Rusya Silahlı Kuvvetleri kültürü

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kızıl Meydan'daki 2019 Moskova Zafer Günü geçit töreni sırasında tümü Rus ordusunun sembolleri olan Rusya bayrağı (ortada), Zafer Sancağı (solda) ve Rus Silahlı Kuvvetleri sancağı (sağda).

Rusya Silahlı Kuvvetleri kültürü çok çeşitlidir, ancak silahlı kuvvetlerin dallarının her biri kendi ayrı kültürlerine sahiptir ve askeri kültür, Rusya'daki diğer üniformalı kuruluşlarla paylaşılır. Askeri kültür, askeri yaşamın en önemli bileşenidir. Rus ordusu tarafından düzenlenen başlıca kültürel etkinlikler, Rusya Silahlı Kuvvetleri'nin tarihi geleneklerini ilerletmenin yanı sıra öncelikle askerî morali güçlendirmeyi amaçlar. Rusya Savunma Bakanlığı, düzenli olarak çeşitli düzeylerde kültürel etkinlikler düzenlemektedir. Rusya Federasyonu Savunma Bakanlığı'nın merkezi kültür kurumları, tüm askeri bölgelerde aktif olarak çalışmaktadır.[1]

Resmi gelenek ve görenekler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu gelenekler Kara Kuvvetleri, Hava-Uzay Kuvvetleri, Deniz Kuvvetleri, Stratejik Füze Kuvvetleri ve Hava İndirme Kuvvetleri tarafından devam ettirilmektedir.

Bayramlar ve resmi günler[değiştir | kaynağı değiştir]

Etkinlikler[değiştir | kaynağı değiştir]

24 Haziran'daki 2020 zafer yürüyüşü öncesinde Rus kuvvetleri.

Zafer Günü geçit törenleri, Rusya'ya özgü ve Zafer Günü'nde ortak bir geleneksel askeri etkinlik olarak ülke genelinde düzenlenir. Moskova Zafer Günü Geçit Töreni, Rusya'nın başkentinin ana meydanı olan Kızıl Meydan'da yapılan, Rusya'da yapılan bütün törenler arasındaki ana geçit törenidir. Bu geçit törenlerinin ilki, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sadece dört yıl sonra, 1995 yılında, II. Dünya Savaşı'ndaki Sovyet ve müttefik zaferinin 50. yıldönümünü anmak için düzenlendi.[4]

Talimler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Na karaul (На Караул!), tüfekle selam durma komutudur ve bundan önce gelen hazırlık komutu genellikle gözler sağda/solda veya gözler öndedir.[5][6] Rus ordusunda, bir SKS tüfeği tutarken iki adımda selam durulur: Tüfek sağ elle tutulur, ardından tüfek göğsün ortasına kaldırılır, sol el ile tüfeğin boynu tutulur ve son olarak sağ el tüfeğin namlusuna doğru hareket ettirilir.[7] Bir saldırı tüfeği taşırken, personel sol elini silahın namlusunun üzerine koyar.
  • Smirno (Смирно), hazır ol komutudur, bu sırada herhangi bir birimin askerleri başlarını öne doğru çevirir ve çenelerini yukarıda tutar.[5]

Marş yürüyüşü[değiştir | kaynağı değiştir]

Kremlin Alayı'ndan askerler, Meçhul Asker Anıtı yakınında kaz adımı ile yürüyor

Kaz adımı, Rus ordusu tarafından kullanılan standart asker yürüyüşüdür. 18. yüzyılın ortalarında Prusya Ordusu'nda ortaya çıkan bu yürüyüş, 19. yüzyılda Rusya'ya yayıldı ve 20. yüzyılın başlarında Rus İmparatorluk Ordusu tarafından benimsendi. Soğuk Savaş sırasında Sovyetler Birliği, bağımlı devletlerinin (özellikle Varşova Paktı'ndakiler) ordularını Sovyet tören talimleri ile eğiterek birçok üçüncü dünya ülkesinde kaz adımının benimsenmesine yol açtı. Bunun dikkate değer bir örneği, Sovyetlerin Prusya tarzı bir kaz adımını teşvik ettiği Nationale Volksarmee idi.[8]

Simgeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Silahlı Kuvvetlerin her branşının temsili bir sancağı ve tüm orduya karşılık gelen bir tören sancağı vardır. Bu sistem, ilk olarak 8 Aralık 2000'de tanıtıldı. O ayın ilerleyen günlerinde uygulamaya konulacak olan bu sancak, Sovyet Silahlı Kuvvetlerinin ve onun selefi Kızıl Ordu'nun geleneksel kızıl rengini simgeleyen sade bir kızıl flamaydı. İki çift başlı kartal ve ön yüzünde Rusya armasından oluşan Silahlı Kuvvetler'in mevcut resmi sancağı, Devlet Duması'nın emriyle Haziran 2003'te kabul edildi. Bu sancak, Rus İmparatorluğu'nun son yıllarına kadar uzanan askeri bayrakların unsurlarına sahipken, Sovyet mirasını onurlandırmak için her köşesinde dört altın yıldız barındırmaktadır. Sancağın arka yüzünün üst ve alt taraflarında eski Rusça ile yazılmış, sırasıyla "Anavatan" ("Отечество") ve "Namus Borcu ("Долг Честь") yazıları bulunur.[9]

Sloganlar ve savaş naraları[değiştir | kaynağı değiştir]

Birim sloganlarının listesi:

Kara Kuvvetleri marşının sunumu sırasında İgor Matviyenko, Kara Kuvvetleri Başkomutanı Oleg Salyukov ile birlikte, 1 Ekim 2016.

Branş marşları ve diğer askeri şarkılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Silahlı kuvvetler tarafından kullanılan branşların marşları şunlardır:

"Slavyanka'nın Vedası" ve "Zafer Günü" uluslararası üne sahip birçok Rus askeri marşı arasında yer alır. "Katyuşa", "Kutsal Savaş", "Sinı Platoçek" ve "Moskova Geceleri" gibi birçok ünlü ezgi, bazı askeri besteciler tarafından marşlara dönüştürülmüştür.[20] Bu marşlar, diğer etkinliklerin yanı sıra Moskova Zafer Günü Geçit Töreninde sıklıkla kullanılmaktadır.[21] Bu parçalardan bazıları, Bağımsız Devletler Topluluğu'nun ordularında başka durumlarda kullanılmaktadır.

Kurumsal kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Meçhul Asker Anıtı, Moskova

En önemlisi Moskova'daki Merkez Silahlı Kuvvetler Müzesi olmak üzere Rusya'da birçok ordu müzesi kurulmuştur. Anıtlar, Rusya'nın askeri tarihini korumanın bir yolu olarak yapılmıştır; Rusya'daki en ikonik anıtlardan biri, özellikle ebedi alevi bulunduran Meçhul Asker Anıtı'dır. Rus askeri kuvvetlerine ait diğer anıtlar arasında Sovyet Askerinin Rjev Anıtı ve Mamayev Kurganı yer alır.

Mevcut müzeler[değiştir | kaynağı değiştir]

[22]

Önemli savaş anıtları (Rusya ve Rusya dışında)[değiştir | kaynağı değiştir]

Subaylar Evi[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir Subaylar Evi (Rusça: Дом офицеров), Amerika Birleşik Devletleri'nde ortaya çıkan askeri subay kulüplerinin Rus/Sovyet eşdeğeridir. Bu evler, sivil-asker ilişkilerinin geliştirilmesi için etkin bir şekilde kültür merkezi olarak hizmet vermektedirler. SSCB'nin ilk günlerinde, bu kurumlar Kızıl Ordu Evleri olarak biliniyordu.[23][24] Evlerdeki etkinlikler, Silahlı Kuvvetlerin askeri/sivil personelinin manevi ve kültürel ihtiyaçlarını karşılayan kültürel faaliyetleri içermektedir.[25] Eski Sovyet cumhuriyetlerinin silahlı kuvvetlerinin Subay Evlerinde de benzer etkinlikler mevcuttur. Sovyet döneminde, Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyeleri için bu evlerde parti konferansları düzenleniyordu. Rusya'daki ana Subaylar Evi, Moskova'daki Suvorov Meydanı'nda bulunan Rus Ordusu Merkez Subaylar Evi'dir.[26]

Merkez Deniz Kütüphanesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Savunma Bakanlığı'nın Federal Devlet Hazinesi Kültür ve Sanat Kurumu "Merkez Deniz Kütüphanesi", Silahlı Kuvvetlerin en eski ve en büyük kütüphanesidir ve Rus Donanması'nın tüm kütüphaneleri için bir bilgi, bibliyografik ve metodolojik merkez olarak hizmet vermektedir. Merkez Deniz Kütüphanesi'nin tarihi, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Başkanı Rusya Çarı I. Pavel'in komutasındaki Deniz Kuvvetleri Komutanlığı bünyesinde "Gemi İnşası ve Seyir Konularının Tartışılması Komitesi"nin kurulduğu 25 Kasım 1799'da başlar. Komite, denizcilik tarihi üzerine bir koleksiyon oluşturmaya başladı ve bu koleksiyon, St. Petersburg'daki ilk Denizcilik Kütüphanesi'nin temelini attı. Kütüphanede, 1813'te Rus Bilimler Akademisi tarafından yayınlanan, Amiral Adam Johann von Krusenstern'in dünya turu seyahatinin renkli bir atlası bulunmaktadır. 2018 yılında kütüphane, Savunma Bakanı General Sergey Şoygu'nun kişisel arşivinden belgeler aldı. 2017 yılında Merkez Deniz Kütüphanesi şubesinin kitap koleksiyonları Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na iade edildi. Nisan 2018'de Merkez Deniz Kütüphanesinin Mihaylovski Kalesi'nden Vasilyevski Adası'ndaki yeniden inşa edilen binaya taşınması tamamlandı.[27]

Sanat[değiştir | kaynağı değiştir]

Rus Ordu Tiyatrosu binası.

Tiyatrolar[değiştir | kaynağı değiştir]

Silahlı Kuvvetlerin tiyatro yapım evleri ve kuruluşları şunları içerir:[28]

  • Rus Ordu Merkez Akademik Tiyatrosu
  • Doğu Askeri Bölgesi Dram Tiyatrosu
  • Kuzey Filosu Dram Tiyatrosu
  • Baltık Filosu Dram Tiyatrosu
  • Pasifik Filosu Dram Tiyatrosu
  • Karadeniz Filosu Dram Tiyatrosu

Askeri Sanatçılar Stüdyosu[değiştir | kaynağı değiştir]

Mitrofan Grekov Askeri Sanatçılar Stüdyosu, 1934 yılında Sovyet savaş resminin kurucusu olan Sovyet sanatçısı Mitrofan Grekov'un anısına kurulmuş bir yaratıcı ekiptir. Ekip, 10'dan fazla halk sanatçısı istihdam etmektedir. Stüdyonun ana görevi, Rusya'nın büyük askeri zaferlerini resim yoluyla yeniden yaratmaktır. İlk Sovyet panoraması olan "Stalingrad Muharebesi"nden Franz Roubaud'nun "Borodino Muharebesi" panoramasının yeniden resmedilişine kadar 70'ten fazla panorama ve diorama, stüdyonun katılımını gördü. Stüdyo, Kızıl Bayrak İşçi Nişanı ve Kızıl Yıldız Nişanı sahibidir.[29]

Film Stüdyosu[değiştir | kaynağı değiştir]

Savunma Bakanlığı Film Stüdyosu (RusçaКиностудия Минобороны РФ) Rus Silahlı Kuvvetleri için eğitim filmleri hazırlar ve Savunma Bakanlığı ve Rus hükümeti için askeri eğitim, belgesel ve teknik propaganda dağıtımından sorumludur. Film stüdyosu, başlangıçta Kara Kuvvetleri Muharebe Eğitimi Ana Müdürlüğü'ne bağlı olarak dağınık film stüdyolarını birleştirmek amacıyla 1960 yılında Leningrad'da kuruldu ve 1998'den beri müdürlüğe bağlıdır. 1963'te film stüdyosu, eski bir hava savunma kasabasının (Vıhino) yakınlarına yerleşerek Moskova'ya taşındı. Aynı yıl Silahlı Kuvvetler için film yapımını planlamak üzere Genelkurmay Başkanlığı'nda bir film grubu oluşturuldu. Yedi yıl sonra grup, Sovyet Savunma Halk Komiserliği'nin Askeri Eğitim Filmleri Dairesi'ne dönüştürüldü. 1985 yılında film stüdyosu, II. Dünya Savaşı deneyimini genelleştirmedeki hizmetlerinden dolayı Kızıl Yıldız Nişanı ile ödüllendirildi. 1980'lerin ortalarında zirve döneminde olan stüdyoda Sovyet Ordusu'ndan 19 subay ve 516 çalışan vardı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra, film stüdyosu büyük ölçüde küçüldü ve eski şubesinin topraklarında, Moskova yakınlarındaki Bolşevo'ya taşındı. Finansman düzeyi düştü ve sonuç olarak vizyona giren film sayısı minimum düzeye indi.[30]

Kızıl Ordu Korosu

Şarkı ve dans toplulukları[değiştir | kaynağı değiştir]

Silahlı Kuvvetler, aşağıdaki şarkı ve dans topluluklarına ev sahipliği yapmaktadır:[31]

  • Kızıl Ordu Korosu (Aleksandrov Topluluğu) - Silahlı Kuvvetlerin resmi ve en kıdemli topluluğu
  • Batı Askeri Bölgesi Şarkı ve Dans Topluluğu
  • Merkez Askeri Bölge Şarkı ve Dans Topluluğu
  • Güney Askeri Bölgesi Şarkı ve Dans Topluluğu
  • Doğu Askeri Bölgesi Şarkı ve Dans Topluluğu
  • Rus Hava-Uzay Kuvvetleri Şarkı ve Dans Topluluğu [32][33]
  • Stratejik Füze Kuvvetleri "Kızıl Yıldız" Şarkı ve Dans Topluluğu
  • Hava Kuvvetleri Şarkı ve Dans Topluluğu
  • Kuzey Filosunun Şarkı ve Dans Topluluğu
  • Baltık Filosunun Şarkı ve Dans Topluluğu
  • Pasifik Filosunun Şarkı ve Dans Topluluğu
  • Karadeniz Filosu Şarkı ve Dans Topluluğu
  • "İnanç ve Anavatan İçin" İstihkam Birlikleri Topluluğu [34]

Askeri bandolar[değiştir | kaynağı değiştir]

Moskova Garnizonu'nun bir araya toplanmış bandoları, 2010.

Rus askeri bandoları, Silahlı Kuvvetlerin resmi müzik hizmeti olan Rusya Silahlı Kuvvetleri Askeri Bando Hizmeti'nin yetkisi altındadır. Hizmet, bir genel subay olan Kıdemli Müzik Direktörü tarafından yönetilir. Günümüzde orduda ve üniformalı hizmetler bünyesinde toplam 200 ila 300 arası askeri bando bulunur.[35][36] 2009 itibarıyla, tüm askeri müzisyenlere hizmetleri karşılığında yaklaşık 13.000 rublelik bir maaş ödeniyor.[37]

Spor[değiştir | kaynağı değiştir]

Spor kulüpleri[değiştir | kaynağı değiştir]

[38]

Rekabetçi yarışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

2018 yılında, askeri uygulamalı sporların 37 disiplininde tüm personelin katılımıyla 2.500'den fazla toplu müsabaka, beden eğitiminin çeşitli bölümlerinde 3.000'den fazla eğitmen-metodolojik ve uygulamalı ders ve personel olmayan beden eğitimi organizatörleri ve birim komutanları tarafından 600'den fazla seminer düzenlendi. Yarışmaya 3.000'den fazla subay ve generalin katıldığı Rusya Federasyonu Savunma Bakanlığı "Komutan Startı" Kupası için tüm ordu yarışmaları düzenlendi. Olimpik sporlarda Rusya Federasyonu millî takım adayları arasından askeri sporcular, spor gruplarında görev yapmaktadır.[39]

Uluslararası Ordu Oyunları, Rus ordusu tarafından düzenlenen ve ilki Ağustos 2015'te 30'a yakın ülkenin katılımıyla düzenlenen yıllık bir Rus askeri spor etkinliğidir.[40] Oyunlar, ana yarışmaya ek olarak bir askeri tema park, askere alım merkezi ve hediyelik eşya dükkanları içerir.[41]

Popüler kültürde[değiştir | kaynağı değiştir]

Savaş filmleri[değiştir | kaynağı değiştir]

