II. Fyodor
II. Fyodor | |||||
---|---|---|---|---|---|
Tüm Rusya'nın çarı | |||||
Hüküm süresi | 23 Nisan 1605 – 10 Haziran 1605 | ||||
Önce gelen | Boris Godunov | ||||
Sonra gelen | I. Dmitri | ||||
Doğum | 1 Ocak 1589 Moskova | ||||
Ölüm | 20 Haziran 1605 (16 yaşında) Moskova | ||||
Defin | 1606 Aziz Sergius'un Teslis Manastırı, Moskova | ||||
| |||||
Hanedan | Godunov | ||||
Babası | Boris Godunov | ||||
Annesi | Maria Skuratova-Belskaya | ||||
Dini | Doğu Ortodoks |
II. Fyodor Borisoviç Godunov (Rusça: Фёдор II Борисович); 1589 – 10 Haziran 1605), 1606 yılında kısa süre hüküm sürmüş, Godunov hanedanına mensup Rus çarı. Hükümdarlığı Karışıklık Dönemi'ne denk gelmiştir.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Çar Boris Godunov'un oğlu olan Fyodor Borisoviç Godunov, 1589 yılında Moskova'da doğdu. Annesi IV. İvan'ın (Korkunç İvan) gözdelerinden olan Malyuta Skuratova'nın kızı Maria Skuratova-Belskaya idi. Babası tarafından çok sevilen Fyodor, onun isteğiyle çok iyi bir eğitim aldı. Ayrıca çocuk yaştayken Duma'ya düzenli katılmaya başlamıştı ve yabancı diplomatların kabullerinde de yer almaktaydı. Devlet işlerinin yanında, hazırladığı bir Rusya haritası ile parlak bir zekâya sahip olduğunu da göstermekteydi. Bu harita hâlâ korunmaktadır. Hessel Gerritsz tarafından 1613 yılında Amsterdam'da güncellenerek yayınlanmış, 1665 yılına kadar güncellenmeye devam edilmiştir.[1]
Kısa süren hükümdarlığı
[değiştir | kaynağı değiştir]1605 yılında babasının ani ölümü nedeniyle henüz 16 yaşındayken tahta geçmek durumunda kalsa da devlet yönetiminde bilgi sahibiydi. 23 Nisan 1605 tarihinde tahta çıkma töreni yapıldı.
IV. İvan'ın oğlu olan I. Düzmece Dmitri tahtın gerçek varisi olduğunu ileri sürdü ve Fyodor'un tahtını tehdit etmeye başladı. (Dmitri 1604 yılında da babası Boris Godunov'u devirmek amacıyla Rusya'ya bir saldırı düzenlemişti.) Fyodor'un başkomutanı, saf değiştirerek Dmitri'nin tarafına geçti. Bunun üzerine Fyodor'un annesi iktidarı ele geçirip durumu denetimi altına almak istedi. Fakat bu girişim, güçlü boyarların düşmanlığını kazandı. Sonunda Boyarlar Moskova'da bir ayaklanma çıkardılar. Ayaklanma sırasında 10 veya 20 Haziran günü Fyodor ve annesi öldürüldü. Ardından Dmitri Moskova'ya girdi, Rusya tahtına geçerek Çar oldu.[2]
Resmi olarak zehirlenerek öldüğü açıklandı. Ancak İsveçli diplomat Peter Petreius'un halka gösterilen bedenlerinde mücadele izleri bulunuyordu.[3] Fyodor sadece 16 yaşında olmasına rağmen, güçlü fiziğe sahip ve çevikti, onu ancak 4 kişinin yıkabildiği söylenir.[4]
Önceki Çar Boris Godunov'un kızı Kseniya Borisovna, Dmitri tarafından tecavüze uğrar ve ardından manastıra gönderilir. Aleksandr Puşkin'in en ünlü tiyatro oyunu olan Boris Godunov adlı eserinde de olay yer alır. Eser 1825'te yazılıp 1831'de yayınlanmasına rağmen 1866 yılına kadar sansüre takılır. Modest Musorgski tarafından yine bu oyun baz alınarak yazılan aynı adlı opera da bu konuya değinir.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Fyodor Borisoviç Godunov". Ana Britannica (İngilizce). 13. s. 58.
- ^ Kurat, Akdes Nimet (1987). Rusya tarihi: başlangıçtan 1917'ye kadar. xiii. Türk Tarih Kurumu yayınları. ss. 194, 471. 13 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2017.
- ^ Petreius, Peter (1630). Historien und Bericht von dem Groszfürstentumb Muschkow (Almanca). Leipzig.
- ^ Skrynnikov, Ruslan Grigoreviç (1978). Boris Godunov (Rusça). Moskova, Nauka: Gulf Breeze, Fla: Academic International Press. ISBN 0-87569-046-7.
- ^ Skrinikov, Ruslan Grigoryeviç (1978). Boris Godunov: Zapovednye i urochnye rody Tsara Fedora Ioanovicha (Rusça). Nauka-Verlag, Moskova.
Dış kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hosking, Geoffrey (2004). Russia and the Russians: A History (İngilizce). Cambridge: Harvard University Press. ISBN 0-674-01114-7.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Rusya hükümdarlarının soyağacı
- Kurat, Akdes Nimet (6.baskı: 2014), Rusya Tarihi / Başlangıcından 1917'ye Kadar, Ankara:Turk Tarih Kurumu, ISBN 9751605504. Online:[1] 18 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: Boris Godunov |
Rus çarı 23 Nisan 1605 – 10 Haziran 1605 |
Sonra gelen: I. Dmitri |
- 1589 doğumlular
- Moskova doğumlular
- 1605 yılında ölenler
- Moskova'da ölenler
- Rusya'nın Çar ve Çariçeleri
- Ortodoks hükümdarlar
- Godunov Hanedanı
- 16. yüzyılda Ruslar
- 17. yüzyılda Ruslar
- Asfiksiden ölenler
- Askerî darbe ile devrilen liderler
- 17. yüzyılda suikast sonucu ölen hükümdarlar
- Çocuk hükümdarlar
- Rus suç kurbanları
- Rusya çareviçleri