K-pop

Vikipedi, özgür ansiklopedi
K-pop
Müzikal kökenleri dans müziği, elektronik müzik, elektropop, hip hop, rock, çağdaş R&B
Kültürel kökenleri 1990'ların başı, Güney Kore
Önemli çalgılar Vokal, rap, davul makine, bateri, bas gitar, klavye, piyano, sampler (ses örnekleyici), sequencer (ardışımlayıcılar), synthesizer, vocoder, Auto-Tune, bazen diğer çalgılar, örneğin bakır nefesli ve yaylı çalgılar
Diğer konular
J-pop, Q-pop

K-pop (/keɪ pɔp/; İngilizce "Korean pop" ifadesinden kısaltma), Güney Kore kökenli bir pop müzik türüdür.[1][2][3] K-pop, geleneksel Kore müziğinin yanı sıra pop, deneysel, rock, caz, gospel, hip hop, R&B, reggae, elektronik dans, folk, country ve klasik müzik gibi müzik türlerinden ilham alır.[4] K-pop müziğinin modern biçimi, en eski K-pop gruplarından biri olan erkek grubu Seo Taiji and Boys'un 1992'de kurulmasıyla ortaya çıktı. Grubun farklı müzik tarzları ve türleri ile yaptıkları deneysel çalışmalar ve yabancı müzik unsurlarını Kore Pop'una entegre edebilmeleri, Güney Kore'nin çağdaş müzik sahnesini yeniden şekillendirmesine ve modernize etmesine yardımcı oldu.[5]

K-pop sanatçılarına "idol" denilir. Modern K-pop "İdol" kültürü, 1990'larda, K-pop'un genç ve genç yetişkinlerden oluşan fandomları toplayan bir alt kültüre dönüşmesiyle başladı.[6][7] K-pop kendilerini idollere adamış ve idollerini her platformda destekleyen hayranları-fan kulüpleri ile bilinir. 2003'ten itibaren TVXQ ve BoA gibi isimler, müzik türünü komşu Japon pazarına sokan ve bugün uluslararası alanda K-pop'u popülerleştirmeye devam eden yeni nesil K-pop idollerini başlattı.[8][9] Çevrimiçi sosyal ağ hizmetlerinin artışı ve Güney Kore TV dizileriyle birlikte, K-pop ve Güney Kore eğlence endüstrisinin şu anki popülerliği yalnızca Doğu Asya'da değil, aynı zamanda Hindistan, Latin Amerika, Kuzey Amerika, Afrika, Orta Doğu ve Batı dünyası genelinde de uluslararası olarak görülmektedir.[10]

Bu tür, sadece müzikleriyle değil senkronize danslarıyla da ünlüdür. Çoğunlukla 3-5-7-13 kişilik erkek veya kadın olarak ayrı gruplardan oluşur. Gruplardaki sayı fazlalığının sebebi bir grubun hem sahnede hem de sahne dışında yoğun promosyon yapması gerektiği için pazarlama açısından karlı oluşu, ayrıca daha çok üyenin daha çok hayran kazandıracağı düşünüldüğünden tercih edilmesidir. Büyük gruplar, şarkı söyleme ve dans etme işini kendi aralarında daha kolay bölebilir ve genellikle gruplar, farklı alt birimlerin farklı bölgelerdeki izleyiciler için performans gösterdiği alt gruplara bölünür. Örneğin EXO, iki alt birimden oluşur: biri esas olarak Korece performans sergiler, diğeri ise esas olarak Çin pazarı için Çince performans sergiler. Bir K-pop şarkısında Batı popundan farklı olarak her zaman rap molası vardır.[11]

2018'de K-pop önemli bir büyüme yaşadı ve gelir artışında %17,9'luk bir artış oldu. 2019 itibarıyla, K-pop, Uluslararası Fonografi Endüstrisi Federasyonu'nun "Küresel Müzik Raporu 2019"a göre dünya çapındaki ilk on müzik piyasası arasında altıncı sırada yer aldı ve BTS ve Blackpink, pazar büyümesine öncülük eden sanatçılar olarak gösterildi.[12] 2020'de K-pop, %44.8'lik bir büyüme yaşadı ve kendisini yılın en hızlı büyüyen ana pazarı olarak konumlandırıp, rekor kıran bir yıl yaşadı.[13]

Türün Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Görsel-işitsel içerik[değiştir | kaynağı değiştir]

K-pop genellikle Güney Kore pop müziğine atıfta bulunsa da, bazıları onun geniş bir müzikal ve görsel öğeler yelpazesi sergileyen her şeyi kapsayan bir tür olduğunu düşünüyor.[14]

Sanatçıların sistematik eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Modern K-pop'ta geleneksel olarak, kursiyerler çıkış yapmadan önce belirsiz bir süre boyunca sıkı bir eğitim sisteminden geçerler. Bu yöntem, S.M. Entertainment'in kurucusu Lee Soo-man tarafından popüler hale getirildi. The Verge bunu sanatçı yönetiminin "aşırı" bir sistemi olarak tanımladı. Universal Music'in Güneydoğu Asya şubesinin CEO'suna göre, Koreli idol stajyer sistemi dünyada benzersizdir.[15]

Güney Koreli yönetim ajansları, yetenek seçmeleri aracılığıyla bulduğu, küçük yaştaki potansiyel sanatçılara bağlayıcı sözleşmeler sunar. Stajyer adı verilen potansiyeli olan yetenekler, bir yurtta birlikte yaşarlar ve şarkı söylemeyi, dans etmeyi, yabancı dilleri konuşmayı ve çıkışlarına hazırlanırken başka beceriler kazanmayı öğrenmek için şirketteki derslerde birçok saat harcarlar. Eğitim süreci boyunca her hafta dans ve vokalle ilgili haftalık sınavlar olur ve elemelerden geçilir. Bu süreç çıkış yapana kadar devam eder ve psikolojik dayanıklılık ve azim gerektirir. Her hafta elenme ihtimali stajyerler arasında rekabete de neden olur.[16] Bu "sıkı" eğitim sistemi, Batılı medya kuruluşları tarafından sıklıkla eleştirilir.[17] 2012'de The Wall Street Journal, SM Entertainment altında bir Koreli idolü eğitmenin maliyetinin ortalama 3 milyon ABD Doları olduğunu bildirdi.[18] Genellikle stajyerler eğitim sürecince oluşan borçlarını şirkete geri ödemek için çıkış yaptıktan sonra ilk birkaç yıl çok büyük para kazanmazlar. Bunun yanında yıllarca eğitim alsa da hiç çıkış yapamama ihtimali de çok güçlüdür. Eğer stajyerler çıkış yapmazsa, şirket politikasına göre değişmekle birlikte genelde herhangi bir borç ödemezler.

