İslam mitolojisi: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
LostMyMind (mesaj | katkılar)
Devriyeler
106.859 değişiklik
Gerekçe: Deneme amaçlı değişiklik
Etiket: Elle geri alma
Ben Bilal (mesaj | katkılar)
4.520 değişiklik
"Islamic mythology" sayfasının çevrilmesiyle oluşturuldu.
Etiketler: İçerik Çevirmeni İçerik Çevirmeni 2
1. satır: 1. satır:
{{İslam}}
'''İslam mitolojisi''', [[İslam]] ile ilişkili bazı dini [[anlatı]]ların ve kavramların işlendiği mitoloji dalıdır. Geleneksel dinî literatürde genellikle [[İsrâîliyyât]] olarak ifade edilen mitolojik unsurların, İsrâîliyyât teriminden daha kapsayıcı ve bilimsel bir çerçeveye sahip olan "İslam mitolojisi" başlığı altında ele alınmaları önerilmiştir.<ref name="mit">{{Web kaynağı |url=http://milelvenihal.org/dosyalar/milel-nihal-dergi/sayilar/MilelveNihal_c6_s1.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=13 Ağustos 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20131029194315/http://milelvenihal.org/dosyalar/milel-nihal-dergi/sayilar/MilelveNihal_c6_s1.pdf |arşivtarihi=29 Ekim 2013 |ölüurl=evet}}</ref>
[[Dosya:Siyer-i_Nebi_298a.jpg|bağlantı=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Siyer-i_Nebi_298a.jpg/220px-Siyer-i_Nebi_298a.jpg|küçükresim| Peygamber ve ashabı, Cebrail, Mikail, İsrafil ve İsrail melekleri eşliğinde Mekke'ye doğru ilerliyorlar. [[Siyer-i Nebi|Siyer-i Nebi'den]] bir örnek.]]
[[Dosya:Miraj_by_Sultan_Muhammad.jpg|bağlantı=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Miraj_by_Sultan_Muhammad.jpg/220px-Miraj_by_Sultan_Muhammad.jpg|küçükresim| [[Fars edebiyatı|Fars edebiyatında]] Sultan Muhammed'in Miracı]]
'''İslam mitolojisi''', [[İslam]] ve [[Kur'an|Kuran]] ile ilişkili bir dizimitolojik anlatılar bütünüdür. İslam, dini ritüel veya mitlerden çok toplumsal düzen ve hukukla ilgilenen bir dindir.<ref name="leeming">{{Ansiklopedi kaynağı|ansiklopedi=The Oxford Companion to World Mythology|sayfalar=207–211|yıl=2005|yazar=David Leeming|isbn=9780190288884}}</ref> ''Oxford Companion to World Mythology'', bir dizi geleneksel anlatıyı "İslami mitler" olarak tanımlar.<ref name="leeming" /> İslam'ın diğer [[İbrahimî dinler|İbrahimi dinlerle]] paylaştığı bir [[Yaratılış miti|yaratılış efsanesi]] ve [[Ölümden sonra yaşam|ahiret vizyonu ve]] ayrıca ''[[Kâbe|Kabe'nin]]'' kendine özgü İslami hikayesi bunlar arasındadır.<ref name="leeming" />


İslami öğretilerde merkezi bir rol oynayan İslam peygamberi [[Muhammed|Muhammed'in]] geleneksel biyografisi, genellikle doğası gereği büyük ölçüde tarihsel kabul edilir ve İslam, mitolojiye [[Yahudi mitolojisi|Yahudilik]] ve Hristiyanlıktan daha az bağlıdır.<ref name="leeming">{{Ansiklopedi kaynağı|ansiklopedi=The Oxford Companion to World Mythology|sayfalar=207–211|yıl=2005|yazar=David Leeming|isbn=9780190288884}}</ref> Bununla birlikte, kanonik anlatı iki doğaüstü olayı içerir: [[Kur'an|Kuran'ın]] vahyedilmesi ve [[Miraç|İsra ve Miraç]] - Kudüs'e gece yolculuğu ve ardından Yedinci Cennete yükseliş.<ref name="leeming" /> Buna ek olarak, İslami yazılar, İncil karakterleri hakkında bazı ayrıntılarda Yahudi ve Hristiyan geleneklerinden ayrılan bir dizi efsanevi anlatı içerir.<ref name="leeming" />
Mitoloji bir hikâyesi olan söylence veya [[anlatı]] kültürüdür ve ''kutsal bir hikâyeyi'' veya hikâyelerin anlamlarını çözmeyi amaçlayan çalışmaları konu alır.
[[Dosya:Noah's ark and the deluge.JPG|küçükresim|sağ|150px|[[Nuh]]'un gemisi, Zübdetü't-Tevarih, [[Gılgamış destanı]] Tevrat ve Kur'anda yeniden yorumlanır]]


== Din ve mitoloji ==
İnsanlar tarihte yaşayan kişilerin gerçek hikâyelerine ilgi duymamakta, ister bir peygamber ister bir komutan olsun, kahraman, gerçek kişiliğinden uzaklaştırılarak, insanüstü bir konuma getirilmektedir. Halkın belleği olayları kategoriler, şahısları arketipler halinde saklar, gerçek şahısları veya gerçek olayları saklamakta zorlanır. Bu nedenle herhangi bir olay ve tarihsel bir kişilik sözlü olarak aktarıldığı her dönemde arkaik zihniyetin oluşturduğu kahramana dönüştürülür.<ref>acikarsiv.ankara.edu.tr/browse/30994/hayreddin_kizil.pdf</ref> Temel örüntüleri birbirine yakın olan hikayeler, zamana ve işlendiği bölgeye göre değişir, kahramanlar, karakterler ve anlatımlar yeni özellikler kazanır.
Dinin mitoloji açısından değerlendirilmesi tartışmalı bir konudur.<ref name="leeming=preface">{{Ansiklopedi kaynağı|ansiklopedi=The Oxford Companion to World Mythology|yıl=2005|yazar=David Leeming|isbn=9780195156690}}</ref> "Mit" kelimesi, klasik mitolojiye atıfta bulunmak için "masal, kurgu, yalan" anlamında Yunanca ''mitos'' kelimesinin aşağılayıcı erken Hristiyan kullanımının bir mirasını yansıtan bir kelimedir. <ref>Eliade, ''Myth and Reality'', 1968, p. 162.</ref><ref name="grassie">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Science as Epic? Can the modern evolutionary cosmology be a mythic story for our time?|yazarlar=Grassie|tarih=March 1998|sayı=1|çalışma=Science & Spirit|alıntı=The word 'myth' is popularly understood to mean idle fancy, fiction, or falsehood; but there is another meaning of the word in academic discourse. A myth, in this latter sense of the word, is a story that serves to define the fundamental worldview of a culture|cilt=9}}</ref> Ancak kelime akademik söylemde "Bir kültürün temel dünya görüşünü tanımlamaya hizmet eden bir hikaye" <ref name="grassie" /> veya belirli bir kültürün doğru olarak kabul ettiği hikayelere atıfta bulunabilir. <ref>Eliade, ''Myth and Reality'', p. 1, 8-10; ''The Sacred and the Profane'', p. 95</ref>
[[Dosya:Iranischer Meister 001.jpg|küçükresim|Bir [[İran]] minyatürü, 16. yy, [[Zülkarneyn]] [[Cin]]lerin yardımıyla Yecüc ve Mecüc'ü medenilerden uzak tutan seddi inşa ediyor.]]


== Kaynaklar ve bağlantılar ==
== Kuran'da İncil hikayeleri ==
[[Kur'an|Kuran]] birçok İncil anlatısını içerir. Musa,<ref>{{qref|17|2|b=y}}</ref> İbrahim,<ref>{{qref|14|35-53|b=y}}</ref> Yusuf, [[Meryem]]<ref>{{qref|19|16-33|b=y}}</ref> ve [[İsa]] gibi merkezi şahsiyetler, Kuran'da yeniden karşımıza çıkar. Ancak [[Kitâb-ı Mukaddes|İncil'deki anlatıların]] aksine Kur'an, bu tür rivayetleri kronolojik bir sıra içinde sunmak yerine, kıssanın Kur'an'ın içine dağılmış, dini-ahlaki noktaya giren sadece belirli bir özetini verir, ayrıntılar, hikayelerin Yahudi kökenli olduğunu ima eden [[İsrâiliyat|İsrailiyat]] yanında [[Hristiyanlık]] veya [[Zerdüştçülük|Zerdüştlük]] gibi diğer İslam dışı kaynaklardan alınıyor.<ref>Isabel Lang ''Intertextualität als hermeneutischer Zugang zur Auslegung des Korans: Eine Betrachtung am Beispiel der Verwendung von Israiliyyat in der Rezeption der Davidserzählung in Sure 38: 21-25'' Logos Verlag Berlin GmbH, 31.12.2015 {{ISBN|9783832541514}} p. 30 (German)</ref>
{{Ana|İsrailiyyat|Arap mitolojisi|İran mitolojisi|Mezopotamya mitolojisi}}
{{Ana|Kıssa|Anlatı}}
[[Dosya:Marduks strid med Tiamat.jpg|küçükresim|sol|Marduk ile Marut arasında etimolojik köken bağlantısı kurulur]]


Hikayelerin birçoğu [[Kısas-ı enbiyâ|Kısas-ı Enbiya]] olarak korundu, ve [[Tefsir|Kuran tefsiri]] ile bütünleştirildi. Erken tefsirde önemli olmasına rağmen, daha sonraki alimler İsrailiyyatın kullanılmasını kötülediler.<ref>Scott B. Noegel, Brannon M. Wheeler ''The A to Z of Prophets in Islam and Judaism'' Scarecrow Press 2010 {{ISBN|978-1-461-71895-6}} page 158</ref> Kanonik İncil'den gelen anlatımların yanı sıra İslam, Apokrif ve [[Midraş|Midraşik]] yazıları da kendisine uyarladı. <ref>Isabel Lang ''Intertextualität als hermeneutischer Zugang zur Auslegung des Korans: Eine Betrachtung am Beispiel der Verwendung von Israiliyyat in der Rezeption der Davidserzählung in Sure 38: 21-25'' Logos Verlag Berlin GmbH, 31.12.2015 {{ISBN|9783832541514}} p. 98 (German)</ref>
Sözlü anlatımlara dayalı, anlatıcılarına sosyal-maddi olanaklar sağlama yanında dinleyenleri eğlendirme, ders ve ibret yoluyla terbiye etme gibi fonksiyonlar yüklenen [[Kıssa]]cılık İslam kültür tarihinde önemli bir yere sahiptir. Kaynakça;


== Yaratılış anlatısı ==
[[Dosya:Gustave Doré - The Holy Bible - Plate I, The Deluge.jpg|küçükresim|sağ|''Tufan'', [[Gustave Doré]]. Nuh Tufanı semavi dinlerin ortak bir inancıdır.]]


=== Dünyanın yaratılışı ===
* Dini Kaynakça; Tevrat, İncil, Kur’an, tefsirler, [[hadis]]ler ve hadis şerhleri...
Kuran'da gökler ve yer tek bir "yaratılışın birliği" olarak birleştirildi, ardından "yarıldılar".<ref>{{qref|21|30|b=y}}</ref> <ref name=":0">{{Web kaynağı|url=http://www2.nau.edu/~gaud/bio301/content/iscrst.htm|başlık=Islam Creation Story|erişimtarihi=2018-09-15|çalışma=www2.nau.edu}}</ref> İkisinin ayrılmasından sonra, duman gibi oldukları bir aşamadan geçerek şimdiki hallerine geldiler.<ref>{{qref|41|11|b=y}}</ref> <ref name=":0" /> Kuran, yaratılış sürecinin 6 gün ''(يوم)'' aldığını belirtir. <ref>{{qref|11|7|b=y}}</ref> <ref name=":0" /> ancak Kur'an mealleri'nde çoğunlukla "çağ" olarak çevrilir.
* [[Tasavvuf]] Kaynakçaı; Klasik tasavvuf eserleri, tabakat kitapları, tezkiretu’l-evliyâlar, menâkıpnâmeler,
* Vekâyinâmeler, Klasikler; İslâm tarih ve coğrafya eserleri, şehir tarihleri,
* Kısasu’l-Enbiyâlar, [[siyer|Sîretü’n-Nebî]]ler; peygamberlerin hayatını destansı üslupla anlatan Kaynakça, Ahmediye, Muhammediye vb.
* Edebî Kaynakça; Destânsı romanlar, divanlar, dinî hikâyeler, nefesler vs.
* İkonografik Kaynakça; Şiî, Alevî ve Bektaşî kültüründe yaygın olan görsel betimlemeler.<ref name="mit"/>


{{Harf çevirisi|ar|[[Müfessir]]}}'lere göre İslam üç farklı yaratılış türünü kabul eder:
Yanı sıra [[İsrâîliyyât]] ve [[Kabala]] gibi [[Yahudiler|Yahudi]] ve [[Hristiyanlık|Hristiyan]] anlatıları ve Kaynakçaı ile kutsal kitapları ya da sonradan [[Müslüman]] olan toplumların eski dini inançları, örf ve adetleri ile ilgili anlatılar.


