FIFA Dünya Kupası finalleri listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Brezilya'da düzenlenen 2014 FIFA Dünya Kupası'nın final maçında Alman oyuncu Mario Götze, maçın 113. dakikasında Arjantin kalesine galibiyet golünü atarken. Almanya maçı 1–0 kazanıp şampiyon oldu.
Rusya'da düzenlenen 2018 FIFA Dünya Kupası'nın final maçının öncesinde Fransa ve Hırvatistan futbolcuları sahaya giriyor. Fransa, maçı 4–2 kazanıp şampiyon oldu.

FIFA Dünya Kupası, 1930'da başlayan ve dört yılda bir düzenlenen uluslararası futbol turnuvasıdır. Sadece Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA) üyesi olan erkek millî futbol takımlarının katılabildiği turnuva, II. Dünya Savaşı nedeniyle 1942 ve 1946 yıllarında düzenlenememiştir.[1][2] İlk dünya kupası turnuvası, 1930 yılında Güney Amerika ülkesi Uruguay'da düzenlendi ve turnuvanın şampiyonu, final maçında Arjantin'i 4–2 yenen Uruguay oldu.[3] Son dünya kupası ise 2022 yılında Asya ve Orta Doğu ülkesi Katar'da yapıldı ve turnuvanın şampiyonu, final maçında Fransa'yı penaltılarla 4–2 yenen Arjantin oldu.[4]

FIFA Dünya Kupası final maçları, turnuvanın sonunda dünya şampiyonunu belirlemek için oynanan, tek maç usulüne göre düzenlenen maçlardır. Maçın 90 dakikalık normal süresinin beraberlikle sonuçlanması durumunda, on beşer dakikalık iki devre hâlinde 30 dakikalık uzatma devreleri başlar. Bu uzatmanın sonunda da eşitlik bozulmazsa, takımlar seri penaltı atışlarına geçer ve penaltı atışlarını kazanan takım şampiyon olur.[5] Turnuva tarihi boyunca sadece bir kez, 1950 yılında, final tek maç üzerinden oynanmadı. Bu turnuvada gruplarını lider bitiren dört takım (Uruguay, Brezilya, İsveç ve İspanya), "final grubu" adı verilen bir grupta karşılaştı ve grubu lider bitiren Uruguay şampiyon oldu. Uruguay'ın, son maçlar öncesinde grup lideri olan ev sahibi Brezilya'yı son maçta 2–1 yenerek kupaya uzanması sebebiyle bu maç, FIFA tarafından 1950 FIFA Dünya Kupası'nın final maçı olarak kabul edildi.[6]

Günümüze kadar düzenlenen 22 turnuvaya 80 farklı ülke katıldı.[7] Final maçlarında ise 13 ülke oynarken, bunların 8'i şampiyon olmayı başardı.[not 1] Düzenlenen 22 turnuvada da yer almayı başaran tek takım olan Brezilya, aynı zamanda beş kez şampiyon olarak "kupanın en başarılı takımı" ünvanının da sahibidir.[9] Almanya ve İtalya dörder, Arjantin üç, Uruguay ve Fransa ikişer, İngiltere ve İspanya ise birer kez kupayı kaldırmıştır.[10] En çok üst üste final oynamayı başaran iki ülke, üç kez ile Brezilya ve Almanya'dır. İtalya, Hollanda, Arjantin, Brezilya ve Fransa ise iki kez üst üste final oynamıştır. Ayrıca şimdiye dek final oynama başarısını sadece UEFA (Avrupa) ve CONMEBOL (Güney Amerika) konfederasyonlarına bağlı ülkeler kazanmıştır.

Finaller ve şampiyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Anahtar[değiştir | kaynağı değiştir]

(uz.) Kazanan, uzatma süresi sonucu belli oldu.
(p) Kazanan, penaltılar sonucu belli oldu.

Finaller listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Şampiyon Skor[6] İkinci Stadyum Yer Kaynak
1930 Uruguay  4–2  Arjantin Yüzüncü Yıl Stadyumu Montevideo, Uruguay [11][12]
1934 İtalya    2–1 (uz.)  Çekoslovakya Stadio Nazionale PNF Roma, İtalya [13][14]
1938 İtalya  4–2  Macaristan Stade Olympique de Colombes Paris, Fransa [15][16]
1950 Uruguay  2–1[not 2]  Brezilya Maracanã Stadyumu Rio de Janeiro, Brezilya [18][19]
1954 Batı Almanya  3–2  Macaristan Wankdorf Stadyumu Bern, İsviçre [20][21]
1958 Brezilya  5–2  İsveç Råsunda Stadyumu Solna, İsveç [22][23]
1962 Brezilya  3–1  Çekoslovakya Estadio Nacional Santiago, Şili [24][25]
1966 İngiltere    4–2 (uz.)  Batı Almanya Wembley Stadyumu Londra, İngiltere [26][27]
1970 Brezilya  4–1  İtalya Aztek Stadyumu Meksiko, Meksika [28][29]
1974 Batı Almanya  2–1  Hollanda Olimpiyat Stadyumu Münih, Batı Almanya [30][31]
1978 Arjantin    3–1 (uz.)  Hollanda Estadio Monumental Buenos Aires, Arjantin [32][33]
1982 İtalya  3–1  Batı Almanya Santiago Bernabéu Madrid, İspanya [34][35]
1986 Arjantin  3–2  Batı Almanya Aztek Stadyumu Meksiko, Meksika [36][37]
1990 Batı Almanya  1–0  Arjantin Olimpiyat Stadyumu Roma, İtalya [38][39]
1994 Brezilya    0–0 (3–2 p)  İtalya Rose Bowl Pasadena, Kaliforniya, ABD [40][41]
1998 Fransa  3–0  Brezilya Fransa Stadyumu Saint–Denis, Fransa [42][43]
2002 Brezilya  2–0  Almanya Uluslararası Yokohama Stadyumu Yokohama, Japonya [44][45]
2006 İtalya    1–1 (5–3 p)  Fransa Olimpiyat Stadyumu Berlin, Almanya [46][47]
2010 İspanya    1–0 (uz.)  Hollanda Soccer City Johannesburg, Güney Afrika [48][49]
2014 Almanya    1–0 (uz.)  Arjantin Maracanã Stadyumu Rio de Janeiro, Brezilya [50]
2018 Fransa    4–2  Hırvatistan Lujniki Stadyumu Moskova, Rusya [51]
2022 Arjantin    3–3 (4–2 p)  Fransa Luseyl Stadyumu Doha, Katar
2026 MetLife Stadyumu East Rutherford, New Jersey, ABD

Ülkelere göre sonuçlar[değiştir | kaynağı değiştir]

FIFA Dünya Kupası'nı kazanan ülkeleri gösteren harita.
Millî takım Şampiyonluk İkincilik Katıldığı final Şampiyonluk yılları İkincilik yılları
 Brezilya 5 2 7 1958, 1962, 1970, 1994, 2002 1950, 1998
 Almanya[not 3] 4 4 8 1954, 1974, 1990, 2014 1966, 1982, 1986, 2002
 İtalya 4 2 6 1934, 1938, 1982, 2006 1970, 1994
 Arjantin 3 3 6 1978, 1986, 2022 1930, 1990, 2014
 Fransa 2 2 4 1998, 2018 2006, 2022
 Uruguay 2 0 2 1930, 1950 –
 İngiltere 1 0 1 1966 –
 İspanya 1 0 1 2010 –
 Hollanda 0 3 3 – 1974, 1978, 2010
 Macaristan 0 2 2 – 1938, 1954
 Çekoslovakya 0 2 2 – 1934, 1962
 İsveç 0 1 1 – 1958
 Hırvatistan 0 1 1 – 2018

Konfederasyonlara göre sonuçlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Konfederasyon Katılım Şampiyonluk İkincilik
UEFA (Avrupa) 29 12 17
CONMEBOL (Güney Amerika) 15 10 5

Resim galerisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ FIFA'ya göre Batı Almanya/Almanya, Çekoslovakya/Çek Cumhuriyeti, Yugoslavya/Sırbistan Karadağ/Sırbistan ve SSCB/Rusya aynı takımlardır.[8]
  2. ^ Bu maç esasında bir final maçı değildir, ancak sadece o yılki turnuvada uygulanan "final grubu"nun şampiyonu belirleyen son maçtır.[17]
  3. ^ FIFA, Batı Almanya ile Almanya takımlarını aynı millî takımlar olarak kabul ettiği için Batı Almanya'nın şampiyonlukları da Almanya'ya yazılmıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "FIFA World Cup™". FIFA. 19 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  2. ^ "History of FIFA - The first FIFA World Cup™". FIFA. 9 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  3. ^ Uruguay 1930 7 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBC. 25 Şubat 2007'de erişildi.
  4. ^ "Dünya Kupası'nda şampiyon Arjantin". BBC News Türkçe. 18 Aralık 2022. 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  5. ^ "Laws of the Game" (PDF). FIFA. 16 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  6. ^ a b "FIFA World Cup Finals since 1930" (PDF). Fédération Internationale de Football Association. 8 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  7. ^ "All-time Table". planetworldcup.com. 20 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2012. 
  8. ^ "FIFA World Cup – Statistical Overview" (PDF). Fédération Internationale de Football Association. 9 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  9. ^ "World Cup Spotlight on Brazil". CNN. 1 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  10. ^ "Previous FIFA World Cups". FIFA. 17 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  11. ^ "1930 FIFA World Cup Uruguay". Fédération Internationale de Football Association. 1 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  12. ^ "World Cup history - Uruguay 1930". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  13. ^ "1934 FIFA World Cup Italy". Fédération Internationale de Football Association. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  14. ^ "World Cup history - Italy 1934". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  15. ^ "1938 FIFA World Cup France". Fédération Internationale de Football Association. 1 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  16. ^ "World Cup history - France 1938". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  17. ^ "World Cup 1950 - URUGUAY SHOCK THE HOSTS". planetworldcup.com. 4 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  18. ^ "1950 FIFA World Cup Brazil". Fédération Internationale de Football Association. 5 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  19. ^ "World Cup history - Brazil 1950". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  20. ^ "1954 FIFA World Cup Switzerland". Fédération Internationale de Football Association. 18 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  21. ^ "World Cup history - Switzerland 1954". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  22. ^ "1958 FIFA World Cup Sweden". Fédération Internationale de Football Association. 1 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  23. ^ "World Cup history - Sweden 1958". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  24. ^ "1962 FIFA World Cup Chile". Fédération Internationale de Football Association. 1 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  25. ^ "World Cup history - Chile 1962". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  26. ^ "1966 FIFA World Cup England". Fédération Internationale de Football Association. 4 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  27. ^ "World Cup history - England 1966". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  28. ^ "1970 FIFA World Cup Mexico". Fédération Internationale de Football Association. 4 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  29. ^ "World Cup history - Mexico 1970". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  30. ^ "1974 FIFA World Cup Germany". FIFA. 4 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  31. ^ "World Cup history - West Germany 1974". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  32. ^ "1978 FIFA World Cup Argentina". Fédération Internationale de Football Association. 4 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  33. ^ "World Cup history - Argentina 1978". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  34. ^ "1982 FIFA World Cup Spain". Fédération Internationale de Football Association. 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  35. ^ "World Cup history - Spain 1982". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  36. ^ "1986 FIFA World Cup Mexico". Fédération Internationale de Football Association. 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  37. ^ "World Cup history - Mexico 1986". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  38. ^ "1990 FIFA World Cup Italy". Fédération Internationale de Football Association. 5 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  39. ^ "World Cup history - Italy 1990". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  40. ^ "1994 FIFA World Cup USA". Fédération Internationale de Football Association. 5 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  41. ^ "World Cup history - USA 1994". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  42. ^ "1998 FIFA World Cup France". Fédération Internationale de Football Association. 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  43. ^ "World Cup history - France 1998". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  44. ^ "2002 FIFA World Cup Korea/Japan". Fédération Internationale de Football Association. 6 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  45. ^ "World Cup history - Japan & South Korea 2002". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  46. ^ "2006 FIFA World Cup Germany". Fédération Internationale de Football Association. 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  47. ^ "Zidane off as Italy win World Cup". BBC Sport. 4 Mayıs 2006. 8 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  48. ^ "2010 FIFA World Cup South Africa". Fédération Internationale de Football Association. 5 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  49. ^ "Netherlands 0-1 Spain (aet)". BBC Sport. 11 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  50. ^ "Germany 0-1 Argentina (aet)". BBC Sport. 13 Temmuz 2014. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  51. ^ "2018 Dünya Kupası Fransa'nın!". ZTK. 17 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2022. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=FIFA_Dünya_Kupası_finalleri_listesi&oldid=32465642" sayfasından alınmıştır