İçeriğe atla

Clairvauxlu Bernard

Bağlantı ekle
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Bernard de Clairvaux sayfasından yönlendirildi)
Clairvauxlu Bernard
Sistersiyen'in tarikatının kurucularındandı
Mistik, Kilise Doktoru
Doğum1090
Burgundiya Düklüğü, Fransa Krallığı
Ölüm20 Ağustos 1153 (63 yaşında)
Clairvaux Manastırı, Champagne (il), Fransa Krallığı
KutsayanlarKatolik Kilisesi, Lüteryan Kilisesi, Anglikan Komünyonu
Aziz ilanı18 Ocak 1174 Papa III. Alexander tarafından
TürbeTroyes Katedrali
Yortu20 Ağustos
Koruyucu azizSistersiyenler, Burgonya, Arıcılar, Şamdancılar, Gibraltar, Algeciras, Queens' College, Cambridge, Speyer Katedrali, Tapınak Şövalyeleri, Binangonan

Bernard de Clairvaux (1090, Fontaine-lès-Dijon, Burgundiya Düklüğü, Fransa Krallığı – 20 Ağustos 1153, Clairvaux Manastırı, Champagne (il), Fransa Krallığı), Fransız bir Keşiş ve Mistik.

Sistersiyen tarikatının kurucularından başkeşiş. Adı azizler takviminde yer alan ilk Sistersiyen olan Bernard, 18 Ocak 1174 tarihinde Papa III. Aleksander tarafından Aziz ilan edildi. Papa VIII. Pius 1830 yılında Bernard'a Kilise Doktoru unvanını verdi. Yortusu 20 Ağustos.

Gençliği

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bernard asil bir aileden gelmekteydi. Gençliğinde edebiyata karşı bir ilgi göstermiştir; İncil'in ve Kilise Babaları hakkında iyi bir bilgiye sahip olmuştur. Latin kültürüne hakimdir. Her ne kadar arkadaşı, mistik ve manastır başkeşiş olan Saint-Thierryli Guillaume’nin gibi aritmetik, geometri, kosmoloji ve müzik gibi alanlarda çalışmamış olsa da; Horatius, Lucanus ve Seneca, özellikle de Cicero, Vergilius ve Ovidius (bunlara, Sevmenin Sanatı’da dahildir) okumuş olması O’nu çağının akademisyenlerinin mükemmel bir örneği yapmıştır.[1]

Tarikat Kurucusu olarak Bernard

[değiştir | kaynağı değiştir]

1112’de Citeaux manastırına girmiştir. Bu manastır 1098 yılında Robert de Molesne ve o sıradaki başkeşiş olan Etienne Harding tarafından kurulmuştur. Bernard o güne kadar miskin halde olan bu yeni Sistersiyan tarikatine azimli bir enerji vermiştir.

Bir sistersiyan manastırı
Clairvaux Manastırı - XVIII yüyzıl - Gravür

1115 yılında, Etienne Harding halen genç olan Bernard’ı bir grup keşiş ile beraber yeni bir Sistersiyan evi kurmaları için yalıtılmış bir araziye gönderdi. Kurduğu sistersiyan manastırın adı: Clairvaux'dur. Bernard daha sonra bu manastırın başkeşişi seçildi. 1153’teki ölümüne kadar Clairvaux’un başkeşişi olarak kaldı. 38 yıllık döneminde, Clairvaux’ya bağlı 68 diğer manastırın kurulmasına önayak oldu. (57’sinin temelini attı ve 11’inin toplanmasını sağladı). Bunlar arasında Fransa’daki 35 manastırda dahildir, bu sayede etki alanı artmıştır, öyle ki 12. yüzyılın ortasında Citeaux 343’ten fazla tesise sahip olmuştur. 1132’de Papa’nın Sistersiyen’in Benedikten tarikatından bağımsızlığını kabul etmesini sağlamıştır.[2]

Kilise işlerine dahil olan bir başkeşiş[3]

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bernard manastırının işlerine bu kadar dahil olduğu halde, batı avrupa yolları boyunca gezmekten ve kendi Tanrı vizyonunu anlatmaktan ve Kilise'yi savunmaktan da geri kalmamıştır. 1129’da, Papa II. Honorius tarafından toplanmış ve Papa’nın elçiliğini yapan Matteo d'Albano’nun yönettiği Troyes konsiline katılmıştır. Bernard’a bu "yerli" konsilin yazmanlığı görevi verilmiştir. Aynı konsilde Tapınak Şovalyeleri'nin statüsü tanınmıştır, Bernard bu statünün sağlanmasında bir Tapınak Şövalyeleri'nin gurur ve nefretten yalıtılmış disiplinli bir savaşçı olduğunu belirterek büyük bir rol oynamıştır. Daima da şövalyelere askerden önce birer keşiş olmalarını istirham etmiştir.[4]

