Hıdır Aslan
Hıdır Aslan | |
---|---|
Doğum | 1 Nisan 1958 Taşıtlı, Hozat, Tunceli, Türkiye |
Ölüm | 25 Ekim 1984 (26 yaşında) Burdur, Türkiye |
Ölüm sebebi | İdam |
Hıdır Aslan (1 Nisan 1958, Taşıtlı, Hozat, Tunceli - 25 Ekim 1984, Burdur), Devrimci-Yol militanı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980-1984 arasında idam edilen 17'si sol görüşlü 50 mahkûmdan biridir. Ayrıca Türkiye'de idam edilen son kişidir.
Devrimci-Yol
[değiştir | kaynağı değiştir]Devrimci-Yol örgütü içinde Ankara'da Sarı Durak kod adı ile faaliyet gösterip deşifre olduktan sonra İzmir'e gönderildi. Karabağlar, Gaziemir, Yeşilyurt semtlerini kapsayan bölgenin sorumluluğuna getirildi. Bu bölgelerde örgütün ideoloji ve stratejisini benimsetip taban sağlama faaliyetleri sonunda örgütün gelişip bu bölgelerde örgütlenmesini sağladı. Çeşitli örgütsel eylemleri planlayıp yaptırdı ve eylemlere katıldı. Ankara'dan gelen ve Yusuf kod adıyla tanınan Ali Akgün ile bir müddet aynı bölgede çalıştıktan sonra Gültepe bölgesi Devrimci-Yol örgütü sorumlusu Coşkun Üsterci'nin yakalanmasından ve Karabağlar bölgesinde kullandığı Sedat kod adının çok duyulup kendisinin de deşifre olmasından sonra Devrimci-Yol Gültepe sorumluluğuna getirildi. İsmail Levent Aksan tarafından İnciraltı yurdunda yapılan bir toplantıda Cemal kod adıyla Gültepe Devrimci-Yol birimine tanıtıldı. Gültepe bölgesinde örgütü sevk ve idare etti. Bir isyan hareketi olarak nitelendirilen Gültepe olaylarının hazırlayıcılarından, olaylar başladıktan sonra örgütü ve isyanı sevk ve idare edip kumanda edenlerden biri oldu. Çatışmalara katıldı. Polis memurları İsmail Yürümet ve Mehmet Erol'un Ali Akgün tarafından çatıdan vurulması sırasında onunla birlikte ve 14'lü tabanca olduğu hâlde bulundu. Otomobil gasp etti. Otomobille kaçtıkları sırada Boğaziçi Karakolu önündeki polis memuruna, karakola, askerî cip ve polis araçlarına seri ateş açtı.
Suçları ve idamı
[değiştir | kaynağı değiştir]- 9 Mayıs 1979'da İGD'lilerle silahlı çatışmaya girip bir İGD'liyi yaralama
- 29 Haziran 1979'da İGD'li Baki Dolay'ı dövüp Dolay'ın saat, çakmak ve üzerindeki fotoğrafın alınması eylemine katılma ve eylemi idare etme
- 2 Temmuz 1979'da Mustafa Akbulut ve Bülent Akbulut kardeşlerin dövülüp silah tehdidi ile mobiletlerinin gasp edilmesi eyleminde asli fail olma
- 3 Eylül 1979'da Süleyman Keskin isimli ve İGD'li olduğu sanılan fırın işçisini gece fırında yattığı sırada alnına tabanca dayayarak dışarı çıkarıp örgüt mensupları ile birlikte işkence yapma
- 3 Eylül 1979'da Karabağlar'da çay ocağı işleten Osman Yıldırım'ı ayağından tabanca ile yaralama ve 600 lirasını gasp etme
- 6 Eylül 1979'da Çardak Kıraathanesi'nin taranması için üç kişiye talimat ve silah verme
- 15 Aralık 1979'da Karabağlar korsan mitingini düzenleme
- 22 Aralık 1979 tarihinde Ali Akgün'ün polisin elinden kurtarılması eyleminde örgütü sevk ve idare etme, kahveye ateş açma, çevre halkını eyleme katılmaya zorlama
- Örgüte taban sağlama faaliyetleri arasında örgüt mensuplarına silah eğitimi yaptırma, örgüt silahlarını alıp verme, militan saklayıp sonradan başka bölgelere gönderme[1]
Hıdır Aslan, İzmir Sıkıyönetim Komutanlığı 1 Numaralı Askerî Mahkemesi'nin 29 Temmuz 1981 gün ve 1980/204 esas, 1981/231 karar sayılı hükmü ile ölüm cezasına mahkûm edildi. Askerî Yargıtay 2. Dairesi, 6 Ekim 1982'de kararı onadı. Aslan, 25 Ekim 1984'te idam edildi.
Aslan'ın idamından sonra Türkiye'de hiçbir idam hükmü infaz edilmedi ve 2004 yılında ölüm cezası tamamen kaldırıldı.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Türkiye'de 12 Eylül 1980 Darbesi'ne Giden Süreç (1979- 12 Eylül 1980)
- Türkiye'de sağ-sol çatışması
- 12 Eylül Darbesi
- Türkiye'de ölüm cezası
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Hıdır Aslan Hakkındaki Ölüm Cezasının Yerine Getirilmesine Dair Başbakanlık Tezkeresi ve Adalet Komisyonu Raporu" (PDF). 18 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Aralık 2021.