5 Aralık
Görünüm
5 Aralık günü gerçekleşen en önemli olayları Tarihte Bugün sayfalarına ekleyebilir ve anasayfada görüntülenmelerini sağlayabilirsiniz. |
5 Aralık, Miladi takvime göre yılın 339. (artık yıllarda 340.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 26 gün vardır.
Kas – Aralık – Oca | ||||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 31 |
Olaylar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1360 - İlk frank, İngilizlerce esir alınan Fransa Kralı II. Jean'ın fidyesini ödemek üzere Compiègne'de basıldı. Ağırlığı 3.88 gramdı ve bir yüzünde haç diğer yüzünde ise ata binmiş II. Jean tasviri vardı.
- 1492 - Kristof Kolomb, Hispanyola adasını keşfetti.
- 1904 - Japonlar, Port Arthur’da Rus donanmasını yok etti.
- 1920 - TBMM'de "Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Grubu" kuruldu; Mustafa Kemal Grup Başkanlığına seçildi.
- 1927 - Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Vaşington Büyükelçisi, Ahmet Muhtar Mollaoğlu güven mektubunu sundu.
- 1927 - Cumhuriyet döneminin ilk kâğıt paraları tedavüle çıkarıldı. 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1000 liralık olmak üzere 7 ayrı değerde çıkarılan banknotlar eski Türkçe ve Fransızca bastırıldı.
- 1932 - Almanya doğumlu İsviçreli fizikçi, Albert Einstein Amerikan vizesi aldı.
- 1933 - Birleşik Devletler'de 14 yıldır devam eden içki yasağı kalktı.
- 1933 - Eskişehir Şeker Fabrikası açıldı.
- 1934 - Türkiye'de kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkı tanıyan kanun kabul edildi.
- 1941 - Birleşik Krallık; Finlandiya, Macaristan ve Romanya'ya savaş ilan etti.
- 1942 - Erbaa ve Niksar'da meydana gelen depremde 500 kişi öldü.
- 1945 - Bermuda Şeytan Üçgeni'nde bir uçak kayboldu.
- 1950 - Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı, Kore'deki askerlerin %10'unun öldüğünü açıkladı. Radyo Gazetesi'ne göre, 150 asker öldü, 150 kayıp, 200 ile 300 yaralı var.
- 1951 - Uluslararası Göç Örgütü (IOM) kuruldu. İlk kuruluş adı "Geçici Hükümetlerarası Göçmen Komitesi" idi.
- 1953 - Bektaşi Şeyhi Sırrı Baba, Bakanlar Kurulu kararıyla sınır dışı edildi.
- 1957 - Sukarno, tüm Hollandalıları Endonezya'dan sınır dışı etti.
- 1970 - İstanbul Çapa Yüksek Öğretmen Okulu'nda 2 öğrenci vuruldu.
- 1978 - Sovyetler Birliği, Afganistan ile 20 yıllık dostluk anlaşması imzaladı.
- 1981 - Türkiye millî basketbol takımı, Sofya'da Yunanistan'ı 93-80 yenerek Balkan Şampiyonu oldu.
- 1986 - Pınar Kür'ün "Bitmeyen Aşk" adlı romanı "müstehcenlik" gerekçesiyle toplatıldı.
- 1987 - Türkiye İşçi Partisi (TİP) genel Sekreteri Nihat Sargın ve Türkiye Komünist Partisi (TKP) Genel Sekreteri Nabi Yağcı (Haydar Kutlu) tutuklandı.
- 1987 - Cibali Tütün Fabrikası yandı.
- 1989 - TGV Atlantique, 482,4 km/h sürate erişerek demir yolu hız rekorunu kırdı.
- 1995 - MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş, "Cumhuriyetimizin ilk dönemlerinde olduğu gibi ezan Türkçe okunsun" diyen eski Devlet Güvenlik Mahkemesi başsavcısı Nusret Demiral'ın istifasını istedi.
- 2002 - Oslo'da yapılan barış görüşmelerinde Sri Lanka'da 19 yıl süren savaştan sonra Tamil gerillaları ile Hükûmet arasında federal iktidar paylaşımı konusunda gelişme sağlandı.
- 2003 - İntihar bombacıları güney Rusya'da bir trene saldırdılar: en az 46 kişi öldü.
