Türkiye Futbol Federasyonu
 | |
| Kısaltma | TFF |
|---|---|
| Kuruluş tarihi | 23 Nisan 1923 |
| Üyelik | FIFA |
| Üyelik tarihi | 21 Mayıs 1923 |
| Bölgesel üyelik | UEFA |
| Üyelik tarihi | 1962 |
| Başkan |
 Mehmet Büyükekşi |
| Erkekler koçu |
 Stefan Kuntz |
| Kadınlar koçu |
Necla Güngör |
| Resmî internet sitesi | |
| tff.org | |
Türkiye Futbol Federasyonu (TFF), 23 Nisan 1923'te kurulan; Türkiye'de futbol faaliyetlerini yürütmek, futbolun gelişmesini ve yurt sathına yayılmasını sağlamak, bu konularda her türlü düzenlemeyi yapmak, kararlar almak ve uygulamakla yetkili kurumdur.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Türk sporunun ilk teşkilatı olan Türk İdman Cemiyetleri İttifakı'nın kurulmasının ardından Yusuf Ziya Öniş başkanlığında ilk Türk Futbol Federasyonu 1923 yılında Şehzadebaşı'ndaki Letafet Apartmanı salonunda yapılan toplantıda Futbol Heyet-i Müttehidesi adıyla kuruldu. Ardından FIFA'ya başvuruldu ve Türkiye 21 Mayıs 1923 tarihinde FIFA'nın 26. üyesi oldu.
FIFA üyesi Türkiye, ilk millî maçını Cumhuriyetin ilanından üç gün önce oynadı. 26 Ekim 1923 tarihinde İstanbul Taksim Stadı'nda Romanya'yla oynanan bu maç 2-2 sonuçlandı. Ardından gelen dönemde millî takımı 1924 Yaz Olimpiyatları'na hazırlaması için İskoçya'dan Billy Hunter getirildi. Hunter, Türk futbolculara çağdaş futbolu tanıtan ve sistemli bir şekilde çalıştıran ilk teknik adam oldu.
Yine 1924 Paris Olimpiyatları'nda Çekoslovakya'yla oynanan ve 5-2 kaybedilen maç, kayıtlara millî takımın yurt dışındaki ilk maçı olarak geçti.
1936'ya kadar süren bu dönemde ilk Türkiye Şampiyonası Ankara'da yapılmış ve şampiyon Harbiye olmuştur. 1924'te FIFA'nın isteğiyle Sovyetler Birliği-Türkiye maçını Hamdi Emin Çap'ın yönetmesi ile ilk kez bir millî maçta Türk hakem görev yaptı. İlk kez hakem ve antrenör kursu açılması da yine bu döneme rastlayarak, ilk deplasmanlı lig kapsamındaki Millî Küme maçları da yine bu dönemde tertip edildi.
1938 yılında Türk Spor Kurumu'nun kaldırılması ve Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü'nün Türk sporuna hâkim olmasıyla beraber futbol da devlet yönetimine geçmiş oldu.
İstanbul, Ankara ve İzmir'de profesyonel futbol liglerinin kurulması, diğer şehirlerde futbol kulüplerinin hızla çoğalması, kulüplerde oynamaya başlayan yabancı futbolcularla birlikte UEFA'ya üye yapıldı. 1962 yılında UEFA, Türkiye'nin tam üye olduğunu açıkladı.
Türkiye Futbol Federasyonu, 1962-63 sezonundan itibaren Avrupa Kupa Galipleri Kupası'na katılacak takımları belirlemek üzere Türkiye Kupası'nı organize etmeye başladı.
