Boyar

Rus boyarlar

Boyar (Rusça: Боярин, boyarin (tekil), бояре, boyare (çoğul)), Slav ülkelerinde, özellikle de Rusya, Boğdan, Eflak ve Erdel'de toplumda ve devlet yönetiminde yüksek zümre.

10.-12. yüzyıllarda Kiev prensinin maiyetindeki (drujina) en üst kesimi oluşturan boyarlar, orduda ve sivil yönetimde yüksek konumları ellerinde tutuyorlar, önemli devlet sorunlarında prense danışmanlık eden Duma adlı bir parlamentoda bir araya geliyorlardı. 13. ve 14. yüzyıllarda Rusya'nın kuzeydoğu prensliklerinde ayrıcalıklı zengin toprak sahipleri sınıfını oluşturan boyarlar da prenslere yardımcı ve danışman olarak hizmet ederlerdi; ama mülklerini yitirmeksizin bir prensin hizmetinden çıkarak bir başka prensin hizmetine girme hakları vardı.

Moskova Büyük Prensliği'nin boyarları 15.-17. yüzyıllar arasında dışa kapalı soylu bir sınıf oluşturuyordu. Moskovalı eski boyar ailelerinin, yabancı soyluların ve eski prenslerin soyundan gelen yaklaşık 200 ailenin oluşturduğu bu sınıf, devletin iç ve dış işlerinin yönetiminde çara yardımcı olan boyarlar meclsinde (boyarskaya duma) bir araya gelirdi. Boyarlar genellikle devlet kurumlarında yöneticilik, eyalet valiliği ve askeri komutanlık gibi görevlerde bulunurlardı. Moskovalı soylu ailelerin (mestniçestvo) karmaşık hiyerarşisindeki önceliklere göre boyarların atamalarını çar yapardı. Güçleri IV. İvan tarafından kırılan boyarların toplumsal ve siyasal yaşamdaki önemi 17. yüzyıl boyunca azaldı. 18. yüzyılın başlarında I. Petro boyarlık rütbe ve unvanını kaldırdı ve bir tür soyluluk hiyerarşisi olan "rütbeler çizelgesi"ni yarattı (1722).