Slovenya tarihi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) anlam ayrımı sayfasına yönlenen bağlantı düzeltme AWB ile |
||
| 13. satır: | 13. satır: | ||
[[II. Dünya Savaşı]] başlayınca Yugoslavya komşularının tersine [[Mihver Devletleri]]ne katılmadı. [[1941]] yılında [[Nazi Almanyası]] tarafından işgal edildi ve kısa bir süre içinde teslim olarak birkaç parçaya bölündü. Son Yugoslavya kralı [[II. Petar]] Londra'ya kaçtı. [[Slovenya]]'nın büyük bölümü ve [[Banat]] doğrudan [[Almanya]]'ya bağlandı. [[İtalya]] daha önce hak iddia ettiği Slovenya'nın güneyi ile [[Dalmaçya]]'nın önemli bir bölümünü aldı. [[Karadağ]]'ı işgal eden İtalyan birlikleri göstermelik bir meclisle bağımsızlık ilan etti. [[Kosova]] [[Arnavutluk]]'a verildi. [[Vojvodina]]'nın büyük bölümü [[Macarlar|Macar]]larca ilhak edildi. Sınırları iyice daralan Sırbistan'da kukla bir rejim başa geçirildi. Sırbistan ve [[Makedonya]]'nın geri kalan kesimi [[Bulgaristan]]'a bırakıldı. [[Bosna-Hersek]]'in bağlandığı [[Hırvatistan]]'da ise [[Ustaşa]] önderi [[Ante Pavelic]]'in yönetiminde [[faşist]] bir rejim kuruldu. |
[[II. Dünya Savaşı]] başlayınca Yugoslavya komşularının tersine [[Mihver Devletleri]]ne katılmadı. [[1941]] yılında [[Nazi Almanyası]] tarafından işgal edildi ve kısa bir süre içinde teslim olarak birkaç parçaya bölündü. Son Yugoslavya kralı [[II. Petar]] Londra'ya kaçtı. [[Slovenya]]'nın büyük bölümü ve [[Banat]] doğrudan [[Almanya]]'ya bağlandı. [[İtalya]] daha önce hak iddia ettiği Slovenya'nın güneyi ile [[Dalmaçya]]'nın önemli bir bölümünü aldı. [[Karadağ]]'ı işgal eden İtalyan birlikleri göstermelik bir meclisle bağımsızlık ilan etti. [[Kosova]] [[Arnavutluk]]'a verildi. [[Vojvodina]]'nın büyük bölümü [[Macarlar|Macar]]larca ilhak edildi. Sınırları iyice daralan Sırbistan'da kukla bir rejim başa geçirildi. Sırbistan ve [[Makedonya]]'nın geri kalan kesimi [[Bulgaristan]]'a bırakıldı. [[Bosna-Hersek]]'in bağlandığı [[Hırvatistan]]'da ise [[Ustaşa]] önderi [[Ante Pavelic]]'in yönetiminde [[faşist]] bir rejim kuruldu. |
||
[[Dosya:Josip_Broz_Tito_1971.png|thumb|200px|Josip Broz Tito]]II. Dünya Savaşı boyunca Yugoslavya topraklarında acımasız bir soykırım yaşandı. Yahudi ve Çingeneler'in büyük bir bölümü ortadan kaldırıldı. Hırvatistan'da çok sayıda Sırplar öldürüldü. Faşizme karşı halk arasında başlayan direniş hareketleri iki grupta toplanıyordu: Birisi işgalden önce Yugoslavya Ordusunda görevli olan Albay Draža Mihailović 'in önderliğinde kurulan ve [[Çetnikler]] olarak bilinen çetelerdi. Diğeri ise [[Josip Broz Tito]] yönetimindeki Yugoslavya Komünist Partisi'nin Temmuz [[1941]]'de başlattığı silahlı ayaklanma hareketiydi. Kendilerine [[Partizan (silahlı kuvvetler)|Partizan]] adı veren bu kuvvetler [[Sovyet]] birliklerinin ortak harekatıyla Ekim [[1944]]'te Belgrad'ı ele geçirdi. |
