Selçuk Bey: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
k IBOSLUKI1234 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Vikiçizer tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi.
selçuk bey hazar devleti başkomutanıdır... hayali ve varsayımsal , ne olduğu tarif edilemeyen , belirsiz bir oğuz devletinin değil.... hem oğuzlar genel olarak belirli türk topluluklarına verilen bir addır.. tarihte oğuz devleti adında bir d
27. satır: 27. satır:
'''Selçuk Bey''', [[Büyük Selçuklu Devleti]]'ne adını veren kişidir.
'''Selçuk Bey''', [[Büyük Selçuklu Devleti]]'ne adını veren kişidir.


[[Aral Gölü]]'yle [[Hazar Denizi]] arasındaki topraklara hakim olan [[Oğuz Türkleri]]'nin [[Kınık]] boyundandır. Babası [[Oğuzlar]]ın ordu komutanı (sü-başı)dır.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Kaşgarlı Mahmut|başlık=Dîvanü'l Lügati't-Türk|yer=Ankara|basım=1939-1941|editör=B.Atalay}}</ref> "Temür Yalıg" (Demir yaylı) unvanı ile anılan babası [[Dukak Bey]], devlet işlerinde söz sahibi bir bey idi.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Mirhand|başlık=Tarih-i Ravzatü's-Sefâ|yıl=1339|yayıncı=Mir Muhammed bin Seyyid Burhaneddin}}</ref>
[[Aral Gölü]]'yle [[Hazar Denizi]] arasındaki topraklara hakim olan [[Oğuz Türkleri]]'nin [[Kınık]] boyundandır. Babası [[Hazar]] Türk Devletinin ordu komutanı (sü-başı)dır.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Kaşgarlı Mahmut|başlık=Dîvanü'l Lügati't-Türk|yer=Ankara|basım=1939-1941|editör=B.Atalay}}</ref> "Temür Yalıg" (Demir yaylı) unvanı ile anılan babası [[Dukak Bey]], devlet işlerinde söz sahibi bir bey idi.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Mirhand|başlık=Tarih-i Ravzatü's-Sefâ|yıl=1339|yayıncı=Mir Muhammed bin Seyyid Burhaneddin}}</ref>


10. Yüzyılın birinci yarısı içinde sü-başı olan Selçuk, [[Yabgu]] unvanı ile tanınan [[Oğuz]] hükümdarının yerini almak gibi yüksek siyasi bir amacın peşinde olmakla birlikte henüz genç ve tecrübesizdi.Nitekim o, henüz güçlü hale gelmeden, bir toplantı sırasında protokolda olması gereken yerin üzerinde bir mevkiye oturmak suretiyle, bu niyetini açığa vurdu.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Mirhand|başlık=Tarih-i Ravzatü's-Sefâ|yıl=1339|yayıncı=Mir Muhammed bin Seyyid Burhaneddin|yer=Tahran|sayfalar=236|bölüm=4}}</ref> Bu amacına denk bir gücü bulunmadığı için yabgu ile mücadele etmeyi göze alamayan Selçuk, kendisine bağlı birlikler ve ailelerle birlikte [[Oğuz Devleti]]nin kışlık merkezi [[Yenikent]]ten ayrılarak, İslam gazilerinin toplandığı [[Cend]] kentine gelip yerleşti. [[Cend]], Oğuz Devletine bağlı bir şehir olup, Oğuz yabgusuna vergi veriyordu. Selçuk bey, Cend'de bir toplantı meclisi kurarak İslamiyete geçme kararı aldı<ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Ebu Ferec|ad=Gregory|başlık=Ebu'l Ferec Tarihi|yıl=1945|yayıncı=Türk Tarih Kurumu|yazar=Ömer Rıza Doğrul|basım=1945|yazarbağı=çev}}</ref>. Bölge valisine gönderdiği elçiyle validen kendilerine İslam dinini öğretecek imam ve fakihler istedi.
10. Yüzyılın birinci yarısı içinde sü-başı olan Selçuk, [[Yabgu]] unvanı ile tanınan [[Oğuz]] hükümdarının yerini almak gibi yüksek siyasi bir amacın peşinde olmakla birlikte henüz genç ve tecrübesizdi.Nitekim o, henüz güçlü hale gelmeden, bir toplantı sırasında protokolda olması gereken yerin üzerinde bir mevkiye oturmak suretiyle, bu niyetini açığa vurdu.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Mirhand|başlık=Tarih-i Ravzatü's-Sefâ|yıl=1339|yayıncı=Mir Muhammed bin Seyyid Burhaneddin|yer=Tahran|sayfalar=236|bölüm=4}}</ref> Bu amacına denk bir gücü bulunmadığı için yabgu ile mücadele etmeyi göze alamayan Selçuk, kendisine bağlı birlikler ve ailelerle birlikte [[Oğuz Devleti]]nin kışlık merkezi [[Yenikent]]ten ayrılarak, İslam gazilerinin toplandığı [[Cend]] kentine gelip yerleşti. [[Cend]], Oğuz Devletine bağlı bir şehir olup, Oğuz yabgusuna vergi veriyordu. Selçuk bey, Cend'de bir toplantı meclisi kurarak İslamiyete geçme kararı aldı<ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Ebu Ferec|ad=Gregory|başlık=Ebu'l Ferec Tarihi|yıl=1945|yayıncı=Türk Tarih Kurumu|yazar=Ömer Rıza Doğrul|basım=1945|yazarbağı=çev}}</ref>. Bölge valisine gönderdiği elçiyle validen kendilerine İslam dinini öğretecek imam ve fakihler istedi.

