Türk Silahlı Kuvvetleri genelkurmay başkanları listesi: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
208. satır: | 208. satır: | ||
|[[Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif|50px]]<br />[[Orgeneral]] |
|[[Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif|50px]]<br />[[Orgeneral]] |
||
| Orgeneral [[Yaşar Büyükanıt]] |
| Orgeneral [[Yaşar Büyükanıt]] |
||
| [[Dosya:Yaşar Büyükanıt cropped.jpg|75px]] |
|||
| |
|||
| 28 Ağustos 2006 |
| 28 Ağustos 2006 |
||
| 28 Ağustos 2008 |
| 28 Ağustos 2008 |
||
247. satır: | 247. satır: | ||
* [[Türk Deniz Kuvvetleri Komutanları listesi]] |
* [[Türk Deniz Kuvvetleri Komutanları listesi]] |
||
* [[Türk Sahil Güvenlik Komutanları listesi]] |
* [[Türk Sahil Güvenlik Komutanları listesi]] |
||
* [[1. Ordu (Türkiye) komutanları listesi]] |
|||
* [[2. Ordu (Türkiye) komutanları listesi]] |
|||
* [[3. Ordu (Türkiye) komutanları listesi]] |
|||
* [[Ege Ordusu (Türkiye) komutanları listesi]] |
|||
== Kaynakça == |
== Kaynakça == |
Sayfanın 21.09, 9 Eylül 2014 tarihindeki hâli
Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı, Kurtuluş Savaşı zamanında düzenli ordunun komuta ihtiyacı sonucunda kurulmuş olan ve resmî olarak Türkiye'yi korumakla görevlendirilen askeri kuruluştur.[1] Ek olarak görevleri arasında insani yardım ve kriz yönetimi de bulunmaktadır.[1] İlk Genelkurmay Başkanı Orgeneral İsmet İnönü'dür.[2] Genelkurmay Başkanlığı, Kara, Hava, Deniz, Jandarma ve Sahil Güvenlik olmak üzere beş ana komuta merkezinden oluşmaktadır. Jandarma ile Sahil Güvenlik, barış zamanında İçişleri Bakanlığı'na bağlıdır.[3]
1952 yılında Türkiye'nin NATO'ya katılmasıyla beraber Türk Silahlı Kuvvetleri'nde modernizasyon çalışmaları başlamıştır.[4] 1960 yılında silahlı kuvvetler, Türkiye'nin görmüş olduğu ilk askeri darbeyi gerçekleştirdi ve anayasayı değiştirdi.[5] Bu ihtilali Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç ile kuvvet komutanlarının imzasını taşıyan 12 Mart muhtırası izledi ve hükümet düşürüldü. 1974 Kıbrıs Harekatı'nın ardından oluşan siyasi kargaşa ortamı[6] sonucunda 12 Eylül Darbesi gerçekleşti. Sıkıyönetim ilan edilerek bir takım siyasi kuruluşlar feshedildi ve Genelkurmay Başkanı Kenan Evren, devlet başkanı oldu.[6][7] Askeri yönetimde 650 bin kişi gözaltına alındı, 1011 kişi mahkeme kararı olmadığı halde öldü veya öldürüldü.[8][9]
Türk Silahlı Kuvvetleri, NATO'nun ve Birleşmiş Milletlerin düzenlediği operasyonlara katılmaktadır.[4] 29 Temmuz 2011 tarihinde Genelkurmay Başkanı Işık Koşaner ile bazı kuvvet komutanları istifa etmiştir.[10][11][12] Bu istifaların ardından Orgeneral Necdet Özel Genelkurmay Başkan Vekilliği yapmıştır ve 4 Ağustos 2011 tarihinde resmen Genelkurmay Başkanı olmuştur.[13]
Cumhurbaşkanlık yapan Genelkurmay başkanları İsmet İnönü, Cevdet Sunay ve Kenan Evren'dir. En uzun görev yapan Genelkurmay başkanı Fevzi Çakmak[14], en kısa görev yapan ise Ragıp Gümüşpala'dır. Ragıp Gümüşpala, Millî Birlik Komitesi tarafından emekliye sevkedildi ve sadece 62 gün Genelkurmay başkanlığı yapmış oldu.[15]
Başkanlar listesi
# | Rütbe | Komutan | Fotoğraf | Göreve Başlama | Görevden Ayrılma | Katıldığı muharebeler |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral İsmet İnönü | 3 Mayıs 1920 | 10 Kasım 1921 | Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[16] | |
2 | Dosya:TR-ARMY-OF10.gif Mareşal1 |
Mareşal Fevzi Çakmak | 5 Ağustos 1921 | 12 Ocak 1944 | Arnavutluk isyanının bastırılması, Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[14] | |
3 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Kâzım Orbay | 12 Ocak 1944 | 30 Temmuz 1946 | 31 Mart Ayaklanması'nın bastırılması, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[17] | |
4 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Salih Omurtak | 1 Ağustos 1946 | 8 Haziran 1949 | I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[18] | |
