Şorca

Şorca, Şor Türkçesi
Шор тили, Тадар тили
Ana dili olanlar	Rusya, Kemerovo
Konuşan sayısı	2.840 kişi, 50'si bir dilli (2010 yılı)  (tarih gerekli)
Dil ailesi	Varsayılan Şorca, Şor Türkçesi
Dil kodları
ISO 639-1	-
ISO 639-2	tut
ISO 639-3	cjs

Şorca veya Şor Türkçesi (Шор тили), Şorlar tarafından konuşulan Türk lehçelerinin Sibirya öbeğine ait kolu, çağdaş Türk yazı dillerinden biridir. Tuva Türkçesine büyük benzerlik gösterir. Hakas Türkleri gibi kendilerine Tadar (Tatar) kişi demektedirler. Rusya'nın Kemerovo bölgesinde 2.840 (2010 yılı) kişi konuşmaktadır. Günümüzde Şorca Kemerovo Üniversitesi'nde öğretilmektedir.

Alfabe

Ana madde: Şor alfabeleri

Şorcanın alfabesi 19. yüzyılın ortalarında Rus Hıristiyan misyonerleri tarafından oluşturulmuştur. 1929-1938 yılları arasında Latin alfabesi kullanan Şorlar, sonra tekrar Sovyet-Rus yönetiminin baskısı ile Kiril Alfabesi'ne geçirilmişlerdir.

Şor alfabesinde şu harfler vardır: А Б В Г Д Е З И Й К Қ Л М Н О Ö П Р С Т У Ӱ Ф Х Ч Ш Ы Э Я

А а	Б б	В в	Г г	Ғ ғ	Д д	Е е	Ё ё
Ж ж	З з	И и	Й й	К к	Қ қ	Л л	М м
Н н	Ң ң	О о	Ö ö	П п	Р р	С с	Т т
У у	Ӱ ӱ	Ф ф	Х х	Ц ц	Ч ч	Ш ш	Щ щ
Ъ ъ	Ы ы	Ь ь	Э э	Ю ю	Я я

Transkripsiyon

А а	B b	V v	G g	Ğ ğ	D d	Е е	YO yo
J j	Z z	İ i	Y y	K k	Q q	L l	M m
N n	Ñ ñ*	О о	Ö ö	P p	R r	S s	Т t
U u	Ü ü	F f	Х х**	Ț ț	Ç ç	Ş ş	ŞÇ şç
sert iş.	I ı	yum. iş.	E e	YU yu	YA ya

*'Ñ' nazal n'dir. Nazal n Türkiye Türkçesi'nin ağızlarında da bulunabilir. Birçok Türk lehçesinde vazgeçilmez bir ses olarak önemini korur.

**X, İngiliz alfabesindeki x değildir. 'X' geniz h'sidir (hırıltılı h).

Yıllara göre Şor alfabesi

Kirilce		Latince	Kirilce
1885	1927-1930	1930-1938	1938-1980	1980–günümüz alfabesi
А а	A a	A a	А а	А а
Б б	Б б	B в	Б б	Б б
В в	В в	V v	В в	В в
Г г	Г г	G g	Г г	Г г
Г г	Г г	Ƣ ƣ	Г г	Ғ ғ
Д д	Д д	D d	Д д	Д д
Е е	Е е		Е е	Е е
				Ё ё
Ж ж	Ж ж	Ƶ ƶ	Ж ж	Ж ж
З з	З з	Z z	З з	З з
И и, I i, Ѵ ѵ	И и	I i, Į į	И и	И и
Й й	Й й	J j	Й й	Й й
К к	К к	K k	К к	К к
К к	К к	Q q	К к	Қ қ
Л л	Л л	L l	Л л	Л л
М м	М м	M m	М м	М м
Н н	Н н	N n	Н н	Н н
Ҥ ҥ	Ҥ ҥ	N̡ n̡	Нъ нъ	Ң ң
О о	О о	О о	О о	О о
Ӧ ӧ	Ө ө	Ө ө	Ӧ ӧ	Ӧ ӧ
П п	П п	P p	П п	П п
Р р	Р р	R r	Р р	Р р
С с	С с	S s	C c	C c
Т т	Т т	T t	Т т	Т т
У у	У у	U u	У у	У у
Ӱ ӱ	Ӱ ӱ	Y y	Ӱ ӱ	Ӱ ӱ
Ѳ ѳ	Ф ф	F f	Ф ф	Ф ф
Х х	Х х		Х х	Х х
Ц ц	Ц ц		Ц ц	Ц ц
Ч ч, J j	Ч ч	C c	Ч ч	Ч ч
Ш ш	Ш ш	Ş ş	Ш ш	Ш ш
	Щ щ		Щ щ	Щ щ
ъ			ъ	ъ
Ы ы	Ы ы	Ь ь	Ы ы	Ы ы
ь	ь		ь	ь
Э э	Э э	Ə ə, Е е	Э э	Э э
Ю ю	Ю ю		Ю ю	Ю ю
Я я	Я я		Я я	Я я

Morfoloji

Bütün Türk Diyalekt (lehçe) ve şivelerinde olduğu gibi yani Tüm Türk dillerindeki özellikler gibi zümre, sınıf, cinsiyet, kategori ayrımı yoktur. Çoğluk eki kelimeye göre ayarlanır, bu ekler (-lar/-ler, -nar/-ner, -tar/-ter), ekleridir.

Metinler

Туған черим – Тағлығ Шор.
Чатқан чуртум ырыстығ чурт.
Туған ичем – Қудайдығ иче.
Чатқан ÿгем чарық ÿге.
Туған черимде – ақ чачықтар.
Чатқан черимде – кöк тегри.

Tuğan çerim- Tağlığ Şor.
Çatqan çurtum ırıstığ çurt.
Tuğan içem- Qudaydığ içe.
Çatqan ügem çarıq üge.
Tuğan çerimde - aq çaçıqtar.
Çatqan çerimde- Kök Tegri.

Dış bağlantılar

• Şorca-Türkçe Sözlük Vikisözlük'te!
• Şorca-Türkçe Sözlük
• Şorca-Rusça Sözlük
• Şor Dili
• Şorlar hakkında bilgi
• Şor dilinde metinler