- 2003 - Türk Telekomünikasyon AŞ hızlı internet uygulaması ADSL'yi, kullanıma açtı.
- 2016 - Türkiye'ye ait Göktürk-1 uydusu, Fransız Guyanası'ndan fırlatıldı.
Doğumlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1443 - II. Julius, 1503-1513 yılları arasında görev almış olan Papa (ö. 1513)
- 1479 - Ayşe Hafsa Sultan, ilk Valide Sultan (ö. 1534)
- 1537 - Ashikaga Yoshiaki, Ashikaga şogunluğunun 15. ve son şogunu (ö. 1597)
- 1782 - Martin Van Buren, ABD'nin 8. Başkanı (ö. 1862)
- 1803 - Fyodor İvanoviç, Rus şair ve diplomat (ö. 1873)
- 1830 - Christina Rossetti, İngiliz şair (ö. 1894)
- 1839 - George Armstrong Custer, Amerikalı asker ve süvari komutanı (ö. 1876)
- 1859 - John Jellicoe, Kraliyet Donanması subayı (ö. 1935)
- 1861 - Konstantin Korovin, Rus Empresyonist ressam (ö. 1939)
- 1863 - Paul Painlevé, Fransız siyasetçi ve matematikçi (ö. 1933)
- 1867 - Józef Piłsudski, İkinci Polonya Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı (1918-1922) (ö. 1935)
- 1868 - Arnold Sommerfeld, Alman fizikçi (ö. 1951)
- 1870 - Vítězslav Novák, Çek besteci ve pedagog (ö. 1949)
- 1879 - Clyde Vernon Cessna, Amerikalı uçak üreticisi (ö. 1954)
- 1890 - Fritz Lang, Avusturyalı yönetmen (Metropolis filminin yaratıcısı) (ö. 1976)
- 1894 - Charles Robberts Swart, Güney Afrikalı hukukçu ve siyasetçi (ö. 1982)
- 1896 - Carl Ferdinand Cori, Çek biyokimyager ve farmakolog (ö. 1984)
- 1897 - Gershom Scholem, Almanya doğumlu İsrailli filozof ve tarihçi (ö. 1982)
- 1898 - Grace Moore, Amerikalı opera soprano ve müzikal tiyatro ve sinema oyuncusu (ö. 1947)
- 1901 - Walt Disney, Amerikalı film yapımcısı (ö. 1966)
- 1901 - Werner Heisenberg, Alman fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1976)
- 1902 - Vasfi Rıza Zobu, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (ö. 1992)
- 1903 - Cecil Frank Powell, İngiliz fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1969)
- 1903 - Johannes Heesters, Hollandalı oyuncu, şarkıcı ve komedyen (ö. 2011)
- 1905 - Otto Preminger, Avusturya asıllı Amerikalı film yönetmeni (ö. 1986)
- 1907 - Lin Biao, Çinli asker ve siyaset adamı (ö. 1971)
- 1911 - Władysław Szpilman, Polonyalı piyanist (ö. 2000)
- 1912 - Sonny Boy Williamson II, Amerikalı şarkıcı ve besteci (ö. 1965)
- 1920 - Muhsin Batur, Türk asker ve siyasetçi (ö. 1999)
- 1925 - Anastasio Somoza Debayle, Nikaragua Devlet Başkanı (ö. 1980)
- 1927 - Bhumibol Adulyadej, Tayland Kralı (ö. 2016)
- 1927 - Erich Probst, Avusturyalı futbolcu (ö. 1988)
- 1932 - Sheldon Lee Glashow, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi
- 1935 - Bozkurt Kuruç, Türk tiyatro sanatçısı
- 1938 - Heidi Schmid, Alman eskrimci
- 1939 - Mehmet Akan, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (ö. 2006)
- 1944 - Lucas Sideras, Yunan müzisyen
- 1945 - Moşe Katsav, İsrail'in 8. Cumhurbaşkanı
- 1946 - José Carreras, Katalan tenor
- 1946 - Andy Kim, Lübnan asıllı Arap-Kanadalı pop şarkıcı ve besteci