5 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Nafiz Gürman | 10 Haziran 1949 | 6 Haziran 1950 | Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[19] | |
6 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Nuri Yamut | 5 Haziran 1950 | 10 Nisan 1954 | Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[20] | |
7 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Nurettin Baransel | 28 Mayıs 1954 | 25 Ağustos 1955 | Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[21] | |
8 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral İsmail Hakkı Tunaboylu | 25 Ağustos 1955 | 10 Ekim 1957 | I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[22] | |
9 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Feyzi Mengüç | 11 Ekim 1957 | 22 Ağustos 1958 | I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[23] | |
10 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Rüştü Erdelhun | 23 Ağustos 1958 | 27 Mayıs 1960 | I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[24] | |
11 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Ragıp Gümüşpala | 3 Haziran 1960 | 4 Ağustos 1960 | I. Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı ve Şeyh Sait İsyanı'nın bastırılması.[15] | |
12 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Cevdet Sunay | 4 Ağustos 1960 | 16 Mart 1966 | I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı.[25] | |
13 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Cemal Tural | 16 Mart 1966 | 16 Mart 1969 | Katıldığı bir muharebe yok.[26] | |
14 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Memduh Tağmaç | 16 Mart 1969 | 29 Ağustos 1972 | Katıldığı bir muharebe yok.[27] | |
15 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Faruk Gürler | 29 Ağustos 1972 | 6 Mart 1973 | Katıldığı bir muharebe yok.[28] | |
16 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Semih Sancar | 6 Mart 1973 | 7 Mart 1978 | Katıldığı bir muharebe yok.[29] | |
17 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Kenan Evren | Dosya:The Seventh President of Turkey Kenan Evren taken from The Presidency of the Republic of Turkey web site.jpg | 7 Mart 1978 | 1 Temmuz 1983 | Katıldığı bir muharebe yok.[30] |
18 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Nurettin Ersin | 1 Temmuz 1983 | 6 Aralık 1983 | Kıbrıs Harekatı.[31] | |
19 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Necdet Üruğ | 6 Aralık 1983 | 2 Temmuz 1987 | Katıldığı bir muharebe yok.[32] | |
20 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Necip Torumtay | 24 Temmuz 1987 | 3 Aralık 1990 | Katıldığı bir muharebe yok.[33] | |
21 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Doğan Güreş | 6 Aralık 1990 | 30 Ağustos 1994 | Katıldığı bir muharebe yok.[34] | |
22 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı | 30 Ağustos 1994 | 30 Ağustos 1998 | Katıldığı bir muharebe yok.[35] | |
23 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Hüseyin Kıvrıkoğlu | 30 Ağustos 1998 | 28 Ağustos 2002 | Katıldığı bir muharebe yok.[36] | |
24 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Hilmi Özkök | 28 Ağustos 2002 | 28 Ağustos 2006 | Katıldığı bir muharebe yok.[37] | |
25 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Yaşar Büyükanıt | 28 Ağustos 2006 | 28 Ağustos 2008 | Katıldığı bir muharebe yok.[38] | |
26 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral İlker Başbuğ | 28 Ağustos 2008 | 27 Ağustos 2010 | Katıldığı bir muharebe yok.[39] | |
27 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Işık Koşaner | 27 Ağustos 2010 | 29 Temmuz 2011 | Katıldığı bir muharebe yok.[40] | |
28 | Dosya:TR-ARMY-OF9a.gif Orgeneral |
Orgeneral Necdet Özel | 29 Temmuz 2011 | Katıldığı bir muharebe yok.[41] |
- 1 Şeref/Savaş zamanı rütbesi.
