Bedr el-Cemâli: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
→Mustâ‘lî'nin imâmlığının arkasındaki gerçekler: imla düzelt |
k →Kaynakça: düzen |
||
21. satır: | 21. satır: | ||
== Kaynakça == |
== Kaynakça == |
||
{{ |
{{kaynakça}} |
||
[[Kategori:1015 doğumlular]] |
[[Kategori:1015 doğumlular]] |
Sayfanın 19.51, 6 Temmuz 2013 tarihindeki hâli
Makale serilerinden |
Bedr el-Cemâli
Badr al-Jamali (Şablon:Lang-ar ; Doğum: 1015 - Ölüm: 1094) "Emîr el-Cûyuş" (Şablon:Lang-ar, Silâhlı Kuvvetler Komutanı), "Bedî el-Du'at" (Şablon:Lang-ar, Baş Görevli) ve meşhur bir siyâset adamı idi.
Kimliği
Suriye Emîri Cemâl'ûd-Devle tarafından çok ucuza satın alınmış Ermeni asıllı bir köle idi.[1] Fâtımîler Hâlifeliği'nde Hâlife Ebû Tamîm Ma’add el-Mûstensir bil-Lâh'ın Ermeni asıllı Veziri. Kendisinden sonra vezirlik mâkamına getirilen ve ʿAhmed el-Mustâ‘lî'yi Hâlife ilân eden vezir El-Melik el-Efdâl ibn Bedr el-Cemâli Şehenşâh'ın babası idi.
Yaşamı
Memlûk Ordusu'na katıldı. Daha sonra da Akka valiliği görevine yükseltildi.[2] 1074 yılında Ordu Komutanlığı'na getirildi. Bu tarihten ölüm tarihi olan 1094 yılına kadar Hâlife Ebû Tamîm Ma’add el-Mûstensir bil-Lâh'ın yönetimindeki Fâtımîler Hâlifeliği'nin "De facto" hâkimiydi. Mutlâk otoritesi "Hâlife Ebû Tamîm Ma’add el-Mûstensir bil-Lâh" haricinde her her yerde hissedilmekteydi.[3]
Nizârîlik ve Mustâ‘lîlik mezheplerinin başlangıcı
On sekizinci Fâtımî Hâlifesi Ebû Tamîm Ma’add el-Mûstensir bil-Lâh'ın vefâtı üzerine İsmâ‘îl’îyye mezhebi mensûpları arasında büyük bir bölünme hareketi yaşandı.
Başlangıçta büyük kardeş Nizâr İmâm olarak tâyin edilmişken, daha genç olan kardeşi ʿAhmed el-Mustâ‘lî Kahire'de bir oldu bittiye getirilerek zamanın güçlü veziri Bedr el-Cemâli'nin oğlu El-Melik el-Efdâl ibn Bedr el-Cemâli Şehenşâh tarafından Hâlife olarak ilân edilmişti. Böylece daha sonraları Ebû’l-Kâsım ʿAhmed el-Mustâ‘lî b'il-Lâh destekçilerinin oluşturduğu Mustâ‘lîyye ile Ebû Mansûr Nizâr el-Mustafâ li-Dîn’il-Lâh'ın tâkipçilerinin mezhebi olan Nizâr’îyye'nin temelleri atılmaktaydı.
Mustâ‘lî'nin imâmlığının arkasındaki gerçekler
ʿAhmed el-Mustâ‘lî, aynı zamanda Vezir El-Efdâl Şehinşâh'ın da kızkardeşi olan Ermeni asıllı vezir Bedr el-Cemâli'nin kızı ile evliydi. Bedr el-Cemâli'nin On sekizinci Fâtımî Hâlifesi Ebû Tamîm Ma’add el-Mûstensir bil-Lâh'tan kısa bir süre evvel vefât etmesi nedeniyle El-Melik el-Efdâl ibn Bedr el-Cemâli Şehenşâh Hâlife vefât ettiğinde Fâtımîler Hâlifeliği'nin en yüksek devlet memûriyeti olan vezirlik mâkamını işgâl etmekteydi. Hâlife Ebû Tamîm Ma’add el-Mûstensir bil-Lâh'ın vefâtı üzerine Vezir El-Efdâl Şehinşâh verdiği beyânatta Hâlifenin son anda ölüm döşeğinde kararını değiştirdiği ve yerine küçük oğlu ʿAhmed el-Mustâ‘lî'yi imâm tâyin ettiğini gerekçe olarak göstermişti.[4]
İnşa ettirdiği mimarî eserler
Bedr el-Cemâli aralarında El-Câm`î El-Cûyuşî Camii, Bab el-Futuh, Kahire'de Bab el-Nasr, ve Bab Zuveylâ'nın da bulunduğu pek çok mimarî eser inşa ettirdi
Kaynakça
- ^ Christopher Tyerman, God's War: A New History of the Crusades (Cambridge: Belknap Press, 2006), 128.
- ^ http://ismaili.net/heritage/node/17916
- ^ Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia. Routledge. 31-Oct-2005. s. 90. ISBN 978-0-415-96690-0. Tarih değerini gözden geçirin:
|date=
(yardım) - ^ Daftary, Farhad (1998). A Short History of the Ismailis. Edinburgh, UK: Edinburgh University Press. ss. 34–36. ISBN 0-7486-0687-4.