Yeni Zelanda Kolonisi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Yeni Zelanda Kolonisi, 1841'den 1907'ye kadar var olmuş bir Britanya kolonisidir. 1853 e kadar koloni valilerini Birleşik Krallık atamış, 1853 yılında ise koloni kendi kendini yönetmeye başlamıştır. 1907'de koloni, Yeni Zelanda Dominyonu olmuştur.

Kuruluş[değiştir | kaynağı değiştir]

Ocak 1840 yılında Sydney'de Yeni Zelanda üzerinde hakimiyet ilan edildikten sonra Kaptan William Hobson 1 Şubat 1840'ta Yeni Zelanda'ya gelip aynı ilani yayınlamıştır. Daha sonra Waitangi Antlaşması ise 6 Ocak 1840'ta imzalanmıştır. William Hobson Britanya'nın Yeni Zelanda adaları üzerinde hakimiyetini ilan eden 2 ayrı ilan yayınlamıştır. Ilk ilanda Hobson Kuzey Adası üzerinde Britanya hakimiyetini ilan etmiştir. 2. ilanda ise Hobson Güney Adası ve Steward Adası üzerinde Britanya hakimiyetini ilan etmiştir.

Başlarda Yeni Zelanda Yeni Güney Wales kolonisinin bir parçasıydı. Ama 16 Kasım 1840'ta Britanya hükûmeti Yeni Zelanda'nın ayrı bir koloni olması yolunda ilk adımı attı. 1 Temmuz 1841'de Yeni Zelanda ayrı bir koloni olarak ayrıldı.

Koloni[değiştir | kaynağı değiştir]

Koloni 3 bölgeye bölünmüştü: Yeni Ulster Bölgesi (Kuzey Adası),Yeni Munster Bölgesi (Güney Ada), ve Yeni Leinster Bölgesi (Stewart Adası).

Kendini yöneten Koloni[değiştir | kaynağı değiştir]

Koloni büyüdükçe kendini yönetme talepleri yükseliş gösterdi. Yeni Zelanda Şirketi'nin Port Nicholson (Wellington) yerleşimi kendi meclisine sahipti. Bu Konsey Vali William Hobson tarafından zorla kapatılmıştı.

Ilk Yeni Zelanda Anayasası 1846 yılında hazırlandı ama Vali George Grey Ülkeyi Avrupalı ve Maori bölgelere bölmeye karşı olduğu için anayasa neredeyse 6 yıl boyunca askıda kaldı. Bunun sonucunda 1852 de yeni yasa yazıldı, bu Yasa'da eski yasadan kalan tek şey Yeni Zelanda'nın yeni bölgelerinin belirtilmesiydi.

İkinci Yeni Zelanda Anayasası 1852 de yazıldığı yıl yürürlüğü girildi ve Meclis'i kurdu. Meclise ilk seçimler 14 Temmuz ve 1 Ekim arası yapıldı.

Ilk Yeni Zelanda Parlamentosu 24 Mayıs 1854 te açıldı

Dominyon Oluşu[değiştir | kaynağı değiştir]

Yeni Zelanda 26 Eylül 1907 ye kadar koloni olmaya devam etti. Yeni Zelanda Hükûmetinin isteği doğrultusunda Kral Edward VII Yeni Zelanda'nın bir Dominyon olduğunu ilan etti. Aynı gün Newfoundland kolonisi'de Newfoundland Dominyon'u ilan edildi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]