- 1947 - Bruce Golding, 2007-2011 yılları arası Jamaika Başbakanı olan Jamaikalı politikacı
- 1954 - Gülşen Bubikoğlu, Türk oyuncu
- 1955 - Koray Aydın, Türk siyasetçi
- 1956 - Klaus Allofs, Alman futbolcu
- 1962
- Marion Kracht, Alman oyuncu
- Nivek Ogre, Kanadalı müzisyen, performans sanatçısı ve oyuncu
- Fred Rutten, Hollandalı futbolcu ve teknik direktör
- 1963 - Carrie Hamilton, Amerikalı şarkıcı, oyuncu ve yazar (ö. 2002)
- 1966 - Demet Sağıroğlu, Türk müzisyen
- 1966 - Patricia Kaas, Fransız şarkıcı ve oyuncu
- 1968 - Margaret Cho, Kore asıllı Amerikalı komedyen, yapımcı, dublaj sanatçısı ve oyuncu
- 1970 - Saba Tümer, Türk sunucu
- 1975 - Paula Patton, Amerikalı oyuncu
- 1975 - Ronnie O'Sullivan, İngiliz profesyonel snooker oyuncusu
- 1976 - Amy Acker, Amerikan sinema ve dizi oyuncusu
- 1978 - Neil Druckmann, İsrailli-Amerikalı video oyunu yazarı, yaratıcı yönetmeni ve programcısı
- 1978 - Irina Tebenikhina, Rus voleybolcu
- 1978 - Marcelo Zalayeta, Uruguaylı futbolcu
- 1979 - Gareth McAuley, Kuzey İrlanda vatandaşı futbolcu
- 1979 - Matteo Ferrari, İtalyan futbolcu
- 1979 - Yvonne Englich, Alman kadın güreşçi (ö. 2018)
- 1980 - Ibrahim Maalouf, Lübnan asıllı trompet virtüözü ve besteci
- 1982 - Keri Hilson, Amerikalı R&B sanatçısı ve söz yazarı
- 1985 - Frankie Muniz, Emmy ve Altın Küre ödülleri adaylıkları bulunan Amerikalı oyuncu
- 1989 - Kwon Yuri, Güney Koreli şarkıcı ve aktris
- 1991 - Jacopo Sala, İtalyan futbolcu
- 1992 - Noelia Freire, İspanyol model
- 1993 - Ross Barkley, İngiliz millî futbolcu
- 1993 - Jessica May, Brezilyalı oyuncu
- 1994 - Ondrej Duda, Slovak futbolcu
- 1995 - Anthony Martial, Fransız millî futbolcu
- 1995 - Levy Rozman, Amerikalı Uluslararası Satranç Ustası, yayıncı ve satranç yorumcusu
Ölümler
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1560 - II. François, 10 Temmuz 1558 - 5 Aralık 1560 döneminde Fransa kralı (d. 1544)
- 1791 - Wolfgang Amadeus Mozart, Avusturyalı besteci (d. 1756)
- 1870 - Alexandre Dumas père, Fransız yazar (d. 1802)
- 1891 - II. Pedro, Brezilya İmparatorluğu'nun ikinci ve son hükümdarı (d. 1825)
- 1893 - Matsudaira Katamori, Japon daimyō (d. 1836)
- 1911 - Valentin Serov, Rus ressam (d. 1865)
- 1921 - Said Halim Paşa, Osmanlı devlet adamı (d. 1864)
- 1925 - Wladyslaw Reymont, Polonyalı yazar (d. 1867)
- 1926 - Claude Monet, Fransız ressam (d. 1840)
- 1930 - Musa Kazım Göksu, Türk siyasetçi (d. 1897)
- 1934 - Ali Cenani, Türk siyasetçi (Osmanlı Meclis-i Mebûsanı'nda ve TBMM'de milletvekilliği yapan) (d. 1872)
- 1945 - Suphi Nuri İleri, Türk gazeteci, iktisatçı ve profesör (d. 1887)
- 1955 - Glenn L. Martin, Amerikalı havacılık öncüsü (d. 1886)
- 1965 - Joseph Erlanger, Amerikalı fizyolog (d. 1874)
- 1967 - Fazıl Ahmet Aykaç, Türk şair, öğretmen ve Milletvekili (d. 1884)
- 1971 - Andrey Andreyev, Sovyet siyasetçi ve bakan (d. 1895)
