Şenköy, Şavşat
| Şenköy | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Şenköy Şenköy'ün Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Şavşat |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 2044 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 53 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08700 |
Şenköy, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Şenköy'ün eski adı Şavmta'dır. Gürcüce bir yer adı olan Şavmta (შავმთა), kara anlamındaki "şavi" (შავი) ile dağ / tepe anlamındaki "mta" (მთა) kelimelerinden oluşur ve "kara dağ / kara tepe" anlamına gelir.[3][4] Bu yer adı Türkçeye Şavta olarak girmiştir.[5]
Şavmta köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Şavşeti'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyde yıkılmış olan kilise de bu dönemden kalmış olmalıdır.[6] Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze, Gürcü şair İoane Şavteli'nin (1150-1215) bu köyden olduğunu ve Şavteli lakabının da bu köyden geldiğini yazmıştır.[7]
Şavmta, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması’yla Osmanlı Devleti tarafından Rusya’ya bırakıldı. Rus idaresinde Artvin sancağının Şavşet-İmervehi kazasında yer alıyordu. 1886 nüfus sayımında "Şovşa" (Шовша) adıyla kaydedilmiş olan yerleşim, Garkloba köyünün altı mahallesinden biriydi. Bu tarihte Garkolba köyünde 73 hanede 548 kişi yaşıyordu. Şavmta veya Şovşa mahallesinde ise 11 hane bulunuyordu. Köyde hane başına düşen ortalama kişi sayısı üzerinden Şavmta'da yaklaşık 80-85 kişinin yaşadığı söylenebilir. Garkloba köyünün ve Şavmta mahallesinin nüfusu Gürcülerden oluşuyordu.[8] Rus idaresi sırasında Şavşeti bölgesini gezmiş olan Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze'nin verdiği bilgiye göre, 1893 tarihinden önce Şavmta köyünden 15 hane Osmanlı ülkesine göç etmiştir.[9]
Rus idaresinin Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarında sona ermesinin ardından bir süre bağımsız Gürcistan sınırları içinde kalan Şavmta, “Şavta” adıyla 1959 yılına kadar Çoraklı köyünün bir mahallesiydi. 7 Şubat 1959 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan bir tamimle Şavta mahallesi Şenköy adıyla ayrı bir köye dönüştürülmüştür. Bu sırada Şavmta veya Şavta adının Şenköy olarak değiştirilmiş olduğu anlaşılmaktadır.[10] 1965 genel nüfus sayımında Şavşat ilçesinin Veliköy nahiyesine bağlı olan Şenköy'ün nüfusu 278 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 96 kişi okuma yazma biliyordu.[11]
Şenköy'de tespit edilmiş olan tek tarihsel yapı Şavmta Kilisesi'dir. Yıkılmış olan kilisenin taşları Çoraklı Köyü Camii ile köydeki okulun yapımında kullanılmıştır.[6]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Köy; Artvin il merkezine 91 km, Şavşat ilçe merkezine 26 km uzaklıktadır.[12]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 50[2] |
| 2020 | 53[2] |
| 2019 | 53[2] |
| 2018 | 61[2] |
| 2017 | 49[2] |
| 2016 | 55[2] |
| 2015 | 57[2] |
| 2014 | 49[2] |
| 2013 | 60[2] |
| 2012 | 62[2] |
| 2011 | 63[2] |
| 2010 | 67[2] |
| 2009 | 75[2] |
| 2008 | 77[2] |
| 2007 | 67[2] |
| 2000 | 102[12] |
| 1990 | 216[12] |
| 1985 | 236[12] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Senkoy, Turkey Page". Fallingrain.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Şavşat Şenköy Köy Nüfusu". Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "შავი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 9 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-9535878-3-5
- ^ "მთა" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 18 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-9535878-3-5
- ^ "Resmi Gazete, 7 Şubat 1959" (PDF). 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023.
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 28. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9123-9-9
- ^ "Çiçinadze, Müslüman Gürcüler ve Gürcistan'daki Köyleri (Gürcüce), 1913, Tiflis, s. 259" (PDF). 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1433". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023.
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcülerin Osmanlı Ülkesine Büyük Göçü (Gürcüce), Tiflis, 1912, s. 140" (PDF). 10 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023.
- ^ "Resmi Gazete, 7 Şubat 1959" (PDF). 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 89.
- ^ a b c d "Şenköy Köyü". YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.