Kış Uykusu (film)

Kış Uykusu
Yönetmen	Nuri Bilge Ceylan
Yapımcı	Zeynep Özbatur Atakan; Nuri Bilge Ceylan; Muzaffer Yıldırım
Senarist	Nuri Bilge Ceylan; Ebru Ceylan
Oyuncular	Haluk Bilginer; Demet Akbağ; Melisa Sözen; Ayberk Pekcan; Nejat İşler; Serhat Kılıç; Tamer Levent; Nadir Sarıbacak; Mehmet Ali Nuroğlu
Görüntü yönetmeni	Gökhan Tiryaki
Sanat yönetmeni	Gamze Kuş
Kurgu	Bora Gökşingöl; Nuri Bilge Ceylan
Stüdyo	NBC Film, Zeynofilm (Türkiye); Memento Films Production (Fransa); Bredok Filmproduction (Almanya)
Türü	Dram
Yapım yılı	2014
Çıkış tarih(ler)i	16 Mayıs 2014 (Cannes); 13 Haziran 2014 (Türkiye)
Süre	196 dakika
Ülke	Türkiye; Fransa; Almanya
Dil	Türkçe
Hasılat	3.6 milyon ₺

Kış Uykusu, Nuri Bilge Ceylan tarafından yönetilmiş olan 2014 yapımı Türk filmidir. Başrollerinde Haluk Bilginer, Demet Akbağ, Melisa Sözen, Ayberk Pekcan, Nejat İşler ve Serhat Kılıç yer almaktadır. Film, 2014 yılında Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye Ödülü kazanmıştır.^[2] Film aynı festivalde FIPRESCI Ödülü'ne de layık görülmüştür.^[3] Filmin ilk gösterimi festival kapsamında 16 Mayıs 2014'te yapılmış, 13 Haziran'da da Türkiye'de gösterime girmiştir. Yılmaz Güney'in 1981 yapımı Yol filminin ardından Altın Palmiye kazanan ikinci Türk filmidir.^[4]

Filmin bazı bölümleri, Anton Çehov'un Karım ve İyi İnsanlar adlı öykülerine dayanmaktadır.^[5]

Konusu[değiştir | kaynağı değiştir]

Aydın (Bilginer) emekli bir oyuncudur. Aktörlüğü bıraktıktan sonra Orta Anadolu'da kendi halinde küçük bir otelde çalışarak günlerini geçirir. Hayatında ise iki kadın vardır: Kendisine her anlamda uzak ve soğuk olan genç karısı Nihal (Sözen) ve boşanmış olan kız kardeşi Necla (Akbağ). Aydın tiyatroculuktan emekli olduktan sonra, babasından kalan mülkü idare etmek üzere eşi ve ablasıyla birlikte Kapadokya'daki otele yerleşmiştir. Kapadokya'daki otelde Aydın'ın hayatı, etrafında olup bitenlerle ilgili hiçbir sorumluluk taşıma gereği hissetmediği için çok durağandır.

Film "entelektüel" üzerine odaklanmıştır. Hikâyedeki diğer karakterler "entelektüel"in durumunu netleştirme işlevini üstlenmiştir. Filmde "entelektüel"in temsilcisi olarak yer alan Aydın'ın en büyük sorunu "tembellik" olarak görünmektedir. Ablası Necla ile diyaloglarında Necla'nın acımasızca belirttiği gibi Aydın sorumluluk almaktan, kendisiyle gerçek anlamda yüzleşmekten korkan bir kişidir. Bu eleştirileri yapan Necla da Aydın'ın sert eleştirilerine maruz kalır. Tek yaptığı küsmek, şikayet etmek ve küçümsemektir. Bu iki tip başkalarının çelişkilerini görmekte çok başarılı ama kendilerini tanımakta bir o kadar cahildirler. Aydın'ın genç karısı ise bu döngüyü kırmak için tavır alan tek kişi gibi görünmektedir. Aydın ve Nihal'in diyaloglarında öne çıkan şey ise Aydın'ın Nihal'i bilgi, yaş, tecrübe gibi avantajlarını kullanarak sindirme çabası, buna karşılık Nihal'in Aydın'dan bıkmış olduğudur. Bu üç kişi, yan karakterlerden biri olan Suavi (Levent) ile birlikte "üst sınıf"ın temsilcileridir. Filmde alt sınıfın temsilcileri ise Aydın'ın, oteldeki işlerin ve Kapadokya'daki mülklerin idaresini bıraktığı Hidayet (Pekcan); Aydın'ın kiracısı olan İmam Hamdi (Kılıç) ve ailesidir. Hidayet ve İmam arasındaki ilişki, Aydın'ın sorumluluklarından kaçmasının maliyetini gözler önüne sermektedir.

Oyuncular[değiştir | kaynağı değiştir]

Haluk Bilginer - Aydın: Babasından kalan oteli işleten oldukça iyi eğitim almış eski bir aktördür. Bir gazetede köşe yazarlığı yapmaktadır.
Demet Akbağ - Necla: Aydın'ın kız kardeşidir. Yakın zamanda alkolik eşi Necdet'ten boşanmıştır. Abisinin yanında, kırsaldaki bu oteldeki monoton yaşantısından bıktığından sık sık İstanbul'a, eski eşine dönmenin hayalini kurar.
Melisa Sözen - Nihal: Aydın'ın ondan bir hayli genç olan eşidir. Aydın'ın tecrübesi, bilgisi ve kişiliği altında ezildiğini hisseder. Sık sık civardaki köy okullarının ihtiyaçlarına yönelik yardım kampanyaları düzenler.
Ayberk Pekcan - Hidayet: Aydın'ın asistanıdır.
Nejat İşler - İsmail: Aydın'ın kiracılarından biridir. Alkolikliği ve hapisten yeni çıkmasının sebep olduğu kötü itibarı iş bulmasına engel olur. Bu yüzden kirasını ödemekte zorluk yaşar.
Serhat Kılıç - Hamdi: Köyün imamıdır. Yıkık dökük bir evde kardeşi İsmail, yeğeni İlyas, yengesi Sevda ve annesi ile yaşar. Evin tek para kazananı olduğundan kıt kanaat geçinirler.
Tamer Levent - Suavi: Aydın ve Nihal'in arkadaşıdır. Kızı Londra'da okur ve eşi ise yeni ölmüştür ancak o, çocukluğunun geçtiği bu evi terk etmek istemediğinden ücra bir köydeki evinde tek başına yaşamayı yeğler.
Nadir Sarıbacak - Levent: Yardım kampanyasında Nihal ile çalışmak isteyen bir öğretmendir ancak Aydın kendisinden pek haz etmez. Onun güvenilmez biri olduğunu düşünür.
Mehmet Ali Nuroğlu - Timur: Oteldeki müşterilerden biridir. Genç bir üniversite öğrencisi olan Timur macerayı ve spontane yaşamayı sever.

Yapım[değiştir | kaynağı değiştir]

Film, yönetmenin yapım şirketi olan NBC Film ile Türkiye'den Zeynofilm, Almanya'dan Bredok Film Production ve Fransa’dan Memento Films ortak yapımı olarak çekildi. Film Eurimages'dan 450.000 euro'luk destek almıştır.^[6] Çekimler kış mevsiminde iki ay boyunca Kapadokya'da, sonrasında da dört hafta boyunca İstanbul'daki stüdyoda gerçekleştirildi. Çekimlerde Sony F65 kamera kullanıldı.^[7]

Film afişinde Ilya Glazunov'a ait bir resmin ilüstrasyonu tercih edildiği ileri sürüldü.^[8]

Eleştirel görüşler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kış Uykusu eleştirmenlerden övgü dolu yorumlar aldı. 83 incelemenin değerlendirildiği eleştiri topluluğu sitesi Rotten Tomatoes'ta %87'si olumlu yönde oldu ve 10 üzerinden ortalama 8.3 puan aldı.^[9] 27 inceleme toplayan ve 100 üzerinden 88 ağırlıklı ortalama puan hesaplayan Metacritic'e göre film "evrensel beğeni" aldı.^[10]

Kazandığı ve aday gösterildiği ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

Film, 87. Akademi Ödülleri'nde Türkiye'nin yabancı dilde en iyi film dalında Oscar aday adayı olarak seçilmiştir.

