Arslanşah (Irak Selçuklu meliki)
| Arslan Şah | |
|---|---|
| Ebu el-Muzaffer | |
 Selçuklu devleti en geniş sınırları ile. 1092. | |
| Büyük Selçuklu İmparatorluğu Sultan'ı | |
| Hüküm süresi | 1160–1176 |
| Önce gelen | Süleyman Şah |
| Sonra gelen | III. Tuğrul |
| Doğum | 1133 |
| Ölüm | 1176 (42-43 yaşlarında) |
| Eş(ler)i | Kerman Hatun Rafi Hatun Sitti Fatıma |
| Çocuk(lar)ı | III. Tuğrul |
| Babası | II. Tuğrul |
| Annesi | Mumine Hatun |
| Dini | Sünni İslam |
Rükneddin Ebu el-Muzaffer Arslan Şah bin Tuğrul (1133–1176), Irak ve İran'da hüküm süren bir Selçuklu sultanıydı. Saltanatı on beş yıl yedi ay sürdü. Hükümdarlığı sırasında Şemseddin İldeniz'in nüfuzu ve hakimiyeti ön plana çıkmıştır. Annesi Mümine Hatun, İldeniz ile evlendi ve amcası Sultan Mesud ona baktı. 1160 yılında İldeniz, Arslan Şah'ın Irak'taki Selçuklu Sultanlığı'na hükümdar olarak atandığını ilan etti.
İldeniz, birden fazla kez Selçuklu saltanat kavgalarında yer aldı. Üvey oğlu Arslan'ın İran ve Irak'ta Selçuklu Sultanlığı'na getirilmesine de büyük katkısı büyük olmuştur. Arslan, İldeniz'i Hemedan'da (Irak Selçuklularının başkenti) himaye etti ve anne tarafından kardeşi ve İldeniz'in oğlu Muhammed Cihan'ı vekil olarak atadı. İldeniz'in etkisi, 1172 (H. 568) yılındaki vefatına kadar güçlü kalmıştır.
Ailesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Abbasi Halifesi Muktefi'nin kızı olan Kerman Hatun ile Eylül 1160'ta evlendi.[1][2] Diğer bir eş ise I. Arslan Şah'ın oğlu Kirman Şah'ın kızı olan Rafi Hatun'du.[3][3][4] Başka bir eşi ise Sitti Fatima idi. Tuğrul adında bir oğlu vardı.[5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Bakikhanov, Abbas-Kuli-aga; Floor, William M.; Javadi, Hasan (2009). The Heavenly Rose-garden: A History of Shirvan & Daghestan. Mage Publishers. s. 62. ISBN 978-1-933823-27-0.
- ^ Ḣamd Allāh AḢMAD IBN ABĪ BAKR IBN NAṠR (1849). Histoire des Seldjoukides et des Ismaéliens ou Assassins de l'Iran, extraite du Tarikhi Guzideh ou Histoire Choisie d'Hamd-Allah Mustaufi. Traduite du persan et accompagnée de notes historiques et géographiques par M. Defrémery. (Extrait ... du Journal Asiatique.). s. 96.
- ^ a b Lambton, A.K.S. (1988). Continuity and Change in Medieval Persia. Bibliotheca Persica. Bibliotheca Persica. ss. 260-61. ISBN 978-0-88706-133-2.
- ^ Bosworth, E. (2013). The History of the Seljuq Turks: The Saljuq-nama of Zahir al-Din Nishpuri. Taylor & Francis. s. 132. ISBN 978-1-136-75258-2.
- ^ Ayan, Ergin (2008). "Irak Selçuklu Sultanlarının Evlilikleri". Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi. s. 160. 6 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2024.
Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ziya Bünyadov. Azerbaycan Atabayları Devleti (1136–1225 yılları) Bakü, "Doğu-Batı", 2007, 312 s.
- Ekber N. Necef. Selçuklu devletleri ve atabaylarının tarihi (Oğuzların ortaya çıkışından 14. yüzyıla kadar). Bakü: Hukuk, 2010
- Azerbaycan Tarihi. Yedi cilt halinde. Cilt II (III-XIII yüzyılların I çeyreği). Bakü. "Bilim". 2007. 608 s. — 24 s.
- Erdoğan Mercil. İldenizliler: Azurbaycan Atabeğleri, Doğumdan Günümüze Büyük İslam Tarihi, İstanbul 1993, c. 8.
- Süleyman Aliyarlı. Azerbaycan tarihi ile ilgili kaynaklar. Bakü, "Çırak", 2007. 400 s.