Domostroi
Domostroi 16. yüzyılda Rusya Çarlığında Silvester tarafından yazılmış olan ev idaresi ve aile düzeni belirleyen bir kitaptır. Domostroi düzeninde ahlaki Hristiyanlığa Meryem Ana, haç, Kutsal Üçleme ve azizlere inanç, bir de kiliseye katılmak ve günah çıkarmak ve Komünyon adetlerine uymak yeterliydi. Prenslere, rahiplere ve diğer insanlara itaat etmek ise vatandaşlık ile ilgili bir meseleydi.[1] Bu kitapta Korkunç İvan döneminde Rus aristokrat toplumu hakkında detaylı bilgiler bulunabilir.
Hizmetçileri idare etmek ev hanımın vazifesi olduğu için ekşi ve tatlı mayalı ekmek, bun tarzı ekmek, turta, pankek ve jöle gibi birçok farklı yiyeceğin nasıl yapıldığını bilmesi gerekiyordu. Hristiyanların et yemedikleri günlerde içli hamurlar bezelye, lahana, mantar ve şalgam ile dolduruyordu. Hizmetçiler yemek yapımını evin hanımdan öğrenirlermiş. Bira, votka, bal likörü, kvass ve sirke yapımıyla da ilgilenirdi.[1]
Yemekler[değiştir | kaynağı değiştir]
Domostroi'ın ilgilendiği üst düzey ailelerin haneleri kendi kendine yetinebilmeleri için meyve ağaçları, bahçeleri ve ambarları olmalıydı. Bu evlerde mutfaklar, fırınlar, smokehouselar, bira imalathaneler ve ahırlar olurdu. Eylül ayında kış hazırlıkları başlardı: yiyecekler tütsülenir ve tuzlanır dı, turşular ve şurupta meyve konserveleri hazırlanırdı. Rusya'nın soğuk ve buzlu ikliminde kış ayları boyunca doğal buzluklarda aspic ve içecekler soğutmak mümkündü ancak uzun ömürlü dondurulmuş gıdalar için kullanılmıyordu.[1]
Pazar ve bayram günlerinde turta, pankek ve çeşitli çorbalar hazırlanırdı. Hizmetçiler ailenin yemeklerini hazırlardı. Hizmetçilerin yemeği basit di: lapa, çavdar ekmeği, lahana çorbası ve bira. Ancak, yemekleri yapan ve servis eden hizmetçiler bayramlarda artan yiyecekleri aralarında paylaşabiliyorlardı.[1]
At, domuz, ördek, kaz, tavuk ve sığır gibi hayvanlar ve kavun, elma, kiraz, armut, lahana, havuç ve pancar gibi sebze ve meyveler yetiştirmek hizmetçilerin işiydi. Tahıl, maya ve yağ gibi malzemeler ise pazarlardan satın alınırdı. Haneler kabuksuz tahıl, kavyar ve somon stokluyordu.[1]
Zengin Rus ailelerin ev yemeklerinde safran, limon, zencefil, küçük hindistan cevizi ve kabukları, kenevir tohumu ve şerbetçiotu dahil olmak üzere birçok çeşit baharat ve çeşni kullanılıyormuş ancak Rus mutfağında bugün yaygın olarak sadece dereotu, karabiber, sarımsak, haşhaş tohumu, karanfil, tarçın ve yaban turpu kullanılıyor. 1667 yılında Rus Çarı Moskovadaki Polonya büyükelçiliğine tarçın, karanfil, kakule, karabiber, zencefil, karaman kimyonu ve anason dahil 381 pound (173 kg) baharat ve çeşni hediye etmiş.[2]
Ticaret[değiştir | kaynağı değiştir]
Domostroi'da Rusya'nın 16. yüzyılda ekonomisi ile ilgili bilgiler de bulunabilir. Köylülerin şehir pazarlara bütün etler ve kereste taşıdıklarını anlatıyor. Tüccarlar limon, şarap ve brokar ipek dahil lüks mallar satıyormuş. Marangozluk, biracılık ve fırıncılık gibi el sanatlar hizmetçilerin işiydi.[1]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f Pouncy, Carolyn (1994). The "Domostroi" : rules for Russian households in the time of Ivan the Terrible. Cornell University Press.
- ^ Mack, Glenn Randall (2005). Food Culture in Russia and Central Asia. Greenwood. s. 27.