Susuz, Şavşat
| Susuz | |
|---|---|
 | |
 Artvin | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Şavşat |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| • Toplam | 161 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| Posta kodu | 08700 |
Susuz (Gürcüce: გურნათელი; translit.: “gurnateli”), Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Köyün eski adı Gurnateli'dir. Bu ad Türkçeye Gurnatil (قورناتیل) olarak girmiştir.[1] Gurnateli’de bir manastırın ana kilisesi ile köy kiliselerinin varlığı köyün eski bir yerleşme olduğuna işaret etmektedir. Grigol Hantsteli’nin Yaşamı (10. yüzyıl) adlı yazmada geçen Gunatle’nin de Gurnateli olduğuna dair görüşler vardır.[2] Gurnateli’nin de içinde yer aldığı Tao-Klarceti bölgesi Gürcü yönetimi altındayken 16. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlıların eline geçti.
Uzun süren Osmanlı yönetiminden sonra Gurnateli’yi 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Ruslar ele geçirdi. Rus idaresinin Gurnateli (Гурнатель) olarak kaydettiği köy Batum oblastı içinde Artvin sancağına (okrug) bağlı Şavşat-İmerhevi kazasında (uçastok) yer alıyordu. Satlel-Rabat nahiyesinin bir köyü olan Guraneteli'de 58 kişi yaşıyordu.[3]
I. Dünya Savaşı sırasında Rusya’nın bölgeden çekilmesinin ardında Gurnateli bir süre Gürcistan sınırları içinde kaldı. Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgal etmesinin ardından 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması'yla yeniden Türkiye'ye bırakıldı.[4] 1922 nüfus cetveline göre Gurnateli’de 13 hanede 128 kişi yaşıyordu.[5] Gurnateli’nin adı 1925’te Susuz olarak değiştirildi. Ertesi yılki nüfus tahririne göre köyün nüfusu 13 hanede yaşayan 121 kişiden oluşuyordu.[6]
Gunateli'de Kokoşauri mahallesinden 3–4 km uzaklıkta bulunan manastırın ana kilisesi büyük bir olasılıkla tek nefli bir yapıydı. 1904 yılında bölgeyi gezen Nikolay Marr, o tarihte büyük ölçüde yıkık olan bu kiliseyi görmüştü.[7] Gurnateli’de ayrıca üç köy kilisesi bulunuyordu. Bu kiliselerden ikisinin tek nefli yapılar olduğu tahmin edilmektedir. Bu iki yapıdan geriye sadece yıkıntılar kalmıştır. Velta ile Kokoşauri arasında inşa edilmiş olan üçüncü köy kilisesinden ise geriye hiçbir şey kalmamıştır.[8]
Coğrafya
Artvin kenti 77 km, Şavşat kasabasına 6 km uzaklıktadır.
Kaynakça
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 1927, s. 160.
- ^ Roland Topçişvili- İnga Ğutidze, XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarındaki Rus Belgelerinde Şavşeti ve Klarceti Yer Adları (Gürcüce-Türkçe-İngilizce), 2019, Tiflis, s. 14, ISBN 9789941485244.
- ^ "kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020.
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.
- ^ Gök, Nurşen (2008). "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler" (PDF). Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 41. ankara.edu.tr. s. 89-104. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 2010, s. 188, ISBN 9789944197526.
- ^ Niko Marr, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri (Gürcüce), Batum, 2015, s. 144, ISBN 9789941434112.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 158-160, ISBN 9789941478178.
Dış bağlantılar
 | Türkiye'deki bir köy ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |