Ereğli

Vikipedi, özgür ansiklopedi
23.14, 26 Ekim 2016 tarihinde Teacher0691 (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17749538 numaralı sürüm (→‎top: Vikipedi:Anlam ayrımı gereği kaldırıldı AWB ile)
Ereğli
Türkiye'de Bulunduğu Yer
Türkiye'de Bulunduğu Yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlKonya
Coğrafi bölgeİç Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamÖmer Lütfi Yaran
 • Belediye başkanıÖzkan Özgüven (AK Parti)
Rakım1050 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam145,389
 • Kır
-
 • Şehir
-
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu42310
İl alan kodu0332
İl plaka kodu42

Ereğli,, Konya ilin güneydoğusunda yer alan Aksaray, Niğde, Karaman ve Mersin'e sınırı olan ve Konya'ya 147 km uzaklıkta bulunan ilçe.

Ereğli adını; Bizans İmparatoru Herakliyüs'tan alır, bu ad ise Yunan mitolojisinde yarı tanrılaşmış bir kahraman olan Herakles'ten gelmektedir. “Herakliyüs” kelimesi zaman içinde Türkçenin ses yapısına uygun olarak;

Herakle > İrakle > Eregle > Eregli > Eregliyye > Ereğli şeklini almıştır.

Evliya Çelebi Seyahatnamesinde ise I. Alaeddin Keykubad'ın Ereğli'den bir sefer dönüşü geçerken Peygamber Pınar'ı denilen (şu anda Akhüyük köyünde bulunan) çamurun, yaralı askerlerinin yaralarına şifa olduğundan dolayı buraya Erkili (Ereğli) dediği için adını buradan aldığı yazılır.

Tarih boyunca Hitit, Asur, Kimmer, Frig, Lidya, Pers, İskender İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu ve Bizans idaresinde kalan Ereğli, 9 asırda Bizans ile Abbasiler arasındaki mücadeleye sahne oldu. Anadolu Selçukluları zamanında Türklerin idaresine giren ve 1211-1216 arası Kilikya Ermeni Krallığı işgalinde kalan Ereğli, Anadolu Beylikleri zamanında Nure Sufi Bey'in kurduğu Karamanoğlu Beyliğinin 1250-1256 arası ilk başkenti olmuştur.[3] Fatih Sultan Mehmet devrinde Osmanlı topraklarına katıldı. 1553'de Kanuni Sultan Süleyman İran seferi dönüşünde çadır kurup konaklamış ve oğlu Şehzade Mustafa'yı Ereğlide boğdurtmuştur. 20 asırda Bağdat Demiryolunun geçmesi ile Ereğli'nin önemi daha da arttı. Osmanlı Devletinin son döneminde Konya Vilayetine bağlı bir kaza merkezi olan Ereğli, cumhuriyet döneminde de il olma durumunu devam ettirdi.

Deniz seviyesinden 1054 m yüksekte bulunan Ereğli'nin nüfusu 148.161'dir (95.734'ü merkezde). 2260 km² yüzölçümüne sahip ilçenin 6 belde belediyesi 44 köyü ve 36 mahallesi bulunmaktadır. İlçe halkının yarıdan fazlası geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır. İlçenin en önemli akarsuyu İvriz Çayı üzerinde kurulu İvriz Barajı, Ereğli'de hem tarım alanlarını sulamakta hem de içme suyu ihtiyacını karşılamaktadır. İlçede baklagiller, sanayi bitkileri, meyve, sebze ve yem bitkileri yetiştirilmektedir. Ereğli’de yetiştirilen kirazların bir bölümü ihraç edilmektedir.

Ereğli'de Necmettin Erbakan Üniversitesine bağlı Ereğli Kemal Akman Meslek Yüksekokulu, 1987 yılından beri eğitim faaliyetini sürdürmektedir.

Ayrıca,yine Necmettin Erbakan Üniversitesi bünyesinde 2010 yılında Ereğli Eğitim Fakültesi kurulmuştur.

Ulu cami, Ağalar Mescidi,kalaklar, Rüstem Paşa Kervansarayı, Roma Hamamı kalıntıları, çeşitli dömemlerde yapılmış türbeler ve köprüler ilçenin önemli tarihi esrleri arasındadır.

Ereğli yakınlarında bulunan İvriz Kaya Anıtı Hititlerden günümüze gelen önemli bir kültür mirasıdır. Ereğli sanayisi ve tarımıyla birlikte hızlı yükseliş içindedir. Ayrıca yüz ölçümü ve nüfus acısından bazı illerden daha büyüktür. Düzenli yapılanma ve yüksek nüfusuyla bir ilçeden çok il görünümüne sahip olan ilçe Konya ve İç Anadolu Bölgesi'nde metropoliten ilçeler hariç tutulursa en gelişmiş ve en büyük ilçedir. Ereğli beyaz kiraz üretimiyle dünya çapında söz sahibidir.

Ereğli,Güney Kore'nin Kwangjin kenti ile kardeş şehir anlaşması imzalamıştır.