Yıl	Aday gösterilen çalışma	Ödül	Sonuç
2014	Cannes Film Festivali	Altın Palmiye^[11]	Kazandı
2014	Cannes Film Festivali	FIPRESCI En İyi Film Ödülü	Kazandı
2015	47. Sinema Yazarları Derneği Ödülleri	En İyi Film, En İyi Yönetmen, En İyi Kadın Oyuncu Performansı (Melisa Sözen), En İyi Erkek Oyuncu Performansı (Haluk Bilginer), En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Performansı (Ayberk Pekcan), En İyi Görüntü Yönetimi (Gökhan Tiryaki)	Kazandı
2015	20. Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri	Seçici Kurul Özel Ödülü	Kazandı

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Boxoffice Türkiye". 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2016.
^ "2014 Official Selection". Cannes (İngilizce). 2 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2014.
^ "Festival Reports - Cannes Film Festival 2014". FIPRESCI (İngilizce). 2 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2014.
^ Arzu Çakır Morin. "'Bu ödülü Türkiye'de son bir yılda hayatını kaybeden gençlere hediye ediyorum'". Hürriyet. 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2014.
^ "Nuri Bilge Ceylan'la Kış Uykusu Üzerine". altyazi.net. 9 Temmuz 2014. 25 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Staff writer (20 Mart 2013). "Eurimages distributes 3.6M € to 13 coproductions". Cineuropa (İngilizce). 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2014.
^ "Director Nuri Bilge Ceylan's F65 shoot". Sony.co.uk (İngilizce). Sony. 28 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2014.
^ Körük, Türker. "Bir Ressam, Bir Yönetmen, Bir Bakış". Lebriz. 27 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2018.
^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2016.
^ Henry Barnes (25 Mayıs 2015). "Cannes film festival 2014: Palme d'Or ceremony - live". The Guardian (İngilizce). 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2014.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Beyazperde.com'da Kış Uykusu
Sinemalar.com'da Kış Uykusu
IMDb'de Kış Uykusu
SinemaTürk'te Kış Uykusu
Türk Sineması Araştırmaları sayfası4 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "Boxoffice Türkiye". 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2016.

[Cannes2014-2] "2014 Official Selection". Cannes (İngilizce). 2 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2014.

[3] "Festival Reports - Cannes Film Festival 2014". FIPRESCI (İngilizce). 2 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2014.

[4] Arzu Çakır Morin. "'Bu ödülü Türkiye'de son bir yılda hayatını kaybeden gençlere hediye ediyorum'". Hürriyet. 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2014.

[5] "Nuri Bilge Ceylan'la Kış Uykusu Üzerine". altyazi.net. 9 Temmuz 2014. 25 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[6] Staff writer (20 Mart 2013). "Eurimages distributes 3.6M € to 13 coproductions". Cineuropa (İngilizce). 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2014.

[7] "Director Nuri Bilge Ceylan's F65 shoot". Sony.co.uk (İngilizce). Sony. 28 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2014.

[:Lebriz-8] Körük, Türker. "Bir Ressam, Bir Yönetmen, Bir Bakış". Lebriz. 27 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2018.

[9] "Arşivlenmiş kopya". 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2016.

[10] "Arşivlenmiş kopya". 23 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2016.

[11] Henry Barnes (25 Mayıs 2015). "Cannes film festival 2014: Palme d'Or ceremony - live". The Guardian (İngilizce). 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2014.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

g t d Altın Palmiye kazanan filmler
1939-1959	Union Pacific (1939) • Hets (1944) • Yaratılan Adam (1946) • Toprak Kızıl Olacak (1946) • Kısa Tesadüfler (1946) • Maria Candelaria (1946) • Neecha Nagar (1946) • Kesin Dönüş (1946) • Pastoral Senfoni (1946) • Die letzte Chance (1946) • Kanatsız İnsanlar (1946) • Roma, Açık Şehir (1946) • Dumbo (1947) • Üçüncü Adam (1949) • Bayan Julie (1951) • Milano'da Mucize (1951) • Othello (1952) • İki Paralık Umut (1952) • Dehşet Yolcuları (1953) • Cehennem Kapısı (1954) • Marty (1955) • Sessiz Dünya (1956) • Kan Dökmeyeceksin (1957) • Leylekler Uçarken (1958) • Siyah Orfe (1959)
1960-1979	Tatlı Hayat (1960) • Uzun Ayrılık (1961) • Viridiana (1961) • Verilen Söz (1962) • Leopar (1963) • Cherbourg Şemsiyeleri (1964) • The Knack ...and How to Get It (1965) • Bir Kadın ve Bir Erkek (1966) • Bayanlar ve Baylar (1966) • Cinayeti Gördüm (1967) • Ne Ekersen (1968) • Cephede Eğlence (1970) • Arabulucu (1971) • İşçi Sınıfı Cennete Gider (1972) • Mattei Olayı (1972) • Paralı Asker (1973) • Korkuluk (1973) • Konuşma (1974) • Ateş Yıllarının Öyküsü (1975) • Taksi Şoförü (1976) • Babam ve Ustam (1977) • Nalın Ağıcı (1978) • Kıyamet (1979) • Teneke Trampet (1979)
1980-1999	Bütün O Caz (1980) • Kagemuşa (1980) • Demir Adam (1981) • Kayıp (1982) • Yol (1982) • Narayama Türküsü (1983) • Paris, Texas (1984) • Babam İş Gezisinde (1985) • Misyon (1986) • Şeytanın Güneşi Altında (1987) • Fatih Pelle (1988) • Seks Yalanları (1989) • Vahşi Duygular (1990) • Barton Fink (1991) • İyi Niyetler (1992) • Elveda Cariyem (1993) • Piyano (1993) • Ucuz Roman (1994) • Yeraltı (1995) • Sırlar ve Yalanlar (1996) • Kirazın Tadı (1997) • Yılan Balığı (1997) • Sonsuzluk ve Bir Gün (1998) • Rosetta (1999)
2000-2019	Karanlıkta Dans (2000) • Oğul Odası (2001) • Piyanist (2002) • Fil (2003) • Fahrenheit 9/11 (2004) • L'Enfant (2005) • Özgürlük Rüzgarı (2006) • 4 Ay, 3 Hafta, 2 Gün (2007) • Sınıf (2008) • Beyaz Bant (2009) • Amcam Önceki Hayatlarını Hatırlıyor (2010) • Hayat Ağacı (2011) • Aşk (2012) • Mavi En Sıcak Renktir (2013) • Kış Uykusu (2014) • Dheepan (2015) • Ben, Daniel Blake (2016) • Kare (2017) • Arakçılar (2018) • Parazit (2019)
2020-2039	Titane (2021) • Hüzün Odası (2022) • Anatomy of a Fall (2023)

g t d En İyi Uluslararası Film Akademi Ödülü için Türkiye'yi temsil eden filmler
1964–2000	Susuz Yaz (1964) Uçurtmayı Vurmasınlar (1989) Piano Piano Bacaksız (1992) Mavi Sürgün (1993) Manisa Tarzanı (1994) Eşkıya (1997) Salkım Hanımın Taneleri (1999) Kaç Para Kaç (2000)
2001–2020	Büyük Adam Küçük Aşk (2001) 9 (2002) Uzak (2003) Gönül Yarası (2005) Dondurmam Gaymak (2006) Takva (2007) Üç Maymun (2008) Güneşi Gördüm (2009) Bal (2010) Bir Zamanlar Anadolu'da (2011) Ateşin Düştüğü Yer (2012) Kelebeğin Rüyası (2013) Kış Uykusu (2014) Sivas (2015) Kalandar Soğuğu (2016) Ayla (2017) Ahlat Ağacı (2018) Bağlılık Aslı (2019) 7. Koğuştaki Mucize (2020)
2021–günümüz	Bağlılık Hasan (2021) Kerr (2022) Kuru Otlar Üstüne (2023)