Ayrıca bakınız
- Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay II. Başkanları listesi
- Türk Kara Kuvvetleri Komutanları listesi
- Türk Jandarma Genel Komutanları listesi
- Türk Hava Kuvvetleri Komutanları listesi
- Türk Deniz Kuvvetleri Komutanları listesi
- Türk Sahil Güvenlik Komutanları listesi
- 1. Ordu (Türkiye) komutanları listesi
- 2. Ordu (Türkiye) komutanları listesi
- 3. Ordu (Türkiye) komutanları listesi
- Ege Ordusu (Türkiye) komutanları listesi
Kaynakça
- Listede kaynak olarak TSK, "Genelkurmay Başkanları" başlıklı liste kullanılmıştır.
- ^ a b TSK, "Görevi" başlıklı internet yazısı.
- ^ TSK, "Genelkurmay Başkanları" başlıklı liste.
- ^ TSK, "Kuvvet Yapısı" başlıklı internet yazısı.
- ^ a b TSK, "Tarihçe" başlıklı internet metni.
- ^ TBMM resmi sitesi, "27 Mayıs ihtilali ile ülke yönetimine el koyan güç" başlıklı metin (Arşivlenmiş sayfadır).
- ^ a b CNN Türk, "Bir gecede değişimin adı: 12 Eylül Darbesi" başlıklı internet yazısı.
- ^ TSK, Kenan Evren biyografisi.
- ^ CNN Türk, "12 Eylül darbesinin bilançosu" başlıklı internet yazısı.
- ^ Ntvmsnbc, "12 Eylül’ün bilançosu" başlıklı internet haberi.
- ^ TSK, Işık Koşaner biyografisi.
- ^ CNN Türk, "TSK'da deprem: Komutanlar emeklilik istedi" başlıklı internet haberi.
- ^ Milliyet, "Orgeneral Işık Koşaner istifa etti" başlıklı internet haberi.
- ^ TSK, Necdet Özel biyografisi.
- ^ a b TSK, "Fevzi Çakmak" biyografisi.
- ^ a b TSK, "Ragıp Gümüşpala" biyografisi.
- ^ TSK, "İsmet İnönü" biyografisi.
- ^ TSK, "Kazım Orbay" biyografisi.
- ^ TSK, "Salih Omurtak" biyografisi.
- ^ TSK, "Nafız Gürman" biyografisi.
- ^ TSK, "Nuri Yamut" biyografisi.
- ^ TSK, "Nurettin Baransel" biyografisi.
- ^ TSK, "İsmail Hakkı Tunaboylu" biyografisi.
- ^ TSK, "Feyzi Mengüç" biyografisi.
- ^ TSK, "Rüştü Erdelhun" biyografisi.
- ^ TSK, "Cevdet Sunay" biyografisi.
- ^ TSK, "Cemal Tural" biyografisi.
- ^ TSK, "Memduh Tağmaç" biyografisi.
- ^ TSK, "Faruk Gürler" biyografisi.
- ^ TSK, "Semih Sancar" biyografisi.
- ^ TSK, "Kenan Evren" biyografisi.
- ^ TSK, "Nurettin Ersin" biyografisi.
- ^ TSK, "Necdet Üruğ" biyografisi.
- ^ TSK, "Necip Torumtay" biyografisi.
- ^ TSK, "Doğan Güreş" biyografisi.
- ^ TSK, "İsmail Hakkı Karadayı" biyografisi.
- ^ TSK, "Hüseyin Kıvrıkoğlu" biyografisi.
- ^ TSK, "Hilmi Özkök" biyografisi.
- ^ TSK, "Yaşar Büyükanıt" biyografisi.
- ^ TSK, "İlker Başbuğ" biyografisi.
- ^ TSK, "Işık Koşaner" biyografisi.
- ^ TSK, "Necdet Özel" biyografisi.