* '''''Ex-nihilo in time''''' : Özellikle çoğu klasik din bilgini tarafından savunulan bir konumdur: Tanrı, ezelde tek başına vardır, ta ki Tanrı'nın " Ol " emri, bunun üzerine dünya meydana gelene kadar. Bu dünya kesinlikle Tanrı'dan ayrıdır. Buna göre,Tanrı dünyayı, ne kendi özünden, ne de yaratılıştan önce gelen, doğa yasalarına bağlı olmayan, O'nun salt buyruğuyla yaratılan ilkel bir maddeden yaratmamıştır. <ref>Husam Muhi Eldin al- Alousi ''The Problem of Creation in Islamic Thought, Qur'an, Hadith, Commentaries, and Kalam''National Printing and Publishing, Bagdad, 1968 p. 29 and 96</ref>
[[Dosya:Osmar Schindler David und Goliath.jpg|küçükresim|sol|180px|[[Osmar Schindler]]'in ''Davud ve Golyat'' isimli eseri ({{Kısaltma|y.|yaklaşık}} 1888), [[Calut]] bazı Kur'an tefsirlerine denizden elleriyle balık tutan ve onu güneşe doğru uzatıp kızartan bir dev olarak girer.]]
* '''''Tecelli''''' : Özellikle [[Fârâbî|Farabi]] ve [[İbn-i Sina|İbn Sina]] gibi alimler arasında bulundu: Buna göre dünya yoktan yaratıldı, ama zaman içinde değil. Dünya sonsuzdu ama özünde geçiciydi. <ref>Husam Muhi Eldin al- Alousi ''The Problem of Creation in Islamic Thought, Qur'an, Hadith, Commentaries, and Kalam''National Printing and Publishing, Bagdad, 1968 p. 179</ref>
* '''''İlk maddeden yaratılış''''' : [[İbn Teymiyye|İbni Teymiyye]] gibi bilginler tarafından ileri sürülmüştür: Allah bütün dünyayı ilk maddeden, su ve dumandan yarattı. <ref>Husam Muhi Eldin al- Alousi ''The Problem of Creation in Islamic Thought, Qur'an, Hadith, Commentaries, and Kalam''National Printing and Publishing, Bagdad, 1968 p. 53</ref>


=== İnsanlığın yaratılması ===
Geleneksel anlayışta [[hurafe]] tanımı yapılarak [[İsrailiyyat]] İslam mitolojisinin kaynağı olmakla sorumlu tutuluyordu. Ancak bu yaklaşımın mitolojik inançların kaynakçasını tümüyle kapsamadığı görülmüştür.
 
Kuran'daki yaratılış anlatısına göre Allah, meleklere yeryüzünde bir ''halife'' yaratacağını bildirir. Halife''<nowiki/>'nin'' anlamı İslam tefsiri içinde farklı yorumlara sahiptir:


* '''''Halef''''' : Âdem ve onun soyundan gelenler, daha önce yeryüzünde yaşayan ve hüküm süren başka bir türün yerine geçer. Buna göre [[Cin|cinler]], insanlıktan önce geldiler, fakat Allah onların kötü huylarından dolayı onları değiştirmeye karar verdi. Bunun üzerine Allah, cinlerin yönetimini ortadan kaldırmak için bir melek ordusu gönderdi. Geleceğin şeytanı olan [[İblis]], bu hikayede ya ordusunu cinlere karşı savaşa götüren ve ardından onların haleflerinin itibarını kabul etmeyi reddeden bir melek olarak ya da melekler tarafından bağışlanan, ancak halefine karşı çıkarak kafir olan birkaç dindar cinden biri olarak önemli bir rol oynar.<ref>Patricia Crone ''The Qurʾānic Pagans and Related Matters: Collected Studies in Three Volumes, Band 1'' BRILL, 09.06.2016 {{ISBN|9789004319288}} p. 200</ref> <ref>Mahmoud Ayoub ''The Qur'an and Its Interpreters, Volume 1'' SUNY Press, 1984 {{ISBN|9780873957274}} p. 73</ref> <ref>Brannon Wheeler ''Prophets in the Quran: An Introduction to the Quran and Muslim Exegesis'' A&C Black 2002 {{ISBN|9780826449566}} Page 16</ref>
[[Arap mitolojisi|Araplar]] ve [[Orta Doğu]], komşuluk ilişkileriyle [[Mezopotamya mitolojisi|Mezopotamya]], [[İran mitolojisi|İran]], [[Anadolu mitolojisi|Anadolu]], [[Kenan mitolojisi|Kenan]], [[Fenike mitolojisi|Fenike]], [[Mısır mitolojisi|Mısır]] mitolojileri ve diğer yakın bölgelerin inanç hikâyeleri birtakım adaptasyonlar ile İslamileştirilmiş veya İslam dini anlatılarına eklemlenmişlerdir. Muhammed İslamda Yahudi ve Hıristiyanlığı da içine alan tek tanrılı dinler silsilesinin son halkası kabul edilir ve Kur'an'da [[Kitab-ı Mukaddes]] kaynaklı birçok mitolojik hikâye bulunur.<ref>{{Web kaynağı |url=http://en.wikipedia.org/wiki/Biblical_narratives_and_the_Qur%27an |başlık=Kitab-ı Mukaddes öyküleri ve Kur'an {{İng}} |erişimtarihi=29 Kasım 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20151106114546/https://en.wikipedia.org/wiki/Biblical_narratives_and_the_Qur%27an |arşivtarihi=6 Kasım 2015 |ölüurl=hayır }}</ref>
* '''''Vekil''''' : Adem ve soyundan gelenler "Allah'ın vekili" olarak düşünülür. Buna göre insanlar, Tanrı'nın verdiği yeryüzünü korumak, [[Allah'ın isimleri|Tanrı'nın isimlerini]] yüceltmek ve yeryüzünü Tanrı'nın iradesine göre yönetmekle yükümlüydüler.<ref>Annemarie Schimmel ''Mystical Dimensions of Islam'' Univ of North Carolina Press, 1975 {{ISBN|9780807812716}} p. 188</ref> <ref>Mahmoud Ayoub ''The Qur'an and Its Interpreters, Volume 1'' SUNY Press, 1984 {{ISBN|9780873957274}} p. 79</ref> Adem, Allah'ın isimlerini öğrenir ve kusurlu insanların olmaya çabalaması gereken [[İnsan-ı kâmil|İnsan-ı Kamil]]'in prototipidir.


[[Adamın düşmesi|İnsanın cennetten yeryüzüne inişi]] Kuran'da, bazı açılardan [[Yaratılış Kitabı|Yaratılış Kitabı'ndan]] farklıdır. Adem, İslam'a göre hem ilk insan hem de ilk peygamberdi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/details/knowyourislam0000lall|başlık=Know your Islam|sayfa=[https://archive.org/details/knowyourislam0000lall/page/71 71]|yer=New York|yayıncı=Taknike Tarsile Quran|seri=3rd|yıl=1981|isbn=978-0-940368-02-6|ilk=compiled by Yousuf N.}}</ref> O ve karısı [[Aden Bahçesi|Cennet Bahçesi'nde]] oturmaktaydı. Adem'in Kuran'daki isimsiz eşi, ve onun kışkırtmasıyla Ademyasak ağaçtan yer. Yasak ağaç, ''iyi ve kötüyü bilme Ağacı'' değil'', '''Ebediyet Ağacı'''dır''. Kuran, hikayede şeytanı sembolize eden yılandan değil, sadece [[Şeytan]]'dan bahseder. [[Eski Ahit]], dünyayı lanetlerken, Kuran'da, Tanrı dünyayı insanların yeni meskeni ilan eder ve [[Hristiyan ilahiyatı|Hristiyan teolojisinde]] Adem için yaratılan [[Aslî günah|asli günah]] doktrininden yoksundur.<ref name="ReferenceA">Patricia Crone ''Medieval Islamic Political Thought'' Edinburgh University Press, 11.03.2014 {{ISBN|9780748696505}}</ref> Bu bakımdan İslam teolojisinin insanlığın düşüşüne karşı daha iyimser bir tavır sergilediği düşünülebilir. Adem'in itaatsizliği kötülüğü yaratmışsa da, özgür irade sayesinde insanlar ''[[İyi|iyiyi]]'' üretebilir. <ref>P. Koslowski ''The Origin and the Overcoming of Evil and Suffering in the World Religions'' Springer Science & Business Media 2013 {{ISBN|9789401597890}} pp. 34-35</ref> Adem ve karısının itaatsizlikleri, yaşadıkları sürede Tanrı tarafından zaten affedilmiştir.<ref>Amina Wadud ''Qur'an and Woman: Rereading the Sacred Text from a Woman's Perspective'' Oxford University Press 1999 {{ISBN|9780198029434}} p.25</ref> <ref>{{qref|2|37|b=y}}</ref>
== İslam merkezli hikâyeler ==
{{Ana|Siyer}}
[[Dosya:The_rock_of_the_Dome_of_the_Rock_Corrected.jpg|küçükresim|100px|sağ|Muhammed'in göğe yükselirken ayağını bastığına inanılan [[Muallak taşı]], üzerine [[Abdülmelik bin Mervan]] tarafından [[Kubbet'üs-Sahra]] yaptırılır.]]
[[Siyer]] hikâyeleri, içlerinde birçok [[mucize]]yi ve ders alınması istenen olay ve korkutmaları barındırır. Örnekler: Muhammed'in doğum mitosu<ref group="Not">Muhammed doğduğunda [[Kâbe]]’de 360 adet put devrilmiş, Kâbe ayağına kadar gelip ona secde etmiş, [[Medain]]'de [[II. Hüsrev|Kisra]]'nın sarayının eyvanları yıkılmış, [[Save]] Gölü kurumuş, birçok kilise yıkılmıştır. Muhammed’in sünnetli olarak ve sırtında peygamberlik mührü ile doğması, [[şeytan]]ların semaya çıkmalarının yasaklanması, Mekkelilerin Muhammed’i görüp onu Allah’ın elçisi olarak idrak etmeleri diğer mitolojik anlatımlardır.</ref><ref name="mit"/><ref>{{Web kaynağı |url=http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/303.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=21 Eylül 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20130513004652/http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/303.pdf |arşivtarihi=13 Mayıs 2013 |ölüurl=hayır }}</ref>, [[Miraç]], [[mucize]]ler, [[kerâmet]]ler, ilahi yardım ([[Bedir Savaşı]]'nda [[melek]]lerin İslam ordusuna yardım etmesi), kâfirlerin cezalandırılmaları, Muhammed'in göğsünün melekler tarafından açılıp kalbinin üstün niteliklerle bezenmesi ([[Şakk-ı sadr]]), [[Fil Vakası]], [[Ay’ın yarılması]], Güneşin doğuşu veya batışının iki kişi hatırına geciktirilmesi ([[Ali]] ve [[Muhammed]])<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.risaleara.com/oku.asp?a=makdis&id=884 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=6 Ağustos 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140802192144/http://www.risaleara.com/oku.asp?a=makdis&id=884 |arşivtarihi=2 Ağustos 2014 |ölüurl=evet}}</ref>, Muhammed'in şeytanla konuşması...
[[Dosya:Mohammed Splits the Moon.jpg|küçükresim|sol|Muhammed bölünen Ay'ı işaret ederken. 16. yüzyıldan kalma bir falnameden alınan bu anonim resimde Muhammed yüzü görünmeyecek şekilde resmedilmiştir.]]


İslami rivayetler Kuran'ın yaratılış anlatısına daha fazla ayrıntı ekler. Yaygın bir anlatıya göre, Tanrı [[Büyük melekler]]'e yerden bir avuç toprak almalarını emreder. Ancak ne zaman bir melek toprak almak için yeryüzüne yaklaşsa, yeryüzü Tanrı'ya sığınır. [[Azrail]] hariç, bütün melekler elleri boş dönerler.<ref>Scott B. Noegel, Brannon M. Wheeler The A to Z of Prophets in Islam and Judaism Scarecrow Press 2010 {{ISBN|978-1-461-71895-6}} page 13</ref> Bir başka rivayette ise yerden toprak almayı başaran melekler arasında yer alan Azrail değil, İblis'ti.
Prof. Dr. [[Mehmet Özdemir]] Siyer yazıcılığı ile ilgili makalesinde, İbni İshak-İbni Hişam örneklerine, bu kitap ve risalelerde anlatılan yüceltmeci, olağanüstücü ve [[mucize]] olarak anlatılan rivayetlerin zaman içerisinde artan sayılarına dikkat çekmektedir. Bu tespitlerden bir diğeri de ilk yazılan siyer kitaplarında bulunmayan veya çok az bulunan, ancak zaman içerisinde siyer kitaplarında geniş yer işgal eden, Muhammed'in doğum mitosu, çocukluk ve gençlik dönemlerinde yaşadığı olağanüstülükleri [[irhasat]] rivayetleri ile ilgilidir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.sonpeygamber.info/siyer-yaziciligi-uzerine |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=15 Ağustos 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20130809030834/http://sonpeygamber.info/siyer-yaziciligi-uzerine |arşivtarihi=9 Ağustos 2013 |ölüurl=evet }}</ref>


Adem'in henüz can verilmemiş bedenini kırk yıl yerde yatarken tasvir eden bir başka rivayete göre İblis yeni yaratığı merak eder. Cansız bedeni araştırdıktan sonra, üzerinde otorite kazanmak ve onu yok etmeye karar verir. <ref>Alexander Kulik, Catherine Mary MacRobert, Svetlina Nikolova, Moshe Taube, Cynthia M. Vakareliyska ''The Bible in Slavic Tradition'' BRILL 2016 {{ISBN|9789004313675}} p. 351</ref> <ref>Leigh N. B. Chipman. “Mythic Aspects of the Process of Adam's Creation in Judaism and Islam.” Studia Islamica, no. 93, 2001, pp. 5–25. JSTOR, www.jstor.org/stable/1596106.</ref>
Bu hikâyelerde [[Kâbe]] ve etrafında örgülenen hikâyeler önemli yer tutar.


Havva'nın yaratılışı hakkında müfessirler arasında geniş bir tartışma vardır. Nisa Suresi'nde "Ey insanlar! Sizi bir tek nefisten ve ondan eşini yaratan Rabbinizden sakının. . " ayetine dayanarak çoğu tefsirci Havva'nın Adem'den meydana gelen ''ikincil bir yaratık'' olduğu şeklinde yorumlar.
=== İslamda yaratılış hikâyeleri ===
{{Ana|Yaratılışçılık|Adem|Havva|Habil ve Kabil}}


Karen Bauer, Kuran'da Havva'nın yaratılış sürecinin belirsiz olduğunu, yorumcuların İncil'deki anlatı ve eski mitleri kullanarak Kuran metnini okumaktan başka seçeneklerinin olmadığını savunuyor.<ref name="Bauer">{{Kitap kaynağı|url=https://doi.org/10.1017/CBO9781139649759|başlık=Gender Hierarchy in the Qur'an: Medieval Interpretations, Modern Responses|tarih=2015|sayfa=104|yer=Cambridge|yayıncı=Cambridge University Press|isbn=9781139649759|doi=10.1017/CBO9781139649759}}</ref>
İlk insanlar: Bazı [[hadis]]lere dayandırılan mitolojik inançlarda ilk insanların çok uzun boylu olduklarına ve binlerce yıl yaşadıklarına inanılır. Buna göre zamanın geçmesiyle insanların vücut ölçüleri, boyları ve yaşam süreleri kısalmış ve kısalmaya davam etmektedir. Bilinmeyen bir zamanda, altı günde yaratılan Dünya ve O’na bağlı varlıklar bütününe, cennette yaratılmış Âdem ve Havva’nın gönderilmesiyle başlayan serüven devam etmektedir.


Kuranî anlatıma göre O'nun ilk eşin'den ve Adem için için ( ''lahu'' ) (Kr. 7:189) yaratıldığı inkar edilemez, ancak ( ''min'' )'in anlamı açık değildir. Müfessirler bunu iki temel yolla anladılar: birincisi, "eğri kaburga", ikincisi, "aynı tür". Mukaddes Kitabın anlatısı her iki yoruma da uygundur; aynı türden (Yaratılış 1:26) ve kaburgadan (Yaratılış 2:20-4) (109).
[[Âdem]] ile [[Havva]] Allah’ın cennette çamurdan yarattığı ve sonra kendi Ruh’undan üfleyerek dirilttiği, bazı rivayetlere göre 38-40 metre boylarında, 1000 veya 2000 yıl yaşadığına inanılan ilk insanlardır.


İlk Kuran yorumcularından biri olan [[Mukâtil bin Süleyman|Mukatil b.]] [[Mukâtil bin Süleyman|Süleyman]] (ö. 150 h), Havva'nın Adem'in kaburga kemiğinden yaratıldığını ve bunun onun adına (Havva canlı ( ''hayy'' ) kelimesinden türemişti) yansıdığını söyler.<ref>Bauer, p. 112</ref>
Havva ile ilgili hadisler "Kadınlar hakkında hayır tavsiye ediniz. Çünkü kadın, eğri “kaburga kemiği”nden yaratılmıştır. Kaburga kemiğinin en eğri tarafı, en üst tarafıdır. Onu doğrultmaya çalışırsan kırarsın, hali üzerinde bırakırsan öyle kalır.”<ref>Buharî, Nikâh 79, Enbiya 1, Edeb 31, 85, Rikâk 23</ref><ref>Müslim, Radâ 65, (1468)</ref><ref>Tirmizî, Talâk 12, (1188)</ref>


Bir diğer erken dönem müfessiri Hud b. Muhakkem el-Havvari [[Hasan-ı Basri|(]] ö.hicri 3.yüzyıl) de aynı yorumu, [[Hasan-ı Basri]]<nowiki/>den rivayet edilen "Gerçekten kadın kaburga kemiğinden yaratılmıştır ve onu düzeltmek istersen kırarsın" <ref>Bauer, p. 112</ref> hadisi üzerinden savunuyor. Et-Taberi, İbn Ebi Hatim er-Razi, Maybudi vb. gibi birçok gelenekçi müfessir bu görüşleri aktarmışlardır.
Kur'an'da Havva ismi geçmez. Ve Adem'in kaburga kemiğinden yaratıldığı ifadesinin yerini ikisinin de tek bir nefisten yaratıldığı ifadesi alır.


Ancak Ebu Cafer Muhammed el-Bakır ve İbn Bahr gibi diğerleri, Havva'nın "aynı türden" yaratıldığını iddia ediyor.<ref>Bauer, p. 117-124</ref> Modern dönemde Havva'nın yaratılışı yoğun bir şekilde tartışılmaya devam ediyor. Pakistanlı Kuran âlimi [[Israr Ahmed]] (ö. 2010), modern bilim sayesinde bilgimizin gelişmesiyle, Havva'nın Adem'in kaburga kemiğinden yaratıldığı fikrinin insan gözlemi ve akla aykırı olduğu görüşündedir. "Eğri kaburga" hadisinin, kadınların psikolojik doğasına ilişkin bir metafor kullandığına inanıyor. Israr, hayvanlar aleminin biyolojik cinsiyet özelliği bulunmayan amip gibi tek hücreli bir varlıktan evrimini açık bir gösterge kabul ediyor. <ref>{{Kitap kaynağı|url=https://tanzeem.org/wp-content/uploads/files/pdf/english-books/Process_of_Creation.pdf|başlık=The Process of Creation: A Qur'anic Perspective|tarih=2013|sayfalar=32–35|yer=Lahore|yayıncı=Markazi Anjuman Khuddam-ul-Quran}}</ref> Bir başka bilgin Ahmed Hamidi, de hadisi bir metafor olarak görüyor ve Havva'nın Adem ile aynı biyolojik cinsiyetten yaratıldığını savunuyor.
[[Tufan]]: Allah'ın yoldan çıkmış insan ırkını cezalandırmak için başvurduğu yöntemlerden biri, ikinci yaratılış, taşkın.


İslami rivayetler genellikle İncil anlatısına benzer figürler kullanır. Adem'in karısının adı genellikle ''Hawa'dır'' ve rivayetlerde yılan, tavus kuşuyla birlikte İblis'in Adem'in meskenine girmesini destekleyen iki hayvan olarak ortaya çıkar.<ref>Amira El-Zein Islam, ''Arabs, and Intelligent World of the Jinn Syracuse University'' Press 2009 {{ISBN|9780815650706}} page 98-99</ref> Adem'in eşiyle birlikte yaşadığı [[İslam'da cennet|cennetin]], [[Ölümden sonra yaşam|ahiret]] cenneti ile aynı olduğunu pek çok kimse kabul etmedi. Düşmeden önce cennetsel koşullarda yaşarlarken, sonrasında hayatta kalmak için çalışmak zorundaydılar. Hristiyan mitolojisinden farklı olarak, cennetten çıkmazlar, düşerler. Havva doğum, adet görme ve aptallıkla cezalandırılırken, Adem kel kalır <ref name="ReferenceA">Patricia Crone ''Medieval Islamic Political Thought'' Edinburgh University Press, 11.03.2014 {{ISBN|9780748696505}}</ref> ve yılanlar bacaklarını kaybeder.
=== Kozmoloji===
{{Ana|Kozmoloji|Gök katları|Mülk suresi|Cin suresi}}
'''Evren'in yapısı, yerler ve nesneler''':
[[Dosya:Islamic cosmology.jpg|sol|250px|[[Zakariya al-Qazwini]]'ye göre Dünya haritası, [[evren]] (Gök ve yer)'in Onun bakış açısıyla yapılandırılışını göstermektedir.]]
[[Dosya:MakhanEmbracedByAnEfreeti.jpg|küçükresim|220px|sağ|Bir ifrit tarafından süslenen Makhan, Genceli Nizami'nin hamsesi için kullanılmış, [[Buhara]], 1648.]]


İslam, Muhammed'in yaratılışı ile ilgili olarak, Muhammed'in önceden var olduğu inancını geliştirdi. {{Adn|The idea of Pre-Islamic Muhammad in deeply rooted in Islamic tradition and already attested in the Sunni-canonical collection (al-Tirmidhi). The association of Muhammads pre-existence with light can also be found in [[Ibn Ishaq]]'s Sira. Later, both Sunni and Shia sources extended this motif to construct cosmological scenarios.<ref name="ReferenceB">Marion Holmes Katz The Birth of The Prophet Muhammad: Devotional Piety in Sunni Islam Routledge 2007 {{ISBN|978-1-135-98394-9}} page 13</ref>}} Bu, Tanrı'nın, evren veya Adem'i yaratmadan önce Muhammed'in manevi doğasını yarattığını ileri sürer. <ref>Macdonald, John. ''The Creation of Man and Angels in the Eschatological Literature: [Translated Excerpts from an Unpublished Collection of Traditions].'' Islamic Studies, vol. 3, no. 3, 1964, pp. 285–308. JSTOR, www.jstor.org/stable/20832755.</ref> Muhammed, bu inanca göre yaratılan ilk, ancak insanlığa gönderilen son peygamberdir.<ref name="ReferenceB">Marion Holmes Katz The Birth of The Prophet Muhammad: Devotional Piety in Sunni Islam Routledge 2007 {{ISBN|978-1-135-98394-9}} page 13</ref> [[Beyhakî|Beyhaki]]'den [[Ömer|Ömer'e]] atfedilen bir rivayetle Adem cennette yürüdürken Tanrı'nın ''[[Arş]]<nowiki/>ında'' yazılı olan Şehadet'i okur. <ref>Uri Rubin, “Pre-Existence and Light—Aspects of the Concept of Nūr Muḥammad”, Israel Oriental Studies 5 (1975), 62–119 [Reprinted in: Uri Rubin, Muhammad the Prophet and Arabia, Variorum Collected Studies Series (Ashgate, 2011) p. 106</ref> [[Şiilik|Şii]] versiyonunda, yazıt [[Ali|Ali'den]] de bahseder. <ref>M.J. Kister Adam: ''A Study of Some Legends in Tafsir and Hadit Literature'' Approaches to the History of the Interpretation of The Qur'an, Oxford 1988 p.129</ref>
Dünya düzdür ve [[Kaf dağı]]nı da içeren, ve mandal gibi yerlerini tutan bir dağ silsilesi ile çevrilmiştir. Dünya balığın (Bahamut) sırtında duran bir öküz tarafından ayakta tutulur. Bahamut evrensel bir okyanusta yüzmekte, okyanus bir kap içerisindedir ve kap bir [[melek|meleğin]] veya [[cin]]in sırtında durmaktadır.<ref>Zakariya al-Qazwini. ''ʿAjā'ib al-makhlūqāt wa gharā'ib al-mawjūdāt'' (The Wonders of Creation). Original published in 1553 AD</ref>
([[Bahamut|Dünyayı sırtında taşıyan balık veya öküz]])


