Oğuzeli

Vikipedi, özgür ansiklopedi
21.36, 20 Aralık 2016 tarihinde Teacher0691 (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17956914 numaralı sürüm (→‎Dış bağlantılar: dz)
Oğuzeli
İlçe
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlGaziantep
Coğrafi bölgeGüneydoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamYasin Yunak [1]
 • Belediye başkanıMehmet Sait Kılıç (MHP)
Rakım750 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam32,653
 • Kır
-
 • Şehir
-
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu27900
İl alan kodu0342
İl plaka kodu27

Oğuzeli, Gaziantep ilinin bir ilçesidir.

Tarihçe

Eski adı Büyük Kızılhisar[4] olan yerleşim yerindeki yapılar kırmızı topraktan imal edilen kerpiç kullanılarak ve hisar şeklinde yapıldığından dolayı bu isim verildiği sanılmaktadır. 1 Ocak 1946 günü ilçe olarak, adı Oğuzeli olarak değiştirilmiştir. Oğuzeli Gaziantep’in güneydoğusunda Sacır Suyu kenarında kurulmuştur. Oğuzeli isminin ise üzerinde yaşayan ailelerin geçmişine istinaden verildiği aşikârdır. İlçeye bağlı bağlı Tilbaşar Mahallesinde bulunan Tilbaşar Kalesinde yapılan kazılarda milattan önce 3000’li yıllara ait kalıntılara rastlanmıştır.1 İlçe Hitit, Asur, Medler, Persler, Romalılar, Sasaniler, Bizans egemenliğine girmiştir. Hz. Ömer döneminde 639’da Suriye cephesi komutanı Ebu Ubeyde’nin öncü birliği komutanı Ganenoğlu İyaz tarafından bölge İslam egemenliğine girmiştir.2 Müslümanlarla Bizanslılar arasında sık sık el değiştiren Oğuzeli, Abbasi devletleri zamanında tamamen İslam toprağı olmuştur. Türklerin Anadolu’ya gelmesi ile bölge Türk –İslam egemenliğine taşınır. Kısa sürelerle haçlı egemenliğine giren bölge, Selçuklu sultanı I.Mesut zamanında kesin Türk hâkimiyetine girmiştir.3 1516 Mercidabık Savaşı için Yavuz Sultan Selim bölgeye gelince Osmanlı hâkimiyetine giren Oğuzeli, şer-i mahkeme sicillerine “Kızılhisar-ı Fevkani” olarak geçmiştir. Milli mücadele yıllarında yöre köylerin Fransızlar tarafından işgale uğraması üzerine halk Kuva-i Milliye Birliklerine katılarak bölgenin Türk yurdu olduğunu bir kez daha kanıtlamışlardır. 14 Şubat 1946 da ilçe olan Oğuzeli’nden 1995 yılında Elbeyli ilçesi ve 23 köy ayrılarak Kilis iline bağlanmıştır. 23 Temmuz 2004 tarihinde Gaziantep’in 3. merkez ilçesi olmuştur. 17.yüzyılda yasamış halk şairlerinden Karacaoğlan uzun yıllar ilçemize bağlı köylerde dolaşmış ve şiirlerinde Tilbaşar, İkizkuyu, Sazgın ve Nafak pınarı yörelerini işlemiştir. Şöhreti ilçe sınırlarını aşarak ülkemize mal olmuş Ezo Gelin ilçeye bağlı Dokuzyol(Uruş) Köyünde doğup büyümüştür. İlçede Tilbaşar Kalesi kalıntılarından başka; Hamzababa, Gaffurbaba, Şıh Bilecan Türbesi ve Selçuklu döneminden kalma Orta Cami minaresi başlıca tarihi eserlerdir.[kaynak belirtilmeli]

Coğrafya

Doğusunda Nizip ve Karkamış, batısında Elbeyli, güneyinde Suriye, kuzeyinde ise Şahinbey ilçesi yer almaktadır. İlçe, Tilbaşar Ovası’nın üzerinde yer almaktadır. Denizden 750 m yüksekliktedir. Gaziantep merkeze 17 km uzaklıktaki ilçenin yüzölçümü 474 km2'dir.

