İçeriğe atla

Umûr-ı Nâfia Nezâreti

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Osmanlı Nafıa Nazırlığı sayfasından yönlendirildi)

Nafia Nazırlığı ya da Nafia Nezareti Osmanlı Devleti'nde Bayındırlık Bakanlığı'na verilen isimdir.

II. Mahmut dönemine kadar Osmanlı Devleti'ndeki imar işleri eyalet ve sancaklar tarafından yürütülüyordu.[1] Nafia Nazırlığı ilk defa olarak 1848 yılında Sultan Abdülmecid'in devlet yapısında yaptığı yeniliklerin bir parçası olarak imar işlerini merkezden yürütmek amacıyla kuruldu. Kuruluşundan kısa bir süre sonra Ticaret Nazırlığıyla birleşen Nafıa Nazırlığının ilk nazırı Hekim İsmail Paşa'dır. 1848–1870 yılları arasında bu iki nazırlık birkaç kez birleştirilip tekrar ayrılmıştır. Ancak 1870 yılından sonra Nafıa Nazırlığı bağımsız bir nazırlık olarak kalmıştır.[2]

Cumhuriyet döneminde Nafia Vekaleti olarak adlandırıldığı sırada kullanılan logo.

Osmanlı Devleti'nin kayda değer Nafıa nazırlarından birisi de II. Abdülhamit döneminde bu görevi 5 yıl süreyle sürdürmüş olan Hasan Fehmi Paşa'dır.[3] 16 Eylül 1879’da bu göreve atanan Hasan Fehmi Paşa ülkenin karayolları ve demiryollarının durumuyla ilgili olarak ayrıntılı bir çalışma yaparak sonuçlarını bir layiha ile padişaha sunmuştur.[4]

Osmanlı Devleti'nin son Nafıa nazırı Ali Rıza Paşa'dır. Bu nazırlık Cumhuriyetin İlanından sonra önce Nafia Vekaletine, sonra da 1945 yılında Bayındırlık bakanlığına dönüşmüştür. 2011 yılında ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı hâline gelmiştir.

Nafia Nazırları listesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Orman ve Maadin ve Ziraat Nazırı Sinapyan Efendi

[5][6]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Tanzimat Dönemi Nafia Nezareti, Aziz Tekdemir, Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2011; 1(1):121-144
  2. ^ Umur-u Nafıaya Dair Layiha, Ticaret ve Nafıa Nezareti, Vilyam Vilkoks (William Wilcox), İstanbul, 1908
  3. ^ http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/18/1573/17060.pdf 3 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Fehmi Paşa, Ayten CAN TUNALI, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, Cilt: 28 Sayı: 46 Sayfa: 071-087, 2009
  4. ^ http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/835/10565.pdf 14 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. n. ABDÜLHAMİT'E SUNULAN BÎR LÂYİHA "Heyet-i Teftişiye'nin Ge§t ü Güzâr Eylemiş Olduğu Mahallerin Ahvâliyle Heyet-i Mezkûr'un Harekâtı", Musa ÇADIRCI, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı:3, Sayfa:413-485, DOI: 10.1501, 1992
  5. ^ Sicil-i Osmani, Mehmet Süreyya Bey
  6. ^ Son Dönem Osmanlı Erkan ve Ricali (1839 - 1922) Prosopografik Rehber, Sinan Kuneralp, ISIS Press, İstanbul, ISBN 9784281181, 1999