- 1977 - Aleksandr Vasilevski, Rus asker Sovyetler Birliği Mareşali (d. 1895)
- 1983 - Robert Aldrich, Amerikalı sinema yönetmeni (d. 1918)
- 1986 - Nezahat Tanyeri, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d. 1917)
- 1988 - Ağasadık Geraybeyli, Azeri sinemacı (d. 1897)
- 2002 - Ne Win, Burmalı diktatör (d. 1910)
- 2007 - Tankut Öktem, Türk heykeltıraş (d. 1940)
- 2007 - Karlheinz Stockhausen, Alman klasik müzik ve opera bestecisi (d. 1928)
- 2008 - II. Aleksi, Rusya Ortodoks Kilisesi Lideri (d. 1929)
- 2008 - Nina Foch, Hollanda doğumlu Amerikalı aktris, eğitimci ve film yönetmeni (d. 1924)
- 2008 - Beverly Garland, Amerikalı oyuncu (d. 1926)
- 2012 - Dave Brubeck, Amerikalı caz piyanisti ve bestecisi (d. 1920)
- 2012 - Oscar Niemeyer, Brezilyalı mimar (d. 1907)
- 2013 - Çetin Akcan, Türk tiyatro yönetmeni, oyuncu ve söz yazarı (d. 1949)
- 2013 - Fikret Tartan, Türk tiyatro yönetmeni ve oyuncu (d. 1937)
- 2013 - Nelson Mandela, Güney Afrikalı siyasetçi ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1918)
- 2014 - Fabiola, Belçika'nın eski kraliçesi (d. 1928)
- 2014 - Talât Sait Halman, Türk şair, yazar, çevirmen, akademisyen, diplomat ve siyasetçi (Türkiye'nin ilk Kültür Bakanı) (d. 1931)
- 2016 - Adolf Burger, Slovak Yahudisi, tipograf ve anı yazarı (d. 1917)
- 2016 - Petros Fyssoun, Yunan tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1933)
- 2016 - Jayalalithaa, Hint-Tamil kadın politikacı ve oyuncu (d. 1948)
- 2016 - Chonosuke Takagi, Japon judocu (d. 1948)
- 2017 - August Ames, Kanadalı porno yıldızı (d. 1994)
- 2017 - I. Mihai, II. Dünya Savaşı sırasında Romanya Kralı (d. 1921)
- 2018 - Alex Boraine, Güney Afrikalı politikacı (d. 1931)
- 2018 - Thor Hansen, Norveçli profesyonel poker oyuncusu (d. 1947)
- 2019 - Jon Comer, Amerikalı profesyonel ampute kaykay sporcusu (d. 1976)
- 2020 - Peter Alliss, İngiliz eski profesyonel golfçü, televizyon sunucusu, yorumcu, yazar ve golf sahası tasarımcısı (d. 1931)
- 2020 - Sherbaz Khan Mazari, Pakistanlı siyasetçi (d. 1930)
- 2020 - Ildikó Pécsi, Macar aktris ve siyasetçi (d. 1940)
- 2020 - Viktor Ponedelnik, Sovyet eski millî futbolcu (d. 1937)
- 2020 - Theodore Ziolkowski, Alman dili ve edebiyatı ile karşılaştırmalı edebiyat uzmanı (d. 1932)
- 2021 - Osman Arpacıoğlu, Türk futbolcu ve spor yazarı (d. 1947)
- 2021 - Bob Dole, eski Amerikalı siyasetçi ve avukat (d. 1923)
- 2021 - Aurelio Galfetti, İsviçreli mimar (d. 1936)
- 2021 - Stevan Jelovac, Sırp profesyonel basketbol oyuncusu (d. 1989)
- 2021 - Jacques Tits, Belçika doğumlu Fransız matematikçi (d. 1930)
- 2022 - Kirstie Alley, Amerikalı oyuncu ve Emmy Ödülü sahibi (d. 1951)
- 2022 - Georges Caudron, Fransız aktör, sanat yönetmeni ve dublaj sanatçısı (d. 1952)
- 2022 - Mária Kráľovičová, Slovak aktris (d. 1927)
Tatiller ve özel günler
[değiştir | kaynağı değiştir]Wikimedia Commons'ta 5_Aralık ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.