Maiacetus

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Maiacetus
Yaşadığı dönem aralığı: 47,5 myö
Orta eosen[1] 
Yaşam restorasyonu
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Mammalia
Takım: Cetacea
Parvo takım: Archaeoceti
Familya: Protocetidae
Cins: Maiacetus
Gingerich vd. 2009
Tür: M. inuus
İkili adlandırma
Maiacetus inuus
Gingerich vd. 2009

Maiacetus ("balina annesi"), Eosen döneminde (Lütesiyen, ~47.5 myö) Pakistan'da (Beluçistan) yaşamış arkaik balina cinsi. Bilinen en eski protocetid olan Maiacetus, dört belirgin ayağa sahipti ve karada doğuruyordu.[1]

Maiacetus, üst azı dişlerinde protokonlarla yanak dişlerini kesme, ilkel çift toynaklılara çok yakın bir omur formülü, hareketli parmakları tutan bir ön ayak, bir pelvis ve vertebral kolona sabitlenmiş bir arka uzuv ve ayak bileği içinde çift makaralı bir astragalus dahil olmak üzere karasal atalarının birçok özelliğini korur. Maiacetus'un ayakları, Rodhocetus'un ayakları kadar uzun değildir, bu da Maiacetus'un biraz daha az uzmanlaşmış, ayakla çalışan bir yüzücü olabileceğini gösterir.[1]

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Cins ismi maia, anne ve ketos, balina (Yunanca): holotipin cinsiyeti ve hamile durumu için adlandırılmıştır. Tür ismi inuus, doğurganlık tanrısı (Latince): Hem balina fosil kayıtlarında hamile bir dişinin bulunmasını, hem de memeli evriminde yaşam tarihinin önemini kabul etmek için adlandırılmıştır.[1]

Morfoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Dorudon atrox (A,B) ve Maiacetus'un (C,D) iskelet rekonstrüksiyonların karşılaştırması
Restore edilmiş iskeleti, National Museum of Natural History

Maiacetus, 2,6 m uzunluğunda ve tahmini ağırlığı 280–390 kg olan bir iskelete sahip orta boy protocetid arkaik balinadır. Kafatası orta uzunlukta kürsüye, öne yerleştirilmiş burun deliklerine, büyük mandibular kanallara, dar ön kalkana, geniş kraniyal tabana ve erken protocetidlere özgü büyük timpanik büllere sahiptir. Çağdaş Artiocetus clavis ve Rodhocetus balochistanensis'ten, sağlam bir şekilde birlikte kemikleşmiş sol ve sağ dişlere sahip olmaları farklıdır. Ayak bileğinde, astragalus, Rodhocetus'ta olduğu gibi derin proksimal ve distal troklealara sahiptir, ancak girintili bir dorsolateral sınıra sahip olması bakımından farklılık gösterir; küboid kalkaneum için Artiocetus'takinden daha az derin çentiklidir ve Rodhocetus'takinden daha derin çentiklidir. Metakarplar, karpal falankslar ve tüm arka bacak elemanları, Rodhocetus'taki karşılaştırılabilir oranlardan daha kısa göreceli ön göğüs merkezi uzunluğudur.[1]

Holotip[değiştir | kaynağı değiştir]

Holotipi

GSP-UM 3475a, eklemli kafatası, göğüs kafesi ve yetişkin bir dişinin sol ön ayağı. Holotip, yakın dönemli bir fetüsün, GSP-UM 3475b'nin kafatası ve kısmen kemikleşmiş iskeletini içerir. Anne, kalıcı dişlerin tamamen sürmesi, sınırlı diş aşınması, çoğu epifizin füzyonu ve bir fetüsün varlığı ile gösterildiği gibi genç bir yetişkindir.[1]

Tip lokalitesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Kunvit, Kohlu Bölgesi, doğu Belucistan Eyaleti, Pakistan. GPS koordinatları 30.0963° Kuzey ve 69.7908° Doğu'dur (WGS84 verisi).[1]

Yaş[değiştir | kaynağı değiştir]

Tüm örnekler, ara tabakalı deniz marnları ve şeyllerinden oluşan bir dizi olan Habib Rahi Formasyonunun üst yataklarından alınmıştır. Marnlar yaklaşık 10–20 cm kalınlığında ve şeyller yaklaşık 1 metre kalınlığındadır. Marnlar incelir ve şeyller kesitin üst kısmına doğru kalınlaşır. Habib Rahi Formasyonu'nun yaşı, Kunvit'in 35 km güneydoğusundaki Rakhi Nala'da Süleyman Sıradağlarının doğu tarafında kurulmuştur. Burada açıklanan örnekler, Orta Eosen'in erken Lütesiyen evresindeki ana taşkın dizisinin tepesine yakın bir yerde bulunmuştur ve yaklaşık 47.5 milyon yıl öncesine kalibre edilmiştir.[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h Gingerich, Philip D.; ul-Haq, Munir; von Koenigswald, Wighart; Sanders, William J.; Smith, B. Holly; Zalmout, Iyad S. (4 Şubat 2009). Sereno, Paul (Ed.). "New Protocetid Whale from the Middle Eocene of Pakistan: Birth on Land, Precocial Development, and Sexual Dimorphism". PLoS ONE (İngilizce). 4 (2): e4366. doi:10.1371/journal.pone.0004366. ISSN 1932-6203. PMC 2629576 $2. PMID 19194487.