2012 yılında Federasyon başkanlığına gelen Yıldırım Demirören 2019 yılında yapılan İddaa ihalesinin ortaklığı olan şirket tarafından kazanılması sonucunda başkanlık görevinden istifa etti. Yerine 2019 yılının Haziran ayında yapılacak kongreye kadar Hüsnü Güreli geçici başkan olarak yönetim kurulu tarafından atandı.[1] 1 Haziran 2019 tarihinde yapılan olağan seçim genel kurulda tek aday olan Nihat Özdemir TFF'nin 42. başkanı seçildi. Özdemir 2,5 yılı aşan başkanlık süresinin ardından 4 Nisan 2022 tarihinde görevinden istifa etti ve yerine Servet Yardımcı vekaleten başkanlık görevine getirildi.[2] Nihat Özdemir'in istifasının ardından yeni başkanın seçilebilmesi için yapılacak genel kurul tarihi 16 Haziran 2022 olarak açıklandı.[3] Nihat Özdemir'in istifasının ardından Merkez Hakem Kurulu Başkanı Ferhat Gündoğdu görevinden istifa etti.[4] Yerine Sabri Çelik'in geldiği açıklandı.[5]
16 Haziran'da yapılacak seçimler için Mehmet Büyükekşi adaylığını açıklayan ilk kişi oldu.[6] 10 Haziran 2022 tarihinde Federasyon yapılan açıklama ile başkan adaylığı için başvuranların listesi açıklandı. Listede Ufuk Akçekaya, Ramazan Ataş, Mehmet Büyükekşi, Gökhan Kızıltan, Sedat Olca, Hayati Özgül, Ayhan Sağaltıcı, Cemal Tarancı, Hüseyin Yangın yer aldı.[7] 16 Haziran tarihinde yapılan seçimlerde seçime katılmak için gerekli imza sayısını elde eden Büyükekşi seçime tek aday olarak girdi.[8] Ankara'da yapılan seçimlerde kullanılan 209 oyun 158'ini alan Büyükekşi, 1 yıllığına TFF'nin yeni başkanı oldu.[9] 2022-23 sezonun başlaması ile maçlara yapılan hakem atamaları yapay zeka ile yapılmaya başlandı.[10] 28 Ocak 2023 tarihinde Merkez Hakem Kurulu Başkanı Sabri Çelik'in görevinden istifa ettiği açıklandı.[11] İstifanın ardından Türkiye Futbol Federasyonu'ndan yapılan açıklama ile yeni MHK başkanı Lale Orta oldu. Orta Türk futbolundaki ilk kadın MHK başkanı oldu.[12]
Görev yapmış başkanlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Yönetim kurulu ve bağlı kurullar[değiştir | kaynağı değiştir]
Yönetim Kurulu[değiştir | kaynağı değiştir]
- 8 Temmuz 2021 [13] itibarıyla
| İsim | Görev |
|---|---|
| Lale Orta | Başkan |
| İbrahim Burkay | 1. Başkan Vekili, İcra Kurulu Üyesi, Stratejik Planlama ve Yeni Proje Geliştirme Sorumlusu |
| Murat Aksu | 2. Başkan Vekili, İcra Kurulu Üyesi, Hukuk İşleri Sorumlusu |
| Yusuf Günay | Başkan Vekili, İcra Kurulu Üyesi, Kulüp Lisans İşleri ve Engelli Federasyonları Sorumlusu |
| Nüket Küçükel Ezberci | Başkan Vekili, İcra Kurulu Üyesi, FIFA, UEFA İlişkileri ve Dış İlişkiler Sorumlusu |
| Yalçın Orhan | Başkan Vekili, İcra Kurulu Üyesi, Sponsorluklar ve Pazarlama Sorumlusu |
| Müslüm Özmen | İcra Kurulu Üyesi, Süper Lig Kulüpleri Sorumlusu |
| Ali Düşmez | İcra Kurulu Üyesi, Amatör İşler Sorumlusu |
| Erman Kalkandelen | Mali İşler Sorumlusu |
| Hamit Altıntop | Milli Takımlar Sorumlusu |
| İdil Karademirlidağ Suher | Stratejik ve Kurumsal İletişim Sorumlusu |
