Manastır, Kuzey Makedonya

Vikipedi, özgür ansiklopedi
19.46, 1 Haziran 2016 tarihinde Hiroşi (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17150056 numaralı sürüm (Gerekçe:sayfa düzenini bozan katkı)
Manastır
Şehir
Manastır
Битола
Manastır’ın şehir merkezi
Manastır arması
Arma
Makedonya üzerinde Manastır
Manastır
Manastır
Manastır’ın Makedonya'daki konumu
ÜlkeKuzey Makedonya Makedonya
BölgePelagonya
BelediyeManastır
İdare
 • Belediye BaşkanıVladimir Taleski
Yüzölçümü
 • Kent
422,39 km² (16.308 mil²)
Rakım576 m
Nüfus
(2002) [1]
 • Kent
95,385
Zaman dilimiUTC+1 (OAZD)
 • Yaz (YSU)UTC+2 (OAYZD)
Alan kodu(+389) 047
Plaka koduBT

Manastır (Makedonca: Битола Bitola, Arnavutça: Manastiri), Makedonya’nın güneybatısında yer alan şehir, ülkenin ikinci büyük şehridir.

Şehir adı

Manastır adının Grekçe Monastíri (Μοναστήρι) adından geliştiği düşünülmektedir. Şehrin Türkçe ve Arnavutça adları, bu şekilden gelişmiştir. Şehrin Makedonca adı ise, Osmanlı devrinden sonra kullanıma giren Bitola’dır. Söz konusu Bitola adının Eski Kilise Slavcasındaki Obitelmanastır veya konut” sözünün zamanla canlılığını yitirip /o/ sesini kaybetmesiyle ortaya çıktığı belirtilmektedir.

Coğrafya

Manastır’da parkın kış görünümü
Baba Dağı’ndan Manastır şehri

Manastır şehri, Makedonya’nın Pelagonya vadisinin güney bölümünde, Yunanistan sınırının 14 km kuzeyinde yer alır. Şehir, Baba Dağı eteklerinde (Pelister zirvesi 2.601 m), deniz seviyesinden 576 metre yüksekliktedir. Dragor Nehri kıyısında kuruludur.

Şehir, Adriyatik Denizi ile Ege Denizi arasında kavşak noktasında yer alır. Ayrıca, Balkanlar ile Orta Avrupa arasında da geçiş güzergâhı üzerinde bulunur.

İklim

Manastır’da yıllık ortalama sıcaklık 11,1 °C’dir. Bu ortalama 1975 yılında 10,1 °C, 1952 yılında da 13,1 °C olarak tespit edilmiştir. En soğuk ay Ocak’tır. Ocak ayında ortalama sıcaklık 0,6 °C’dir. Şehirdeki en düşük sıcaklık -30,4 °C olarak tespit edilmiştir. En sıcak ay Temmuz’dur. Temmuz ayında ortalama sıcaklık 22,2°С’dir.

Günümüzde Manastır

Stopanska Banka merkezi
Şirok Sokak

Manastır, bugün güneybatı Makedonya’nın ekonomi ve sanayi merkezidir. Ülkedeki büyük şirketlerin azımsanmayacak bir kısmı buradadır. Pelagonya tarım bölgesi, Makedonya’daki büyük gıda üretim bölgesidir.

REK şirketinin üç termoelektrik santralı, ülke elektrik üretiminin % 80’e yakın bir kısmını üretmektedir. Manastır ayrıca tekstil ve gıda sanayisi açısından da büyük bir kapasiteye sahiptir.

Manastır, bütün bu özelliklerinin yanında, 12 ülkenin elçiliklerinin bulunduğu bir şehirdir. Elçilik bulunduran ülkeler şunlardır:

Ekonomi

Manastır, önemli bir endüstri, tarım, ticaret, eğitim ve kültür merkezidir. Makedonya’nın ikinci üniversitesi buradadır.

Medya

Şehirde üç televizyon istasyonu yer alır: TERA, Orbis ve Medi. Bunun yanında, Radio Bitola (devlet) ve Radio 105 (özel), Aktuel Bombarder (özel), Radio Delfin (özel) olmak üzere dört radyo istasyonu ve haftalık yayınlanan Bitolski Vesnik adlı gazete de vardır.

Tarih

Manastır'ın Osmanlı kenti olduğu 19. yüzyıldan bir çizim

Şehir 1382 yılında I. Murat döneminde Timurtaş Bey tarafından Türk topraklarına katılmıştır. Balkan Savaşları sonucunda (1912 yılında) Manastır, Osmanlı idaresinden çıkmıştır. 530 yıl Osmanlı idaresinde kalmıştır. Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde de belirtildiği gibi, o dönemde şehir, 3.000 hane, 20 mahalle, 900 dükkân, 70 mescit ve camiden oluşan, Rumeli vilayetinin ileri gelen şehirlerinden biridir.

Balkan sinemasının ilk kameramanları olan Manaki Kardeşler’in bu şehirde çalışmaları nedeniyle şehirle ilgili, Osmanlı dönemini gösteren, çok sayıda fotoğraf ile Sultan V. Mehmet Reşat'ın Manastır ziyaretini gösteren sinema filmi de mevcuttur.

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, buradaki Manastır Askerî İdadisi’nde okumuştur. Manastır, Osmanlı döneminde İttihat ve Terakki’nin de en önemli muhalif merkezlerinden biri olmuştur.

Demografik yapı

2002 yılı genel nüfus sayımı sonuçlarına göre şehrin toplam nüfusu 95.385’tir. Bu rakamın etnik dağılımı şu şekildedir:[1]

Kırkkardaş tarafından Manastır panoraması

Kardeş şehirler

Galeri

Kaynakça

  1. ^ a b 2002 nüfus sayımı sonuçları Makedonya Cumhuriyeti Devlet İstatistik Enstitüsü (Makedonca) (İngilizce)
  2. ^ Sister cities of Pushkin

Dış bağlantılar