Türkiye İş Bankası İktisadi Bağımsızlık Müzesi

Koordinatlar: 39°56′34″K 32°51′17″D / 39.94278°K 32.85472°D / 39.94278; 32.85472
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Türkiye İş Bankası İktisadi Bağımsızlık Müzesi
Müze girişi (2023)
Harita
Açılış2 Mayıs 2019 (4 yıl önce) (2019-05-02)
KonumAltındağ, Ankara, Türkiye
Koordinatlar39°56′34″K 32°51′17″D / 39.94278°K 32.85472°D / 39.94278; 32.85472
TürKurum tarihi müzesi
Koleksiyon(lar)Bankacılıkta kullanılan nesneler koleksiyonʊ
Türk Kurtuluş Savaşı
Toplu ulaşımEGO
Line M1 (Ulus)
Otopark?Yok
Türkiye İş Bankası bünyesindeki diğer müzeler

Türkiye İş Bankası İktisadi Bağımsızlık Müzesi; Ankara’nın Altındağ ilçesinde bulunan bir tarih müzesidir. Türkiye İş Bankası'nın Ulus Meydanı'nda bulunan eski genel müdürlük binasının dönüştürülmesiyle hem Türkiye'deki önemli ekonomik gelişmeleri hem de bankanın tarihçesini anlatan bir müze oluşturulmuştur. İstanbul'daki Türkiye İş Bankası Müzesi'nden sonra kurum bünyesinde açılan ikinci müze olma özelliğini taşır.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

İnşası tamamlandıktan sonra 26 Ağustos 1929'dan itibaren Türkiye İş Bankası'nın üçüncü genel müdürlük binası olarak kullanılmaya başlanan bina, uzun yıllar boyunca bu amaca hizmet etti. Merkezin Kavaklıdere'ye taşınmasıyla birlikteyse "Heykel Şubesi" adıyla günlük bankacılık işlemlerinin devam ettirildiği ve kurum bünyesindeki eğitimlerin yapıldığı bir birim haline geldi. Ulus Meydanı ve çevresindeki alanların düzenlenerek bir kültür merkezi haline dönüştürülmesi projesi kapsamında banka yönetimi tarihi binadaki şubenin kapatılarak buranın müzeye çevrilmesine yönelik karar aldı. Yapılan düzenlemeler sonrasında, "Türkiye İş Bankası İktisadi Bağımsızlık Müzesi" adıyla 2 Mayıs 2019 tarihinde açılışı yapıldı.[1]

Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış cephe tasarımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Bugün müze olarak kullanılan bina, 1929 yılında İtalyan mimar Giulio Mongeri tarafından projelendirilerek inşa edildi. Dış cephesinde yoğun olarak Osmanlı ve Selçuklu mimarilerinden figürler barındıran yapı her ne kadar genel itibarıyla Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın etkisiyle tasarlanmış olsa da katlar arası geçişlerde kullanılan yatay hatlar Neo-Rönesans Mimarisi'nden, ana giriş kapısının üstündeki cam markiz ise Art Nouveau üslubundan da yararlanıldığını gösterir.[2]

İç dekorasyonu[değiştir | kaynağı değiştir]

Oval formda tasarlanan binanın ana holü, örtü elemanı olarak cam tavan tercih edilmesi sonucunda hem doğal ışıklandırma yöntemiyle aydınlatılmış hem de İtalyan sanatçılar Salvatore Corvaya ve Carlo Bazzi tarafından üretilen vitraylar sayesinde estetik bir görünüme kavuşmuştur. Söz konusu vitray çalışmasında elinde gücün sembolü olan yılanlı asası ile Hermes tasvir edilmiştir. Hermes, Yunan mitolojisinde para ve ticaretle ilişkilendirilen bir figürdür. Binanın orijinal iç dekorasyonu ise Türk mimar Selahattin Refik Sırmalı tarafından yapılmıştır.[2] Müzeye çevrilme kararı alındıktan sonra Türk tarihçi Zafer Toprak danışmanlığındaki bir ekip binanın iç kısmında yenileme ve düzenleme çalışmaları gerçekleştirmiş; müzebilimci Burçak Madran küratörlük, grafik tasarımcı Emre Senan ise görsel tasarım görevlerini üstlenmiştir.[3] Hem kurum tarihini anlatmayı hem de Türkiye'nin iktisadi tarihine ışık tutmayı amaçlamasıyla birbirinden farklı içerikleri ortak bir bağlamda bir araya getirmeyi hedefleyen müzenin mekânsal kurgusu, tarihi ve moderni bir araya getirme motivasyonuyla yapılmıştır.[4]

Koleksiyon[değiştir | kaynağı değiştir]

Müzenin bodrumunda kiralık kasa dairesi, giriş katında ise banko ve vezneler vardır.[1] Giriş katında ayrıca İş Bankasi kitapları satılmaktadır. Toplantı odaları birinci katta yer alır. Toplantı odalarından biri de 22 Ekim 1929 tarihinde Atatürk'ün konuk edildiği odadır.[5] Bu katta ayrıca bankanın eski Genel Müdürlük binalarının maket ve fotoğrafları da vardır. İkinci katta geçmiş yıllardaki banka reklamları ve banka faaliyetleri tanıtılmaktadır. Üçüncü kat bir sanat galerisidir. Devamlı sergi adını alan dördüncü kat Türk Kurtuluş Savaşına ayrılmıştır. Beşinci kat çeşitli faaliyetler için kullanılmaktadır.

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Müze binası[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "İş Bankası'nın Ulus'taki tarihi binası müze olarak hizmete açıldı". Dünya Gazetesi. 2 Mayıs 2019. 4 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ a b Çetin, Murat Can. "İş Bankası Müzesi - Ankara". EAO MAG. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2022. 
  3. ^ "Ulus gazetesi". 4 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2019. 
  4. ^ Alkan, Şiir (17 Ağustos 2022). "Bir müzeden fazlası". İST Dergi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2022. 
  5. ^ "İŞ BANKASI İKTİSADİ BAĞIMSIZLIK MÜZESİ | Kültür Portalı". web.archive.org. 18 Ağustos 2022. 18 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.