== Ruhani yaratıklar ==
Diğer yerler ve nesneler; [[Muallak taşı]] (Muhammed'in miraca yükselirken ayak batığı ve beraberinde bir miktar yükseldiğine inanılan taş), [[Burak]], [[Hacerü'l-Esved]] (Cennetten yeryüzüne indiğine, indiği sırada bembeyaz olduğuna, insanların günahları yüzünden karardığına inanılan taş), [[Levh-i mahfûz]], [[Sur]], ([[İsrafil]]'in borusu), [[Arş]], [[Kürsi]], [[sidret'ül münteha]], [[gök katları]].
Kur'an'da ateş, insanların kilden yarattığının aksine, ruhsal varlıkların <ref name="ReferenceC">Tobias Nünlist ''Dämonenglaube im Islam'' Walter de Gruyter GmbH & Co KG, 2015 {{ISBN|978-3-110-33168-4}} p. 47 (German)</ref> temel özünü oluşturur. İslami rivayetler, daha kesin olarak, farklı manevi yaratıkların nasıl yaratıldığını belirtir. İslam mitolojisi genellikle üç farklı türde ruhsal varlığı kabul eder: <ref name="ReferenceC" />
[[Dosya:Islamic_art_angel.jpg|bağlantı=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Islamic_art_angel.jpg/220px-Islamic_art_angel.jpg|küçükresim| Korna (Sur) üfleyen bir İslami meleğin kanatları, muhtemelen İsrafil]]
[[Dosya:Iblis_with_turban.jpg|bağlantı=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Iblis_with_turban.jpg/220px-Iblis_with_turban.jpg|küçükresim| [[Fars edebiyatı|İran edebiyatında]] İblis'in sarıklı, secdeyi reddeden tasviri]]


* Nur veya ateşten yaratılan [[İslam'da melek|melekler]] : <ref>Jane Dammen McAuliffe ''Encyclopaedia of the Qurʼān: vol. 5'' Brill, 2005 {{ISBN|9789004123564}} p. 118</ref> semavi yerleşikler ve Allah'ın hizmetçileridirler. Bunların en önde gelenleri, dört Başmelek ( [[Cebrâil|Cebrail]], [[Mikâil]], [[Azrail]] ve [[İsrafil]] ), insanın iyi ve kötü amellerini kaydeden [[Kirâmen Kâtibîn|Kiraman Kâtibin]][[Mikâil|,]] Cehennem bekçisi [[Mâlik|Malik]], ölüleri sorgulayan iki melek [[Münker ve Nekir]], insanlığı sınamak için [[büyü]] öğreteren[[Harut ve Marut]] bulunuyor.
Evrende yer alan ruhani varlıklar; [[Ruh]]lar, [[Melek]]ler, [[Cin]]ler, [[İfrit]], [[Şeytan]]lar, [[İblis]], [[Harut ve Marut]]
* ''Ateş ve havanın karışımı'' veya ''dumansız ateşten'' (yaratılan [[Cin|cinler]] : <ref>Jane Dammen McAuliffe ''Encyclopaedia of the Qurʼān: vol. 3'' Brill, 2005 {{ISBN|9789004123564}} p. 48</ref> <ref>Beatrice Gruendler, Michael Cooperson ''Classical Arabic Humanities in Their Own Terms: Festschrift for Wolfhart Heinrichs on His 65th Birthday'' BRILL, 2008 {{ISBN|9789004165731}} p. 104</ref> ahlaki açıdan ikircikli yaratıklar, İslam'a geçebilirler ve kurtuluşa veya lanete tabidirler.
* Dumandan veya ateş (''Samum)''ten yaratılan [[şeytan]] : <ref>Tobias Nünlist ''Dämonenglaube im Islam'' Walter de Gruyter GmbH & Co KG, 2015 {{ISBN|978-3-110-33168-4}} p. 49 (German)</ref> genellikle şeytanın başı olan [[İblis|İblis'in]] soyu olarak kabul edilen Hristiyan şeytanları veya şeytanlarıyla karşılaştırılabilir. İnsanları (ve cinleri) günaha teşvik ederler. İslami folklorda, [[İfrit|Ifrit]] ve Marid genellikle iki güçlü şeytan sınıfıdır.


İslam mitolojisinde öne çıkan diğer yaratıklar [[Burak]], Gaddar, Hinn, [[Huri]] ve [[Yecüc ve Mecüc]]'tür. Daha sonra, [[İran|Farsça]] Peri - <ref>Frederick M. Smith ''The Self Possessed: Deity and Spirit Possession in South Asian Literature and Civilization'' Columbia University Press 2012 {{ISBN|978-0-231-51065-3}} page 570</ref> [[Arap Yarımadası|Arap]] [[Kulbastı|Ghoul]] - ve [[Türk halkları|Türk]] kökenli [[İye]] <ref>Fuzuli Bayat ''Türk Mitolojik Sistemi 2: Kutsal Dişi – Mitolojik Ana, Umay Paradigmasında İlkel Mitolojik Kategoriler'' – İyeler ve Demonoloji Ötüken Neşriyat A.Ş 2016 {{ISBN|9786051554075}} (Turkish)</ref> gibi diğer kültürlerden manevi varlıklar Kuran'la özdeşleştirildi ve İslami irfanla asimile edildi.
Ahiret mekanları ve varlıkları: [[cennet]], [[cehennem]], [[cennet ve cehennemin tabakaları]], [[Kevser|Kevser Havuzu]], [[sırat]], [[araf]], [[Malik]], [[Zebani]]ler, [[Huri]]ler, vb.


== Yerler ==
[[Dosya:Houris on Camelback - 15th century Persia.png|küçükresim|Cennette deveye binen huriler. 15. yüzyıl İran el yazması]]
[[Dosya:Islamic_cosmology.jpg|bağlantı=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Islamic_cosmology.jpg/200px-Islamic_cosmology.jpg|küçükresim|289x289pik| Zakariya al-Qazwini'ye göre dünya haritası. Balık, boğa ve bir melek tarafından taşınan dünya.]]
Kültürel inançlardan türetilen popüler fikirlere göre, [[İslam'ın Altın Çağı|Klasik İslam]] döneminde dünya düz, suyla çevrili ve karanlıkta örtülüdür. [[Kaf Dağı]] görünür dünyanın kenarındadır. Kozmolojik risalelerde disk şeklinde bir dünyanın izine rastlanmaz. Göksel kubbe bir dünya yılanı veya agon ile sona erer. [[Süyûtî|Suyuti'nin]] eserlerinden yapılan çalışmalar, genellikle, yeryüzünü çevreleyen sulardan oluşan birinci gökün tanımını verir.<ref>Anton M. Heinen ''Islamic Cosmology'' 1982 Beirut Franz Steiner Verlag Wiesbaden isbn 3515-03177-4 p. 86</ref>


Dünya farklı yaratıklar tarafından taşınır: Melek, boğa ve balık. [[Zekeriya el-Kazvinî|Zekeriya el-Kazvini]], boğayı ve balığı İncil'deki canavarlar Behemot ve [[Livyatan]] ile tanımladı.<ref>M. Th. Houtsma ''E. J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936, Band 4'' BRILL, 1993 {{ISBN|9789004097902}} p. 615</ref>
===Toplumlar ve kişiler===


Cennet ve cehennem bu dünya ile birlikte aynı anda var olan yerlerdir. Cehennemin yedi katmanı yedi dünya ile özdeşleştirilmiştir. Siccin cehennemin en alt katmanlarından biri, İlliyin ise cennetin en yüksek katmanıdır.<ref>Christian Lange ''Locating Hell in Islamic Traditions'' BRILL 978-90-04-30121-4 p. 12</ref> Cehennem, ateş denizleri, zindanlar, dikenli çalılar, [[Zakkum (ağaç)|zakkum]] ağacı, ama aynı zamanda akrepler, yılanlar, [[Zebâni|zebani]] ve şeytan'ların yaşadığı dipteki, muazzam soğuk ile tasvir edilir.<ref>Christian Lange ''Locating Hell in Islamic Traditions'' BRILL 978-90-04-30121-4 p. 14</ref>
'''Kişi ve toplum hikâyeleri''': Mitolojik ve yarı mitolojik kişiliklerden oluşur. [[Âdem ile Havva]], [[Habil ile Kabil]], [[Şit]], [[İdris]], [[Nuh]], [[Hûd]], [[Salih]] peygamberin devesi, [[İbrahim]], [[Lut]], [[İsmail]], [[İshak]], [[Yakup]], [[Yusuf]], [[Musa]], [[Yuşa]], [[Davud]], [[Süleyman]], [[Saba Melikesi Belkıs|Belkıs]], [[Hızır]], [[Elyesa]], [[Eyüp (peygamber)|Eyüp]], [[İlyas (peygamber)|İlyas]], [[Lokman]], [[Danyal]], [[İsa]], [[Meryem]], [[Yahya]], [[Zekeriya (peygamber)|Zekeriya]], [[Yunusbalığı]]nın [[Yunus (peygamber)|Yunus]]’u yutması bu şekilde akdenizden Ninova'ya kadar gitmesi, [[İbrahim]]'in ateşe atılıp ateşin suya dönüşmesi, [[şeytan taşlama]], [[Gökten kurbanlık koç indirilmesi]], [[Zülkarneyn]], [[Kârûn|Karun]], [[Yecüc ve Mecüc]], [[Calut]], [[Maymuna dönüştürülen insanlar]]<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.gazetehayat.com/haber/Kuran-da-maymuna-donusen-insanlar/45108 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=30 Temmuz 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20111229210519/http://www.gazetehayat.com/haber/Kuran-da-maymuna-donusen-insanlar/45108 |arşivtarihi=29 Aralık 2011 |ölüurl=evet}}</ref>, [[Ashab-ı Kehf]], [[Samiri]], [[Haman]], [[Mehdî]], [[Mesih]], [[Deccal]], [[Süfyan]], [[Dabbe'tül Arz|Dabbe]], [[Ebrehe|Ebabil]] vb.


Göklerin tasvirleri farklı renklerle, nur denizi, melek ve hurilerin yaşadığı [[Tuba (ağaç)|Tuba ağacı]],<ref>Abu Ashaq Ahmad At-Talabi, Aḥmad ibn Muḥammad Thaʻlabī ''Islamische Erzählungen von Propheten und Gottesmännern: Qiṣaṣ al-anbiyāʼ oder ʻArāʼis al-maǧālis'' Otto Harrassowitz Verlag, 2006 {{ISBN|9783447052665}} pp. 20-22</ref> geniş çayırlar ve akan nehirleri olan bir Bahçe olarak tanımlanır. Sakinler, dilerlerse ipekli sedirlerde dinlenebilir veya diğer ölüleri ziyaret edebilirler.<ref>Christian Lange ''Paradise and Hell in Islamic Traditions'' Cambridge University Press, 2015 {{ISBN|978-0-521-50637-3}} pp. 125, 132</ref>
Ayrıca [[Şiilik|Şii]] ve [[Alevilik|Alevi]]-[[Bektaşi]] kültüründe [[Ali]], [[Fatıma bint Muhammed|Fatıma]]<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.caferilik.com/ehlibeyt/hzfatima/faziletler.htm |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=16 Ağustos 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20131020163657/http://www.caferilik.com/ehlibeyt/hzfatima/faziletler.htm |arşivtarihi=20 Ekim 2013 |ölüurl=evet}}</ref>, [[12 İmam]] ile ilgili mitler.