| Ramazan Üçdan | Bilgi İşlem, Yazılım, Tesisler ve Yatırımlar ve Futbol Turizmi Geliştirme Sorumlusu |
| Talat Papatya | 1. Lig Kulüpleri Sorumlusu |
| Volkan Can | 2. ve 3. Lig Kulüpleri Sorumlusu |
| Murat Şahin | Yedek Üye |
| Özen Kuzu | Yedek Üye |
| Süleyman Kocasert | Yedek Üye |
| Habil Yasıcı | Yedek Üye |
| Abdullah Altunkum | Yedek Üye |
| İbrahim Özbay | Yedek Üye |
| Sidar Tunca | Yedek Üye |
| Alparslan Baki Ertekin | Yedek Üye |
| Cem Gün | Yedek Üye |
| İbrahim Gökhan Kasapoğlu | Yedek Üye |
| Alaaddin Varol | Yedek Üye |
| Gökhan Özsavaş | Yedek Üye |
| Cengiz Erdem | Yedek Üye |
| Şevket Çelik | Yedek Üye |
Denetleme Kurulu[değiştir | kaynağı değiştir]
Yönetim Kurulu tarafından hazırlanan ve Genel Kurulca kabul edilen talimata uygun olarak Federasyonun mali işlemlerini Genel Kurul adına denetleyen, her yıl hazırlayacağı yıllık denetleme raporunu Genel Kurulun onayına sunmakla yetkili kuruldur.
|
Tahkim Kurulu[değiştir | kaynağı değiştir]TFF Statüsü ve ilgili talimatlar uyarınca karar verme yetkisine sahip kurul ve organlar tarafından verilecek kararları nihai olarak inceleyerek kesin karara bağlamakla yetkili kuruldur.
|
Uyuşmazlık Çözüm Kurulu (UÇK)[değiştir | kaynağı değiştir]Kulüpler, futbolcular, teknik direktörler, antrenörler, futbolcu temsilcileri, sağlık personelleri ve müsabaka organizatörleri aralarındaki futbolla ilgili her türlü sözleşmeden doğan ihtilafların çözümü ile yetkili kuruldur.
|
Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu (PFDK)[değiştir | kaynağı değiştir]Profesyonel futbol faaliyetlerinde bulunan kulüp, futbolcu, teknik direktör, antrenör, yönetici, müsabaka görevlileri ve profesyonel futbolda görevli diğer kişilerin fiillerinden doğan disiplin ihlallerini karara bağlamakla yetkili kuruldur.
|
Amatör Futbol Disiplin Kurulu (AFDK)[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye birinciliğine varan futbol müsabakalarına katılan amatör kulüpler ile bu kulüplerde görevli futbolcu, teknik direktör, antrenör, yönetici ve diğer kişilerin fiillerinden doğan disiplin ihlalleri ile aynı müsabakalarda görev yapan hakem ve diğer görevlilerin disiplin ihlallerini ilk derecede karara bağlamakla görevli kuruldur.
|
Kulüp Lisans Kurulu (KLK)[değiştir | kaynağı değiştir]Lisans için başvuran kulüplerin sunduğu bilgi ve belgeler çerçevesinde ve TFF kulüp lisans talimatı doğrultusunda başvuru sahibi bir kulübe lisans verilip verilmemesine, lisansın geri alınmasına ve kulüp lisans talimatında öngörülen cezaların uygulanıp uygulanmamasına karar veren yetkili kuruldur.
|
Etik Kurulu[değiştir | kaynağı değiştir]Türk futbolunun etik değerleri ve marka değerinin korunması ve toplumdaki saygınlığının zedelenmesinin önüne geçilmesi konusunda gerekli hukuki denetimleri yapmakla yükümlü yetkili kuruldur.
|
Merkez Hakem Kurulu (MHK)[değiştir | kaynağı değiştir]Hakemlerle ilgili atamaları yapan hakemlere gerekli cezaları veren, futbol maçlarına hakem atamakla görevli yetkili kuruldur.
