Basilosauridae
Basilosauridae | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||
| |||||||||||||
Cinsler | |||||||||||||
Metne bakınız. |
Basilosauridae, soyu tükenmiş deniz memelilerinin parafiletik bir familyasıdır. Orta ila geç Eosen döneminde yaşadılar ve Antarktika dahil tüm kıtalardan biliniyorlar.[2][3] Muhtemelen ilk tamamen suda yaşayan balinalardı.[4][5]
Özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Basilosauridlerin uzunluğu 4 ila 16 metre (13 ila 52 ft) arasında değişiyordu ve genel vücut şekli ve işlevi açısından modern deniz memelilerine oldukça benziyorlardı.[6] Bazı cinsler, uzun yılan gibi vücut şekline sahip olarak mosasaurlarla yakınsak evrim belirtileri gösterme eğilimindedir, bu da bu vücut planının oldukça başarılı olduğunu düşündürmektedir.[7] Basilosaurid ön ayakları, dirsek ekleminin sınırlandığı bir düzlemde düzleştirilmiş bir humerus, radius ve ulnaya bağlı geniş ve yelpaze şeklinde skapulalara sahiptir, bu da pronasyonu ve supinasyonu etkili bir şekilde imkansız hale getirir. Diğer arkeosetlerden elde edilen ön ayak fosillerinin eksikliği nedeniyle, bu düzenlemenin basilosauridlere özgü olup olmadığı bilinmemektedir, çünkü bazı özellikler Georgiacetus'ta da görülmektedir.[4]
Archaeoceteler olarak, Basilosauridler mevcut balinaların teleskopik kafatasından yoksundu. Çeneleri güçlüydü,[8] diğer arkeosetlerden kolayca ayırt edilebilen bir dişleri vardı: üst üçüncü azı dişlerinden yoksunlar ve üst azı dişlerinde protokonlar, trigon çukurları ve lingual üçüncü kökler yoktu. Yanak dişleri iyi gelişmiş aksesuar dişlere sahiptir.
Modern balinaların aksine, basilosauridler iyi tanımlanmış femur, alt bacak ve ayakları olan küçük arka bacaklara sahipti. Ancak bunlar çok küçüktü ve gerçek sakral omurlardan da yoksun olan vertebral kolonla eklem yapmıyorlardı.[4] Karada vücut ağırlığını taşıyamasalar da, çiftleşme sırasında kıskaç olarak yardımcı olmuş olabilirler.[9] Basilosaurus ve Dorudon'dan gelen kuyruk omurgalılarının analizi, küçük balina kuyruklarına sahip olduklarını gösteriyor.[10]
Taksonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Basilosaurinae, ilk olarak iki cins içeren bir alt familya olarak önerildi: Basilosaurus ve Basiloterus.[1] Uzamış distal torasik vertebra, lomber ve proksimal sakrokoksigeal ile karakterize edildiler. Alt familyanın bilinen tüm üyeleri Cynthiacetus hariç Dorudontinae alt familyasının üyelerinden daha büyüktür.[11] Basilosauridae, Uhen 2013 tarafından geçersiz bir grup olarak edildi.[1]
Sistematik
[değiştir | kaynağı değiştir]- Familya Basilosauridae
- Alt familya Basilosaurinae
- Cins Basilosaurus
- Cins Basiloterus
- Cins Basilotritus
- Cins Eocetus
- Cins Platyosphys
- Alt familya Dorudontinae
- Cins Ancalecetus
- Cins Chrysocetus
- Cins Cynthiacetus
- Cins Dorudon
- Cins Masracetus
- Cins Ocucajea
- Cins Saghacetus
- Cins Stromerius
- Cins Supayacetus
- Cins Zygorhiza
- Alt familya Basilosaurinae
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Basilosauridae, Paleobiology Database. Retrieved July 2013.
- ^ a b Paleobiology Database'de Basilosauridae 8 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Fostowicz-Frelik 2003
- ^ a b c Uhen 2002
- ^ Buono M, Fordyce R.E., Marx F.G., Fernández M.S. & Reguero M. (2019). "Eocene Antarctica: a window into the earliest history of modern whales". Advances in Polar Science 30(3): p. 293-302. doi: 10.13679/j.advps.2019.0005 30 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Uhen M. (2004). "Form, Function, and Anatomy of Dorudon Atrox (Mammalia, Cetacea): An Archaeocete from the Middle to Late Eocene of Egypt" 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Papers on Paleontology 34: p. 1-222
- ^ Oceans of Kansas: a Natural History of the Western Interior Sea. Indiana University Press. 2005. ISBN 9780253345479.
- ^ Snively E, Fahlke J.M. & Welsh R.C. (2015). "Bone-Breaking Bite Force of Basilosaurus isis (Mammalia, Cetacea) from the Late Eocene of Egypt Estimated by Finite Element Analysis". PLOS ONE 10(2): e0118380
- ^ Gingerich P.D., Smith B.H., Simons E.L. (1990). "Hind limbs of eocene basilosaurus: evidence of feet in whales". Science 249(4965): p. 154–157. doi:10.1126/science.249.4965.154
- ^ Philip D. Gingerich, Mohammed Sameh M. Antar und Iyad S. Zalmot: "Aegicetus gehennae, a new late Eocene protocetid (Cetacea, Archaeoceti) from Wadi Al Hitan, Egypt, and the transition to tail-powered swimming in whales". PLoS ONE 14(12): e0225391 doi:10.1371/journal.pone.0225391
- ^ Uhen 2008
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cope, Edward Drinker (1868). "An addition to the vertebrate fauna of the Miocene period, with a synopsis of the extinct Cetacea of the United States". Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia. 19 (4): 138-57. JSTOR 4059641. OCLC 4909181381.
- Fostowicz-Frelik, Łucja (2003). "An enigmatic whale tooth from the Upper Eocene of Seymour Island, Antarctica" (PDF). Polish Polar Research. 24 (1): 13-28. doi:10.1002/jmor.20075. PMID 22965565.
- Gingerich, Philip D (2007). "Stromerius nidensis, new archaeocete (Mammalia, Cetacea) from the Upper Eocene Qasr El-Sagha Formation, Fayum, Egypt" (PDF). Contributions from the Museum of Paleontology. 31 (13): 363-78. OCLC 214233870.
- Uhen, Mark D (2002). "Basilosaurids". Perrin, William R; Wiirsig, Bernd; Thewissen, J G M (Ed.). Encyclopedia of Marine Mammals. Academic Press. ss. 78-81. ISBN 978-0-12-551340-1.