[[Orta Çağ İslam dünyasında astronomi|İslami astronomi]], [[Antik Yunan astronomisi|Helenistik astronomi]] mirası üzerinde geliştirildi ve bu sebeple İslam alimleri dünyanın düz olmadığını biliyorlardı.<ref name="Encyclopaedia of Islam: Astronomy">Ragep, F. Jamil: "Astronomy", in: Krämer, Gudrun (ed.) et al.: ''Encyclopaedia of Islam'', THREE, Brill 2010, without page numbers</ref> Teorik çerçeve büyük ölçüde, Dünya'nın evrenin merkezinde yer aldığı, ([[Geosantrizm|yer merkezli evren]]) [[Aristoteles]] ( ''De caelo'' ) ve [[Batlamyus|Batlamyus'un]] ( ''[[Almagest]]'' ) küresel dünya öngörülerine dayanıyordu. <ref name="Encyclopaedia of Islam: Astronomy" />
=== İnanç ve tılsımlar ===
[[Dosya:Shi'i talismanic piece.jpg|sol|200px|Bir Şii tılsımı; Oturanlar: [[Hasan]], [[Ali]] ve [[Hüseyin]], sağı ve solunda ayakta kalan ise Kerbela Hadisesi'nde ölen [[Abbas bin Ali]] ([[Kaçar Hanedanı|Kaçar dönemi]] [[hat sanatı]] eseri, 19. yüzyıl)]]


[[İbn Hazm]] şunları söyler: "Kanıtlar Dünya'nın bir küre olduğunu gösteriyor, ancak halk bunun tersini söylüyor." "Müslümanların imamı olmayı hak edenlerden hiçbirinden dünyanın yuvarlak olduğunu inkara işaret eden hiçbir şey, tek bir kelime bile almadık." <ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Aspects of Ancient Muslim Scholars' Induction Drawn from the Holy Qur'an in Proving Earth is Spherical|yazarlar=Ash-Shareef|tarih=2014|sayfa=217|yayıncı=Zarqa University|ilk=Abdurrahim Khairullah Omar}}</ref>
'''İnançlar ve tılsımlar''': [[Evren]]’in yaratıcısı [[Allah]], [[Arş]], [[Kürsi]], [[Levh-i Mahfûz]], [[Kalem]], [[Allah'ın 99 ismi]], [[melek]]ler, [[peygamber]]ler, [[kutsal kitap]]lar, [[kader]] ve [[kaza]], [[kabir hayatı]], [[diriliş]], [[hesap]], [[âmel defteri]], [[mizan]], [[sırat]], [[cennet]] veya [[cehennem]]de sonsuz yaşam.


== ''Kabe'' ==
Tılsımlar, belirli miktarda okunduğunda ya da yazılı muska olarak taşındığında kişileri düşmanlardan, [[şeytan]] ve [[cin]] gibi kötü ruhani yaratıklardan, hastalıklardan felaketlerden koruduğuna inanılan kutsal isim veya yakarışlardan oluşan dualardır. Örneğin: [[Esma-ül Hüsna]], [[Cevşen]], [[Celcelutiye]] vb., [[nazar]], [[büyü]], [[istihare]] [[dua]]ları.
İslam mitolojisine göre Tanrı, [[Âdem|Adem'e]] Göksel Ev'in dünyadaki karşılığı olacak bir bina (''[[Kâbe|Kabe]]'') inşa etmesini emreder. [[İslam'da Nuh|Nuh]] ''tufanı'ında yıkıldıktan sonra İbrahim ve İsmail onu orijinal temelleri üzerine yeniden inşa ederler''.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=vAdbCq8HQBIC&pg=PA5|başlık=The Shade of Swords: Jihad and the Conflict Between Islam and Christianity|sayfa=5|yıl=2002|isbn=9780415284707|yazar=M. J. Akbar}}</ref> <ref name=":1">{{Web kaynağı|url=http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e1225|başlık=Kaaba - Oxford Islamic Studies Online|erişimtarihi=2018-09-15|dil=en|çalışma=www.oxfordislamicstudies.com|alıntı=Cube-shaped “House of God” located in Mecca, Saudi Arabia. Focal point of the hajj pilgrimage and a world spiritual center that all Muslims face during prayer. Muslims believe that it was built by Abraham (Ibrahim) and Ishmael (Ismail); some believe Adam built it and Abraham and Ishmael only rebuilt it. Often called the earthly counterpart to God's throne in heaven. Circumambulated seven times during the hajj ritual in imitation of angels circumambulating God's throne. Contains the Black Stone, which pilgrims often try to touch or kiss during circumambulations, believing that it physically absorbs sin; all pilgrims salute the stone as a gesture of their renewed covenant with God. Covered with a cloth called kiswah, which is embroidered with verses from the Quran.}}</ref>


Diğer görüşlere göre onu ilk inşa edenler İbrahim ve İsmail'dir.<ref name=":1" /> İsmail köşeyi işaretlemek için bir taş ararken, melek [[Cebrâil|Cebrail]] ile karşılaşır. Cebrail ona [[Hacerü'l-esved|Kara taş]]'ı verir, ''[[Hadis|Hadislere]]'' göre<ref>''Jami` at-Tirmidhi'', hadith #877 / Book 9, Hadith 70 / Vol. 2, Book 4, Hadith 877</ref> gökten indiğinde süt beyazıdır, ancak ona dokunanların günahları nedeniyle siyahlaşmıştır.<ref>{{Ansiklopedi kaynağı|ansiklopedi=Encyclopedia Britannica|dil=en}}</ref> <ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=New Light on the Origin of the Holy Black Stone of the Ka'ba|yazarlar=Elsebeth|sayı=1|sayfalar=87–91|çalışma=Meteoritics|yıl=1980|cilt=15|doi=10.1111/j.1945-5100.1980.tb00176.x|ilk=Thompson}}</ref> Müslümanlar karataşa büyük saygı gösterseler de Kara Taş'a tapınmayı reddederler.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Muslim Pilgrimage as Education by Experience|yazarlar=Hedin|sayfa=176}}</ref>
'''Korku / [[Eskatoloji]] mitleri''':
[[Dosya:Irakischer Maler um 1280 001.jpg|sağ|küçükresim|[[Zekeriyya ibn Mahmud el-Kazvinî|el-Kazvinî]]'nin İsrafil tasviri (1270)]]
Kısmen veya bütünüyle korku temalı başlıklardır. [[Dabbetül Arz]], [[Kıyâmet]], [[Ahir zaman]], [[Yecüc ve Mecüc]]'ün seddin arkasından çıkarak dünyayı talan etmesi, [[Mehdi]]'nin dönüşü veya çıkışı, [[Mesih]], [[Melhame-i kübra|kıyamet savaşı]], [[kabir azabı]], [[ölümden sonra diriliş]], [[hesap]], [[sırat]], [[Deccal]], [[Süfyan]], [[Cehennem]] azabı, [[zebani]]ler, [[Malik]], [[kavimlerin helakı]], [[Tufan]], [[Fil Suresi|Ebabil]], [[Şeytan]], [[İblis]], [[İfrit]], [[Cin]] vb.


''Kabe'' başlangıçta tek tanrılı bir Tanrı için sembolik bir ev olarak düşünülmüştü. Ancak İslam mitolojisine göre İbrahim'in ölümünden sonra insanlar ''Kabe'yi'' "pagan putları" ile doldurmaya başladılar.
[[Dosya:Muhammad and "shameless women" in Hell.jpg|küçükresim|[[Muhammed]], [[Miraç]] efsanesinde yer verilen hadislere göre<ref>Bihar’ul- Envar, c. 8, s. 309</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://sorularlaislamiyet.com/cehennemde-cesitli-azaplar-goren-kadinlarla-ilgili-hadis-sahih-midir |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=23 Mart 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210124061027/https://sorularlaislamiyet.com/cehennemde-cesitli-azaplar-goren-kadinlarla-ilgili-hadis-sahih-midir |arşivtarihi=24 Ocak 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> [[Burak]] ve [[Cebrail]]'le birlikte cehennemi ziyaret eder ve "utanmaz kadınların" saçlarını yabancılara gösterdikleri için ebediyen cezalandırıldıklarını görür. (İran minyatürü, 15. yüzyıl)]]


[[Muhammed]], sürgünden sonra Mekke'yi fethettiğinde, Kabe'deki ''putları'' kaldırdı. <ref>{{Web kaynağı|url=http://www.usc.edu/dept/MSA/fundamentals/pillars/fasting/tajuddin/fast_76.html|başlık=Cmje|arşivtarihi=2009-02-01|arşivurl=https://web.archive.org/web/20090201161759/http://www.usc.edu/dept/MSA/fundamentals/pillars/fasting/tajuddin/fast_76.html}}</ref> <ref>{{Web kaynağı|url=http://bridgingcultures.neh.gov/muslimjourneys/items/show/260|başlık=Bridging Cultures Bookshelf: Muslim Journeys|erişimtarihi=2018-09-15|dil=en|çalışma=bridgingcultures.neh.gov}}</ref> ''Kabe'nin'' içi artık boştur. <ref name=":2">{{Haber kaynağı|url=https://insideislam.wisc.edu/2012/02/important-sites-the-kaba/|başlık=Important Sites: The Kaba|erişimtarihi=2018-09-15|tarih=2012-02-14|dil=en-US|çalışma=Inside Islam}}</ref>
Helak edilen kavimler islam mitolojisinde sıkça vurgulanır; [[Tufan|Nuh tufanı]], [[Âd Kavmi|Ad kavmi]], [[Semûd|Semud kavmi]], [[Lut Kavmi|Lut kavmi]], [[Medyen|Medyen kavmi]], [[Eyke kavmi]] ve [[Hicr kavmi]].


Şimdi, tüm [[Müslüman|Müslümanların]] mümkünse en az bir kez ziyaret etmesi gereken önemli bir ''[[Hac (İslam)|Hac]]'' yeri <ref>{{Web kaynağı|url=http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e771|başlık=Hajj - Oxford Islamic Studies Online|erişimtarihi=2018-09-15|dil=en|çalışma=www.oxfordislamicstudies.com}}</ref><ref name=":2" /> ve günde beş vakit yüzlerini dönerek (''[[kıble]]) ibadet ettikleri bir binadır''. <ref name=":2" /> <ref>{{Web kaynağı|url=http://blog.stephens.edu/arh101glossary/?glossary=qibla|başlık=qibla {{!}} Art History Glossary|erişimtarihi=2018-09-15|dil=en-US|çalışma=blog.stephens.edu}}</ref>
=== Modern mitler ===
{{Ana|Kur'an ve bilim|Sözdebilim}}
Bilim ve teknolojinin gelişmesine paralel olarak ayet ve hadislerin bağlam ve kapsamlarından kopartılarak, ayetlerin sıra numarası, [[ebced]] değerleri vb. yöntemlerle metinlere yeni anlamlar yüklenir. Bu şekilde Kur’an ve hadislerden neredeyse bütün ilim dallarına ve gelecekteki olaylara ait işaretler çıkartılır. Embriyoloji, yer bilimleri, astrofizik, tıp, elektrik, tren, aya gidiş, görecelilik kuramı, big bang, kara delikler, pulsarlar bu konuda verilebilecek örneklerden bazılarıdır. (İlgili madde: [https://en.wikipedia.org/wiki/Scientific_foreknowledge_in_sacred_texts ''Scientific foreknowledge in sacred texts'']{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20131014190536/https://en.wikipedia.org/wiki/Scientific_foreknowledge_in_sacred_texts |tarih=14 Ekim 2013 }}). (Ayrıca bakınız: [[Tıbb-ı Nebevi]])


== Dipnotlar ==
== Olaylar ==

{{Kaynakça|group=Not}}
* [[Yaratılış miti|Yaratılış]] - Tanrı'nın altı aşamalı yaratıcı eylemi
* İnsanın düşüşü - [[İslam'da cennet|Cennetten]] kovulma
* [[İslam'da Nuh|Tufan]] ve [[Nuh'un gemisi|Nuh'un Gemisi]] - sel olayı. Hristiyanlığın aksine, tufan ya küresel ya da yerel olabilir.
* [[Çıkış]] - Musa'nın Mısır'ı terk etmesinin hikayesi, Tanrı, Sina Dağı'nda ona Tevrat'ı ifşa eder.
* Kıyamet - Kıyamet Günü; Yahudi ve Hristiyan geleneklerinden çok şey içeren İslami eskatolojinin temel bir unsuru

== Selefi düşüncede ==
Avrupa'da [[Aydınlanma Çağı|Aydınlanma Çağı'na]] ve Batı sömürgeciliği tehdidine bir tepki olarak başlayan [[Selefilik|Selefi reformculuk]], Muhammed'e atfedilen mistik, kozmik ve mitolojik yönleri küçümserken, ''" [[Ümmet|ümmeti]] yeniden inşa etmek" için daha pratik bir model olarak sünnetin'' siyasi, sosyal ve toplumsal rolünü vurgulayan bir yöntem seçti. <ref>Daniel W. Brown ''Rethinking Tradition in Modern Islamic Thought'' Cambridge University Press {{ISBN|9780521653947}} p. 65</ref>

[[Müslüman Kardeşler|Müslüman Kardeşler'in]] birçok taraftarı, geleneksel mitolojik anlatıların çoğunu reddediyor. [[Seyyid Kutub]], [[Kehf Suresi|18. Surede]] bahsedilen Allah'ın kulu ile özdeşliğini ortadan kaldırarak [[Hızır|Khi]] ile Kuran arasındaki bağı koparmaya çalıştı. Buna göre, Kutubist düşüncenin taraftarları Hızır mitolojisini daha fazla İslam ile ilgili olarak algılamamaya başladılar.<ref>Quintan Wiktorowicz ''Quintan Wiktorowicz'' Pages 207-239 | Received 10 Jan 2005, Accepted 12 Apr 2005, Published online: 19 Aug 2006</ref> [[Ömer Süleyman El-Ashqar|Süleyman Aşkar'ın]] öğretileri, melekleri kullanan Klasik alimler de dahil olmak üzere, meleklerle ilgili geleneksel materyaller hakkında birçok kaydı onaylamamaktadır. Bu, meleklerin, onların kökenleriyle ilgili isimler ve hikayelerin marjinalleşmesine yol açmıştır.<ref>Stephen Burge Angels in Islam: Jalal al-Din al-Suyuti's al-Haba'ik fi Akhbar al-malik Routledge 2015 {{ISBN|978-1-136-50473-0}} p. 13-14</ref>


== Ayrıca bakınız ==
== Ayrıca bakınız ==
* [[Bahamut]]
* [[Efsanevi yaratıklar listesi]]
* [[Mucize]]
* [[Keramet]]
* [[İsrâîliyyât]]
* [[Arap mitolojisi]]
* [[Yahudi mitolojisi]]
* [[Hristiyan mitolojisi]]


* [[Hıristiyan mitolojisi|Hristiyan mitolojisi]]
== Dış Kaynakça ==
* [[Halk inançları]]
* [https://web.archive.org/web/20131029194315/http://milelvenihal.org/dosyalar/milel-nihal-dergi/sayilar/MilelveNihal_c6_s1.pdf Milel ve Nihal, İnanç Kültür ve Mitoloji araştırmaları dergisi, Prof. Dr. [[Şinasi Gündüz]] vd.]
* [[Yahudi mitolojisi]]
* [http://www.hermetics.org/hermetik.html Hızır, İlyas ve İdris Mitosu, [[Mahmut Erol Kılıç]].]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110102152157/http://www.hermetics.org/hermetik.html |tarih=2 Ocak 2011 }}
* [[Din ve mitoloji]]
* [http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/medergi/20.htm Arif Ay, Efsane ve Menkıbe Üzerine]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130929044904/http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/medergi/20.htm |tarih=29 Eylül 2013 }}


== Kaynakça ==
== Referanslar ==
{{Kaynakça}}


[[Kategori:İslam mitolojisi| ]]
[[Kategori:İslam mitolojisi]]
[[Kategori:Yaratılış efsaneleri]]

Sayfanın 12.22, 18 Ekim 2022 tarihindeki hâli

Makale serilerinden
Allah
İnançlar
İbadetler
Metinler ve Hukuk
Tarih
Mezhepler
Kültür ve Toplum
Ayrıca bakınız
Peygamber ve ashabı, Cebrail, Mikail, İsrafil ve İsrail melekleri eşliğinde Mekke'ye doğru ilerliyorlar. Siyer-i Nebi'den bir örnek.
Fars edebiyatında Sultan Muhammed'in Miracı

İslam mitolojisi, İslam ve Kuran ile ilişkili bir dizimitolojik anlatılar bütünüdür. İslam, dini ritüel veya mitlerden çok toplumsal düzen ve hukukla ilgilenen bir dindir.[1] Oxford Companion to World Mythology, bir dizi geleneksel anlatıyı "İslami mitler" olarak tanımlar.[1] İslam'ın diğer İbrahimi dinlerle paylaştığı bir yaratılış efsanesi ve ahiret vizyonu ve ayrıca Kabe'nin kendine özgü İslami hikayesi bunlar arasındadır.[1]

İslami öğretilerde merkezi bir rol oynayan İslam peygamberi Muhammed'in geleneksel biyografisi, genellikle doğası gereği büyük ölçüde tarihsel kabul edilir ve İslam, mitolojiye Yahudilik ve Hristiyanlıktan daha az bağlıdır.[1] Bununla birlikte, kanonik anlatı iki doğaüstü olayı içerir: Kuran'ın vahyedilmesi ve İsra ve Miraç - Kudüs'e gece yolculuğu ve ardından Yedinci Cennete yükseliş.[1] Buna ek olarak, İslami yazılar, İncil karakterleri hakkında bazı ayrıntılarda Yahudi ve Hristiyan geleneklerinden ayrılan bir dizi efsanevi anlatı içerir.[1]

Din ve mitoloji

Dinin mitoloji açısından değerlendirilmesi tartışmalı bir konudur.[2] "Mit" kelimesi, klasik mitolojiye atıfta bulunmak için "masal, kurgu, yalan" anlamında Yunanca mitos kelimesinin aşağılayıcı erken Hristiyan kullanımının bir mirasını yansıtan bir kelimedir. [3][4] Ancak kelime akademik söylemde "Bir kültürün temel dünya görüşünü tanımlamaya hizmet eden bir hikaye" [4] veya belirli bir kültürün doğru olarak kabul ettiği hikayelere atıfta bulunabilir. [5]

Kuran'da İncil hikayeleri

Kuran birçok İncil anlatısını içerir. Musa,[6] İbrahim,[7] Yusuf, Meryem[8] ve İsa gibi merkezi şahsiyetler, Kuran'da yeniden karşımıza çıkar. Ancak İncil'deki anlatıların aksine Kur'an, bu tür rivayetleri kronolojik bir sıra içinde sunmak yerine, kıssanın Kur'an'ın içine dağılmış, dini-ahlaki noktaya giren sadece belirli bir özetini verir, ayrıntılar, hikayelerin Yahudi kökenli olduğunu ima eden İsrailiyat yanında Hristiyanlık veya Zerdüştlük gibi diğer İslam dışı kaynaklardan alınıyor.[9]

Hikayelerin birçoğu Kısas-ı Enbiya olarak korundu, ve Kuran tefsiri ile bütünleştirildi. Erken tefsirde önemli olmasına rağmen, daha sonraki alimler İsrailiyyatın kullanılmasını kötülediler.[10] Kanonik İncil'den gelen anlatımların yanı sıra İslam, Apokrif ve Midraşik yazıları da kendisine uyarladı. [11]

Yaratılış anlatısı

Dünyanın yaratılışı

Kuran'da gökler ve yer tek bir "yaratılışın birliği" olarak birleştirildi, ardından "yarıldılar".[12] [13] İkisinin ayrılmasından sonra, duman gibi oldukları bir aşamadan geçerek şimdiki hallerine geldiler.[14] [13] Kuran, yaratılış sürecinin 6 gün (يوم) aldığını belirtir. [15] [13] ancak Kur'an mealleri'nde çoğunlukla "çağ" olarak çevrilir.

Müfessir'lere göre İslam üç farklı yaratılış türünü kabul eder:

  • Ex-nihilo in time : Özellikle çoğu klasik din bilgini tarafından savunulan bir konumdur: Tanrı, ezelde tek başına vardır, ta ki Tanrı'nın " Ol " emri, bunun üzerine dünya meydana gelene kadar. Bu dünya kesinlikle Tanrı'dan ayrıdır. Buna göre,Tanrı dünyayı, ne kendi özünden, ne de yaratılıştan önce gelen, doğa yasalarına bağlı olmayan, O'nun salt buyruğuyla yaratılan ilkel bir maddeden yaratmamıştır. [16]
  • Tecelli : Özellikle Farabi ve İbn Sina gibi alimler arasında bulundu: Buna göre dünya yoktan yaratıldı, ama zaman içinde değil. Dünya sonsuzdu ama özünde geçiciydi. [17]
  • İlk maddeden yaratılış : İbni Teymiyye gibi bilginler tarafından ileri sürülmüştür: Allah bütün dünyayı ilk maddeden, su ve dumandan yarattı. [18]

İnsanlığın yaratılması

  Kuran'daki yaratılış anlatısına göre Allah, meleklere yeryüzünde bir halife yaratacağını bildirir. Halife'nin anlamı İslam tefsiri içinde farklı yorumlara sahiptir:

  • Halef : Âdem ve onun soyundan gelenler, daha önce yeryüzünde yaşayan ve hüküm süren başka bir türün yerine geçer. Buna göre cinler, insanlıktan önce geldiler, fakat Allah onların kötü huylarından dolayı onları değiştirmeye karar verdi. Bunun üzerine Allah, cinlerin yönetimini ortadan kaldırmak için bir melek ordusu gönderdi. Geleceğin şeytanı olan İblis, bu hikayede ya ordusunu cinlere karşı savaşa götüren ve ardından onların haleflerinin itibarını kabul etmeyi reddeden bir melek olarak ya da melekler tarafından bağışlanan, ancak halefine karşı çıkarak kafir olan birkaç dindar cinden biri olarak önemli bir rol oynar.[19] [20] [21]
  • Vekil : Adem ve soyundan gelenler "Allah'ın vekili" olarak düşünülür. Buna göre insanlar, Tanrı'nın verdiği yeryüzünü korumak, Tanrı'nın isimlerini yüceltmek ve yeryüzünü Tanrı'nın iradesine göre yönetmekle yükümlüydüler.[22] [23] Adem, Allah'ın isimlerini öğrenir ve kusurlu insanların olmaya çabalaması gereken İnsan-ı Kamil'in prototipidir.

İnsanın cennetten yeryüzüne inişi Kuran'da, bazı açılardan Yaratılış Kitabı'ndan farklıdır. Adem, İslam'a göre hem ilk insan hem de ilk peygamberdi.[24] O ve karısı Cennet Bahçesi'nde oturmaktaydı. Adem'in Kuran'daki isimsiz eşi, ve onun kışkırtmasıyla Ademyasak ağaçtan yer. Yasak ağaç, iyi ve kötüyü bilme Ağacı değil, Ebediyet Ağacıdır. Kuran, hikayede şeytanı sembolize eden yılandan değil, sadece Şeytan'dan bahseder. Eski Ahit, dünyayı lanetlerken, Kuran'da, Tanrı dünyayı insanların yeni meskeni ilan eder ve Hristiyan teolojisinde Adem için yaratılan asli günah doktrininden yoksundur.[25] Bu bakımdan İslam teolojisinin insanlığın düşüşüne karşı daha iyimser bir tavır sergilediği düşünülebilir. Adem'in itaatsizliği kötülüğü yaratmışsa da, özgür irade sayesinde insanlar iyiyi üretebilir. [26] Adem ve karısının itaatsizlikleri, yaşadıkları sürede Tanrı tarafından zaten affedilmiştir.[27] [28]

İslami rivayetler Kuran'ın yaratılış anlatısına daha fazla ayrıntı ekler. Yaygın bir anlatıya göre, Tanrı Büyük melekler'e yerden bir avuç toprak almalarını emreder. Ancak ne zaman bir melek toprak almak için yeryüzüne yaklaşsa, yeryüzü Tanrı'ya sığınır. Azrail hariç, bütün melekler elleri boş dönerler.[29] Bir başka rivayette ise yerden toprak almayı başaran melekler arasında yer alan Azrail değil, İblis'ti.

Adem'in henüz can verilmemiş bedenini kırk yıl yerde yatarken tasvir eden bir başka rivayete göre İblis yeni yaratığı merak eder. Cansız bedeni araştırdıktan sonra, üzerinde otorite kazanmak ve onu yok etmeye karar verir. [30] [31]

Havva'nın yaratılışı hakkında müfessirler arasında geniş bir tartışma vardır. Nisa Suresi'nde "Ey insanlar! Sizi bir tek nefisten ve ondan eşini yaratan Rabbinizden sakının. . " ayetine dayanarak çoğu tefsirci Havva'nın Adem'den meydana gelen ikincil bir yaratık olduğu şeklinde yorumlar.

Karen Bauer, Kuran'da Havva'nın yaratılış sürecinin belirsiz olduğunu, yorumcuların İncil'deki anlatı ve eski mitleri kullanarak Kuran metnini okumaktan başka seçeneklerinin olmadığını savunuyor.[32]

Kuranî anlatıma göre O'nun ilk eşin'den ve Adem için için ( lahu ) (Kr. 7:189) yaratıldığı inkar edilemez, ancak ( min )'in anlamı açık değildir. Müfessirler bunu iki temel yolla anladılar: birincisi, "eğri kaburga", ikincisi, "aynı tür". Mukaddes Kitabın anlatısı her iki yoruma da uygundur; aynı türden (Yaratılış 1:26) ve kaburgadan (Yaratılış 2:20-4) (109).

İlk Kuran yorumcularından biri olan Mukatil b. Süleyman (ö. 150 h), Havva'nın Adem'in kaburga kemiğinden yaratıldığını ve bunun onun adına (Havva canlı ( hayy ) kelimesinden türemişti) yansıdığını söyler.[33]

Bir diğer erken dönem müfessiri Hud b. Muhakkem el-Havvari ( ö.hicri 3.yüzyıl) de aynı yorumu, Hasan-ı Basriden rivayet edilen "Gerçekten kadın kaburga kemiğinden yaratılmıştır ve onu düzeltmek istersen kırarsın" [34] hadisi üzerinden savunuyor. Et-Taberi, İbn Ebi Hatim er-Razi, Maybudi vb. gibi birçok gelenekçi müfessir bu görüşleri aktarmışlardır.

Ancak Ebu Cafer Muhammed el-Bakır ve İbn Bahr gibi diğerleri, Havva'nın "aynı türden" yaratıldığını iddia ediyor.[35] Modern dönemde Havva'nın yaratılışı yoğun bir şekilde tartışılmaya devam ediyor. Pakistanlı Kuran âlimi Israr Ahmed (ö. 2010), modern bilim sayesinde bilgimizin gelişmesiyle, Havva'nın Adem'in kaburga kemiğinden yaratıldığı fikrinin insan gözlemi ve akla aykırı olduğu görüşündedir. "Eğri kaburga" hadisinin, kadınların psikolojik doğasına ilişkin bir metafor kullandığına inanıyor. Israr, hayvanlar aleminin biyolojik cinsiyet özelliği bulunmayan amip gibi tek hücreli bir varlıktan evrimini açık bir gösterge kabul ediyor. [36] Bir başka bilgin Ahmed Hamidi, de hadisi bir metafor olarak görüyor ve Havva'nın Adem ile aynı biyolojik cinsiyetten yaratıldığını savunuyor.

İslami rivayetler genellikle İncil anlatısına benzer figürler kullanır. Adem'in karısının adı genellikle Hawa'dır ve rivayetlerde yılan, tavus kuşuyla birlikte İblis'in Adem'in meskenine girmesini destekleyen iki hayvan olarak ortaya çıkar.[37] Adem'in eşiyle birlikte yaşadığı cennetin, ahiret cenneti ile aynı olduğunu pek çok kimse kabul etmedi. Düşmeden önce cennetsel koşullarda yaşarlarken, sonrasında hayatta kalmak için çalışmak zorundaydılar. Hristiyan mitolojisinden farklı olarak, cennetten çıkmazlar, düşerler. Havva doğum, adet görme ve aptallıkla cezalandırılırken, Adem kel kalır [25] ve yılanlar bacaklarını kaybeder.

İslam, Muhammed'in yaratılışı ile ilgili olarak, Muhammed'in önceden var olduğu inancını geliştirdi. [a] Bu, Tanrı'nın, evren veya Adem'i yaratmadan önce Muhammed'in manevi doğasını yarattığını ileri sürer. [39] Muhammed, bu inanca göre yaratılan ilk, ancak insanlığa gönderilen son peygamberdir.[38] Beyhaki'den Ömer'e atfedilen bir rivayetle Adem cennette yürüdürken Tanrı'nın Arşında yazılı olan Şehadet'i okur. [40] Şii versiyonunda, yazıt Ali'den de bahseder. [41]

Ruhani yaratıklar

Kur'an'da ateş, insanların kilden yarattığının aksine, ruhsal varlıkların [42] temel özünü oluşturur. İslami rivayetler, daha kesin olarak, farklı manevi yaratıkların nasıl yaratıldığını belirtir. İslam mitolojisi genellikle üç farklı türde ruhsal varlığı kabul eder: [42]

Korna (Sur) üfleyen bir İslami meleğin kanatları, muhtemelen İsrafil
İran edebiyatında İblis'in sarıklı, secdeyi reddeden tasviri
  • Nur veya ateşten yaratılan melekler : [43] semavi yerleşikler ve Allah'ın hizmetçileridirler. Bunların en önde gelenleri, dört Başmelek ( Cebrail, Mikâil, Azrail ve İsrafil ), insanın iyi ve kötü amellerini kaydeden Kiraman Kâtibin, Cehennem bekçisi Malik, ölüleri sorgulayan iki melek Münker ve Nekir, insanlığı sınamak için büyü öğreterenHarut ve Marut bulunuyor.
  • Ateş ve havanın karışımı veya dumansız ateşten (yaratılan cinler : [44] [45] ahlaki açıdan ikircikli yaratıklar, İslam'a geçebilirler ve kurtuluşa veya lanete tabidirler.
  • Dumandan veya ateş (Samum)ten yaratılan şeytan : [46] genellikle şeytanın başı olan İblis'in soyu olarak kabul edilen Hristiyan şeytanları veya şeytanlarıyla karşılaştırılabilir. İnsanları (ve cinleri) günaha teşvik ederler. İslami folklorda, Ifrit ve Marid genellikle iki güçlü şeytan sınıfıdır.

İslam mitolojisinde öne çıkan diğer yaratıklar Burak, Gaddar, Hinn, Huri ve Yecüc ve Mecüc'tür. Daha sonra, Farsça Peri - [47] Arap Ghoul - ve Türk kökenli İye [48] gibi diğer kültürlerden manevi varlıklar Kuran'la özdeşleştirildi ve İslami irfanla asimile edildi.

Yerler

Zakariya al-Qazwini'ye göre dünya haritası. Balık, boğa ve bir melek tarafından taşınan dünya.

Kültürel inançlardan türetilen popüler fikirlere göre, Klasik İslam döneminde dünya düz, suyla çevrili ve karanlıkta örtülüdür. Kaf Dağı görünür dünyanın kenarındadır. Kozmolojik risalelerde disk şeklinde bir dünyanın izine rastlanmaz. Göksel kubbe bir dünya yılanı veya agon ile sona erer. Suyuti'nin eserlerinden yapılan çalışmalar, genellikle, yeryüzünü çevreleyen sulardan oluşan birinci gökün tanımını verir.[49]

Dünya farklı yaratıklar tarafından taşınır: Melek, boğa ve balık. Zekeriya el-Kazvini, boğayı ve balığı İncil'deki canavarlar Behemot ve Livyatan ile tanımladı.[50]

Cennet ve cehennem bu dünya ile birlikte aynı anda var olan yerlerdir. Cehennemin yedi katmanı yedi dünya ile özdeşleştirilmiştir. Siccin cehennemin en alt katmanlarından biri, İlliyin ise cennetin en yüksek katmanıdır.[51] Cehennem, ateş denizleri, zindanlar, dikenli çalılar, zakkum ağacı, ama aynı zamanda akrepler, yılanlar, zebani ve şeytan'ların yaşadığı dipteki, muazzam soğuk ile tasvir edilir.[52]

Göklerin tasvirleri farklı renklerle, nur denizi, melek ve hurilerin yaşadığı Tuba ağacı,[53] geniş çayırlar ve akan nehirleri olan bir Bahçe olarak tanımlanır. Sakinler, dilerlerse ipekli sedirlerde dinlenebilir veya diğer ölüleri ziyaret edebilirler.[54]

İslami astronomi, Helenistik astronomi mirası üzerinde geliştirildi ve bu sebeple İslam alimleri dünyanın düz olmadığını biliyorlardı.[55] Teorik çerçeve büyük ölçüde, Dünya'nın evrenin merkezinde yer aldığı, (yer merkezli evren) Aristoteles ( De caelo ) ve Batlamyus'un ( Almagest ) küresel dünya öngörülerine dayanıyordu. [55]

İbn Hazm şunları söyler: "Kanıtlar Dünya'nın bir küre olduğunu gösteriyor, ancak halk bunun tersini söylüyor." "Müslümanların imamı olmayı hak edenlerden hiçbirinden dünyanın yuvarlak olduğunu inkara işaret eden hiçbir şey, tek bir kelime bile almadık." [56]

Kabe

İslam mitolojisine göre Tanrı, Adem'e Göksel Ev'in dünyadaki karşılığı olacak bir bina (Kabe) inşa etmesini emreder. Nuh tufanı'ında yıkıldıktan sonra İbrahim ve İsmail onu orijinal temelleri üzerine yeniden inşa ederler.[57] [58]

Diğer görüşlere göre onu ilk inşa edenler İbrahim ve İsmail'dir.[58] İsmail köşeyi işaretlemek için bir taş ararken, melek Cebrail ile karşılaşır. Cebrail ona Kara taş'ı verir, Hadislere göre[59] gökten indiğinde süt beyazıdır, ancak ona dokunanların günahları nedeniyle siyahlaşmıştır.[60] [61] Müslümanlar karataşa büyük saygı gösterseler de Kara Taş'a tapınmayı reddederler.[62]

Kabe başlangıçta tek tanrılı bir Tanrı için sembolik bir ev olarak düşünülmüştü. Ancak İslam mitolojisine göre İbrahim'in ölümünden sonra insanlar Kabe'yi "pagan putları" ile doldurmaya başladılar.

Muhammed, sürgünden sonra Mekke'yi fethettiğinde, Kabe'deki putları kaldırdı. [63] [64] Kabe'nin içi artık boştur. [65]

Şimdi, tüm Müslümanların mümkünse en az bir kez ziyaret etmesi gereken önemli bir Hac yeri [66][65] ve günde beş vakit yüzlerini dönerek (kıble) ibadet ettikleri bir binadır. [65] [67]

Olaylar

  • Yaratılış - Tanrı'nın altı aşamalı yaratıcı eylemi
  • İnsanın düşüşü - Cennetten kovulma
  • Tufan ve Nuh'un Gemisi - sel olayı. Hristiyanlığın aksine, tufan ya küresel ya da yerel olabilir.
  • Çıkış - Musa'nın Mısır'ı terk etmesinin hikayesi, Tanrı, Sina Dağı'nda ona Tevrat'ı ifşa eder.
  • Kıyamet - Kıyamet Günü; Yahudi ve Hristiyan geleneklerinden çok şey içeren İslami eskatolojinin temel bir unsuru

Selefi düşüncede

Avrupa'da Aydınlanma Çağı'na ve Batı sömürgeciliği tehdidine bir tepki olarak başlayan Selefi reformculuk, Muhammed'e atfedilen mistik, kozmik ve mitolojik yönleri küçümserken, " ümmeti yeniden inşa etmek" için daha pratik bir model olarak sünnetin siyasi, sosyal ve toplumsal rolünü vurgulayan bir yöntem seçti. [68]

Müslüman Kardeşler'in birçok taraftarı, geleneksel mitolojik anlatıların çoğunu reddediyor. Seyyid Kutub, 18. Surede bahsedilen Allah'ın kulu ile özdeşliğini ortadan kaldırarak Khi ile Kuran arasındaki bağı koparmaya çalıştı. Buna göre, Kutubist düşüncenin taraftarları Hızır mitolojisini daha fazla İslam ile ilgili olarak algılamamaya başladılar.[69] Süleyman Aşkar'ın öğretileri, melekleri kullanan Klasik alimler de dahil olmak üzere, meleklerle ilgili geleneksel materyaller hakkında birçok kaydı onaylamamaktadır. Bu, meleklerin, onların kökenleriyle ilgili isimler ve hikayelerin marjinalleşmesine yol açmıştır.[70]

