Küba Komünist Partisi
Küba Komünist Partisi Partido Comunista de Cuba | |
|---|---|
| Kısaltma | PCC |
| Birinci Sekreter | Miguel Díaz-Canel[1] |
| İkinci Sekreter | José Ramón Machado Ventura |
| Kurucu | Fidel Castro |
| Kuruluş tarihi | 3 Ekim 1965) |
| Önceli | 26 Temmuz Hareketi Halkçı Sosyalist Parti |
| Merkez | Devrim Meydanı, Havana, Küba |
| Gazete(ler) | Granma |
| Gençlik kolu | Küba Genç Komünist Ligi José Martí Öncü Organizasyonu |
| Üyelik (2016) |  700,000[2] |
| İdeoloji | |
| Siyasi pozisyon | Aşırı sol[11] |
| Uluslararası üyelik | Uluslararası Komünist ve İşçi Partileri Toplantısı |
| Resmî renkler | Kırmızı ve mavi |
| Slogan(lar) | İspanyolca: ¡Hasta la victoria siempre! |
| Halk Güçleri Ulusal Meclisi[12] | 470 / 470
|
| Parti bayrağı | |
 | |
| İnternet sitesi | |
| http://www.pcc.cu/ | |
Küba Komünist Partisi (İspanyolca: Partido Comunista de Cuba, PCC), Küba'da işçi sınıfının öncüsü Marksist-Leninist siyasi parti.[13]
1961 Temmuzunda Küba'nın önemli iki komünist hareketi, Küba Sosyalist Halk Partisi ve 26 Temmuz Hareketinin çeşitli sol gruplar ile birleşmesiyle oluşan siyasal yapı, 3 Ekim 1965'te ismini Küba Komünist Partisi olarak değiştirdi. Küba anayasası, partinin rolünü "toplumun ve devletin lider gücü" olarak tanımlamaktadır.
Küba Komünist Partisi'nin en yüksek organı beş yılda bir toplanan Parti Kongresidir. Kongre oturumlarının yapılmadığı zamanlarda partinin en yüksek organı Merkez komitesi'dir. Merkez Komitesi yılda iki kez toplandığından, günlük görev ve sorumlulukların çoğu Politbüro'ya aittir. Nisan 2021'den bu yana, Merkez Komite Birinci Sekreteri, 2018'den beri Küba Devlet Başkanı olarak görev yapan Miguel Díaz-Canel'dir.
İdeolojisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Vietnam Komünist Partisi, Çin Komünist Partisi ve Laos Halkın Devrimci Partisi gibi iktidarda olan diğer komünist partilerle karşılaştırıldığında Küba Komünist Partisi, Marksizm-Leninizm geleneğini ve Sovyet modelini daha sıkı bir şekilde muhafaza eder.[14]
Partinin yol gösterici ideolojisi Marksizm-Leninizm, zaman içerisinde kademeli olarak resmîleştirildi ve günümüze kadar da öyle kaldı. Parti, tüm endüstrilerin kamulaştırıldığı ve ABD'nin uzun vadeli ambargosuna rağmen Küba genelinde bir merkezi ekonominin uygulandığı Devlet sosyalizmini sürdürdü. KKP ayrıca Castroculuğu ve Guevarizmi destekler ve Uluslararası Komünist ve İşçi Partileri Toplantısı'nın bir üyesidir.
Parti, diğer ülkelerdeki komünist devrimleri desteklemiştir ve Kolombiya'da ELN'e, El Salvador'da FMLN'e, Nikaragua'da Sandinistlere ve 1980'lerde Grenada'da Maurice Bishop'un New Jewel Hareketine aktif olarak yardım etmiştir.[15]
Liderlik
[değiştir | kaynağı değiştir]Partinin kuruluşunda Birinci Sekreterlik görevini 26 Temmuz Hareketinin lideri Fidel Castro üstlendi. Fidel Castro, 31 Temmuz 2006 tarihinde mide ve bağırsak yolundan ameliyat olduğunda, yetkilerini geçici olarak Küba Komünist Partisi İkinci Sekreteri olan kardeşi Raúl Castro'ya devretti.
Raul Castro, 24 Şubat 2008 tarihine kadar vekâleten yürüttüğü Küba Komünist Partisi Birinci Sekreteri görevini asaleten üstlendi.
Küba Komünist Partisi 8. Kongresinde Merkez Komite Birinci Sekreterliğine seçilen Miguel Díaz-Canel, 19 Nisan 2021 itibarıyla görevi Raul Castro'dan devraldı. Halen parti liderliğini ve devlet başkanlığı görevini Diaz-Canel üstlenmiş durumdadır.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Küba Cumhuriyeti'nin erken döneminde bir dizi komünist ve anarşist örgüt ortaya çıkmıştı. Ancak Ekim Devrimi'nin ardından Bolşeviklerin ileri sürdüğü tezler çerçevesinde kendini inşa eden Küba Komünist Partisi, 1920'lerde kuruldu. 1944'te seçimlere katılmak için parti ismini Halkçı Sosyalist Parti olarak değiştirdi. Fidel Castro önderliğinde Ocak 1959'da Küba'da devrimin başarıya ulaşması ve Fulgencio Batista'nın devrilmesinden iki yıl sonra, Temmuz 1961'de, Fidel Castro'nun 26 Temmuz Hareketi, Blas Roca liderliğindeki Popüler Sosyalist Parti ve Faure Chomón liderliğindeki öğrenci tabanlı Devrim Rehberi'nin bazı parçaları birleşerek Entegre Devrimci Örgütler (ORI) isimli yapıyı oluştrudular.
26 Mart 1962'de ORI, ismini Küba Sosyalist Devriminin Birleşik Partisi (PURSC) olarak değiştirdi. Ardından 3 Ekim 1965'te Küba Komünist Partisi ismini aldı.
1976 Küba anayasasının 5. Maddesinde Komünist Parti, "sosyalizmin inşası ve komünist topluma doğru ilerlemenin yüksek hedeflerine yönelik ortak çabaları örgütleyen ve yönlendiren, toplumun ve Devletin üstün yol gösterici gücü" olarak tanımlanır.
Küba Komünist Partisi, ilk 15 yıl, Politbüro dışında neredeyse tamamen hareketsizdi. 100 kişilik Merkez Komitesi nadiren toplandı ve partinin ilk olağan Kongresi kuruluşundan on yıl sonra yapıldı. 1969'da parti üyelerinin sayısı 55.000 civarındaydı ve nüfusun %0,7'siydi. Bu durum Küba Komünist Partisi'ni dünyanın iktidardaki en küçük komünist partisi olarak tanımlamaya yol açıyordu.
1970'lerde parti aygıtı gelişmeye başladı. 1975'teki ilk Parti Kongresi öncesinde parti iki yüz binin biraz üzerinde üyeye ulaştı, Merkez Komitesi düzenli olarak toplanıyordu ve partiye toplumda iktidardaki Komünist partilerin genel olarak sahip olduğu lider rolü veren örgütsel aygıtı inşa etti.
1980'de partinin üye sayısı 430.000'in üzerine çıktı ve 1985'te 520.000'e yükseldi.
Miguel Díaz-Canel'in Merkez Komite Birinci Sekreteri olarak seçildiği ve görevi Raúl Castro'dan devraldığı Sekizinci Kongre, 16-19 Nisan 2021 tarihlerinde gerçekleşti. José Ramón Machado Ventura, 2011'den 2021'e kadar İkinci Sekreterdi.Abelardo Álvarez Gil, Organizasyon ve Personel Politikası Departmanı Başkanı olmaya devam ediyor.
Dış İlişkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Küba Komünist Partisi genellikle müdahaleci bir dış politika izlemiş, Kolombiya'daki ELN, El Salvador'daki FMLN, Nikaragua'daki Sandinistalar ve Grenada'daki Maurice Bishop'ın Yeni Mücevher Hareketi dahil olmak üzere yurtdışındaki solcu devrimci hareketlere ve hükûmetlere aktif olarak yardım etmiştir.
Partinin en önemli uluslararası rolü, Küba'nın Cuito Cuanavale Savaşı'nda ortak bir Angola/Sovyet/Küba kuvvetini yönettiği, Angola İç Savaşı sırasında yaşandı.
Daha yakın dönemde parti, Venezuela'da Hugo Chávez ve daha sonra Nicolás Maduro ile Bolivya'da Evo Morales gibi Latin Amerika'daki Pink Tide liderlerini desteklemeye çalıştı.
Tıbbi diplomasi, Partinin dış politikasının da önemli bir özelliği olmuştur. Parti, gelişmekte olan dünyadaki diğer ülkelere binlerce Kübalı doktor, ziraat teknisyeni ve diğer profesyonelleri gönderme politikasını sürdürüyor. Parti ayrıca Latin Amerika entegrasyonunu da destekliyor.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ 19 Nisan 2021 tarihli Granma haberi 21 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca) 20 Nisan 2021 tarihinde erişilmiştir
- ^ "Central Report to the Eighth Congress of the Communist Party of Cuba, presented by Army General Raúl Castro Ruz". en.granma.cu. 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2021.
- ^ "Cuba's New Constitution explained". 27 Şubat 2019. 25 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020.
- ^ Backer, Larry Catá (30 Temmuz 2014). "The Cuban Communist Party at the Center of Political and Economic Reform: Current Status and Future Reform". SSRN 2473351 $2. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020.
- ^ "The Cuban Communist Party: Current Status and Future Reform". 30 Kasım 2014. 1 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020.
- ^ "Cuba y el Socialismo". 3 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2015.
- ^ "Communism since 1917". Erişim tarihi: 14 Ağustos 2015.
- ^ "Cuban Communism". 3 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2015.
- ^ "The African Dream". 3 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2022.
- ^ (Fransızca) Parti communiste de Cuba (extrême gauche) (créé en 1965, seul parti légal) 22 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Le Monde diplomatique
- ^ "IPU PARLINE database: CUBA (Asamblea nacional del Poder popular), Last elections". ipu.org. Inter-Parliamentary Union. 2013. 5 Mayıs 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2020.
- ^ İlgili cubadebate makalesi 4 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca) 4 Haziran 2020 tarihinde erişilmiştir
- ^ "Piero Gleijeses tarafından yazılan Visions of Freedom:Havana, Washington, Pretoria and the Struggle for Southern Africa, 1976-1991 adlı eser". 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020.
 | Küba ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Bir Komünist parti ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
