Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti

Vikipedi, özgür ansiklopedi
12.18, 7 Aralık 2016 tarihinde Yzkoc (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17904734 numaralı sürüm (→‎Ekonomi)
Beyaz Rusya SSC
Белорусская Советская Социалистическая Республика
Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка

Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
1920-1991
Beyaz Rusya SSC bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Sovyetler Birliği'ne bağlı Beyaz Rusya SSC (kırmızı)'nin haritadaki yeri.
Sovyetler Birliği'ne bağlı Beyaz Rusya SSC (kırmızı)'nin haritadaki yeri.
BaşkentSmolensk
Minsk
Yaygın dil(ler)Beyaz Rusça · Rusça
Lehçe · Yidçe
HükûmetMarksist-Leninist tek parti Sovyet Cumhuriyeti
Birinci Sekreter 
• 1920–1923 (ilk)
Vilgelm Knorinş
• 1990–1991 (son)
Anatoli Malofeyev
Başbakan 
• 1920–1924 (ilk)
Aleksandr Çervyakov
• 1990–1991 (son)
Vyaçeslav Kebiç
Yasama organıSovyet Kongresi (1920–1938)
Yüksek Sovyet (1938–1991)
Tarihçe 
• Kuruluşu
1920
30 Aralık 1922
15 Kasım 1939
24 Ekim 1945
25 Aralık 1991
• Dağılışı
1991
Yüzölçümü
• Toplam
603700 km2
Nüfus
• Sayılan
10199709
Öncüller
Ardıllar
Litvanya-Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
Beyaz Rusya

Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ("Belarusya" olarak da bilinir, ancak bu adın ne anlama geldiği belli değildir) nüfus açısından Sovyetler Birliği'nin beşinci büyük cumhuriyetiydi ve tıpkı Ukrayna SSC gibi Birleşmiş Milletler'de temsilciye sahipti. Beyaz Rusya'nın güney sınırını sık ormanlar ve Pripet bataklıkları oluşturur. Kuzeyde, bir dizi buzul sırt yükseltiyi artırırken, toprak daha kuru hale gelir; bu arada aynı yörede Dvina'nın batı kolu, Baltık'a açılan tarihsel bir su yolu işlevi görür. Polonya sınırında, son Avrupa bizonunun görüldüğü, çok eski ve ilginç Beloveya Ormanı yer alır. Tarih açısından bakıldığında Beyaz Rusya, zamanında önemli bir yeri olan ve fiilen bağımsız bir konuma sahip bulunan Kiev Polotsk Prensliği'nin mirasçısıdır.

Bu topraklar, Tatar istilâsından sonra Litvanya büyük prenslerinin eline geçti. Polonya ve Litvanya'nın birleşmesiyle, Beyaz Rusya, Polonya'nın 16. ve 17. yüzyıllara özgü Rönesans kültürünü paylaştı; nüfusun hemen hemen dörtte biri Katolik oldu. Ancak Polonya'nın 18. yüzyıl sonlarında paylaşılmasıyladır ki, Beyaz Rusya'nın büyük bölümü Rus İmparatorluğu'na dahil edildi.

Berlin'den Moskova'ya uzanan hatta yer alan Beyaz Rusya, Nazi istilâcıların elinde, Sovyetler Birliği'nin başka bölgelerine göre daha büyük yıkıma uğradı. Nazi işgâli (1941-44) döneminde 1.5 milyon Belarus, kalıcı olarak Volga Nehri'nin doğusundaki topraklara yerleştirildi. Yahudi nüfusun büyük bölümü topraklarını terk ederken, kasaba ve köylerin dörtte üçü tahribe uğramıştı. Ancak, insanlarının direngenliği, yıkıma uğramış bu halkın yeniden gelindiğinde Beyaz Rusya'nın kentsel ve sınaî gelişimi, Sovyetler Birliği'nde görülen en hızlıları arasındaydı.

Ekonomi

Kerestecilik ve patates yetiştirme gibi geleneksel uğraşlar bugün gene önem taşımaktadır. Serin ve yağışlı yazlar ile kumlu toprak yapısı, patates yetiştirilmesi açısından en elverişli koşulları oluşturur. Beyaz Rusya'da üretilen patates tüm Sovyetler'de tüketildiği gibi hayvan yemi olarak ve ayrıca da patates alkolü sanayisinde de kullanılıyordu. Topraklarının üçte biri ormanlarla kaplıdır. Çok sayıda göl ve suyolu, kesilen tomrukların mobilya ve inşaat malzemeleri üreten merkezlere sevkiyatını sağlar. Kum ise, tuğla ve cam üretiminde kullanılır; nitekim Sovyetler Birliği'nin en büyük cam fabrikalarından biri de Gomel'de yer alıyordu. Pripet bataklıkları çevresinde geniş bir alana yayılan turbalıklar son zamanlarda İslah edilmiştir. Beyaz Rusya topraklarında kurulu çok sayıda termal enerji merkezi, yakıt olarak turbalıklardan sağlanan girdileri kullanmaktadır. Ayrıca Minsk'te büyük motor fabrikaları da SSCB döneminde faaliyet göstermekteydi.