|
Temsilciler Kurulu[değiştir | kaynağı değiştir]Dört lig kategorisindeki profesyonel kulüplerin müsabakalarına temsilci atamaları yanı sıra, seçkin ve nitelikli kadrosunun periyodik eğitimlerini gerçekleştirmekte ve müsabaka raporlarını internet ortamında Türkiye Futbol Federasyonu bünyesinde kurulan sistem (FYS) üzerinden en hızlı şekilde alarak Federasyonun ilgili birimlerine ulaştırmakla, temsilcileri gerek raporları üzerinden, gerekse görsel ve video kayıtlar üzerinden denetlemekle yükümlü yetkili kurul.
|
Sağlık Kurulu[değiştir | kaynağı değiştir]Kendi uzmanlık alanlarına giren konularda, sağlık ekibi üyelerine gerekli eğitimi vermek, futbolcu sağlığını korumak, futbolcu performansını değerlendirmek, geliştirmek ve yüksek tutmakla yetkili kuruldur.
|
Dopingle Mücadele Kurulu[değiştir | kaynağı değiştir]Futbolcuların doping kullanımını kontrol eden, gerektiğinde kulüplere ve oyunculara ceza uygulamasında yetkili kuruldur.
|
Dış İlişkiler Kurulu[değiştir | kaynağı değiştir]
|
Engelliler Koordinasyon Kurulu (EKK)[değiştir | kaynağı değiştir]
| İsim | Görev |
|---|---|
| Ömer Gürsoy | Başkan |
| Birol Aydın | Üye |
| Muaz Ergezen | Üye |
| Ayhan Yıldırım | Üye |
| Kerim Vural | Üye |
| Mehmet Alaattin Nalcıoğlu | Üye |
| Ali Yazlı | Üye |
| Savaş Ekin | Üye |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "TFF Başkanı Yıldırım Demirören istifa etti". Haberturk.com. 28 Şubat 2019. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2019.
- ^ "Son Dakika: TFF Başkanı Nihat Özdemir istifa etti". Cumhuriyet. 4 Nisan 2022. 5 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2022.
- ^ "TFF'de seçim tarihi belli oldu". TRT Spor. 2 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2022.
- ^ "MHK Başkanı Ferhat Gündoğdu istifa etti!". Fanatik. 17 Nisan 2022. 17 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2022.
- ^ "Son dakika! Yeni MHK Başkanı Sabri Çelik oldu". Fanatik. 18 Nisan 2022. 19 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2022.
- ^ "Mehmet Büyükekşi kimdir, nerelidir, kaç yaşındadır, ne iş yapıyor? TFF başkanlığına ilk resmi aday: Mehmet Büyükekşi". Sporx. 30 Mayıs 2022. Erişim tarihi: 2 Haziran 2022.
- ^ "TFF başkanlığına 9 isim aday oldu". TRT Spor. 12 Haziran 2022. 10 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2022.
- ^ "TFF Olağanüstü Genel Kurulunda, Mehmet Büyükekşi tek aday olarak başkanlık seçimine girecek". Anadolu Ajansı. 16 Haziran 2022. 12 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
- ^ "TFF'nin yeni başkanı Mehmet Büyükekşi oldu". Fanatik. 16 Haziran 2022. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
- ^ "Hakem atayan yapay zeka nasıl çalışıyor? Algoritmanın sırrı". Ajansspor. 23 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023.
- ^ "MHK Başkanı Sabri Çelik ve yönetim kurulu istifa etti". Sözcü. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023.
- ^ a b "MHK Başkanı Prof. Dr. Lale Orta Oldu". 29 Ocak 2023. 30 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023.
- ^ "TFF Yönetim Kurulu görev dağılımını yaptı". 23 Haziran 2022. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
- ^ "TFF'nin yeni başkanı Mehmet Büyükekşi oldu". 16 Haziran 2022. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