Kilise tarafından sözü dinlenen önemli bir kişilik haline geldikçe, kamu işlerine müdahalelerde bulunmuş, Kilise'nin haklarını prenslere karşı korumuş, Papa'ya danışmanlık yapmıştır. Bu dönemde Bernard elli altı yaşındaydı. Kutsal topraklara yapılacak olan haçlı seferine katılma fikrine karşı gönülsüzdü. O'na göre gelişmekte olan Kathar ‘sapkınlığı’ daha büyük bir sorundu. Haçlı seferlerini özellikle Papa'ya itaat ettiği için teşvik etti.

Mistik olarak Bernard

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yazılarında ve vaazlarında Bernard keşişlere hitap eder. Mistik teolojisi, kendisini duaya ve Tanrı sevgisine adamış olanlarla ilgilidir. O'na göre tüm insanlığın bilgisi, dini hakikatlerin takdirine ulaşana kadar önemliydi.[5]

Sistersiyan mimarisi

Bernard'ın maneviyatı, lüksten tiksinme, kanaatkar kilise dekorları ile özetlenebilecek olan kanaatkar zevkinden güçlü bir biçimde etkilenmiştir. Kendisi de katı bir oruç ve sakınma disiplini uygulamıştır. Bunu Tanrı ve özel bir adanması olduğu Bakire Meryem için tutkulu bir sevgi ile yapmıştır. Kendi deneyiminden çıkarak Tanrı ile bir araya gelmek için insan içindeki tüm engelleri kaldırmalıdır ve en temel engelleri tutkularıdır.

Bernard Bakire Meryem Ana’ya adanmanın kantoru olarak bilinegelmiştir. Tarihçi Etienne Gilson ‘Aziz Bernard’ın Mistik Teolojisi’ adlı eserinde Bernard’ın Meryem üzerine teolojisinin nüanslarını göstermiş ve özel bir tapınma içermediğini ortaya koymuştur.[6]

Meryem üzerine yaptığı dört hitabesinde, ki Bernard’ın tüm eserlerinin sadece yüzde üçünü oluşturur, Meryem’e Mesih’I doğurmasından ötürü özel bir rol vermediğini görürüz, bu rol daha sonra Louis-Marie Grignion de Montford tarafından kendisine verilmiştir. Bernard 19. yy’da bir dogmaya dönüşecek olan Meryem Ana’nın Günahsız Gebe Kalması dogmasına karşı duruşu ile bilinmektedir. Meryem’e gebe kalmasından ötürü bir ayrıcalık verilmesi fikrini doğru bulmamıştır.

Bernard’a göre Meryem aracı olan ve Mesih için yer açandır. Melekler ve azizler gibi, kendisi bir örnek ve aracıdır. Lütuf ve Kurtuluş olan Mesih’in annesidir (Mater gratie, Mater salutis). Meryem’e dair hitabelerinde Bernard dinleyicilerini Meryem’in oluşuna, eylemlerine, Mesih’e yakınlığına ve enkarne olma gizemine katılımı üzerine düşünmeye davet eder.[7]

Bernard'a göre ruhsal hayat bir Tanrı'ya dönme programıdır, bu yolculuk kişiyi günahtan görkeme, kendi bilirlikten Tanrı'ya sahip olmaya götürür. En değer verdiği ahlaki değer tevazudur çünkü tevazu olmaksızın kendini bilmek, dolayısıyla da Tanrı'ya ulaşmak mümkün değildir. Tevazu Tanrı'dan gelen bir hediyedir, tevazudan Mesih’in enkarnasyonu gerçekleşir ve Kutsal Ruh aracılığıyla tüm insanlara verilir. Tevazunun Mesih'in uyguladığı gibi uygulanmasıyla kişi içindeki Tanrı'nın yansımasını keşfeder.

Bernard özgür irade üzerine de derin düşüncelere vakit ayırmıştır. Özgür irade, seçim yapabilme yeteneğidir ve O'na göre Tanrı insanlara özgür iradeyi günah işlememe imkanını sunmak için vermiştir. Özgür irade sevgi ile şekillenir. Kişinin özgür iradesini şekillendiren sevgi aynı zamanda ona günah işlememe gücünü de verecek olan şeydir.

Eserleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bernard'ın eserleri üç türe ayrılır; İncelemeler, Hitabeler ve Mektuplar

13 İncelemenin ona ait olduğu düşünülmektedir. Başlıcaları ;

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Sevgi üzerine İnceleme[8]

Bu incelemeyi 1120 ve 1140 yılları arasında Kilise'de önemli bir rol oynamış olan Kardinal Aimeric’e atfetmiştir. Bu incelemesi, Bernard’a göre, Guillaume de Saint Thierry ile yaptığı uzun manevi konuşmaların meyvesidir. Üç parça olarak yazılmış, Kardinal’in ‘Sevgi neden gereklidir’ sorusuna bir cevap olarak, sevginin ne olduğu ve kardeş rahiplerine sevgi üzerine tavsiyelerden oluşmaktadır.

‘Sevgi neden gereklidir’ sorusuna Bernard, onun evrensel bir görev olduğu, Tanrı'nın verdiği bir emir olduğunu söylemiştir. Bernard ayrıca insan Tanrı'yı seviyorsa bunun nedeninin Tanrı'nın önce insanı sevmiş olması olduğunu söyler. Bernard sevgiyi açıklarken sevginin dört derecesinden bahseder. İlki kişinin kendisini sevmesidir, ikincisi Tanrı'yı kendin için sevmedir, üçüncüsü Tanrı'yı Tanrı için sevme, dördüncü ve zirve noktasındaki sevgi ise kendini Tanrı için sevmedir. Kardeş keşişleri için üç tür sevgiyi hatırlatır… kölenin sevgisi, paralı askerin sevgisi ve evlada yönelik sevgi. Köle gibi seven, sevmek zorunda olduğu için sever, korkudan ötürü sever. Paralı asker gibi seven ise, bu sevgide bir çıkar olduğunu düşündüğü için sever. Ancak evladı gibi seven gerçekten seviyordur.

  • Tevazu ve Gururun dereceleri üzerine İnceleme

Bu inceleme iki bölümden oluşur. İlk bölümü tevazu ile ilgilidir. Mesih bu bölümde takip edilecek bir model olarak gösterilir. Buna ek olarak Bernard tevazunun üç derecesini de tarif eder; kişinin kendi gizemlerini bilmesi, başkalarının gizemlerine şefkat gösterme ve herşeyede sadece Tanr'yı gören arındırılmış bakış. İkinci bölüm gurur ile ilgilidir. Bernard gururunda nasıl dereceler içerisinden geçtiğini açıklar. Merakla başlayıp günah ile nihayete eren 12 dereceyi tanımlar. Bu dereceler arasında isyan ve kibir vardır.[9]

  • Lütuf ve Özgür irade üzerine İnceleme[10]

Kendi manevi hayatının meyvesi olan bu incelemede insanın kurtuluşunda lütufun ve özgür iradenin rollerini belirmeleyi amaçlamaktadır. Bernard bu konuya Pelagius ve Augustinus arasında bir tartışma ile girer. Augustinus'u ispatlama çabasında takip eder, bunun için Augustinus'un 'De Libero Arbitrio’ eserine bel bağlamıştır, ancak kendi izlenimlerinde ölçülü davranarak lütufa ve özgür iradeye hak ettikleri yeri vermeye özen göstermiştir. O’nun ulaştığı nihai karar, kişinin özgürlüğünden iyi bir biçimde faydalanmasını lütfu ile sağlayan Mesih’tir. Lütuf sayesinde insan tekrar Adem’in düşüşünden öncesine dönebilir.

  • Yeni Şovalyeliğin Övülmesi üzerine inceleme

“Yeni Şovalyeliğe Övgü” incelemesini Bernard, Tapınak Şovalyeleri'nin dikkatine yazmış, hem hristiyan dünyasında bu yeni örgütün onaylanması hem de bu örgüte katılacaklara bir teşvik olmasını hedeflediği bir manifesto olması için yazmıştır.

Bernard kendisi de aynı sosyal altyapıdan geldiği için, iyi tanıdığı insanlara yazmıştır. Asillik ve şövalyelik dünyasından gelmekteydi. Manastır hayatı ve bir şövalyenin hayatını bir araya getiren bu proje O'nu kendine hayran bırakmıştı.

İnceleme, kilise içindeki eleştirilerin ve direnişin varlığını ortaya çıkarmaktadır. Dahası, bu örgütün üyelerininde dua ve savaşmanın bir araya getirildiği böyle bir işin faydalarına dair şüpheleri olduğu ortaya çıkmaktadır. Bernard'ın buna yönelik savunması, eğer keşişler nasıl tapınmanın yanı sıra gündelik yaşamlarına devam etmek için el ile yapılan işlere ihtiyaç duyuyorlarsa, aynısının Tapınak şövalyeleri içinde geçerli olacağıdır; tapınmalarına ek olarak savaşta yaptıkları kazanımları, keşişlerin el ile yaptıklara denk olacaktır.[11]

İncelemenin ilk kısmında, Bernard şovalyelere itaatin önemini hatırlatır, bir yandan disiplinin diğer yandan diğer şovalyelere karşı kardeşçe sevgini gerekliliğini vurgular.[12] Bernard tüm inceleme boyunca manevi bir dönüşümün önemine dikkat çeker. Şovalye için Kutsal topraklara gitmek orada mitik bir biçimde Mesih'i ‘bulmak’ ve takip etmek içindir. Şovalye, savaşta ölme riskini alır. O, Mesih ile birlikte ölme ve onunla birlikte dirilmeye davet edilir.[13]

Ezgiler Ezgisi Üzerine - Winchester Katedrali - İngiltere

Bu askerî gücün yaratılışına destek vererek Bernard kendisini mecburen savaşmayı, ahlaki ve manevi açıdan aklamaya zorlamıştır. Öldürmek bir günah olarak kalmaktadır. Askeri gücün görevi öldürmek değil, doğru olanları savunmaktır. Tapınak Şovalyelerinin amacı Hristiyan olmayanları kıyımdan geçirmek değil, onların Hristiyanları katletmelerinin önüne geçmektir. Temelde Bernard Tapınak Şovalyeleri'ni askerden çok polis ya da ‘jandarma’ olarak görmektedir.[14] İncelemenin ikinci kısmı Kutsal Topraklar ile ilgilidir ve Bernard, çağdaşları gibi, Tanrı'nın Hristiyanlara verdiği ve onlara ait olan topraklar olarak görmektedir.[15]

Hitabeler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Hayatının sonuna doğru Ezgiler Ezgisi üzerine yaptığı yorumlamalar Hristiyan mistik literatürü için referans niteliğindedir. Bu vaazlar kendi rahipleri için yazılmıştır. Metinlerin tarzı, birçoğunun uzunluğu, metinlerin onlara duyurulmasından ziyade okunmaları ve tefekkür edilmeleri için yazıldığına işaret etmektedir. 74. vaazının 5. ve 6. bölümlerinde Bernard, Mesih'in kişinin ruhuna yaptığı ziyareti betimlemiştir.

Mektuplar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bernard zamanının en üretken mektup yazarlarından birisiydi. Mektuplarına ek olarak çok sayıda anlaşma da yazmıştır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ New Catholic Encyclopedia - Second Edition. P. Zerbi (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. ss. 307 Cilt: 2 ISBN 0-7876-4006-9. 
  2. ^ New Catholic Encyclopedia - Second Edition. M. A. Dimier (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. s. 758 Cilt: 3 ISBN 0-7876-4007-7. 
  3. ^ Vies des Saints – Saint Bernard, Abbé de Clairvaux et Docteur de l’Eglise. Les Petits Bolandistes (Fransızca). 1865. ss. 50-83 Cilt: 10. 
  4. ^ Assisili Francis ve hıristiyan mistisizmi. Cengiz Batuk. İZ Yayıncılık. 2012. ss. 98-100 ISBN 978-975-355-913-3. 
  5. ^ A Dictionary of Christian Spirituality. Rowan Williams (İngilizce). SCM Pres LTD. 1998. s. 44. 
  6. ^ A la mémoire de la Vierge Marie. Marie Imelda Huille ve Joël Regnard (Fransızca). Sources Chrétiennes 390. 1993. s. 25 ISBN 2-204-04784-8. 
  7. ^ idem. s. 29. 
  8. ^ L’amour de Dieu, la grâce et le libre arbitre chez saint Bernard (Fransızca). Sources Chrétiennes 393. 1993. ss. 25-50 ISBN 2-20404960-3. 
  9. ^ New Catholic Encyclopedia - Second Edition. ss. 310 Cilt: 2. 
  10. ^ L’amour de Dieu, la grâce et le libre arbitre chez saint Bernard (Fransızca). Sources Chrétiennes 393. 1993. ss. 172-180 ISBN 2-20404960-3. 
  11. ^ Eloge de la nouvelle Chevalerie par Bernard de Clairvaux. Pierre-Yves Emery (Fransızca). Sources Chrétiennes 367. 1990. ss. 20-21 ISBN 2-204-04280-3. 
  12. ^ idem. s. 22. 
  13. ^ idem. s. 28. 
  14. ^ idem. s. 23. 
  15. ^ idem. s. 24. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Clairvauxlu_Bernard&oldid=33875121" sayfasından alınmıştır