[[Dosya:Josip_Broz_Tito_1971.png|thumb|200px|Josip Broz Tito]]II. Dünya Savaşı boyunca Yugoslavya topraklarında acımasız bir soykırım yaşandı. Yahudi ve Çingeneler'in büyük bir bölümü ortadan kaldırıldı. Hırvatistan'da çok sayıda Sırplar öldürüldü. Faşizme karşı halk arasında başlayan direniş hareketleri iki grupta toplanıyordu: Birisi işgalden önce Yugoslavya Ordusunda görevli olan Albay Draža Mihailović 'in önderliğinde kurulan ve [[Çetnikler]] olarak bilinen çetelerdi. Diğeri ise [[Josip Broz Tito]] yönetimindeki Yugoslavya Komünist Partisi'nin Temmuz [[1941]]'de başlattığı silahlı ayaklanma hareketiydi. Kendilerine [[Partizan (silahlı kuvvetler)|Partizan]] adı veren bu kuvvetler [[Sovyetler Birliği|Sovyet]] birliklerinin ortak harekatıyla Ekim [[1944]]'te Belgrad'ı ele geçirdi. |
||
Çetnikleri de yenerek Yugoslavya'ya hakim olan Partizanlar [[2 Aralık]] [[1945]]'te Demokratik Yugoslavya Federasyonu'nun kurulduğunu ilan ettiler. [[1946]] yılında ülkenin adı [[Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti|Yugoslavya Federal Halk Cumhuriyeti]], [[1963]]'te de [[Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti|Sosyalist Federal Yugoslavya Cumhuriyeti]] olarak değiştirildi. [[Soğuk Savaş]] yıllarında Tito'nun önderliğindeki Yugoslavya diğer [[Doğu Bloku]] ülkelerine göre [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'den daha bağımsız bir siyaset izledi. [[1990]]'ların başında Doğu Bloku'nda başlayan çözülme Yugoslavya'yı da etkiledi. [[Slovenya]], [[Hırvatistan]], [[Makedonya Cumhuriyeti]] ve [[Bosna-Hersek]]'te bağımsızlık talepleri ortaya çıktı. |
Çetnikleri de yenerek Yugoslavya'ya hakim olan Partizanlar [[2 Aralık]] [[1945]]'te Demokratik Yugoslavya Federasyonu'nun kurulduğunu ilan ettiler. [[1946]] yılında ülkenin adı [[Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti|Yugoslavya Federal Halk Cumhuriyeti]], [[1963]]'te de [[Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti|Sosyalist Federal Yugoslavya Cumhuriyeti]] olarak değiştirildi. [[Soğuk Savaş]] yıllarında Tito'nun önderliğindeki Yugoslavya diğer [[Doğu Bloku]] ülkelerine göre [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'den daha bağımsız bir siyaset izledi. [[1990]]'ların başında Doğu Bloku'nda başlayan çözülme Yugoslavya'yı da etkiledi. [[Slovenya]], [[Hırvatistan]], [[Makedonya Cumhuriyeti]] ve [[Bosna-Hersek]]'te bağımsızlık talepleri ortaya çıktı. |
||
Sayfanın 20.36, 22 Mart 2018 tarihindeki hâli
Slovenya tarihi bugünkü Slovenya Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.
Orta Çağ
Slovenler 550 yılı civarında yaşamakta oldukları Moravya'dan göç ederek günümüzdeki Slovenya topraklarına yerleştiler. 660 yılı civarında Karintiya bölgesinde Karantanya Düklüğü'nü kurdular. 745 yılında bu düklük Almanların egemenliğindeki Karolenj İmparatorluğu'nun bir parçası haline geldi. 843 yılında bu imparatorluk parçalanınca Karantanya Şarlman'ın torunlarından Alman Ludwig'e kaldı. 975 yılından sonra Slovenya toprakları Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'na bağlı Karintiya, Karniola, Stiriye Düklüklerinin bir parçası oldu.