Sayfanın 01.03, 18 Ocak 2017 tarihindeki hâli

Selçuk Bey
Çocuk(lar)ıMikail Yabgu, Arslan Yabgu, Musa Yabgu, Yunus Yabgu
Tam adı
Selçuk bin Dukak
HanedanSelçuklu Hanedanı
BabasıDukak Bey
DiniSünni İslam

Selçuk Bey, Büyük Selçuklu Devleti'ne adını veren kişidir.

Aral Gölü'yle Hazar Denizi arasındaki topraklara hakim olan Oğuz Türkleri'nin Kınık boyundandır. Babası Hazar Türk Devletinin ordu komutanı (sü-başı)dır.[1] "Temür Yalıg" (Demir yaylı) unvanı ile anılan babası Dukak Bey, devlet işlerinde söz sahibi bir bey idi.[2]

10. Yüzyılın birinci yarısı içinde sü-başı olan Selçuk, Yabgu unvanı ile tanınan Oğuz hükümdarının yerini almak gibi yüksek siyasi bir amacın peşinde olmakla birlikte henüz genç ve tecrübesizdi.Nitekim o, henüz güçlü hale gelmeden, bir toplantı sırasında protokolda olması gereken yerin üzerinde bir mevkiye oturmak suretiyle, bu niyetini açığa vurdu.[3] Bu amacına denk bir gücü bulunmadığı için yabgu ile mücadele etmeyi göze alamayan Selçuk, kendisine bağlı birlikler ve ailelerle birlikte Oğuz Devletinin kışlık merkezi Yenikentten ayrılarak, İslam gazilerinin toplandığı Cend kentine gelip yerleşti. Cend, Oğuz Devletine bağlı bir şehir olup, Oğuz yabgusuna vergi veriyordu. Selçuk bey, Cend'de bir toplantı meclisi kurarak İslamiyete geçme kararı aldı[4]. Bölge valisine gönderdiği elçiyle validen kendilerine İslam dinini öğretecek imam ve fakihler istedi.

Bu tarihi olaydan sonra, İslam dünyasında, Müslüman olan oğuzlara, diğer soydaşlarından ayırt etmek için özel bir adlandırma ile Türkmen denmeye başlandı. Bundan sonra gittikçe yerleşip yaygınlaşan Türkmen adı, 13. yüzyıldan itibaren tamamen Oğuz adının yerini aldı.[5]

Bir yıl sonra Oğuz yabgusundan Cend şehrinin vergisini almak üzere tahsildarlar geldi. Bu durum üzerine Selçuk Bey; "Müslümanların, gayrimüslimlere vergi vermeyeceğini" söyleyerek, bağımsızlık yolunda ilk adımını attı ve gayrimüslim Türkler üzerine cihad hareketini başlattı.[6] Bu savaşlar her iki taraf için de zorlu geçti, hatta Selçuk Bey bu savaşlardan birinde oğlu Mikaili kaybetti. Bunun üzerine Mikail'in oğulları olan Tuğrul ve Çağrı Bey'i yanına alarak kendi yetiştirdi.

Maveraünnehir bölgesinde Karahanlılar ve Samanîler arasındaki hakimiyet mücadelesinde Samanîlerin yanında yer aldı. Buhara'ya kadar ilerlemiş olan Karahanlı hükümdarı Buğra Han'ı Selçuk bey'in bizzat başında bulunduğu Türkmen kuvvetleri sayesinde geri püskürtmeyi başardılar[7]. Nûr kasabasını ele geçirerek oğlu Arslan Yabgu'yu buraya göndermiştir.

Kendi oğullarıyla birlikte, Büyük Selçuklu Devleti'nin temellerini atan Selçuk Bey, 1007 veya 1009 yılında Cend'de vefat etti.[8]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Kaşgarlı Mahmut. B.Atalay (Ed.). Dîvanü'l Lügati't-Türk (1939-1941 bas.). Ankara. 
  2. ^ Mirhand (1339). Tarih-i Ravzatü's-Sefâ. Mir Muhammed bin Seyyid Burhaneddin. 
  3. ^ Mirhand (1339). "4". Tarih-i Ravzatü's-Sefâ. Tahran: Mir Muhammed bin Seyyid Burhaneddin. s. 236. 
  4. ^ Ebu Ferec, Gregory (1945). Ebu'l Ferec Tarihi (1945 bas.). Türk Tarih Kurumu.  Birden fazla |yazar= ve |soyadı= kullanıldı (yardım)
  5. ^ Sümer, Faruk (1972). Oğuzlar, Türkmenler : tarihleri, boy teşkilâtı, destanları (İkinci bas.). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi. ISBN 9754981302. 
  6. ^ İbnü'l-Esîr (1979). el-Kâmil fi't-Tarih. Beyrut: C.J. Tornberg. çev. A.Özaydın 
  7. ^ Barthold, Wilhelm (1981). Turkestan Down to the Mongol Invasion Moğol istilasına kadar Türkistan. İstanbul: Kervan. 
  8. ^ "4.". Türkler Ansiklopedisi. s. 532. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Selçuk_Bey&oldid=18056935" sayfasından alınmıştır