Muhsin Batur
Muhsin Batur | |
---|---|
![]() | |
Lakabı | Uçan General[1] |
Doğum |
5 Aralık 1920 Üsküdar, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm |
25 Eylül 1999 (78 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Bağlılığı |
![]() |
Branşı |
![]() |
Hizmet yılları | 1940-1973 |
Rütbesi | Orgeneral |
Komutası | 1. Taktik Hava Kuvveti Komutanlığı, Genelkurmay Lojistik Başkanlığı, Yüksek Askerî Şura Üyeliği, Türk Hava Kuvvetleri |
Ailesi | |
Eşi |
Leman Meryem Batur [2](e. 1944; ö. 1999) |
Çocukları |
Ayşe Emel Aral (1944)[2] Ahmet Enis Batur (1952)[2] |
Mehmet Muhsin Batur[3] (5 Aralık 1920 – 25 Eylül 1999), Türk asker ve siyasetçi. Eski Türk Hava Kuvvetleri Komutanı.
1980 cumhurbaşkanlığı seçiminde aday oldu ancak seçilmek için yeterli oyu alamadı. Cumhurbaşkanının seçilememesini müteakip Kenan Evren liderliğindeki cunta, 12 Eylül Darbesiyle yönetime el koydu.
Askerlik hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
1940 yılında Harp Okulu'nu, 1942 yılında da pilot olarak Hava Okulu'nu bitirdi. Merzifon'da 4. Tayyare Alayında pilot olarak göreve başladı. 1946 yılında girdiği Hava Harp Akademisi'nden 1949 yılında mezun olduktan sonra, çeşitli hava birlik ve karargahlarında ve Napoli'deki NATO karargahında görev yaptı.
27 Mayıs 1960 günü Adnan Menderes'i tutuklayarak Ankara'ya götürmüştür. 1961 yılında Tuğgeneral rütbesine terfi etti. 1. Taktik Hava Kuvveti Komutanlığı'na atandı. Aynı görevde iken 1963 yılında Tümgeneral rütbesine terfi etti. 5 yıl süre ile 1. Taktik Hava Kuvveti Komutanlığı görevinde bulundu. 1966 yılında Korgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbede Genelkurmay Lojistik Başkanlığı, Yüksek Askerî Şura üyeliği görevlerini yürüttü.
1969 yılında Orgeneral rütbesine terfi etti ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na atandı. 1 Haziran 1970 tarihinde Hava Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı'nı kurdu ve vakfın yönetim kurulu başkanlığına getirildi. 30 Ağustos 1973 tarihinde emekliye ayrıldı.
12 Mart Muhtırası[değiştir | kaynağı değiştir]
12 Mart 1971 Muhtırası'nı imzalayan dört üst düzey komutandan biriydi. Muhtıradan sonra 1. Ordu Komutanı Orgeneral Faik Türün'ün emriyle İstanbul'da Millî İstihbarat Teşkilatı tarafından Ziverbey Köşkü'nde yapılan sorgulamalarda, 9 Mart 1971 darbe teşebbüsü ile Millî Demokratik Devrim yapmak isteyenler arasına "Yavuz Bey" kod adı ile katıldığı iddia edildi.
Siyasi hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Emekli olduktan sonra 8 Haziran 1974'te Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından kontenjan senatörü olarak atandı. Senatörken Cumhuriyet Halk Partisi'ne geçti ve 1980'de bu partiden cumhurbaşkanı adayı gösterildi. Cumhurbaşkanlığı seçiminde en yüksek oyu almasına karşın, gerekli sayıyı tutturamadığından bu göreve seçilemedi. 12 Eylül Darbesi'nden hemen önce senatörlük süresi bittiği için siyasetten çekildi.
Anılarını Anılar ve Görüşler (1986) adıyla yayımlandı. 25 Eylül 1999 tarihinde İstanbul'da öldü. İngilizce ve İtalyanca bilmekteydi. Şirket-i Hayriye'nin kurucusu Hüseyin Hâki Bey'in torunuydu. Batur, 4 Şubat 1944'de Bayan Leman Meryem (1921) ile evlenmiş olup, Ayşe Emel (Aral) (1944) ve Ahmet Enis (1952)'in babasıdır.[2]
Türkiye Cumhurbaşkanı Şeref Madalyası, Üstün Hizmet Madalyası, İtalya Cumhurbaşkanı Grande Ufficiale, ABD Cumhurbaşkanı Legion Of Merit, Afganistan Kralı Düstur-u Evvel, İngiltere Kraliçesi K.C.V.O., Türk Hava Kurumu Altın Brövesi ve Hava Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı Altın Madalyası sahibiydi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ M. Ayhan Kara (16 Temmuz 2020). "Havacıların Genelkurmay Başkanlığı sevdası". odaTV. 16 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d "Türk Parlamento Tarihi II. Cilt" (PDF). 12 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "TBMM Albümü 4. Cilt (1960-1983)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 21 Ocak 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
Askerî görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Reşat Mater |
Türk Hava Kuvvetleri Komutanı 30 Ağustos 1969 - 25 Ağustos 1973 |
Sonra gelen: Emin Alpkaya |
- Kütahya valileri
- Türk Hava Kuvvetleri komutanları
- 1920 doğumlular
- 1999 yılında ölenler
- Darbe girişiminde bulunanlar ve planlayanlar
- İstanbul doğumlu siyasetçiler
- 12 Mart Muhtırası
- TBMM Fahri Korutürk tarafından seçilen Cumhuriyet Senatörleri
- Kara Harp Okulunda öğrenim görenler
- Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilenler
- Dersim İsyanı'nda kişiler
- Kuleli Askerî Lisesinde öğrenim görenler
- Yüksek Askerî Şûra üyeleri