Tuncay Mataracı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tuncay Mataracı
Türkiye Gümrük ve Tekel Bakanı
Görev süresi
5 Ocak 1978 - 12 Kasım 1979
Yerine geldiği Gün Sazak
Yerine gelen Ahmet Çakmak
Türkiye Büyük Millet Meclisi
16. dönem milletvekili
Seçim bölgesi 1977Rize
Kişisel bilgiler
Doğum 2 Şubat 1935
Rize
Ölüm 17 Aralık 2020 (85 yaşında)
Prof. Dr. Cemil Taşçıoğlu Şehir Hastanesi, İstanbul
Ölüm nedeni COVID-19
Defin yeri Zincirlikuyu Mezarlığı
Partisi Adalet Partisi (1961-1981)

Tuncay Mataracı (2 Şubat 1935, Rize, Türkiye- 17 Aralık 2020,[1] Okmeydanı, Şişli, İstanbul), Türk siyasetçi, 42. Hükümet'te Gümrük ve Tekel Bakanı.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Rize'nin varlıklı ailelerinden birinin çocuğu olarak dünyaya geldi. Rize İnşaat Tekniker Okulunu bitirdi. Rize İl Yol Su Elektrik Müdürlüğü, Çay Ekicileri Kooperatifi İdare Meclisi Başkanlığı, Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüğü yaptı. Adalet Partisi'nin (AP) Rize il ve ilçe örgütlerinin yönetiminde, çeşitli kademelerinde yer aldı. 1977 genel seçimleri'nde Rize AP milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) seçildi.

Güneş Motel Olayı olarak bilinen görüşmelerden sonra Adalet Partisi'nden ayrılarak Bülent Ecevit ile bakanlık karşılığı hükûmet kuran 11 milletvekilinden biri oldu. Ecevit başkanlığında kurulan 42. Hükümet'te Gümrük ve Tekel Bakanı oldu.

12 Eylül Darbesi'nden (1980) sonra "rüşvet almak" iddiasıyla Milli Güvenlik Konseyi (MGK) tarafından 23 Nisan 1981 tarihinde Yüce Divan'a sevkedildi. Toplam 22 kişinin yargılanmalarına 15 Haziran 1981'de başlandı. Yargılananlar arasında, eski bayındırlık bakanı Şerafettin Elçi ile "yeraltı dünyasının babalarından olduğu" bildirilen Abuzer Uğurlu'da yer aldı. Yargılama, 16 Mart 1982'de sonuçlandı. Çoğunluğunu "rüşvet almak" suçunun oluşturduğu, 25 ayrı suç iddiasından yargılanan Tuncay Mataracı, 43 yıl ağır hapis ve 787 milyon 386 lira para cezasına çarptırıldı.[2] Ancak, Mataracı'ya verilen hapis cezası TCK'nin 77. maddesi gereğince 36 yıla indirildi. Böylece Yüce Divan'ın (ya da Anayasa Mahkemesi) kuruluşundan o tarihe kadarki en ağır cezaya çarptırdığı bakanlardan biri oldu. Davada, Şerafettin Elçi beraat etti, diğer sanıklara 10 ay ile 6 yıl arasında değişen hapis cezaları ile çeşitli miktarlarda para cezaları verildi. (Esas Sayısı 1981/2, Karar Sayısı 1982/1). Yaklaşık 10,5 yıl hapis yattıktan sonra 1991 yılında tahliye edildi.[3]

Tuncay Mataracı, 17 Aralık 2020'de Prof. Dr. Cemil Taşçıoğlu Şehir Hastanesi'nde COVID-19 nedeniyle 85 yaşında öldü.[1] Cenazesi ertesi gün Teşvikiye Camii'nde öğle namazına müteakip devlet töreninin ardından Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki aile kabristanlığında toprağa verildi.[4]

Popüler Kültürde[değiştir | kaynağı değiştir]

Türk televizyonlarının fenomen dizisi Kurtlar Vadisi'nde Osman Wöber'in canlandırdığı Tuncay Kantarcı karakterinin Mataracı'yı temsil ettiği iddia edilmektedir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Eski bakan Tuncay Mataracı hayatını kaybetti". sozcu.com.tr. 18 Aralık 2020. 17 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2020. 
  2. ^ Bakan Koltuğundan Cezaevine 14 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet, 20 Mart 1982.
  3. ^ Mataracı'ya 800 milyonluk tahliye 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet, 17 Mayıs 1991.
  4. ^ "Eski Gümrük ve Tekel Bakanı Mataracı son yolculuğuna uğurlandı". milliyet.com.tr. 18 Aralık 2020. 18 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2020. 
Siyasi görevi
Önce gelen:
Gün Sazak
Türkiye Gümrük ve Tekel Bakanı
5 Ocak 1978 - 12 Kasım 1979
Sonra gelen:
Ahmet Çakmak