Bozkır, Konya
| Bozkır | |
|---|---|
 Çarşamba Çayı | |
 | |
 Türkiye'de Bulunduğu Yer | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Konya |
| Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Tolga Turan[1] |
| • Belediye başkanı | Nazif Karabulut (BBP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1489 km² |
| Rakım | 1150 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 26.287 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 25.832 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 42630 |
| İl alan kodu | 0332 |
| İl plaka kodu | 42 |
Bozkır, Konya ilinin bir ilçesi.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Bozkır, Konya Ovası’yla Toros Dağları arasında engebeli bir arazi üzerinde bulunmaktadır. Orta Torosların eteğinde kurulan ve eski bir yerleşim yeri olan Bozkır, tarih sahnesinde yerini aldığından bu yana bünyesinde değişik toplumları barındırarak birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. İsauralılar, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular, Anadolu Beylikleri ve Osmanlılar gibi farklı devletlerin hüküm sürdüğü bir yerleşim yeridir.[3]
M.Ö. 6000'li yıllarda İsauria Bölgesi'nin başkenti olan Bozkır'ın bilinen ilk adı İsaura Veus’tur. Bizans döneminde ise şehrin adı Leontopolis (Aslanlar Kenti) olarak anılmıştır. Şehir bu dönemde Bizans komutanlarının dinlence yeri olarak kullanılmıştır. 1400’lü yılların başında ise Yalıhüyük ve çevresinde yaşayan Bozkır Bey, Leontopolis’e gelerek kendi adını verir.[4]
Bu adların dışında Bozkır, Sırıstat-Siristat adları ile de anılmış, günümüzde de bu ad bölgede yaşayanlar tarafından az da olsa kullanılmaktadır. Sırıstat adının anlamı ve kökeni ise tartışmalı bir haldedir. Mustafa Yılmaz, 16. ve 17. yüzyıllarda Bozkır’ın Sırıstat, Silistat ve Seriustat adıyla anıldığını belirtir ve kökeni bilinmeyen bu sözcüğün Bozkır ve çevresinden çıkarılan simli kurşun, altın ve gümüş madenlerini işleten “Ser Usta”nın varyasyonu olduğunu ileri sürer.[5]
Hamit Şafakçı ise Sırıstat adının daha 14. Yüzyıldaki kaynaklarda geçtiğini ve 1776’da çıkarılan Bozkır madeni ile ilgili olmadığını ortaya koyar. Siristat adının Türklerden önce bölgede yaşayan halklar tarafından verilmiş bir ad olabileceği ihtimali üzerinde durur ve Bilge Umar’ın söz konusu ad ile ilgili yaptığı tahlile yer verir.[6] Bilge Umar, Sırıstat adının kökeni ve anlamının saptanamadığını ama aslının Sibristada: S(wa)-İbr(a)-İst(a)-ada “Güzel-Gürsu-Akıntı(sı)-lı” ile ilgili olabileceğini belirtmektedir.[7] Ayrıca bölgede İbradı gibi yerleşim yeri adlarının bulunduğu ve hem bu yerleşim yerlerinden geçen nehirleri hem de Bozkır'ın içinden geçen Çarşamba Çayı'nı göz önüne alırsak bu görüşün doğru olabileceği söylenebilir.
1858 yılına gelindiğinde Bozkır ilçe olmuştur. Bozkır hakkında, 1918 yılına ait bir salnamede kadı, Mustafa Efendi; müftü ise Mehmet Kûdzi Efendi olduğu yazılıdır. Sonraki müftüler ise "Bozkır Müftüleri" adlı ayrı bir yazıda kaleme alınmıştır. Bozkır, bugün de Konya'ya bağlı bir ilçe olarak varlığını sürdürmektedir.
Bozkır'da altın, kurşun, simli kurşun ve demir madenleri çıkarılmıştır.
Eğitim kurumları
[değiştir | kaynağı değiştir]Devlet Hastanesi ve diğer resmi dairelerle birlikte, Bozkır Lisesi, İmam Hatip Lisesi, Endüstri Meslek Lisesi, Anadolu Lisesi, Sağlık Meslek Lisesi ve Kız Teknik ve Meslek Lisesi olmak üzere 6 lisesi vardır.
Selçuk Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı olarak eğitim hizmeti veren Bozkır Meslek Yüksekokulu 2 yıllık örgün eğitime devam etmektedir. Bu okulda; Bilgisayar Teknolojileri, Elektrik ve Enerji, Mimarlık ve Şehir Restorasyonu, Ormancılık ve Pazarlama ve Reklamcılık bölümleri yer almaktadır.
Ulaşım
[değiştir | kaynağı değiştir]Bozkır ilçesi Konya iline 120 km uzaklıktadır. Karatay Otobüs Terminalinden Bozkır otobüslerinin saat başı seferleri ile ulaşılabilir. (Karatay Otobüs Terminali Eski Garaj olarak da geçer.) Eski Garaja Ulaşım Konya Şehirler Arası Otobüs Terminalinden Cumhuriyet, Binkonut ve Bosnahersek dolmuşlarıyla sağlanabilir.
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçe konum olarak Akdeniz Bölgesi'nde yer almaktadır. Toros Dağları geçit vermediği için tipik İç Anadolu iklimi yaşanmaktadır, yazları sıcak ve kurak, kışları ise soğuk ve kar yağışlı geçmektedir.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927[8] | 35.444 | 1.430 | 34.014 |
| 1935[9] | 40.214 | 1.343 | 38.871 |
| 1940[10] | 41.457 | 1.419 | 40.038 |
| 1945[11] | 42.593 | 1.499 | 41.094 |
| 1950[12] | 47.486 | 1.846 | 45.640 |
| 1955[13] | 49.234 | 2.851 | 46.383 |
| 1960[14] | 54.912 | 2.451 | 52.461 |
| 1965[15] | 57.875 | 3.112 | 54.763 |
| 1970[16] | 61.625 | 4.358 | 57.267 |
| 1975[17] | 67.786 | 5.294 | 62.492 |
| 1980[18] | 59.241 | 4.753 | 54.488 |
| 1985[19] | 61.236 | 6.750 | 54.486 |
| 1990[20][a] | 54.653 | 9.472 | 45.181 |
| 2000[21] | 55.067 | 10.483 | 44.584 |
| 2007[22] | 32.054 | 6.801 | 25.253 |
| 2008[23] | 31.601 | 7.217 | 24.384 |
| 2009[24] | 32.992 | 7.358 | 25.634 |
| 2010[25] | 31.095 | 7.331 | 23.764 |
| 2011[26] | 29.914 | 7.343 | 22.571 |
| 2012[27] | 28.937 | 7.440 | 21.497 |
| 2013[28] | 28.152 | 28.152 | veri yok |
| 2014[29] | 27.457 | 27.457 | veri yok |
| 2015[30] | 27.006 | 27.006 | veri yok |
| 2016[30] | 26.437 | 26.437 | veri yok |
| 2017[30] | 25.983 | 25.983 | veri yok |
| 2018[30] | 26.287 | 26.287 | veri yok |
| 2019[30] | 25.894 | 25.894 | veri yok |
| 2020[30] | 25.832 | 25.832 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ [1] Hamit Şafakçı, “Tarihi Süreçte Bir Yerleşim Yerinin İsimleri: Konya-Bozkır Örneği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 6 Sayı: 28, Güz 2013, s.340-341.
- ^ [2] Mustafa Yılmaz, Bozkır Çevresinin Antik Tarihi ve Eserleri-İsauria, Konya 2005, s.65.
- ^ [3] Mustafa Yılmaz, age, s.65
- ^ [4] Hamit Şafakçı, “Tarihi Süreçte Bir Yerleşim Yerinin İsimleri: Konya-Bozkır Örneği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 6 Sayı: 28, Güz 2013, s.342-343..
- ^ [5] Bilge Umar, Türkiye'deki Tarihsel Adlar: Türkiye'nin Tarihsel Coğrafyası ve Tarihsel Adları Üzerine Alfabetik Düzende Bir İnceleme, İnkılâp Kitabevi, İstanbul 1993, s.733.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Bozkır Nüfusu - Konya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Konya Bozkır Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dernek Sitesi 11 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.