Uzun yıllar sürebilen eğitim süreci ve kursiyerlerine ayırdığı önemli miktarda yatırım acentesi nedeniyle sektör, yeni sanatçıları piyasaya sürme konusunda oldukça ciddidir. Stajyerler, yetenek seçmeleri veya sokak-castingi yoluyla bir ajansa girebilir ve işe alındıklarında, ilk çıkışlarına hazırlanırken kalacak yer ve dersler (genellikle şarkı söyleme, dans etme, rap yapma ve Mandarin, İngilizce ve Japonca gibi yabancı dil eğitimi) verilir. Genç kursiyerler bazen aynı anda okula giderler. Stajyer olmak için bir yaş sınırı ve bir stajyer olarak geçirilebilecek sürenin bir sınırı yoktur. Ama genellikle pazarlama ve kar nedeniyle çok genç yaştaki kişiler tercih edilir.[19][20][21]

İdollerin stajyerken ve çıkış yaptıklarında takip etmeleri gereken yasaklar vardır. Bunlar genelde stajyerken ve çıkış yaptıktan sonraki ilk yıllar boyunca dikkatlerinin dağılmasını önlemek için flört yasağı, kaza riskinden dolayı araba kullanmama, ilk müzik şovları galibiyetini kazanana kadar telefon yasağı, haftalık kilo kontrolü, siyasi söylemlerden ve etik dışı tavırlardan kaçınma ve okul geçmişinde zorbalık olmaması gibi şeylerdir.[22]

Blackpink üyesi Rose; YG ENTERTAINMENT çatısı altında stajyer erkek ve kızların aynı saat diliminde yemek bile yemesine izin verilmediğini söyledi. Blackpink grubundan Jennie çıkış yaptıktan 3 yıl sonra EXO üyesi Kai ile paparazzi tarafından ifşa edildikten sonra halka açık bir aylık ilişki yaşamıştır. İkili 3-4 ay gizli; 1 ay halka açık ilişkilerinden sonra yoğun iş programları nedeniyle ayrıldıklarını bildirmişlerdir.[23][24] Sanatçıların menajerleri düzenli olarak şirketi sanatçının her şeyi ile ilgili bilgilendirmekten sorumludur. JYP Entertainment sanatçılarına çıkış yaptıktan sonra 3 yıl flört yasağı uygular. K-pop stajyerleri her zaman 7/24 sıkı bir diyet planı altında yaşarlar. Diyet planı ile birlikte haftalık kilo kontrolü de yapılır.[22]

Melez tür ve ulusötesi değerler[değiştir | kaynağı değiştir]

K-pop, "katı olarak ticari değerlerinin ötesine geçen kimlik ve anlamlar" içeren kültürel bir üründür. Modern Batı seslerinin ve Afro-Amerikalı etkilerin (Hip-hop, R&B, Caz, Black pop, Soul, funk, tekno, disko, house ve Afrobeats) bir karışımı ile Korece dilinde bir performans yönü ile karakterize edilir (senkronize dans hareketleri, dans düzeni değişiklikleri, tekrarlayıcı hareketlerden oluşan "ana koreografisi" dahil).[25] Bazıları için, başarısından K-pop'un ulusötesi değerleri sorumludur. Farklı etnik, ulusal ve dini kökenlerden gelenlere hitap edebilecek K-pop'un doğasında bulunan ulusötesi değerler, idollerin yüksek kaliteli sunumuna bağlılığın yanı sıra stajyerlik dönemindeki eğitimin mümkün kıldığı iş ahlakı ve ince düşünceli tavırları da içerir.[26]

İngilizce ifadelerin kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Modern K-pop, İngilizce ifadelerin kullanımıyla dikkat çeker. Şarkılarda İngilizce ifadelerin kullanımının başlangıcını, "ABD'de eğitim görmüş Koreli-Amerikalılar ve Kore'de yaygın olarak bulunmayan İngilizce akıcılığından tam olarak yararlanan Koreli müzisyenler" den kaynaklı olabileceği şeklinde teoriler vardır.[27] Giderek artan bir şekilde, K-pop idolleri için şarkılar üzerinde çalışmak üzere yabancı şarkı yazarları ve yapımcılar istihdam edilmektedir.[28]

Eğlence şirketleri, bir dizi farklı yöntemle K-pop'un dünyanın diğer bölgelerine yayılmasına yardımcı oluyor. Şirketler Asya'nın diğer bölgelerindeki pazarları istedikleri için şarkıcıların İngilizce kullanmaları gerekiyor, bu da sonunda Batı pazarına açılmalarını sağlıyor. Çoğu K-pop şarkıcısı, müzik dünyasında ortak bir dil olduğu için İngilizce öğreniyor, ancak bazı şarkıcılar Japon pazarına yaklaşmak için Japonca gibi diğer yabancı dilleri de öğreniyor.[27] Benzer şekilde, artan sayıda K-pop grubu Korece yerine İngilizce isimler kullanıyor. Bu, şarkıların ve sanatçıların dünya çapında daha geniş bir kitleye pazarlanmasına olanak tanıyor.[27]

Karma kimliğin eleştirisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Güney Kore'de, yükselişinden bu yana türün kimliği konusunda eleştirel tepkiler oldu. Bölgedeki önemli müzik eleştirmenlerinden bazıları K-pop'u "başlangıçtan itibaren ulusal markayı küresel pazarda tanıtmak için tasarlanmış bir endüstriyel etiket" olarak eleştirdi ve "bir pop kültürü olarak kendiliğinden oluşmadığını, ancak ticari kaygılarla hükümet tarafından yönetilen planla birlikte yaratıldığını savundu" ve aslında "türün geleneksel Kore kimliğiyle pratikte hiçbir bağı yoktur" eleştirisini getirdi. Ayrıca türün adının Japon-pop'tan geldiğine dair bir bakış açısı da var.[29][30]

K-pop zaman zaman müziği kalıplaşmış ve orijinal olmayan olarak algılayan gazetecilerin eleştirileriyle karşı karşıya kaldı.[31][32][33][34]

K-pop grupları, özellikle idol gruplarının sahne stillerinde sık sık cornrows ve bandana kullanmaları nedeniyle, Afro-Amerikan kültüründen değerler çalmakla suçlanıyor.[35] Bununla birlikte, kültürel öğelerin Kore dışındaki kültürlerden ödünç alınmasının gerçekten kültürel ödenek oluşturup oluşturmadığı veya bu kültürel ödeneğin olumsuz olup olmadığı konusunda tartışmalar mevcuttur. Akademisyen Crystal S. Anderson, "bir kültürün öğelerini orijinal bağlamlarından çıkararak ve tamamen farklı bir şekilde kullanarak sahiplenmenin, otomatik olarak olumsuz kültürel temellük teşkil etmediğini" yazıyor.[36]

Pazarlama[değiştir | kaynağı değiştir]

Birçok ajans, radyo yerine çevrimiçi pazarlama ve televizyon yayını promosyonlarından oluşan bir "ilk gösterim" aracılığıyla izleyicilere yeni idol grupları sunar.[37] Gruplara bir isim ve bir "konsept" verilir. Bu konseptler, idol gruplarının çıkışları veya geri dönüşleri sırasında kullandıkları görsel ve müzikal tema türüdür.[38] Konseptler çıkışlar arasında değişebilir ve hayranlar genellikle erkek grubu konseptleri ile kız grubu konseptleri arasında ayrım yapar. Konseptler, genel konsept ile sevimli veya fantezi gibi tematik konseptler arasında da bölünebilir. Yeni idol grupları, başarılı bir çıkış sağlamak için genellikle piyasada iyi bilinen bir konseptle çıkış yapar. Bazen mevcut üyeler arasında alt birimler veya alt gruplar oluşturulur. İki örnek alt grup, Super Junior üyeleri Kyuhyun, Ryeowook ve Yesung'dan oluşan Super Junior-K.R.Y. ve Çin'de en çok satan K-pop alt gruplarından biri haline gelen Super Junior-M'dir.[39]

Çevrimiçi pazarlama, dünya çapında bir kitleye ulaşmak için YouTube'da yayınlanan müzik videolarını içerir. Gerçek videodan önce grup, teaser fotoğrafları ve fragmanları yayınlar. Sonraki single'ların promosyon döngülerine, söz konusu müzisyen veya grup ara vermemiş olsa bile geri dönüş (comeback) denir. Ayrıca farklı platformlarda idollerin çoğunlukla oyunlar oynadığı özel içerikler de yayınlanır. Böylece hayranların idollerle daha çok duygusal bağ kurması amaçlanır. Genellikle idollerden birbiriyle kardeş gibi oldukları imajının verilmesi beklenir.