Yeni Çağ
![[icon]](/wiki/Dosya:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small} | Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Yugoslavya dönemi
I. Dünya Savaşı'nın bitmesinden kısa bir süre önce Slovenler Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'ndan ayrılma kararı aldı. Savaşın bitmesinden sonra da Slovenlerin katılımıyla 1 Aralık 1918 tarihinde Yugoslavya Krallığı (Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı) kuruldu. Yugoslavya kurulduğu tarihten başlayarak içinde barındırdığı etnik grupların çatışmalarına sahne oldu. Yugoslavya'dan ayrılmak isteyen bazı Hırvatlar faşist eğilimli Ustaşa örgütünü kurarak terör eylemlerine giriştiler. 9 Ekim 1934'te Karacorceviç Hanedanından gelen Yugoslavya kralı I. Aleksandar bir Ustaşa militanı tarafından Fransa'da suikast sonucu öldürüldü.
II. Dünya Savaşı başlayınca Yugoslavya komşularının tersine Mihver Devletlerine katılmadı. 1941 yılında Nazi Almanyası tarafından işgal edildi ve kısa bir süre içinde teslim olarak birkaç parçaya bölündü. Son Yugoslavya kralı II. Petar Londra'ya kaçtı. Slovenya'nın büyük bölümü ve Banat doğrudan Almanya'ya bağlandı. İtalya daha önce hak iddia ettiği Slovenya'nın güneyi ile Dalmaçya'nın önemli bir bölümünü aldı. Karadağ'ı işgal eden İtalyan birlikleri göstermelik bir meclisle bağımsızlık ilan etti. Kosova Arnavutluk'a verildi. Vojvodina'nın büyük bölümü Macarlarca ilhak edildi. Sınırları iyice daralan Sırbistan'da kukla bir rejim başa geçirildi. Sırbistan ve Makedonya'nın geri kalan kesimi Bulgaristan'a bırakıldı. Bosna-Hersek'in bağlandığı Hırvatistan'da ise Ustaşa önderi Ante Pavelic'in yönetiminde faşist bir rejim kuruldu.
II. Dünya Savaşı boyunca Yugoslavya topraklarında acımasız bir soykırım yaşandı. Yahudi ve Çingeneler'in büyük bir bölümü ortadan kaldırıldı. Hırvatistan'da çok sayıda Sırplar öldürüldü. Faşizme karşı halk arasında başlayan direniş hareketleri iki grupta toplanıyordu: Birisi işgalden önce Yugoslavya Ordusunda görevli olan Albay Draža Mihailović 'in önderliğinde kurulan ve Çetnikler olarak bilinen çetelerdi. Diğeri ise Josip Broz Tito yönetimindeki Yugoslavya Komünist Partisi'nin Temmuz 1941'de başlattığı silahlı ayaklanma hareketiydi. Kendilerine Partizan adı veren bu kuvvetler Sovyet birliklerinin ortak harekatıyla Ekim 1944'te Belgrad'ı ele geçirdi.
Çetnikleri de yenerek Yugoslavya'ya hakim olan Partizanlar 2 Aralık 1945'te Demokratik Yugoslavya Federasyonu'nun kurulduğunu ilan ettiler. 1946 yılında ülkenin adı Yugoslavya Federal Halk Cumhuriyeti, 1963'te de Sosyalist Federal Yugoslavya Cumhuriyeti olarak değiştirildi. Soğuk Savaş yıllarında Tito'nun önderliğindeki Yugoslavya diğer Doğu Bloku ülkelerine göre SSCB'den daha bağımsız bir siyaset izledi. 1990'ların başında Doğu Bloku'nda başlayan çözülme Yugoslavya'yı da etkiledi. Slovenya, Hırvatistan, Makedonya Cumhuriyeti ve Bosna-Hersek'te bağımsızlık talepleri ortaya çıktı.
Yakın tarih
| Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |