Duygudurum dengeleyici
Duygudurum dengeleyici, bipolar bozukluk ve bipolar şizoaffektif bozukluk türü gibi yoğun ve sürekli duygudurum değişiklikleri ile karakterize duygudurum bozukluklarını tedavi etmek için kullanılan psikiyatrik ilaçtır.
Kullanımları[değiştir | kaynağı değiştir]
Duygudurum dengeleyiciler en çok bipolar bozukluğun tedavisiyle bilinirler,[1] ruh halinin maniye (veya hipomaniye) ve depresyona kaymasını önlerler. Duygudurum dengeleyiciler, bipolar tip olduğunda şizoaffektif bozuklukta da kullanılır.[2]
Örnekler[değiştir | kaynağı değiştir]
Mineral[değiştir | kaynağı değiştir]
- Lityum – Lityum, ABD FDA tarafından onaylanan ilk ve tedavide hala popüler olan "klasik" duygudurum dengeleyicidir. Lityum düzeylerinin terapötik aralıkta kalmasını sağlamak için terapötik ilaç izlemesi gereklidir.
Antikonvülzanlar[değiştir | kaynağı değiştir]
"Duygudurum dengeleyiciler" olarak tanımlanan birçok ajan da antikonvülsanlar olarak sınıflandırılır. "Antikonvülzan duygudurum dengeleyiciler" terimi bazen bunları bir sınıf olarak tanımlamak için kullanılır.[3]
Gabapentin ve topiramat gibi çeşitli diğer antikonvülzanların duygudurum düzenleyici olarak kullanımını desteklemek için yeterli kanıt yoktur.[4]
Antipsikotikler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Bazı atipik antipsikotiklerin (aripiprazol, asenapin, kariprazin, lurasidon, olanzapin, paliperidon, ketiapin, risperidon ve ziprasidon) de duygudurum dengeleyici etkileri vardır[5] ve bu nedenle psikotik semptomlar olmadığında bile yaygın olarak reçete edilir.[5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Texas State - Student Health Center". 28 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Schizoaffective disorder - Diagnosis and treatment - Mayo Clinic". www.mayoclinic.org (İngilizce). Mayo Foundation for Medical Education and Research. 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2020.
- ^ "Lithium differs from anticonvulsant mood stabilizers in prefrontal cortical and accumbal dopamine release: role of 5-HT(1A) receptor agonism". Brain Res. 1049 (2): 182-90. July 2005. doi:10.1016/j.brainres.2005.05.005. PMID 15936730.
- ^ Advances in Treatment of Bipolar Disorder. American Psychiatric Pub. 3 Mayıs 2007. s. 42. ISBN 978-1-58562-666-3. 27 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022.
- ^ a b Bowden CL (2005). "Atypical antipsychotic augmentation of mood stabilizer therapy in bipolar disorder". J Clin Psychiatry. 66. Suppl 3: 12-9. PMID 15762830. 4 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Mood stabilizers ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Anatomik Terapötik Kimyasal Sınıflandırma Sistemine dayalı olarak - Büyük ilaç grupları | |
|---|---|
| Gastrointestinal kanal / metabolizma (A) | |
| Kan ve kan yapıcı organlar (B) | |
| Kardiyovasküler sistem (C) | |
| Deri (D) | |
| Genitoüriner sistem (G) | |
| Endokrin sistem (H) | |
| Enfeksiyonlar ve enfestasyonlar (J, P, QI) | |
| Malign hastalıklar (L01-L02) | |
| Bağışıklık hastalıkları (L03-L04) | |
| Kaslar, kemikler ve eklemler (M) | |
| Beyin ve sinir sistemi (N) |
|
| Solunum sistemi (R) | |
| Duyu organları (S) | |
| Diğer ATC (V) | |