II. Dünya Savaşı sırasında, Merkez Haber Film Stüdyosu'nda birçok film, Müttefik güçler için propaganda olarak üretildi. Bunlar arasında öne çıkan filmler arasında Berlin'in Düşüşü – 1945, Moskova Geri Saldırıyor, Elbe'de Karşılaşma ve Ukrayna Alevler İçinde sayılabilir.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Об армейской культуре : Министерство обороны Российской Федерации". sc.mil.ru. 20 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2020. 
  2. ^ "Указ Президента Российской Федерации от 26.02.2015 № 103 ∙ Официальное опубликование правовых актов ∙ Официальный интернет-портал правовой информации". publication.pravo.gov.ru. 27 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Новости, Р. И. А. (27 Şubat 2018). "День сил специальных операций в России". РИА Новости (Rusça). 2 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023. 
  4. ^ "День Победы: история военных парадов". ТАСС. 4 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ a b "Drill". 13th Guards Poltavaskaya. 13 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ Общевоинские уставы Вооруженных Сил Российской Федерации с Уставом военной полиции с изменениями на 2020 г. 26 Eylül 2020. ISBN 9785457979284. 
  7. ^ "3. ВЫПОЛНЕНИЕ ВОИНСКОГО ПРИВЕТСТВИЯ". army-vt.mitm.ru. 25 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ A History of Germany 1918-2014: The Divided Nation. 4. Wiley. 2014. s. 213. ISBN 9781118776131. Curiously, the East German Army retained the old Prussian military goose step until December 1989. 
  9. ^ "Флаги России-VEXILLOGRAPHIA". www.vexillographia.ru. 12 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ ""С нами Бог и Андреевский флаг!" — Слава Севастополя". slavasev.ru. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020. 
  11. ^ ""ГДЕ МЫ – ТАМ ПОБЕДА!" Таков девиз отечественных морских пехотинцев". voenkom.ric.mil.ru. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020. 
  12. ^ "Девиз ВДВ "Никто кроме нас"". voenpro.ru. 18 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020. 
  13. ^ "Мэрия Москвы бесплатно разместила билборд "После нас — тишина" с изображением запуска баллистической ракеты". Новая газета - Novayagazeta.ru (Rusça). 17 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020. 
  14. ^ "Полк для бакалавра". Южные горизонты (Rusça). 29 Mart 2019. 2 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020. 
  15. ^ ""Вперед, пехота!": Группа "Любэ" исполнила новый гимн сухопутных войск". РЕН ТВ (Rusça). 1 Ekim 2016. 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020. 
  16. ^ "www.sovmusic.ru/text.php?fname=marshair". sovmusic.ru. 17 Kasım 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2020. 
  17. ^ "ЭКИПАЖ - ОДНА СЕМЬЯ текст песни, слова". teksty-pesenok.ru. 18 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ "Sovmusic.ru - Советская музыка". sovmusic.ru. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020. 
  19. ^ "SovMusic.ru - Нам нужна одна победа". www.sovmusic.ru. 20 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020. 
  20. ^ "Foreign units marched at the military parade in step with the music of "Katusha" and "Podmoscovnye vechera" songs : Ministry of Defence of the Russian Federation". eng.mil.ru. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. 
  21. ^ "Триумф победителей. Катюша" |url= değerini kontrol edin (yardım). Erişim tarihi: 15 Ekim 2023. [ölü/kırık bağlantı]
  22. ^ "Музеи : Министерство обороны Российской Федерации". sc.mil.ru. 16 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020. 
  23. ^ "Минобороны распродаст дома офицеров". www.mk.ru. 19 Kasım 2010. 25 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  24. ^ "Дома офицеров (офицерские клубы)". Культура и Армия. 23 Kasım 2011. 9 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  25. ^ "Советский воин". Воениздать. 26 Mayıs 1970. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2019 – Google Books vasıtasıyla. 
  26. ^ "Сайт КУЛЬТУРНЫЙ ЦЕНТР ВООРУЖЁННЫХ СИЛ РФ ИМ. М.В. ФРУНЗЕ | Переход с …". 12 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  27. ^ "Центральная военно-морская библиотека Министерства обороны Российской Федерации : Министерство обороны Российской Федерации". sc.mil.ru. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2020. 
  28. ^ "Театры : Министерство обороны Российской Федерации". sc.mil.ru. 16 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  29. ^ "Студия военных художников имени М.Б. Грекова : Министерство обороны Российской Федерации". sc.mil.ru. 8 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2020. 
  30. ^ "Киностудия Минобороны РФ : Министерство обороны Российской Федерации". sc.mil.ru. 8 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2020. 
  31. ^ "Ансамбли : Министерство обороны Российской Федерации". sc.mil.ru. 16 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020. 
  32. ^ "Ансамбль песни и пляски ВКС РФ | Москва | ВВС | ПВО". Ансамбль ВКС РФ (Rusça). 10 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2020. 
  33. ^ "АНСАМБЛЬ ПЕСНИ И ПЛЯСКИ ВОЗДУШНО-КОСМИЧЕСКИХ СИЛ". Культура и Армия. 6 Nisan 2016. 16 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  34. ^ "Хору инженерных войск «За Веру и Отечество» исполнилось 25 лет / mil.ru, 23.01.2018". 24 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2022. 
  35. ^ "U.S. Military Band Marches on Moscow". Los Angeles Times. 9 Mayıs 2005. 13 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  36. ^ "Роль военных оркестров в культурном воспитании военнослужащих Вооруженных Сил России — Игорь Шевернев — Военный совет — Эхо Москвы, 16.08.2014". echo.msk.ru. 20 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  37. ^ "Высокое призвание военного оркестра". old.redstar.ru. 1 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  38. ^ "Спортивные клубы армии : Министерство обороны Российской Федерации". sc.mil.ru. 16 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2020. 
  39. ^ "Физкультура и спорт : Министерство обороны Российской Федерации". sc.mil.ru. 1 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2020. 
  40. ^ Tasarova, Darya; Rebecca Wright; Oren Liebermann (13 Ağustos 2017). "Russia's International Army Games showcase military might". CNN. 13 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  41. ^ Mark Galeotti,, 'Foreign Policy', August 24, 2018

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]