Nemrut Dağı (Bitlis)

Başlığın diğer anlamları için Nemrut sayfasına bakınız.

Nemrut Dağı
-
En yüksek noktası
Yükseklik	2,948 m
Çıkıntı	-
Koordinatlar	Enlem: 38° 37′ 10″ Kuzey Boylam: 42° 14′ 28″ Doğu
Coğrafya
Konum	Bitlis/TatvanTürkiye
Jeoloji
Kayaç yaşı	Kuvaterner
Dağ türü	Stratovolkan
Tırmanma
İlk tırmanan	veri bulunamadı
En kolay rota	veri bulunamadı

Nemrut Dağının krateri

Nemrut Dağı ya da Nemrut Stratovolkanı, Bitlis İlinin Tatvan ilçesinde, Doğu Anadolu'da yer alan yüksek dağlardan biridir. Van Gölü'nün batısına düşer. Nemrut, uyuyan aktif bir yanardağdır ve 1441 yılında son kez lav çıkışı olmuştur. Tepesindeki kraterde Nemrut Gölü yer alır. Krater etrafında, en yüksek tepe olan Sivritepe 2935 m, Doğu Nemrut Tepesi 2625 m, güneydeki Tursuktepe 2828 m ve batıda Nemrut Dağı Tepesi 2801 m yüksekliktedir.

Coğrafi Konumu

Nemrut Stratovolkanı, Doğu Anadolu Bölgesi’nde Van Gölü’nün batı kıyısında yer alır. Bitlis ili sınırları içerisinde yer alan Nemrut Stratovolkanı'nı doğuda Van Gölü ve Tatvan ilçesi, batıda Muş Ovası, güneyde Bitlis ili, kuzeyde ise Ahlat ve Nazik gölü sınırlamaktadır. Nemrut Stratovolkanı Tatvan ilçesine yaklaşık 25 km uzaklıktadır. Bölge, bitki örtüsü bakımından oldukça fakirdir. Bölgeyi Ahlat Düzlüğü, Nemrut Stratovolkanı, Van-Muş havzası ve Bitlis Masifi olmak üzere dört coğrafi bölgeye ayırmak mümkündür. Nemrut Stratovolkanında ki yerleşim merkezleri güneyde Tatvan, batıda Güroymak, kuzeydoğuda Ahlat ve kuzeyde Ovakışla ilçeleridir.

Fiziksel Özellikleri

Nemrut Stratovolkanı, tabakalı volkanlar (stratovolkan) sınıfından, Kuvaterner döneminde oluşmuş, Anadolu’nun önemli yanardağları arasındadır. Nemrut Krateri’nin en son 1411 ve 1441 yıllarında faaliyet gösterdiği yazılı kaynaklarda belirtilmektedir. Güncel krater kenarındaki enine kesitlerde iki farklı piroklastik(volkanik çökel)tabakanın varlığı, 30 yıl ara ile gerçekleşen bu iki patlamayı belgelemektedir. Nemrut Stratovolkanı'nın günümüz kaldera görünümünü almasının yaklaşık 100 bin yıl önce olan büyük patlaması sonucu gerçekleştiği düşünülmektedir. Bu patlamada dağın 4100 m civarında olan yüksekliğinin şiddetli bir kaldera patlaması sonucu en yüksek tepesi olan Sivritepe (2935 m) düzeyine indiği topoğrafik analizler ile belirlenmiştir.

Nemrut Krateri ve Nemrut Krater Gölü

Kaldera’nın içerisinde 5 göl, çok sayıda lav çıkış merkezi, lav hunisi, sıçratma konisi, sıcak su kaynakları ve 6 adet mağara mevcuttur. Göllerden en büyüğü olan Nemrut Gölü, bir hilal şeklinde ve 15 km²’lik bir yüzölçümüne sahiptir. Gölün deniz seviyesinden yüksekliği 2247 metre, Van Gölü’nden ise 600 metre yüksekliktedir. Kaldera’nın batı kesiminde, tabanda Nemrut Gölü bulunur. Bir hilal şeklinde ve yaklaşık 15 km²’lik bir yüz ölçümüne sahip Nemrut Gölü’nün yüzeyi, deniz seviyesinden 2247 metre, Van Gölü’nden ise 600 metre yüksekliktedir. Volkanik malzeme; cüruf, sünger taşı ve obsidyenden oluşmaktadır. Yöredeki kayaçlar incelendiğinde bazalt, andezit ve trakitlerden oluşan ve akışkan türleri ile kül, tüf, pomza ve ignimbirit gibi volkanik yağış ile oluşan kayaçlardan meydana geldiği görülür.

Resimler

• 
  Ovadan Nemrut Volkanının görünümü.
• 
  Nemrut Krateri içnde Ilıcagöl.
• 
  Nemrut'tan oluşumuna katkıda bulunduğu Van gölünün görünümü

Dış bağlantılar

• Madencilik Türkiye
• http://www.madencilik-turkiye.com/dosyalar/edergi-1330333095.pdf#page=38
• http://www.bitlis.bel.tr/yeni/icerik_detay.php?menu=3&kategori=14&altkategori=0&icerik=127

Kaynakça

• Arınç,K., 1997. Korunup Değerlendirilmesi Gereken Bir Doğa Harikası: Nemrut Yanardağı. Bitlis Valiliği Yay. No:3.
• Karaoğlu, Ö., Özdemir, Y., Tolluoğlu, A.Ü., Karabıyıkoğlu, M., Köse, O&J.F.Froger. 2005.* Madde işaretli liste ögesi
• Stratigraphy of the volcanic products around Nemrut Caldera: implications for reconstruction of the caldera formation, Turkish Journal of Earth Sciences, 14, 123-143
• Özdemir, A., 2007. Nemrut Kayak Tesisi Jeolojik, Hidrojeolojik ve Jeofizik Etüdü. 80s. (Yayınlanmamış)
• Özdemir, Y., Karaoğlu, Ö., Tolluoğlu, U.A. and Güleç, N., 2005. Volcanostratigraphy and petrogenesis of the Nemrut Stratovolcano ( East Anotolıan High Plateau): The most recent post collisional volcanism in Turkey. Checemical Geology, 226,189,211
• Kuzucuoğlu C., Christol A., Mouralis D., Doğu A.-F., Akköprü E., Fort M., Brunstein D., Zorer H., Fontugne M., Karabiyikoğlu M., Scaillet S., Reyss J.-L., Guillou H. 2010. Formation of the Upper Pleistocene terraces of Lake Van (Turkey). J. Quaternary Sci., Vol. 25 pp. 1124–1137. ISSN 0267-8179