Dans[değiştir | kaynağı değiştir]

Noir'in elektronik dans parçası "Gangsta"nın dansı point koreografisini içerir.[40]

Dans, K-pop'un ayrılmaz bir parçasıdır. Birden fazla şarkıcıyı bir araya getirirken, şarkıcılar şarkı söylerken ve dans ederken genellikle eşzamanlı hareketler yaparak konumlarını değiştirirler, buna "oluşum/formasyon/diziliş değiştirme" adı verilir. K-pop koreografisi genellikle, şarkının sözlerinin özelliklerine uyan koreografi içinde tekrarlayan hareketlerden oluşan bir dansa atıfta bulunan "point dansı" içerir.[41][42] Super Junior'ın "Sorry Sorry" ve Brown Eyed Girls'ün "Abracadabra", kayda değer "nokta/point" koreografisine sahip şarkıların örnekleridir. Los Angeles dansçısı ve koreografı Ellen Kim'e göre, bir hayranın aynı dansı yapabilme yeteneği de dikkate alınmalıdır. Bunlara "point dansları" denir ve rutinin geri kalanını sabitler ve her hayranın gerçekleştirmek istediği vurgu hareketi olarak öne çıkarlar. Sonuç olarak, K-pop koreografları hareketleri hayranlar için basitleştirmek zorundadır.[43]

K-pop idollerinin sektörde başarılı olmaları ve başarılı bir şekilde dans etmeleri için gerekli eğitim ve hazırlıklar yoğundur. K-pop, süper akılda kalıcı müziği, gösterişli videoları ve sanatçılarının ayrıntılı kavramsal estetiği ile tanınır. Dans, tüm bu unsurları birleştiren şeydir ve K-pop idolleri olabilecekleri en iyi dansçı olmak için yıllarca eğitim alırlar. Hatta Ateez gibi gruplar, resmi çıkışlarından önce başarılı Amerikalı koreograflar ve eğitmenlerle yurtdışında birkaç yıl eğitim alırlar.

K-pop dansı, özellikle hip-hop, kulüp ve caz dansı olmak üzere birçok dans stilinin geniş bir birleşimi olma eğilimindedir. K-pop yıllar içinde fiziksel ve görsel olarak daha karmaşık hale geldikçe, dansçılardan giderek daha zorlu koreografi yapmaları bekleniyor ve tekil bir dans hareketinin önemi genel rutin lehine azalmıştır. Bu eğilim büyük ölçüde Shinee'nin 2009 ve 2010 single'ları “ Ring Ding Dong ” ve “ Lucifer” gibi her biri karmaşık K-pop koreografisinin yeni dönemlerini başlatan point danslarından oluşan ikonik ikinci nesil dans performansları ile başladı. Shinee ayrıca grubun dans provalarını ve onları daha küçük, sindirilebilir parçalara ayırdığını gösteren K-pop dans pratik video türünü popüler hale getirdi. Bu kısmen hayranların dansı öğrenip katılabilmeleri için yapılır, ancak aynı zamanda grupları çalışkan, özverili ve yetenekli ve en önemlisi, ilişkilendirilebilir olarak tanıtmak içindir. Bazen, dansı daha da vurgulamak için, temelde yalnızca resmi müzik videosunun dans performansı olan bir "performans videosu" da bulunur.

Bir K-pop rutininin ne kadar dans ettiği, grubun ne kadar büyük olduğuna bağlıdır. Daha az üyeye sahip gruplar ya tüm zaman boyunca dans edecekler ya da soloları olan üyeler için yedek dansçılar olarak destek vereceklerdir. Çoğu zaman, gruplar ve solo sanatçılar da yedek dansçıları kullanır. Çoğu K-pop dans rutini genellikle bir ayrılma/birleşme modeli etrafında çalışır ve grup üyelerini birlikte dans etmek için bir araya geldikleri dramatik bir ana kadar ayrı tutar.[11]

Moda[değiştir | kaynağı değiştir]

K-pop, 2000'lerin sonlarından itibaren Batı ve Asya kültürlerinin modern bir melezi haline geldikçe, K-pop içindeki moda trendleri de çeşitlilik ve farklılığı yansıttı. 2000'lerin sonundan 2010'ların başına kadar olan moda trendleri büyük ölçüde aşağıdakiler altında kategorize edilebilir:[44]

  • Sokak: bireyselliğe odaklanır; parlak renkler, karıştır ve eşleştir stili, grafik baskılar ve Adidas ve Reebok gibi spor markaları içerir.
  • Retro: 1960'lardan 1980'lere "nostaljiyi" geri getirmeyi amaçlar; nokta baskılar ve ayrıntılı desenler içerir. Yaygın giyim eşyaları arasında kot ceketler, çizme kesimli pantolonlar, geniş pantolonlar, saç bantları, eşarplar ve güneş gözlükleri bulunur.
  • Seksi: kadınlığı ve erkekliği vurgular; saten, dantel, kürk ve deriden oluşan dikkat çekici kıyafetlere sahiptir. Yaygın giyim ürünleri arasında mini etekler, korseler, file çoraplar, yüksek topuklu ayakkabılar, kolsuz yelekler ve transparan gömlekler bulunur.
  • Siyah Beyaz: Modern ve şıklığı vurgular, zarafeti ve karizmayı sembolize eder, çoğunlukla resmi giyimde kullanılır.
  • Fütürizm: genellikle elektronik ve hip-hop türleriyle birlikte kullanılır; göz alıcı renkli parçalar, metalik detaylar ve baskılar; fütürist bir bakış açısını teşvik eder.

Güzellik Standartları[değiştir | kaynağı değiştir]

Kore güzellik standartları, ince bir vücuda, küçük bir yüze, v şeklinde bir çeneye, soluk tene, düz kaşlara, kusursuz bir cilde ve daha büyük gözlere öncelik verir. Gözler için güzellik standartları, bir kişiye daha genç bir görünüm verdiği söylenen gözlerin altındaki küçük yağ birikintilerine atıfta bulunan Kore'de kullanılan bir terim olan aegyo-sal'ı içerir. Kore güzellik standartları, aktrisler, TV kişilikleri ve K-pop yıldızları dahil olmak üzere medyadaki kişilerden büyük ölçüde etkilenir. K-pop idollerinin fiziksel görünümü Kore'deki güzellik standartlarını büyük ölçüde etkiler. İdoller arasında mükemmellik baskısı nedeniyle estetikler olağandır. Ayrıca idoller kilo konusunda baskı altındadırlar. Bazı şirketler stajyerlerinin kilolarını düzenli olarak takip eder ve kilo vermesi için onları zorlar.[45]

Batı'dan farklı olarak, Güney Kore güzellik endüstrisi yalnızca kadınlara odaklanmaz. Makyaj, cinsiyetçi bir ürün olarak görülmez ve Güney Kore, erkeklere sunulan birçok markanın ve ürünün reklamını yapar.[46] Bu standardın nedenlerinden biri Kore Pop müzik kültürü veya K-Pop'tur. Koreli erkeklerin temiz ve pürüzsüz bir cilde önem vermesi çok yaygındır.[47] Saçları düzenli olarak boyamak ve şekillendirmek de olağandır. Vücut şeklinin çok kaslı olmaktan ziyade androjen görünmesi beklenir. Erkekler keskin ve şık kesim kıyafetler giyerler ve estetik ameliyatların bir sonucu olarak çift göz kapakları yaygındır. Koreli erkekler genellikle daha küçük bir yüz ve daha keskin çene hatları ile birlikte daha yüksek bir burun elde etmek için ameliyat olmayı tercih ederler.[48]

Devlet desteği[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Kore popüler müziğinin kökenleri[değiştir | kaynağı değiştir]

