İran Hava Kuvvetleri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İran Hava Kuvvetleri
İran Hava Kuvvetleri arması
Etkin1979 -
Ülke İran
Bağlılıkİran Silahlı Kuvvetleri
TipiHava Kuvvetleri
Büyüklük55.000 Personel
593 Toplam Uçak
123 Avcı uçağı
174 Saldırı uçağı
192 Nakliye uçağı
104 Eğitim uçağı
416 Helikopter
208 Saldırı helikopteri
736 İnsansız hava aracı [1]
KarargâhTahran
Savaşlarıİran-Irak Savaşı
Lübnan İç Savaşı
Suriye İç Savaşı
Komutanlar
KomutanGeneral Hasan Şahsefi

İran Hava Kuvvetleri, İran'ı havadan gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevlidir. İran Silahlı Kuvvetleri komutası altındaki en büyük 2.kuvvettir.

Hava Kuvvetleri ilk olarak 1924'te Rıza Şah Pehlevî tarafından İran Şahlık Hava Kuvvetleri (Farsça: نیروی هوایی شاهنشاهی ایران, Romanize edilmiş: Nirû-ye Hevayi-ye Şahenşahi-ye İran) adıyla kuruldu.

Hava Kuvvetlerinde şah döneminde son derece kapsamlı bir modernizasyon faaliyeti yürütülmüştür.[2] 1979 da gerçekleştirilen devrimde İran hava kuvvetlerinde 79 adet Grumman F-14 Tomcat (F14-A modeli) av önleme uçağı 190 adet McDonnell Douglas F-4 Phantom IIE\D 170 adet Northrop F-5\F Av bombardıman uçağı bulunuyordu.

Şah döneminde 300 adet General Dynamics F-16 Fighting FalconA/B savaş uçağı 7 adet Boeing E-3 Sentry havadan erken uyarı uçağı 10 adet Lockheed C-5 Galaxy Stratejik nakliye uçağı sipariş verilmiş devrimden sonra ABD ve batı ile tüm ilişkilerin kopması ve hemen ardından Irak savaşı neden ile İran hava kuvvetleri zayıflamıştır. Şaha döneminde verilen siparişler gerçekleşememiştir. İran Hava kuvvetleri hakkında güncel bilgiye ulaşmak pek mümkün değildir ancak çeşitli kaynaklardan ve uluslararası havacılık dergilerinden elde edilen bilgilerde halen envanterlerinde bulunan uçaklar:

Hava Araçları[değiştir | kaynağı değiştir]

Güncel Envanter[değiştir | kaynağı değiştir]

İran Hava Kuvvetlerine ait bit F-14A Tomcat
Dezful Havalimanı'nda pistte duran bir MiG-29
Bir İran CH-47 Chinook'u
Bir Iran C-130E uçağı
Uçak Menşei Tür Model Kullanımda Notlar
Saldırı Uçağı
MiG-29 Rusya çok rollü 19[3]
Suhoy Su-24 Rusya saldırı 23[3]
Chengdu J-7 Çin avcı 17[3] MiG-21'in lisans altında üretilmişi
Northrop F-5 ABD avcı F-5E/Saeqeh 24[3] HESA Saike uçağı tersine mühendislikle bundan türetildi
F-4 Phantom II ABD avcı-bombardıman D/E/RF 47[3] 16 uçak keşif için yapılandırıldı[4]
Grumman F-14 ABD avcı/ Önleme F-14A/AM[5] 26[3]
Mirage F1 Fransa avcı F1EQ 9[3] Körfez Savaşında IHK'den ele geçirildi
Deniz Devriye Uçağı
P-3 Orion ABD deniz devriye P-3F 5[3]
Tanker Uçağı
Boeing 707 ABD havadan yakıt ikmali / nakliye 3[3]
Boeing 747 ABD havadan yakıt ikmali / nakliye 3[3]
Kargo Uçağı
Boeing 707 ABD VIP 2[3] bir tanesi elektronik savaş için kullanılıyor
Boeing 747 ABD VIP taşıma 6[3]
C-130 Hercules ABD kargo C-130E/H 27[3]
İlyuşin İl-76 Rusya ağır kargo 5[3]
Fokker F-27 Hollanda kargo 5[3]
Pilatus PC-6 İsviçre çok maksatlı 13[3] STOL yetenekl uçak
Helikopterler
Agusta Bell 206 İtalya çok maksatlı 3[3] biri rotorcraft eğitimi için olarak kullanılıyor
Agusta-Bell 212 İtalya çok maksatlı 2[3]
CH-47 Chinook ABD kargo C 2[3]
Eğitim Uçağı
Northrop F-5 ABD eğitim/saldırı F-5B/F 14[3]
Chengdu F-7 Çin eğitim/saldırı FT-7 2[3]
Mirage F1 Fransa eğitim/saldırı F1BQ 4[3] Körfez Savaşında IHK'den ele geçirildi
Pilatus PC-7 İsviçre eğitim 34[3]

Son yıllarda Northrop F-5 gövdesi üzerinde yapılan değişikliklerle geliştirilmiş HESA Saike savaş uçağı üzerinde çalışılmaktadır. Bu uçağın seri üretimine geçilip geçilmediği kaç adet üretildiği ve hizmete girip girmediği bilinmemektedir.[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "2018 İran Askeri Gücü". Global Fire Power. 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2018. 
  2. ^ a b "İran'ın Askeri Kapesitesi | Stratejik Düşünce Enstitüsü". www.sde.org.tr. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020. 
  3. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w "World Air Forces 2021". Flightglobal Insight. 2021. 9 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021. 
  4. ^ "Wolrd Air Forces 1987 pg. 64". flightglobal.com. 2 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2016. 
  5. ^ Cenciotti, David (1 Mart 2015). "Iran is overhauling the world's last active F-14 fleet". The Aviationist. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2020. 

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]