İklim

İlçede genel olarak Karasal iklim ve Akdeniz iklimi hüküm sürer.

Nüfus

Yıl Toplam Şehir Kır
1950[5] 28.283 3.943 24.340
1955[6] 29.392 4.331 25.061
1960[7] 31.062 5.048 26.014
1965[8] 32.836 5.577 27.259
1970[9] 33.213 5.986 27.227
1975[10] 35.617 7.194 28.423
1980[11] 37.903 7.847 30.056
1985[12] 41.477 9.547 31.930
1990[13] 42.661 9.983 32.678
2000[14][a] 33.162 11.527 21.635
2007[15] 26.897 11.311 15.586
2008[16] 30.561 16.514 14.047
2009[17] 29.313 16.374 12.939
2010[18] 29.123 16.534 12.589
2011[19] 29.146 16.937 12.209
2012[20] 28.844 17.014 11.830
2013[21] 29.620 29.620 veri yok
2014[22] 29.526 29.526 veri yok
2015[23] 29.661 29.661 veri yok
2016[23] 30.167 30.167 veri yok
2017[23] 30.943 30.943 veri yok
2018[23] 32.653 32.653 veri yok
2019[23] 31.879 31.879 veri yok
2020[23] 32.086 32.086 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Ekonomi

Ekonomisi tarıma ve hayvancılığa dayalıdır. Akdeniz ve Karasal iklimi geçiş bölgesinde bulunmasına arazilerin sulanabilme imkan da eklenince yıl içerisinde 3 defa ürün alınabilmektedir ve ürün çeşidi boldur. İlçede buğday, arpa, mısır, nohut, mercimek, fasulye gibi bakliyat ürünlerinin yanında soğan, sarımsak, marul, salatalık, acur, patlıcan, domates, biber yetiştirilir. Ağaç meyvelerinden Nar aynı zamanda kentin simgesi olmuştur. Narın yanında üzüm, zeytin, Antep fıstığı, payam (badem), ceviz, önemli tarım ürünleridir.

Üretilen tarım ürünlerinin geneli Gaziantep Sebze Halinde değerlendirilirken patlıcan, biber, kabak, acur, üzüm, ceviz, zeytin ve nar daha farklı değerlendirme alanları bulmaktadır.

Kurutmalık: Yaz aylarında elde edilen patlıcan, biber, kabak, acur kurutularak kış aylarında tüketilmek üzre birçok ile gönderildiği gibi aynı zamanda ihracatı da yapılmaktadır. Kurutmalık genelde dolma yapmaya elverişli ürünlerin içinin oyularak dış kabuğunun iplere takılıp güneşte kurutulmasıyla elde edilir.Ürünün tarlada yetiştirilmesi, içinin oyulup iplere takılması, kurutulması ve pazarlanması birçok kesime ve aileye geçim kaynağı olmaktadır.

Yörede üretilen üzüm normal tüketimin yanında Pekmez, Bastık, Sucuk yapılarak daha fazla katma değer sağlanır. Yine yetiştirilen cevizler sucuk yapımının en önemli girdilerindendir.

Turistik yerler

İlçede bulunan Karpuzatan havuzu ve piknik alanı Gaziantep şehir merkezinden çok sayıda ziyarete sebep olur.



Kaynakça

  1. ^ http://oguzeli.gov.tr/kurumlarimiz/
  2. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  3. ^ http://www.yerelnet.org.tr/ilceler/ilce_belediye_koordinat.php?ilceid=198550
  4. ^ http://www.nisanyanmap.com/?yer=36029&haritasi=o%C4%9Fuzeli
  5. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  6. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  7. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  8. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  21. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  22. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  23. ^ a b c d e f

Dış bağlantılar

Şablon:Portal


Kaynak hatası: <ref> "lower-alpha" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="lower-alpha"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Oğuzeli&oldid=17956914" sayfasından alınmıştır