1940'lar–1960'lar: Batı kültürünün gelişi[değiştir | kaynağı değiştir]

1960'ların ve 1970'lerin sonu: Hippi ve folk etkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

1980'ler: Baladlar dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

1990'lar: Modern K-pop'un gelişimi[değiştir | kaynağı değiştir]

21. yüzyıl: Hallyu'nun Yükselişi[değiştir | kaynağı değiştir]

K-pop'un artan popülaritesi Güney Kore kültürünün diğer ülkelerdeki popülaritesi anlamına gelen Hallyu'nun veya Kore Dalgasının bir parçasını oluşturur. K-pop, Billboard gibi Batı listelerinde giderek daha fazla yer alıyor.[49][50] Çevrimiçi sosyal medyanın gelişimi, Kore müzik endüstrisi için daha geniş bir kitleye ulaşmada hayati bir araç olmuştur. Kore Dalgası'nın bir parçası olarak K-pop, Güney Kore hükûmeti tarafından Güney Kore'nin yumuşak gücünü yurtdışına, özellikle denizaşırı gençlere yansıtmak için bir araç olarak benimsendi.[51][52] Ağustos 2014'te, önde gelen İngiliz haber dergisi The Economist, Kore pop kültürünü "Asya'nın en önde gelen trend belirleyicisi" olarak nitelendirdi.[53]

2000'lerin ortalarından beri, Doğu Asya müzik piyasasının büyük bir kısmına K-pop hakim oldu.[54] 2008'de Güney Kore'nin kültürel ihracatı (televizyon dizileri ve bilgisayar oyunları dahil) yıllık %10'un üzerinde büyüme oranını koruyarak 2 milyar ABD Dolarına yükseldi.[55] O yıl Japonya, tüm K-pop ihracat gelirlerinin neredeyse %68'ini, Çin (%11,2) ve Amerika Birleşik Devletleri'ni (%2,1) geride bıraktı.[56]

Dünyanın başka yerlerinde, türün başarısı hızla arttı, özellikle de Psy'nin "Gangnam Style" müzik videosunun bir milyar izlenmeye ulaşan ilk YouTube videosu olması ve ana akım medyada geniş kapsamlı takip edilmesinden sonra.[57][58] BTS, 2017 Billboard Müzik Ödülleri'nde En İyi Sosyal Sanatçı ödülünü alarak BBMA kazanan ilk K-pop grubu oldu.[59] Bir K-pop grubunun ilk AMA performansı olan Amerikan Müzik Ödülleri'nde "DNA" şarkısı performansları, şarkının Billboard Hot 100'de 67 numaraya kadar yükselmesine de yol açtı.[60] Ertesi yıl BTS, Love Yourself: Tear ile Billboard 200'de 1 numaraya ulaşan ilk K-pop grubu oldu.[61]

Endüstri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ajanslar[değiştir | kaynağı değiştir]

K-pop, müzik prodüksiyon şirketlerini, etkinlik yönetimi şirketlerini, müzik dağıtımcılarını ve diğer mal ve hizmet sağlayıcıları kapsayan tüm bir endüstriyi doğurdu. Satış ve gelir açısından en büyük üç şirket, genellikle 'Üç Büyük' olarak anılan SM Entertainment, YG Entertainment ve JYP Entertainment'tır. Bu plak şirketleri, sanatçıları için temsilci ajans olarak da işlev görür. Yeni sanatçıları işe almak, finanse etmek, eğitmek ve pazarlamanın yanı sıra müzik etkinliklerini ve halkla ilişkilerini yönetmekten sorumludurlar. BTS'in başarılarıyla BIG HIT/HYPE Corporation şirketinin de listeye eklenmesiyle artık K-pop ilk 4 büyük ajanstan oluşmaktadır.[62]

Liste Başarıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Televizyon[değiştir | kaynağı değiştir]

11 üyeli kız grubu I.O.I, reality televizyon programı Produce 101 aracılığıyla bir araya getirildi.[63]

Kore müzik endüstrisi, Superstar K ve K-pop Star gibi yetenek şovları, Show Me the Money ve Unpretty Rapstar gibi özel rap yarışmaları ve genellikle yeni bir idol grubu oluşturmak için stajyerleri birbirlerine karşı yarıştıran birçok 'hayatta kalma' şovu da dahil olmak üzere birbiriyle bağlantılı çok sayıda realite TV şovu üretir.

Hayatta kalma şovlarının örnekleri arasında VIXX erkek grubunu oluşturan Jellyfish Entertainment'ın MyDOL'u; YG Entertainment'ın Winner erkek grubunu oluşturan WIN: Who Is Next; iKon'u oluşturan MIX&MATCH; Twice kız grubunu oluşturan JYP Entertainment'ın Sixteen'i; erkek grubu Monsta X'i oluşturan Starship Entertainment'ın No.Mercy; erkek grubu Pentagon'u oluşturan Cube Entertainment'ın Pentagon Maker'ı; I.O.I ve Iz*One kız gruplarını ve erkek grubu Wanna One ve X1'i oluşturan Mnet'in Produce 101'i; Momoland kız grubunu oluşturan Duble Kick Entertainment'ın Finding Momo Land; Fromis 9 kız grubunu oluşturan Mnet'in Idol School; ve son olarak, Enhypen'i oluşturan Belift Lab'ın I-Land'i. Genellikle daha büyük ajansların, daha küçük ajansların kursiyerlerini proje gruplarına ayırmasını ve gelirlerin daha büyük bir kısmını almasını içeren bu şovlardaki artış, büyük ajansların endüstriyi tekelleştirmesine yönelik eleştirilere yol açtı.[64][65]

Kore'de idol grupları sadece albümlerinin ne kadar iyi sattığına göre değil, canlı performanslarında ne kadar başarılı olduklarına göre de değerlendirilir. İdoller sürekli televizyonda yetenek gösterilerinde yarışırlar. Hayranlar ve eleştirmenler, bir grup olarak ilerlemelerini ölçmenin bir yolu olarak, bir K-pop grubunun canlı televizyondaki başarısını çok ciddiye alırlar. Bir grubun ilk kez haftalık bir TV yarışmasını kazanması ve birlikte kazandıkları şarkının genellikle hit olması her zaman önemlidir. Yine de, Produce 101 gibi seçmeli realite şovları, kendi başlarına yeni K-pop grupları bulmaya veya yaratmaya odaklandıkça, TV giderek artan bir şekilde mevcut idol gruplarını sergilemekten uzaklaşıyor. Bazı stüdyolar, yetenek gösterilerinde başarılı olan, bir veya iki single yayınlayan ve ardından dağılan rakiplerden oluşan geçici gruplar oluşturur.

Güney Kore'nin müzik programları haftalık olarak yayınlanır ve farklı sanatçılar müziklerini tanıtmak için gösterilere katılıp birbirleriyle yarışırlar. Güney Kore'nin en büyük yayın şirketlerinin her biri, farklı kanallarda yayınlanan kendi şovlarına sahiptir. SBS'de Inkigayo, KBS'de Music Bank, MBC'de Show! Music Core (sadece Music Core olarak da bilinir), Mnet'in M Countdown'u, MBC M'nin Show Champion'u ve SBS MTV'nin The Show'u vardır. Sanatçılar genellikle performansları önceden kaydeder ve röportajlar ve haftanın kazanan sanatçısının açıklandığı şovun sonu için şovda canlı olarak görünürler. Tüm müzik şovları için sanatçılar bir önceki haftanın puanlarını toplayarak sonraki hafta birinciliğe aday gösterilebilir..[66][67]

Ayrıca idoller tanıtım için müzik programları kullanırlar. 'İlk sahne/Debut stage', gösterilerde ilk kez sahne alan ve genellikle bir sanatçı olarak çıkış yaptıklarında ilk canlı performanslarını sergileyen sanatçılar için kullanılan terimdir. Öte yandan, bir 'geri dönüş/Comeback', sanatçının yeni şarkılarıyla şovlardaki ilk performansı ve çıkış döngüsünün bitiminden sonra yeni bir tanıtım döngüsünün başlaması için kullanılan terimdir.

Ödül Törenleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı büyük ödül törenlerinde daesang ödülü büyük ödül olarak bilinir ve kategoriye göre sadece bir kişiye verilir. Bonsang Ödülleri ise birden fazla sanatçıya verilebilir.

Yıllık ödül törenleri; Mnet Asya Müzik Ödülleri (MAMA), MelOn Müzik Ödülleri (MMA), Fact Music Awards, Gaon Chart Müzik Ödülleri, KBS Gayo Daechukje, MBC GAYO Daejon, SBS GAYO Daejon, Seul Müzik Ödülleri, Golden Disk Ödülleri idir.

Festivallerden bazıları SBS Super ON:TACT, Dream Concert CONNECT:D, INK Incheon K-pop Concert, Asia Song Festival (Gyeongju)'dan oluşur.

Endüstri uygulamalarının eleştirisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Sömürü ve kötü yaşam koşulları[değiştir | kaynağı değiştir]

K-pop yönetim şirketleri ayrıca bir BBC raporunda "köle sözleşmeleri" olarak tanımlanan aşırı çalışma ve kısıtlayıcı sözleşmeler yoluyla idolleri istismar etmekle eleştirildi.[68] The Hollywood Reporter'a göre, "Kore'nin eğlence sektörü herkesin bildiği üzere doğaçlama ve denetimsizdir. Çoğu genç 'idol' olan K-pop yıldızlarının prova yaptıkları ve uykusuz performans sergiledikleri bilinmektedir."[69]

2009'da S.M. Entertainment, çalışma koşullarının olumsuz sağlık etkilerine yol açtığını iddia eden TVXQ ve bir Super Junior üyesi tarafından mahkemeye verildi. TVXQ davasındaki mahkeme kararı, onların S.M ile olan sözleşmelerini geçersiz olarak belirledi ve bunun sonucunda Adil Ticaret Komisyonu, endüstri koşullarını düzenlemek için sözleşme şablonlarını yayınladı.[70][71]

Güney Kore, 2014'te müzik endüstrisini düzenleyen, 19 yaşın altındaki idolleri sağlıksız çalışma uygulamalarından ve açıkça cinselleştirilmiş performanslardan koruyan ve onlara "öğrenme, dinlenme ve uyuma temel haklarını" garanti eden bir yasa çıkardı. Bu düzenlemelere uymamak 10.000 ABD Doları para cezasına eşdeğer bir cezaya yol açabilir.[72]

7 Mart 2017'de Güney Kore Adil Ticaret Komisyonu (KFTC), stajyer idolleri haksız şartlar ve çalışma koşullarından korumak için yeni düzenlemeler çıkardı. Bu düzenlemelerden önce, sekiz idol ajansındaki stajyer idollerin eğitim sırasında başka hiçbir şirkette sözleşme aramasına izin verilmiyordu. Ayrıca ajanslar herhangi bir zamanda herhangi bir nedenle bir stajyer sözleşmesini feshedebilirdi. Adil Ticaret Komisyonu, bu değişikliklerin "eğlence endüstrisinde stajyer ve ajans arasında daha adil bir sözleşme kültürüyle sonuçlanacağına" inandıklarını belirtiyor. Şimdilik bu düzenlemeler yalnızca sekiz büyük idol ajansı için geçerli ancak Kültür Bakanlığı bu düzenlemeleri 2018 yılı boyunca mevcut tüm ajanslara uygulamayı planlıyor.[73]

İdol ajansları tarafından bu düzenlemelerle ilgili olarak dile getirilen endişelerden bazıları, bir ajanstaki stajyerin aynı anda rakip diğer ajansla anlaşabilmesinin stajyere yatırdıkları zaman ve para için risk doğurduğudur. Bu, idol ajanslarının yeni idolleri eğitmek için alması gereken daha fazla riski ortaya koyuyor. Kursiyerler ortalama 3 yıl eğitim alıyor ve ajanslar bu kursiyerleri bu süre içerisinde çeşitli eğitim programlarıyla desteklemekte ve bu da her kursiyerin kurum için çok büyük bir yatırım olması sonucunu doğurmaktadır.[74]

Cinselleştirme ve cinsel sömürü[değiştir | kaynağı değiştir]

Endüstri, hem erkek hem de kadın idollerin cinselleştirilmesi nedeniyle eleştirildi ve özellikle reşit olmayanların cinselleştirilmesi endişe konusu oldu. Korean Pop Culture blogu The Grand Narrative'den James Turnbull gibi eleştirmenler, genç kadın idollerin özellikle açık giysiler giyme veya kışkırtıcı bir şekilde dans etme baskısına maruz kaldıklarını savundu. Bununla birlikte, Batı popüler müziğiyle karşılaştırıldığında, K-pop'un çok daha az cinsellik iması ve saldırgan tutumu vardır ve daha ebeveyn dostu bir markaya sahiptir.[75]

Akıl sağlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı K-pop sanatçıları, eğlence sanatçıları olarak işlerinin belirsizliği ve baskılarının zihinsel sağlıkları için zararlı olabileceğini öne sürdüler. Block B'den müzisyen Park Kyung'a göre, "Henüz benlik duygusu olmadan çıkış yapan birçok insan var ve daha sonra her hareketinin ve söylediği her kelimenin gözlemlendiğini anlıyorlar, bu yüzden temkinli oluyorlar ve özgürlüklerini kaybediyorlar." Yonhap ile yaptığı bir röportajda BTS'den Suga, kendi zihinsel sağlığından bahsetti ve "Anksiyete ve yalnızlık ömür boyu benimle gibi görünüyor… Duygular her durumda ve her an çok farklı, bu yüzden acı çekmeyi düşünüyorum. her an hayat neyse odur." dedi.[76]

Önde gelen K-pop müzisyenlerinin intiharları sektördeki baskılara dikkat çekti.[77] Daha önce depresyon geçmişi hakkında açık olan Kim Jonghyun Aralık 2017'de intihar ederek öldü. 2018 baharında, bir dizi önde gelen Koreli müzisyen, intiharı önleme konusunda farkındalığı artırmak için ücretsiz bir konser dizisine katıldı. Her ikisi de siber zorbalığa maruz kalan, 2019'da Sulli'nin bariz bir intihar sonucu ölümü ve ardından gelen Goo Hara'nın ölümüyle reform çağrıları arttı.[78][79][80]

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

K-pop sanatçılarına sıklıkla idoller veya idol grupları denir. Gruplarda her üyenin bir pozisyonu vardır ve bu pozisyonlar sanatçının yeteneğinin gelişimine göre değişebilir.

  • Lider: Grupların genellikle en yaşlı veya en deneyimli üyesi olan ve grup adına konuşan bir lideri vardır.
  • Maknae: En genç grup üyesine maknae denir.
  • Ana Vokalist: Ana Vokal, genellikle en zor vokal kısımlarını alan, en iyi şarkı söyleme tekniğine sahip üyedir. Ana vokal genellikle çok sayıda şarkı sözü alır ve genellikle nakaratı söyler.
  • Leading/Lider/Öncü Vokalist: Lider Vokal, genellikle en iyi 2. şarkı söyleme tekniğine sahip üyedir. Genellikle Ana Vokalistten önce şarkı söyler.
  • Alt Vokalist: Alt Vokalist (Bazen sadece Vokalist) Ana ve Lider Vokalistleri destekler ve daha az şarkı sözü alabilir.
  • Ana Rapçi: Rap parçalarının çoğunu alır ve en iyi rap becerisine sahip kişi olması gerekir. Çoğu zaman, ana rapçiler kendi sözlerini yazarlar.
  • Öncü Rapçi: Ana Rapçi'ye göre en iyi 2. kişidir. Genellikle rap kısımlarını başlatır.
  • Alt Rapçi: Rap yapmayan üyelerden daha iyi olan, ancak Lider veya Ana rapçiler kadar iyi olmayan kişidir.
  • Ana Dansçı: Genellikle en büyük dans becerisine sahip üyedir. Ana Dansçı genellikle solo dans bölümleri alır.
  • Lider Dansçı: Gruptaki en iyi 2. dansçıdır. Grup birlikte dans ettiğinde genellikle önde dans eder.
  • Visual/Görsel: Grubun Kore Güzellik standartlarına göre en yakışıklı veya en güzel üyesidir, yani grubun görsel simgesidir.
  • Grubun Yüzü (Visual): Çoğu zaman görselle karıştırılmaktadır, çünkü onların ana rolü, kamuoyunun dikkatini gruba çekmektir. Visual genellikle en iyi görünen üye olsa da, Grubun Yüzü, grubun genellikle eğlence programlarına davet edilen veya farklı halka açık etkinliklerde grubu temsil eden temsilcisidir, çoğu zaman en popüler üyedir. Bazen grubun yüzü ve görseli örtüşür, aynı üye her iki pozisyonu da tutar. Diğer zamanlarda lider, Grubun Yüzü pozisyonunu da elinde tutabilir. Temelde popülerlikle ilgili bir pozisyon olduğundan, Grubun Yüzü sürekli değişebilir.
  • Merkez: Genellikle promosyonlar, fotoğraf çekimleri, video çekimleri vb. sırasında belirli bir üye grubun ortasına yerleştirilir. İster yakışıklılığı nedeniyle, ister dans yeteneği veya popülaritesi nedeniyle, belirli bir üye her zaman merkeze yerleştirilir. Merkez promosyon konseptine göre değişebilir.[81]

Genellikle ilk 5-6 yıl grup beraber olarak aktivitelerine devam eder. Sonra şirket politikasına ve popülerliğe göre solo olarak üyelerin bireysel albümleri yayınlanır. Bir süre sonra grup dağılır (toplu olarak şirketle sözleşmesini yenilemez) ve üyeler kendi başlarına ve kendi yapmak istedikleri işlere göre kariyerlerini devam ettirirler. İnisiyatife bağlı olarak solo müzik kariyerlerini devam ettirirken grup aktivitelerini de sürdürebilirler.

Konsept veya bir grubun sunduğu imaj, K-pop'ta çok büyük öneme sahiptir. Bir grubun genel bir konsepti olabilir veya albümden albüme değişen bir teması veya konsepti olabilir. Hatta bazı durumlarda her ikisine de sahip olabilir. Gruplar hala genellikle belirli albümlerle örtüşen konseptlere bağlı olduklarından, bu çeşitli albümler genellikle bir grubun tarihinde farklı “dönemler” içerecek ve her dönem genellikle grup için farklı bir stil veya konsept aşamayı yansıtacaktır. Ancak K-pop gruplarının ve sanatçılarının sayısı arttığından, birçok grup konseptler arasında dramatik bir şekilde geçiş yapmaktan ziyade bir grup olarak bireysel kişilikleriyle tanınır hale geldi. Örneğin, Blackpink kendisini K-pop'ta "girl crush" konsepti olarak bilinen, güçlü modern kadınlardan oluşan bir grup olarak sunar. Bu konsept değişimleri, K-pop idollerinin saç renklerini sık değiştirmesine neden olur. Genellikle ajansları tarafından dikkatle yönetilen genel görünümleri ve tarzları, konseptteki evrimin bir parçası olarak albümden albüme değişir ve saç rengi bu değişikliğin planlanmış bir parçasıdır.

Grup üyeleri çıkış yaptıktan sonra yurt denilen dairede beraber yaşarlar. Şirket bütçesine göre değişmekle birlikte genelde küçük evlerde kalabalık olarak yaşamak zorundadırlar. Herkesin aynı dairede yaşamasının nedeni şirketin ekonomik karı ve sanatçıların daha kolay yönetilebilmesidir.

Hayran kitlesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Big Bang hayranları (VIP'ler) bir konser sırasında taç şeklindeki ışık çubuklarını tutarlar: bu hayran kulübünün sembolüdür

K-pop kendilerini idollere adamış ve idollerini her platformda destekleyen sağlam hayranları-fan kulüpleri ile bilinir. Tüm fandom olarak belirlenen hedef doğrultusunda organize olurlar ve aynı anda Spotify'da ve diğer listelerdeki şarkılar için dinlenme sayısını arttırma, bir müzik ödülü için oy vermek, internet rekorları kırmak ya da sanatçılar adına hayır işleri yapmak gibi şeylerle ilgilenirler. İdollerinin diğer idollerin önüne geçmesi ve kendi fandomlarının gücünü göstermesi için diğer fan clublerle yarışabilirler. Twitter, Facebook, Quora, YouTube, Fancafe, Weverse ve daha ana akım V LIVE gibi özel idol-fan platformlarında, sanatçı tarafından sunulan ücretli ve ücretsiz içerikler ve ürünlerle idolü desteklerler.[82]

Kore'de sıralamalar ve ölçümler de grupların başarısını ölçmede büyük rol oynuyor. Grupların şarkı listelerinde ve satış listelerinde iyi yer alması hayati olarak görüldüğünden, uluslararası K-pop hayranları idollerinin müziğini satın almaya, dinlemeye, çalmaya ve tanıtmaya büyük önem veriyor. Hayranlar favori gruplarının albümü veya şarkısı listelerde başarılı olmazsa genellikle fanları tembellikle suçlarlar.[11]

Hayran kültürünün en yaygın yönlerinden bazıları, idoller ve hayranları arasındaki yoğun etkileşimi içerir. Fanchant'ler idolü canlı performanslarında stüdyoya gelerek destekleyip, şarkıya eşlik eden hayran gruplarını ifade eder. Fancam'ler, bir gruptaki yalnızca belirli bir üyeye veya üye alt kümesine odaklanan izleyicilerdeki hayranlar tarafından çekilen yakın plan video çekimleridir. Fancam'ler, ana kameralar sahnenin farklı bir yerinde olsa bile hayranların bir performans sırasında tüm zaman boyunca en sevdikleri idolü takip etmelerini sağlar. İdolü düzenli olarak rahatsız etmeden takip eden hayranlara Stan denir. Antiler ise, sosyal medyada en az sevdikleri idollere ve gruplara hakaret ederek taciz ederler. Grupların iyi bir liste başarısı oluşturma ve ilerleme gösterme baskısı çok yüksek olduğundan, hayran toplulukları da aynı şekilde birbirleriyle son derece rekabetçidir. Bazı hayranlar grupların bireysel üyelerini birbirine düşürürken, diğerleri stüdyonun gruba yeterince sevgi ve destek vermediğini düşünürlerse en sevdikleri grubun ajanstan daha iyi muamele görmesi için kampanya yürütürler.[11]

Birçok hayran, idollerini turda görmek için yurtdışına seyahat ediyor ve turistler genellikle K-pop konserlerini görmek için Kore'yi ziyaret ediyor.

The Wall Street Journal tarafından yayınlanan bir makale, K-pop'un gelecekteki kalıcı gücünün, çevrimiçi faaliyetleri "mikro işletmelere" dönüşen hayranlar tarafından şekillendirileceğini belirtti. K-pop gruplarının genellikle ortak bir ad ve bazen belirlenmiş bir renge sahip özel hayran kulüpleri vardır, şirketler fandomlar için sayısız ürün satışa sunar ve hayranlar da ürünü alarak idolünü destekler. Örneğin, TVXQ hayranları 'Cassiopeia' olarak bilinir ve resmi renkleri 'inci kırmızısı'dır. Daha popüler grupların bazılarında, konserlerde kullanılmak üzere kişiselleştirilmiş ışık çubukları bulunur; örneğin, Big Bang hayranları sarı taç şeklinde ışık çubukları tutar.

Bunun yanında idollerin hayranlarıyla aralarındaki parasosyal ilişki nedeniyle halka açık bir şekilde özel hayatlarında ilişki yaşamaları genellikle şirketleri tarafından tavsiye edilmez, bazı şirketler tarafından ciddi şekilde yasaklanır. Herhangi bir idolun ilişkisinin ortaya çıkması skandal olarak adlandırılır. Fakat çoğalan uluslararası fanlar nedeniyle Kore'deki bu tutum eleştirilmeye başlanmıştır. Şirketleri tarafından kovulmalarına rağmen uluslararası fanların desteğiyle Hyuna ve DAWN gibi şarkıcılar ilişkilerini halka açık şekilde yaşamaya başladılar ve müziklerini başka bir şirketin altında yayınlamaya devam ettiler. EXO üyesi Chen evlendiğini duyurduğunda bazı hayranlar gruptan atılması için eylem yaptı ve eğer ayrılmazsa diğer üyelerin de fan cluplerinden çıkmakla tehdit ettiler.[83] Fakat Chen resmiyette grupta kaldı.

Takıntılı Hayranlar/Sasaeng[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı idoller ve idol grupları, takip veya istilacı davranışlarda bulunan takıntılı hayranlardan kaynaklanan sorunlarla karşı karşıya kaldı. Bu hayranlar sasaeng hayranları olarak bilinir, Korece 'özel hayat' anlamına gelen kelimeden gelmektedir ve bu, idollerin ve idol gruplarının üyelerinin mahremiyetini istila etme eğilimlerini ima eder. Hayranların idollerin dikkatini çekmeye çalışan aşırı davranışlarını ifade eder. İdolü ve etrafındaki kişileri takip etmek, arabalarının altına GPS yerleştirmek, hediyelerinin içine gizli kamera yerleştirmek, konutlarına izinsiz girmek ve eşyalarını çalmak, telefon numaralarına, uçuş kayıtlarına, kimlik bilgilerine ulaşmak, para karşılığı diğer fanlara ve magazine özel bilgilerin ve fotoğrafların satışını yapmak bu tarz hayranların yaptığı şeylerdendir. Koreli kamu görevlileri bunu benzersiz ancak ciddi bir endişe olarak kabul ediyor.

Konuya yanıt olarak, Şubat 2016'da Kore'de çıkarılan yeni bir yasada, takip etme cezası yaklaşık 17.000 ABD Dolarına yükseldi ve olası iki yıl hapis cezasına çıkarıldı.[84]

K-pop Grupları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ T.J.M. Holden, ‎Timothy J. Scrase (2006). Medi@sia: Global Media/tion In and Out of Context (İngilizce). Taylor & Francis. s. 144. ISBN 978-0-415-37155-1. 8 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2013. 
  2. ^ Jan Laurens Hartong (2006). Musical Terms Worldwide: A Companion for the Musical Explorer (İngilizce). Semar Publishers. s. 15. ISBN 978-88-7778-090-4. Erişim tarihi: 2 Ekim 2013. 
  3. ^ Jeff Benjamin (18 Mayıs 2012). "The 10 K-Pop Groups Most Likely to Break in America". Rolling Stone (İngilizce). 25 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2013. 
  4. ^ Laurie, Timothy (2016), "Toward a Gendered Aesthetics of K-Pop", Global Glam and Popular Music : Style and Spectacle from the 1970s to the 2000s, ss. 214-231, 26 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 26 Kasım 2021 
  5. ^ Cho, Chung-un (23 Mart 2012). "K-pop still feels impact of Seo Taiji & Boys". The Korea Herald. 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016. 
  6. ^ "The Root of K-Pop: The Influences of Today's Biggest Acts". Billboard. 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2017. 
  7. ^ "South Korea's pop-cultural exports: Hallyu, yeah!". The Economist. 25 Ocak 2010. 5 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2019. 
  8. ^ JungBong., Choi (2014). K-pop - The International Rise of the Korean Music Industry. Maliangkay, Roald. Hoboken: Taylor and Francis. ss. 66-80. ISBN 9781317681809. OCLC 890981690. 
  9. ^ Song, Cheol-min (2016). K-pop Beyond Asia. Korea: 길잡이미디어. ss. 37-46. ISBN 9788973755981. 26 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2021. 
  10. ^ Lina Yoon (26 Ağustos 2010). "Korean Pop, with Online Help, Goes Global". Time (İngilizce). 26 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2013. 
  11. ^ a b c d "Arşivlenmiş kopya". 26 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2021. 
  12. ^ Kelley, Caitlin (3 Nisan 2019). "K-Pop Is More Global Than Ever, Helping South Korea's Music Market Grow Into A 'Power Player'". Forbes. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2020. 
  13. ^ "2021 State of the Industry" (PDF). International Federation of the Phonographic Industry. 23 Mart 2021. 23 Mart 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2021. 
  14. ^ "K-pop Music: For the Eyes or For the Ears?". Seoulbeats. 1 Ekim 2011. 2 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2012. 
  15. ^ K-Pop: A New Force in Pop Music, p. 39
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022. 
  17. ^ "NYT Draws Attention to K-Pop Idol-Making Factories". Chosun Ilbo. 29 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2012. 
  18. ^ Yang, Jeff. "Can Girls' Generation Break Through in America?". The Wall Street Journal. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2013. The management firms pay for everything; leading talent house S.M. Entertainment has pegged the cost of rearing a single idol at around $3 million, which for Girls' Generation would be multiplied by nine. 
  19. ^ Leong, Melissa (2 Ağustos 2014). "How Korea became the world's coolest brand". Financial Post. 8 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2015. 
  20. ^ Woo, Jaeyeon (3 Mayıs 2012). "Journey to K-Pop Star, 'I Am.' – Korea Real Time". The Wall Street Journal. 23 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2012. 
  21. ^ "KPop's Frontiers: How Does the Big 3 Teach Foreign Languages to Their Trainees?". Kpopstarz.com. 7 Şubat 2012. 10 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. 
  22. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 26 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2021. 
  23. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2023. 
  24. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2023. 
  25. ^ Doboo Shim (2005). "Hybridity and the rise of Korean popular culture in Asia". National University of Singapore. 28: 25-44. CiteSeerX 10.1.1.489.921 $2. doi:10.1177/0163443706059278. 
  26. ^ Lyan, Irina. "Hallyu across the Desert: K-pop Fandom in Israel and Palestine". Cross-Currents: East Asian History and Culture Review. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2015. 
  27. ^ a b c Jin, Dal Yong; Ryoo, Woongjae (13 Aralık 2012). "Critical Interpretation of Hybrid K-Pop: The Global-Local Paradigm of English Mixing in Lyrics". Popular Music and Society. 37 (2): 113-131. doi:10.1080/03007766.2012.731721. ISSN 0300-7766. 
  28. ^ Lindvall, Helienne (20 Nisan 2011). "Behind the music: What is K-Pop and why are the Swedish getting involved?". The Guardian. Londra. 30 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2012. 
  29. ^ "[레드 기획]케이팝, 진단이 필요해". h21.hani.co.kr. 3 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  30. ^ Shin, Hyun-joon. 가요, 케이팝 그리고 너머. 26 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2021. 
  31. ^ "K-pop grows on disposable 'fast music'". The Korea Times. 12 Nisan 2011. 12 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2012. 
  32. ^ Wang, Amy X. (30 Temmuz 2016). "Hallyu, K-pop! Inside the weirdest, most lucrative global frenzy in music". QUARTZ. 11 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2018. 
  33. ^ Lhatoo, Yonden (30 Aralık 2017). "K-pop is an infectious disease, not a cultural export to be proud of". South China Morning Post. 26 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2018. 
  34. ^ Seabrook, John (8 Ekim 2012). "Factory Girls". The New Yorker. 24 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2018. 
  35. ^ Tucci, Sherry (2 Nisan 2016). "When K-pop culturally appropriates". The Daily Dot. 17 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2018. 
  36. ^ Anderson, Crystal (12 Ocak 2013). "Of Misconceptions About Cultural Appropriation in K-pop". High Yellow. 7 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2018. 
  37. ^ Chace, Zoe (12 Ekim 2012). "Gangnam Style: Three Reasons K-Pop Is Taking Over The World". NPR. 29 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2012. 
  38. ^ "12 Concepts and Styles in K-Pop". The Odyssey Online (İngilizce). 8 Şubat 2016. 15 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2018. 
  39. ^ Kallen, Stuart A. (2014). K-Pop: Korea's Musical Explosion. Twenty-First Century Books. s. 37–38. ISBN 9781467720427. 
  40. ^ 정, 준화 (9 Nisan 2018). "[SC현장] "롤모델은 방탄소년단"...느와르, 벌써 '핫' 한 9인조 (종합)". 스포츠조선 (Korece). 13 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2019. 
  41. ^ "K-pop's second wave". 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2017. 
  42. ^ "K-Pop success for easy choreography". 11 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2017. 
  43. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; the verge isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  44. ^ Kim, Yun (Bahar 2012). "K-pop 스타의 패션에 관한 연구" (PDF). Journal of the Korean Society of Fashion Design. 12 (2): 17-37. 26 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Kasım 2021. 
  45. ^ "Unrealistic Beauty Standards: Korea's Cosmetic Obsession". seoulbeats.com. 26 Mart 2015. 29 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2015. 
  46. ^ The Thaiger. "Will the West embrace the South Korean male beauty product industry?". The Thaiger. 3 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2019. 
  47. ^ Balen, Cara. "Gendered Beauty: How South Korea is challenging our perception of male beauty standards". London Runaway. 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2019. 
  48. ^ B., Elsa. "What are the beauty standards for men in South Korea?". Kpopstarz. 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014. 
  49. ^ "Breaking & Entering: The Wonder Girls". Billboard. 17 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016. 
  50. ^ "K-Pop Hot 100: BIGBANG Is Unstoppable". Billboard. 29 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016. 
  51. ^ Constant, Linda (23 Eylül 2012). "K-Pop Soft Power for the SK Government". Huffington Post. 2 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2021. 
  52. ^ "South Korea pushes its pop culture abroad". BBC. 8 Kasım 2011. 6 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2012. 
  53. ^ South Korea’s soft power: Soap, sparkle and pop 29 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Economist (August 9, 2014). Retrieved on August 12, 2014.
  54. ^ "K-pop : the story of the well-oiled industry of standardized catchy tunes". INA Global. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2013. 
  55. ^ "South Korea's K-pop craze lures fans and makes profits". BBC. 26 Nisan 2011. 6 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2013. According to South Korea's Trade and Investment Agency, income from cultural exports like pop music and TV shows has been rising by about 10% a year. In 2008, it was worth almost $2bn. 
  56. ^ "K-pop : the story of the well-oiled industry of standardized catchy tunes". INA Global. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2013. It accounts for most of K-pop albums’ overseas sales. As of 2008, Japan accounted for 68 percent of Korea’s total music industry exports in 2008, while the Chinese and U.S. markets accounted for only 11.2 percent and 2.1 percent, respectively. 
  57. ^ "Gangnam Style hits one billion views on YouTube". BBC News. 21 Aralık 2012. 15 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016. 
  58. ^ "Gangnam Style statue built in South Korea's Seoul". BBC News. 6 Kasım 2015. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016. 
  59. ^ Liu, Marian. "K-pop band BTS beats US stars to win Billboard Music Award". CNN. 13 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2017. 
  60. ^ Gore, Sydney. "Watch BTS make their official U.S. television debut at the American Music Awards". The FADER (İngilizce). 20 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2018. 
  61. ^ "On the Charts: BTS Become First K-Pop Act to Reach Number One". Rolling Stone. 27 Mayıs 2018. 28 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  62. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2021. 
  63. ^ Herman, Tamar (7 Mayıs 2018). "Temporary K-Pop Acts Like Wanna One, JBJ & I.O.I Are the New Norm". Billboard. 18 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2019. 
  64. ^ Herman, Tamar (11 Aralık 2017). "K-Pop Audition Shows Produce Big Results, But Cause Concerns Over Industry's Future". Billboard. 19 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018. 
  65. ^ Hong, Dam-young (25 Ekim 2017). "Yet another idol competition show 'The Unit' unveiled". The Korea Herald. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018. 
  66. ^ "THE SIGNIFICANCE OF MUSIC SHOWS". Amino. 10 Haziran 2016. 7 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. For all music shows, a group must wait one week before their song is nominated for first place 
  67. ^ Kelley, Caitlin (9 Ekim 2019). "How Korean Music Shows Diverged From MTV and Became the Epicenter of K-Pop Fan Culture". Billboard. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  68. ^ "The dark side of South Korean pop music". BBC. 14 Haziran 2011. 31 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2012. 
  69. ^ "South Korean Law to Protect Young K-Pop Stars From Sexualization, Overwork". The Hollywood Reporter. 12 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
  70. ^ "Will TVXQ Stay Together?". KBS World. 28 Ekim 2009. 22 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2009. 
  71. ^ "한경 "SM, 非정상적 활동강요" 22 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Star News. December 22, 2009. Retrieved May 1, 2012 (Korece)
  72. ^ South Korea Passes Law Regulating K-Pop Industry 4 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. WonderingSound.com (July 8, 2014). Retrieved on August 3, 2014.
  73. ^ "New contractual changes cause concern within music industry". 9 Mart 2017. 10 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  74. ^ "South Korea Passes new regulations for unfair trainee contracts". Korea Boo. 7 Mart 2017. 9 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  75. ^ Oakeley, Lucas (24 Nisan 2018). "How K-pop became a propaganda tool". The Outline. 26 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2018. 
  76. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; kyung isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  77. ^ Kil, Sonia (19 Aralık 2017). "Jonghyun Suicide Note Points to Brutal Pressure of Korean Spotlight". Variety (İngilizce). 28 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2019. 
  78. ^ Park, Ju-won (28 Kasım 2019). "Singer Goo Hara's Death Shines Light on the Dark Side of K-Pop". Time. 28 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2019. 
  79. ^ Kwon, Jake (2 Aralık 2019). "After another K-pop death, spotlight turns to difficulties faced by industry's 'perfect' stars". CNN. 1 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2019. 
  80. ^ "Are Jonghyun, Sulli and Goo Hara victims of the K-pop industry?". South China Morning Post (İngilizce). 18 Aralık 2019. 18 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2021. 
  81. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2021. 
  82. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2021. 
  83. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2021. 
  84. ^ "Stalkers to face harsher punishment". koreatimes. 28 Ocak 2016. 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2016. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=K-pop&oldid=29788438" sayfasından alınmıştır