Kullanıcı:Heidelbergensis/deneme tahtası4

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Artin Penik
Doğum1921
İşgal altındaki İstanbul
Ölüm15 Ağustos 1982
İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebiKendini ateşe vermeden oluşan yanıklar
MeslekTerzi

Artin Penik (1921 - 15 Ağustos 1982), 9 kişinin öldürüldüğü Esenboğa Havalimanı saldırısını protesto etmek için Taksim Meydanı'nda kendini yakarak intihar eden Ermeni asıllı Türk vatandaşıdır.

1921'de o zamanlar işgal altında olan İstanbul'da doğan Penik, hayatı boyunca farklı ülkelerde yaşadı ve 1978'de Türkiye'ye geri döndü. Burada geçirdiği zaman boyunca bir terzi olarak serbest çalıştı. Penik, 7 Ağustos 1982'de Ermeni milliyetçisi silahlı örgüt ASALA tarafından gerçekleştirilen ve 9 sivilin öldürüldüğü Esenboğa Havalimanı saldırısını büyük bir üzüntüyle karşıladı. Saldırıdan 3 gün sonra 10 Ağustos 1982'de, Esenboğa'daki saldırı başta olmak üzere ASALA eylemlerini protesto etmek için Taksim Meydanı'nda üzerine benzin döktü ve elindeki çakmakla kendini tutuşturdu. İntihar girişiminden sonra Penik, Cerrahpaşa Hastanesi'ne kaldırıldı, ancak 5 gün hastanede yattıktan sonra hastanenin acil servisinde öldü. 18 Ağustos'ta Pernik için Surp Asdvadzadzin Patriklik Kilisesi'nde arasında hem Türkler hem de Ermeni asıllı vatandaşlar dahil her kademede sivil ve askeri temsilcilerin katıldığı bir cenaze töreni düzenlendi.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Artin Penik, 1921'de o dönemlerde işgal altında olan İstanbul'da doğdu.[1] 1962 yılında Avusturya'ya göç etti ve orada evlendi. 6 yıl boyunca Avusturya'da yaşadıktan sonra 1968'de Fransa'nın Saint-Étienne kentine taşındı. 1978'de Türkiye'ye geri döndü.[2] Türkiye'ye geri dönmesinden ölümüne kadar, kendi işinde çalışan bir terzi olarak çalıştı.[3]

Kendini ateşe vermesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

1975 ve 1985 yılları arasında ASALA saldırıları

1975'de kurulan Ermeni milliyetçisi[4] ve solcu[5] silahlı örgüt ASALA (İngilizceArmenian Secret Army for the Liberation of Armenia tamlamasının kısaltması), varlığını devam ettirdiği zaman dilimi boyunca 16 farklı ülkedeki Türk ve diğer hedeflere çeşitli türlerdeki saldırılarda bulundu.[5][6] Örgüt 50'den fazla bombalı saldırının sorumluluğunu üstlendi.[7]

Saldırıyı gerçekleştiren saldırganlardan biri olan ve 28 Ocak 1983'te idam edilen Levon Ekmekçiyan.[8]

7 Ağustos 1982'de Zohrab Sarkisyan ve Levon Ekmekçiyan isimli iki örgüt üyesi tarafından gerçekleştirilen Esenboğa Havalimanı saldırısı, ASALA'nın sivilleri direkt olarak hedef aldığı ilk saldırıydı. Saldırı, Ankara'daki Esenboğa Havalimanı'nın check-in bölgesinde toplanmış kalabalığın ortasında bir bombanın patlatılması ve saldırganlardan birinin sınır kontrolü memurları ve bir KLM uçuşu için kuyruğa girmiş olan yolcular üzerine makineli tabancalarla ateş açması ile başladı.[9] Saldırının sonunda Sarkisyan ölü, Ekmekçiyan ise yaralı ele geçirildi ve saldırganların dışında 9 kişi ölürken 71 kişi de yaralandı.[10] Ölenlerin 7'si Türkiye vatandaşı iken, 1'i Batı Almanya ve 1'i ABD vatandaşıydı.[11] Saldırı sonrası ASALA bir bildiri yayınlayarak eylemi üstlendi. Ekmekçiyan daha sonra, 28 Ocak 1983'te asılarak idam edildi.[8]

Olay[değiştir | kaynağı değiştir]

Hastaneye kaldırılması ve ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Thich Quang Duc, Güney Vietnam hükûmetinin din adamlarına yaptığı baskıyı protesto etmek için kendini ateşe vererek intihar eden Budist rahip
  • Semra Ertan, Türklerin yaşadığı ırkçılığı protesto etmek için kendini ateşe vererek intihar eden Alman Türkü yazar

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Turgut, Suat. What Happened In Anatolia in 1915?. 2023 Yayıncılık. s. 157. ISBN 6054930591, ISBN 9786054930593. 
  2. ^ "Soykırım tüccarları Artin Penik'in hikayesini biliyor mu". 27 Nisan 2014. 25 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Oran, Baskın (17 Aralık 2006). "The Reconstruction of Armenian Identity in Turkey and the Weekly Agos (Interview with Hrant Dink)". Nouvelles d'Armenie. 20 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ Leoussi, Athena S. (2001). Encyclopaedia of nationalism (İngilizce). Transaction Publishers. s. 47. ISBN 0-7658-0002-0, ISBN 978-0-7658-0002-2. 28 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2011. 
  5. ^ a b Jessup, John E. (1998). An Encyclopedic Dictionary of Conflict and Conflict Resolution, 1945-1996 (İngilizce). Greenwood Publishing Group. s. 39. ISBN 0-313-28112-2, ISBN 978-0-313-28112-9. 28 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2009. 
  6. ^ Uras, Ahmet Esat (1988). The Armenians in history and the Armenian question (İngilizce). Documentary Publications. s. 154. ISBN 975-7555-00-2, ISBN 978-975-7555-00-1. 28 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2009. 
  7. ^ "Terrorists claim leader's murder solved". United Press International. 27 Mayıs 1988. 27 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2020. 
  8. ^ a b "MİLLİ GÜVENLİK KONSEYİ TUTANAK DERGİSİ" (PDF). tbmm.gov.tr. 28 Ocak 1983. ss. 154, 155. 25 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Temmuz 2012. 
  9. ^ "6 killed in attack in Ankara airport". The New York Times. 8 Ağustos 1982. 9 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2015. 
  10. ^ "Death Toll Rises to 9 in Turkish Airport Attack". The New York Times. 9 Ağustos 1982. 19 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "Death Toll Climbs To 9 In Attack By Terrorists On Ankara Airport". St. Petersburg Times. 9 Ağustos 1982. 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.