Pavlus'un mektupları
Yeni Ahit |
---|
İnciller |
Matta - Markos - Luka - Yuhanna |
İlk Hristiyanların tarihi |
Elçilerin İşleri |
Pavlus'un mektupları |
Romalılar · 1. Korintliler |
Genel (katolik) mektuplar |
Yakup · 1. Petrus |
Kıyamet |
Vahiy
|
Pavlus'un mektupları, Yeni Ahit'te yer alan, yazarı ya da yazdıranının Pavlus (Παῦλος) olduğu düşünülen 14 kitaptan oluşan bölümdür. Hemen hemen her mektubun başında yazar kendisini tanıtmıştır.
Mektupların milattan sonra 47-59 yılları arasında yazıldığı düşünülmektedir. Latince dönemin lingua francası olmasına rağmen mektuplar Yunanca dilinde daha spesifik bir biçimde bildirmek gerekirse koini lehçesinde yazılmıştır. Bunlar dışında Aramice ve İbranice de konuşulan diller arasındaydı. Pavlus'un mektupları Yunanca yazıldığı için, Pavlus'un bahsi geçen diğer dilleri bilip bilmediği kesin olarak bilinmemektedir. Ancak metinlerden Pavlus'un Yunanca bilgisinin iyi olduğu ve belli bir seviyede retorik bilgisi olduğu anlaşılmaktadır.[1]
Tüm bunların dışında Pavlus'un mektuplarında dikkati çeken bir diğer öge, hemen hemen mektupların hepsinde geçen ve belli bir topluluğa işaret ettiği düşünülen terim ekklēsia'dır. Bu kelime günümüzde de basitçe kilise olarak çevrilmektedir. Hatta Türkçedeki kilise kelimesinin kökeni ekklēsia kelimesine uzanmaktadır. Ekklēsia kelimesi diğer yandan antik yunan şehirlerinde oluşturulan '' Halk Meclisi '' anlamına da gelmektedir. Ancak tarihsel koşullar göz önünde bulundurulursa milattan sonra 50'li yıllarda günümüzde anlaşıldığı türden kiliselerin varlığından söz etmenin güç olduğu anlaşılacaktır. Bir kilisenin nasıl olması gerektiği, mimari özellikleri, planı vs. henüz bilinmemekte ve bu yapıların ortaya çıkması için bir 200 yıl daha geçmesi gerekmektedir. Yani Pavlus'un mektuplarında ekklēsia terimini kullanarak hitap ettiği olgu bir topluluğa işaret ediyor olmalıdır. Ekklēsia kavramı daha önce klasik dönem Yunanistan'ında da (MÖ 5. yy) politik haklara sahip olan farklı bir topluluğu tanımlamak için kullanılmıştır.[1]
Mektuplarda Pavlus kendisini bazen bir köle, bazen bir tutsak, bazense bir havari olarak tanımlamıştır. Pavlus'un mektupları günümüzde Yeni Ahit'te yer almasına ve dolayısıyla tüm Hristiyan alemine hitap etmesine rağmen, bu mektuplar genel bir kitleye değil, farklı farklı topluluklara, içinde bulundukları farklı durumlarla ilgili olarak yazılmıştı.[1]
Mektuplar
[değiştir | kaynağı değiştir]İsim | Yunanca | Latince | Kısaltmalar - İngilizce | ||
---|---|---|---|---|---|
Full | Min. | ||||
Romalılara Mektup | Πρὸς Ῥωμαίους | Epistola ad Romanos | Rom | Ro | |
Korintlilere Birinci Mektup | Πρὸς Κορινθίους Αʹ | Epistola I ad Corinthios | 1 Cor | 1C | |
Korintlilere İkinci Mektup | Πρὸς Κορινθίους Βʹ | Epistola II ad Corinthios | 2 Cor | 2C | |
Galatyalılara Mektup | Πρὸς Γαλάτας | Epistola ad Galatas | Gal | G | |
Efeslilere Mektup | Πρὸς Ἐφεσίους | Epistola ad Ephesios | Eph | E | |
Filipililere Mektup | Πρὸς Φιλιππησίους | Epistola ad Philippenses | Phil | Phi | |
Koloselilere Mektup | Προς Κολοσσαεῖς | Epistola ad Colossenses | Col | C | |
Selaniklilere Birinci Mektup | Πρὸς Θεσσαλονικεῖς Αʹ | Epistola I ad Thessalonicenses | 1 Thess | 1Th | |
Selaniklilere İkinci Mektup | Πρὸς Θεσσαλονικεῖς Βʹ | Epistola II ad Thessalonicenses | 2 Thess | 2Th | |
İbranilere Mektup | Πρὸς Έβραίους | Epistola ad Hebraeus | Heb | H | Tartışmalı |
Timoteos'a Birinci Mektup | Πρὸς Τιμόθεον Αʹ | Epistola I ad Timotheum | 1 Tim | 1T | |
Timoteos'a İkinci Mektup | Πρὸς Τιμόθεον Βʹ | Epistola II ad Timotheum | 2 Tim | 2T | |
Titus'a Mektup | Πρὸς Τίτον | Epistola ad Titum | Tit | T | |
Filimon'a Mektup | Πρὸς Φιλήμονα | Epistola ad Philemonem | Philem | P |