Lazika Savaşı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
düzeltme |
|||
| 7. satır: | 7. satır: | ||
|yer =[[Lazika]] (Batı [[Gürcistan]]) |
|yer =[[Lazika]] (Batı [[Gürcistan]]) |
||
|sonuç = Sasani zaferi<ref>[https://books.google.fr/books?id=B5BHDAAAQBAJ&pg=PA255&lpg=PA255&dq=lazic+war+sassanian+victory&source=bl&ots=4cR2bvuKIZ&sig=pdaK7p3o87CXFK_DtLZWiM4Ih3E&hl=fr&sa=X&ved=0ahUKEwi_1-npyKrXAhXDLhoKHVQIA2QQ6AEIVDAI#v=onepage&q&f=false/ The Persian Empire: A Historical Encyclopedia (2 volumes): A Historical...] "Savaş nihayet sona erdiğinde, Lazika zafer kazandılar, Bizans imparatoru'nu yılda 400 altın pound ödemeye zorladılar."</ref> |
|sonuç = Sasani zaferi<ref>[https://books.google.fr/books?id=B5BHDAAAQBAJ&pg=PA255&lpg=PA255&dq=lazic+war+sassanian+victory&source=bl&ots=4cR2bvuKIZ&sig=pdaK7p3o87CXFK_DtLZWiM4Ih3E&hl=fr&sa=X&ved=0ahUKEwi_1-npyKrXAhXDLhoKHVQIA2QQ6AEIVDAI#v=onepage&q&f=false/ The Persian Empire: A Historical Encyclopedia (2 volumes): A Historical...] "Savaş nihayet sona erdiğinde, Lazika zafer kazandılar, Bizans imparatoru'nu yılda 400 altın pound ödemeye zorladılar."</ref> |
||
* [[Dara Antlaşması|50 Yıllık Barış Antlaşması]] |
* [[Dara Antlaşması|Dara (50 Yıllık Barış) Antlaşması]] |
||
|coğrafi_değişiklikler=[[Status quo ante bellum]] |
|coğrafi_değişiklikler=[[Status quo ante bellum]] |
||
|sebep =Persliler ile Bizanslılar arasında Lazika'nın kontrol mücadelesi |
|sebep =Persliler ile Bizanslılar arasında Lazika'nın kontrol mücadelesi |
||
| 20. satır: | 20. satır: | ||
|}} |
|}} |
||
{{Lazika Savaşı kutusu}} |
{{Lazika Savaşı kutusu}} |
||
{{Pers-Roma savaşları kutusu}} |
{{Pers-Roma savaşları kutusu}} |
||
{{I. Justinianus'un Savaşları kutusu}} |
{{I. Justinianus'un Savaşları kutusu}} |
||
Sayfanın 09.02, 3 Temmuz 2019 tarihindeki hâli
| Lazika Savaşı | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bizans-Sasani savaşları | |||||||||||
 Lazika Haritası | |||||||||||
| |||||||||||
| Taraflar | |||||||||||
|
Bizans İmparatorluğu Lazika (548 sonrası) |
Sasani İmparatorluğu Lazika (541-548) | ||||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||||
|
I. Justinianus, Dagisthaios, Bessas, Martinus, Bouzes, Belisarius, Justinus, Valerian, II. Gubaz (548 sonrası) |
I. Hüsrev, Mihr-Mihroe, Nachoragan, Nabed Farroxan[2] İzadguşasp Fariburz II. Gubaz (541-548) | ||||||||||
Lazika Savaşı, aynı zamanda Colchidian Savaşı ya da Gürcü tarih yazımında, Egrisi'nin Büyük Savaşı (Gürcüce: ეგრისის დიდი ომი, Egrisis Didi Omi) olarak bilinir, Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında Lazika'nın antik Gürcistan bölgesinin kontrolü için yapılan mücadeledir. Lazika Savaşı, 541'den 562'ye kadar yirmi yıl boyunca, değişen başarılarla sürdü ve savaşın sona ermesi karşılığında yıllık bir haraç elde eden Persler için bir zaferle sona erdi. Lazika Savaşı, Prokopius ve Agathias'ın eserlerinde ayrıntılı olarak anlatılmıştır.
Lazika
Karadeniz'in doğu kıyısında bulunan ve Kafkasya ile Hazar Denizi arasındaki önemli dağ geçitlerini kontrol eden Lazika, her iki imparatorluk için de önemli bir stratejik öneme sahipti. Bizanslılar için, Sasanilerin İberya üzerinden Karadeniz kıyılarına kadar ilerlemesine engel teşkil ediyordu. Diğer taraftan Sasaniler denize ulaşmayı ve şimdiye kadar sıkı egemenlikleri altında olan İberya'nın tehdit edilebileceği bir bölgeyi kontrol etmeyi umuyorlardı.[3]
Arka Plan
Sasanilar Lazika'yı (Egrisi) 532 tarihli "Sürekli Barış" Antlaşması ile Roma/Bizans etki alanının bir parçası olarak tanıdılar. O zamanlar yerel monarşi üzerindeki etkisini artırmak için için Bizanslılar, Kral I. Tsate'nin din değiştirmesi konusunda ısrar ettiler: 522/3'de Konstantinopolis'te hem vaftiz oldu hem de İmparator I. Justinus'tan (I. Justinianus'un öncülü) kraliyet yetkileri aldı.[4] Bizans garnizonları, Lazika ve komşu Abasgia'da, çoğunlukla Poti, Sebastopolis ve Pityus sahil kentlerinde konuşlandırılmıştı. Petra'da (modern Batum'un kuzeyindeki Tsikhisdziri) bulunan krallığın güney girişi olan sahil yolu ile beraber, krallığın başkenti Archaeopolis güçlendirmişti. Ancak, 536'da, Bizans'ın varlığı tam bir manda yönetimine dönüştü; zira kral, yeni magister militum per Armeniam İoannis Tzibus'a karşı çok güç kaybetti. Tzibus, Lazik tüccarlarının Bizans çıkarları lehine özgürlüğünü kısıtladığında, halkın hoşnutsuzluğu 541'de tam ölçekli bir ayaklanmaya yol açtı ve zayıflayan Kral II. Gubaz, Bizanslılara karşı Sasaniler'den gizlice yardım istedi.
Savaş
Lazika'ya girip ve Bizans ana kalesi Petra'yı ele geçiren ve ülke üzerinde bir başka manda yönetimi kuran Sasani Şahı I. Hüsrev, bu çağrılara o yıl cevap verdi.[5]
543 yılında Anglon'da Ermenistan'ın Bizans istilası, küçük bir Sasani kuvveti tarafından engellendi. Bununla birlikte, Şah’ın ülke üzerinde doğrudan bir Sasani hakimiyeti kurma teşebbüsü ve Zerdüşt rahiplerinin misyonerlik çabası kısa bir süre sonra Hristiyan Lazika'da hoşnutsuzluğa neden oldu ve Kral Gubaz bu kez Sasanilere karşı 548’de isyan etti. II. Gubaz, İmparator I. Justinianus'tan yardım istedi ve Alanlar ve Sabirler ile bir ittifak kurdu. Justinianus, Gubaz'a yardım etmek için Dagisthaios komutasında 7.000 Bizans ve 1.000 Tzani (Lazların akrabaları) destek kuvvetleri gönderdi ve Petra kalesini kuşattı. Mihr-Mihroe yönetimindeki Pers takviyeleri, dağ geçitlerini koruyan küçük bir Bizans kuvveti yendi ve kuşatılmış Petra'yı rahatlattı. Mihr-Mihroe, kaleye 3.000 kişi bıraktı ve Lazika'yı yağmalamak için 5.000 asker bırakarak Ermenistan'a yürüdü. Bu güç, 549 yılında Fasis Nehri'nde Dagisthaios tarafından yok edildi. Bir sonraki Sasani saldırısı da, Hippis Nehri'nde (modern Tskhenistlerkali) komutan Chorianes'in öldürülmesiyle mutlak bir mağlubiyetle sonuçlanan bir muharebede başarısız oldu. Yeni Bizans komutanı Bessas, Abazg kabilesinin Sasani yanlısı isyanını bastırdı, Petra'yı aldı ve 551'de Archaeopolis'te Mihr-Mihroe'yi yendi. Ancak, Mihr-Mihroe, Scymnia ve Souania yayla bölgelerine giden önemli yolları kontrol eden Cotais'i ve Uthimereos kalelerini ele geçirmeyi başardı. 555 yazında Telephis'te etkileyici bir zafer kazandı ve Bizans-Lazik kuvvetlerini Nesos'a çekilmeye zorladı.
Sonuç
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- ^ The Persian Empire: A Historical Encyclopedia (2 volumes): A Historical... "Savaş nihayet sona erdiğinde, Lazika zafer kazandılar, Bizans imparatoru'nu yılda 400 altın pound ödemeye zorladılar."
- ^ Alemany 2003, s. 5.
- ^ Salia 1980, s. 113
- ^ Salia 1980, s. 114
- ^ Martindale, Jones & Morris 1992, ss. 559, 639; Bury 1958, ss. 101-102.
- Genel
- Alemany, Agustí (2003). "Sixth Century Alania: Between Byzantium, Sasanian Iran and the Turkic World" (PDF). Transoxiana: Journal Libre de Estudios Orientales (Transoxiana Webfestschrift Series): 1-8.
- Salia, Kalistrat (1980). Histoire de la nation géorgienne. Nino Salia.
- Bury, John Bagnell (1958). History of the Later Roman Empire: From the Death of Theodosius I to the Death of Justinian, Volume 2. Mineola, New York: Dover Publications, Inc. ISBN 0-486-20399-9.
- Hughes, Ian (2009). Belisarius: The Last Roman General. South Yorkshire: Pen & Sword Military. ISBN 9781844158331.
- Martindale, John Robert; Jones, Arnold Hugh Martin; Morris, J., (Ed.) (1992). The Prosopography of the Later Roman Empire, Volume III: A.D. 527-641. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-20160-5.