Ayrıca bakınız

Referanslar

  1. ^ a b c d e f David Leeming (2005). The Oxford Companion to World Mythology. ss. 207–211. ISBN 9780190288884. 
  2. ^ David Leeming (2005). The Oxford Companion to World Mythology. ISBN 9780195156690. 
  3. ^ Eliade, Myth and Reality, 1968, p. 162.
  4. ^ a b Grassie (March 1998). "Science as Epic? Can the modern evolutionary cosmology be a mythic story for our time?". Science & Spirit. 9 (1). The word 'myth' is popularly understood to mean idle fancy, fiction, or falsehood; but there is another meaning of the word in academic discourse. A myth, in this latter sense of the word, is a story that serves to define the fundamental worldview of a culture 
  5. ^ Eliade, Myth and Reality, p. 1, 8-10; The Sacred and the Profane, p. 95
  6. ^ Kuran 17:2
  7. ^ Kuran 14:35-53
  8. ^ Kuran 19:16-33
  9. ^ Isabel Lang Intertextualität als hermeneutischer Zugang zur Auslegung des Korans: Eine Betrachtung am Beispiel der Verwendung von Israiliyyat in der Rezeption der Davidserzählung in Sure 38: 21-25 Logos Verlag Berlin GmbH, 31.12.2015 9783832541514 p. 30 (German)
  10. ^ Scott B. Noegel, Brannon M. Wheeler The A to Z of Prophets in Islam and Judaism Scarecrow Press 2010 978-1-461-71895-6 page 158
  11. ^ Isabel Lang Intertextualität als hermeneutischer Zugang zur Auslegung des Korans: Eine Betrachtung am Beispiel der Verwendung von Israiliyyat in der Rezeption der Davidserzählung in Sure 38: 21-25 Logos Verlag Berlin GmbH, 31.12.2015 9783832541514 p. 98 (German)
  12. ^ Kuran 21:30
  13. ^ a b c "Islam Creation Story". www2.nau.edu. Erişim tarihi: 2018-09-15. 
  14. ^ Kuran 41:11
  15. ^ Kuran 11:7
  16. ^ Husam Muhi Eldin al- Alousi The Problem of Creation in Islamic Thought, Qur'an, Hadith, Commentaries, and KalamNational Printing and Publishing, Bagdad, 1968 p. 29 and 96
  17. ^ Husam Muhi Eldin al- Alousi The Problem of Creation in Islamic Thought, Qur'an, Hadith, Commentaries, and KalamNational Printing and Publishing, Bagdad, 1968 p. 179
  18. ^ Husam Muhi Eldin al- Alousi The Problem of Creation in Islamic Thought, Qur'an, Hadith, Commentaries, and KalamNational Printing and Publishing, Bagdad, 1968 p. 53
  19. ^ Patricia Crone The Qurʾānic Pagans and Related Matters: Collected Studies in Three Volumes, Band 1 BRILL, 09.06.2016 9789004319288 p. 200
  20. ^ Mahmoud Ayoub The Qur'an and Its Interpreters, Volume 1 SUNY Press, 1984 9780873957274 p. 73
  21. ^ Brannon Wheeler Prophets in the Quran: An Introduction to the Quran and Muslim Exegesis A&C Black 2002 9780826449566 Page 16
  22. ^ Annemarie Schimmel Mystical Dimensions of Islam Univ of North Carolina Press, 1975 9780807812716 p. 188
  23. ^ Mahmoud Ayoub The Qur'an and Its Interpreters, Volume 1 SUNY Press, 1984 9780873957274 p. 79
  24. ^ Know your Islam. 3rd. New York: Taknike Tarsile Quran. 1981. s. 71. ISBN 978-0-940368-02-6.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  25. ^ a b Patricia Crone Medieval Islamic Political Thought Edinburgh University Press, 11.03.2014 9780748696505
  26. ^ P. Koslowski The Origin and the Overcoming of Evil and Suffering in the World Religions Springer Science & Business Media 2013 9789401597890 pp. 34-35
  27. ^ Amina Wadud Qur'an and Woman: Rereading the Sacred Text from a Woman's Perspective Oxford University Press 1999 9780198029434 p.25
  28. ^ Kuran 2:37
  29. ^ Scott B. Noegel, Brannon M. Wheeler The A to Z of Prophets in Islam and Judaism Scarecrow Press 2010 978-1-461-71895-6 page 13
  30. ^ Alexander Kulik, Catherine Mary MacRobert, Svetlina Nikolova, Moshe Taube, Cynthia M. Vakareliyska The Bible in Slavic Tradition BRILL 2016 9789004313675 p. 351
  31. ^ Leigh N. B. Chipman. “Mythic Aspects of the Process of Adam's Creation in Judaism and Islam.” Studia Islamica, no. 93, 2001, pp. 5–25. JSTOR, www.jstor.org/stable/1596106.
  32. ^ Gender Hierarchy in the Qur'an: Medieval Interpretations, Modern Responses. Cambridge: Cambridge University Press. 2015. s. 104. doi:10.1017/CBO9781139649759. ISBN 9781139649759. 
  33. ^ Bauer, p. 112
  34. ^ Bauer, p. 112
  35. ^ Bauer, p. 117-124
  36. ^ The Process of Creation: A Qur'anic Perspective (PDF). Lahore: Markazi Anjuman Khuddam-ul-Quran. 2013. ss. 32–35. 
  37. ^ Amira El-Zein Islam, Arabs, and Intelligent World of the Jinn Syracuse University Press 2009 9780815650706 page 98-99
  38. ^ a b Marion Holmes Katz The Birth of The Prophet Muhammad: Devotional Piety in Sunni Islam Routledge 2007 978-1-135-98394-9 page 13
  39. ^ Macdonald, John. The Creation of Man and Angels in the Eschatological Literature: [Translated Excerpts from an Unpublished Collection of Traditions]. Islamic Studies, vol. 3, no. 3, 1964, pp. 285–308. JSTOR, www.jstor.org/stable/20832755.
  40. ^ Uri Rubin, “Pre-Existence and Light—Aspects of the Concept of Nūr Muḥammad”, Israel Oriental Studies 5 (1975), 62–119 [Reprinted in: Uri Rubin, Muhammad the Prophet and Arabia, Variorum Collected Studies Series (Ashgate, 2011) p. 106
  41. ^ M.J. Kister Adam: A Study of Some Legends in Tafsir and Hadit Literature Approaches to the History of the Interpretation of The Qur'an, Oxford 1988 p.129
  42. ^ a b Tobias Nünlist Dämonenglaube im Islam Walter de Gruyter GmbH & Co KG, 2015 978-3-110-33168-4 p. 47 (German)
  43. ^ Jane Dammen McAuliffe Encyclopaedia of the Qurʼān: vol. 5 Brill, 2005 9789004123564 p. 118
  44. ^ Jane Dammen McAuliffe Encyclopaedia of the Qurʼān: vol. 3 Brill, 2005 9789004123564 p. 48
  45. ^ Beatrice Gruendler, Michael Cooperson Classical Arabic Humanities in Their Own Terms: Festschrift for Wolfhart Heinrichs on His 65th Birthday BRILL, 2008 9789004165731 p. 104
  46. ^ Tobias Nünlist Dämonenglaube im Islam Walter de Gruyter GmbH & Co KG, 2015 978-3-110-33168-4 p. 49 (German)
  47. ^ Frederick M. Smith The Self Possessed: Deity and Spirit Possession in South Asian Literature and Civilization Columbia University Press 2012 978-0-231-51065-3 page 570
  48. ^ Fuzuli Bayat Türk Mitolojik Sistemi 2: Kutsal Dişi – Mitolojik Ana, Umay Paradigmasında İlkel Mitolojik Kategoriler – İyeler ve Demonoloji Ötüken Neşriyat A.Ş 2016 9786051554075 (Turkish)
  49. ^ Anton M. Heinen Islamic Cosmology 1982 Beirut Franz Steiner Verlag Wiesbaden isbn 3515-03177-4 p. 86
  50. ^ M. Th. Houtsma E. J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936, Band 4 BRILL, 1993 9789004097902 p. 615
  51. ^ Christian Lange Locating Hell in Islamic Traditions BRILL 978-90-04-30121-4 p. 12
  52. ^ Christian Lange Locating Hell in Islamic Traditions BRILL 978-90-04-30121-4 p. 14
  53. ^ Abu Ashaq Ahmad At-Talabi, Aḥmad ibn Muḥammad Thaʻlabī Islamische Erzählungen von Propheten und Gottesmännern: Qiṣaṣ al-anbiyāʼ oder ʻArāʼis al-maǧālis Otto Harrassowitz Verlag, 2006 9783447052665 pp. 20-22
  54. ^ Christian Lange Paradise and Hell in Islamic Traditions Cambridge University Press, 2015 978-0-521-50637-3 pp. 125, 132
  55. ^ a b Ragep, F. Jamil: "Astronomy", in: Krämer, Gudrun (ed.) et al.: Encyclopaedia of Islam, THREE, Brill 2010, without page numbers
  56. ^ "Aspects of Ancient Muslim Scholars' Induction Drawn from the Holy Qur'an in Proving Earth is Spherical". Zarqa University. 2014: 217.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  57. ^ M. J. Akbar (2002). The Shade of Swords: Jihad and the Conflict Between Islam and Christianity. s. 5. ISBN 9780415284707. 
  58. ^ a b "Kaaba - Oxford Islamic Studies Online". www.oxfordislamicstudies.com (İngilizce). Erişim tarihi: 2018-09-15. Cube-shaped “House of God” located in Mecca, Saudi Arabia. Focal point of the hajj pilgrimage and a world spiritual center that all Muslims face during prayer. Muslims believe that it was built by Abraham (Ibrahim) and Ishmael (Ismail); some believe Adam built it and Abraham and Ishmael only rebuilt it. Often called the earthly counterpart to God's throne in heaven. Circumambulated seven times during the hajj ritual in imitation of angels circumambulating God's throne. Contains the Black Stone, which pilgrims often try to touch or kiss during circumambulations, believing that it physically absorbs sin; all pilgrims salute the stone as a gesture of their renewed covenant with God. Covered with a cloth called kiswah, which is embroidered with verses from the Quran. 
  59. ^ Jami` at-Tirmidhi, hadith #877 / Book 9, Hadith 70 / Vol. 2, Book 4, Hadith 877
  60. ^ Encyclopedia Britannica (İngilizce). 
  61. ^ "New Light on the Origin of the Holy Black Stone of the Ka'ba". Meteoritics. 15 (1): 87–91. 1980. doi:10.1111/j.1945-5100.1980.tb00176.x.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  62. ^ Hedin. "Muslim Pilgrimage as Education by Experience": 176. 
  63. ^ "Cmje". 2009-02-01 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  64. ^ "Bridging Cultures Bookshelf: Muslim Journeys". bridgingcultures.neh.gov (İngilizce). Erişim tarihi: 2018-09-15. 
  65. ^ a b c "Important Sites: The Kaba". Inside Islam (İngilizce). 2012-02-14. Erişim tarihi: 2018-09-15. 
  66. ^ "Hajj - Oxford Islamic Studies Online". www.oxfordislamicstudies.com (İngilizce). Erişim tarihi: 2018-09-15. 
  67. ^ "qibla | Art History Glossary". blog.stephens.edu (İngilizce). Erişim tarihi: 2018-09-15. 
  68. ^ Daniel W. Brown Rethinking Tradition in Modern Islamic Thought Cambridge University Press 9780521653947 p. 65
  69. ^ Quintan Wiktorowicz Quintan Wiktorowicz Pages 207-239 | Received 10 Jan 2005, Accepted 12 Apr 2005, Published online: 19 Aug 2006
  70. ^ Stephen Burge Angels in Islam: Jalal al-Din al-Suyuti's al-Haba'ik fi Akhbar al-malik Routledge 2015 978-1-136-50473-0 p. 13-14


Kaynak hatası: <ref> "lower-alpha" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="lower-alpha"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=İslam_mitolojisi&oldid=28706401" sayfasından alınmıştır