İvriz Hitit Kaya Anıtı
İvriz Hitit Kaya Anıtı

Tarihçe

Önemli bir ilçe olan Ereğli, gerek milattan önce gerekse milattan sonra pek çok farklı uygarlığın birleşme noktası olmuştur. Ereğli, Anadolu Selçuklu hükümdarları tarafından Türk egemenliğine sokulmuş, daha sonra devletin dağılmasıyla Karamanoğulları Beyliğine başkentlik yapmıştır. Daha sonra Fatih Sultan Mehmed tarafından feth olunarak Osmanlı Devleti topraklarına geçmiştir. Cumhuriyetin ilanıyla Konya'ya bağlı bir ilçe olarak varlığını sürdürmeye devam etmiştir.

Nüfus

Yıl Toplam Şehir Kır
1927[4] 33.597 7.476 26.121
1935[5] 36.533 9.544 26.989
1940[6] 40.728 12.561 28.167
1945[7] 45.640 15.729 29.911
1950[8] 53.645 18.545 35.100
1955[9] 66.280 24.123 42.157
1960[10] 78.859 31.935 46.924
1965[11] 89.788 38.362 51.426
1970[12] 103.058 46.727 56.331
1975[13] 107.370 50.354 57.016
1980[14] 118.919 56.931 61.988
1985[15] 130.719 68.749 61.970
1990[16][a] 116.847 74.283 42.564
2000[17] 126.117 82.633 43.484
2007[18] 134.438 94.542 39.896
2008[19] 135.161 93.161 42.000
2009[20] 135.008 95.056 39.952
2010[21] 135.071 95.658 39.413
2011[22] 136.346 97.610 38.736
2012[23] 137.038 98.663 38.375
2013[24] 137.837 137.837 veri yok
2014[25] 139.131 139.131 veri yok
2015[26] 139.173 139.173 veri yok
2016[26] 142.818 142.818 veri yok
2017[26] 143.625 143.625 veri yok
2018[26] 145.389 145.389 veri yok
2019[26] 146.998 146.998 veri yok
2020[26] 149.346 149.346 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Ereğli'de eğitim

2013 yılı verilerine göre 2'si özel 4 müstakil anaokulu, 3'ü özel 69 ilkokul, 2'si özel 44 orta okul, 3 Zihinsel Engelliler okulu, 2 özel eğitim merkezi ile birlikte toplam 122 ilk ve orta kademe okul bulunmaktadır.

İlde 2'si Genel Lise, 1'i Fen Lisesi, 5'i Anadolu Lisesi, 1'i Anadolu Öğretmen Lisesi, 1'i Endüstri Meslek Lisesi, 1'i Kız Meslek Lisesi, 1'i Anadolu Ticaret Meslek Lisesi, 1'i Anadolu İmam Hatip Meslek Lisesi, 1'i Anadolu Sağlık Meslek Lisesi, 1'i Adalet Meslek Lisesi, 1'i Özel Sağlık Meslek Lisesi, 1'i Çok Programlı Lise, toplam 17 lise bulunmaktadır.

Ayrıca 2 etüt merkezi, 8 dershane, 1 Rehberlik Araştırma Merkezi, 1 Mesleki Eğitim Merkezi, 1 Halk Eğitim M. ve Akşam Sanat Okulu bulunmaktadır.

Cumhuriyetin erken dönemlerine ait eğitim hayatı bilgileri için Lise ve İvriz Köy Enstitüsü'nde de görev yapmış olan M. Ali Eren'in (1911-2001) Düşünce ve Anılar II adlı eserine bakabilirsiniz.

Etnografik yapı

Türkiye'de ki göçer toplulukların yoğun olarak yerleştikleri bir bölgedir. Tarihi süreçte göz önüne alındığında Toros eteklerinde yaylayan ve kışlayan göçer grupları bu bölgeyi zamanla mesken tutmuşlardır. Beğdili, Afşar, Varsak Türkmen boylarının yoğunluğu vardır. Bknz:Faruk Sümer. Ayrıca Türkmen nüfusunun yanında Horzum, Işıklı, Honamlı ve Tekeli yörük boylarınında yerleşik oldukları açıktır. Bu Türkmen ve Yörük boylarının köylerinden bazıları şunlardır: Karaburun, Melicek, Yellice gibi yörük köyleri ve de Sazgeçit, Çiller, Taşağıl, Tatlıkuyu, Adabağ gibi de Türkmen yerleşimleri mevcuttur.Bunların yanın da da etno kimlik yapısı yerli olarak adledilen Ereğli yerlileri de hatırı sayılır bir yoğunluğa sahiptir. Balkan Savaşı sonrası Geç dönem Osmanlı ve de Erken Dönem Cumhuriyet politikaları sonucu Rumelide'ki Türk-Müslüman halkta bu bölgede yerleşmişlerdir. Bugün Muhacirler adı altında Ereğli'de yaşamaktadırlar.

Kaynakça

  1. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  2. ^ http://www.yerelnet.org.tr/ilceler/ilce_belediye_koordinat.php?ilceid=198813
  3. ^ http://www.temha.net/tarih/turktarih96cf.html?name=Tarih&islem=sayfa_goster&sayfanu=71
  4. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  5. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  6. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  7. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  9. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  10. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  11. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  24. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  25. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  26. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Ereğli Nüfusu - Konya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Konya Ereğli Nüfusu". nufusune.com. 

Dış bağlantılar

Şablon:Portal

Şablon:Ereğli, Konya belde ve köyleri


Kaynak hatası: <ref> "lower-alpha" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="lower-alpha"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)