeş Yayınları)
- Ubik (Altıkırkbeş Yayınları)
- Timothy Archer (Altıkırkbeş Yayınları)
- Do Androids Dream of Electric Sheep? (1968); Androidler Elektrikli Koyun Düşler mi (2006, Altıkırkbeş Yayınları)
- Albemuth Özgür Radyosu (Altıkırkbeş Yayınları)
- Palmer Eldritch'in 3 Stigmatası (Altıkırkbeş Yayınları)
- "Aksın gözyaşlarım" dedi polis (Altıkırkbeş Yayınları)
- Timothy Archer (Altıkırkbeş Yayınları)
- Tefsir (Altıkırkbeş Yayınları)
- Şizofreni ve Değişimler Kitabı (Altıkırkbeş Yayınları)
- Android ve İnsan (Altıkırkbeş Yayınları)
- Kozmoloji ve Kozmogoni (Altıkırkbeş Yayınları)
Vikisöz'de alıntılar |
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Yaşamı boyunca hep para sıkıntısı çeken Dick popüler yazarlar arasında yer alamadı, vefatından sonra pek çok eserinin sinemaya uyarlanması ile popülerlik yakaladı.
Yazar 2 Mart 1982 yılında Santa Ana, Kaliforniya'da inme komplikasyonları nedeni ile öldü. Kendisinin isteği üzerine yakıldı ve külleri kız kardeşinin mezarına gömüldü.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ The Rough Guide To Cult Fiction", Tom Bullough, et al., Penguin Books Ltd, London, 2005, p.77