Dreadnoughtus
| Dreadnoughtus | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) İskeletin bilinen ögelerinin gösterimi | |||||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| Tip tür | |||||||||||||||||||||
| †Dreadnoughtus schrani Lacovara vd., 2014 | |||||||||||||||||||||
Dreadnoughtus, bilinen tek türü olan Dreadnoughtus schrani'yi içeren titanozor sauropod dinozor cinsi. D. schrani, Arjantin'in Santa Cruz Eyaleti'ndeki Cerro Fortaleza Oluşumu'nun Üst Kretase (Kampaniyen-Maastrihtiyen; yaklaşık 76-70 myö) kayalarında keşfedilen iki kısmi iskeletten bilinmektedir. 26 metre uzunluğunda ve 48-49 ton ağırlığında olduğu hesaplanan ve yetişkin olmayan tip örneğiyle, bilinen en büyük kara omurgalılarından biridir. D. schrani diğer devasa titanozorlara göre daha eksiksiz bir iskeletten bilinir.
Türü keşfeden Drexel Üniversitesinden paleontolog Kenneth Lacovara, "Hiçbir şeyden korkmayan" anlamına gelen Dreadnoughtus ismini seçerek, "Sanırım otoburların, çevrelerindeki en güçlü canlılar olmalarından dolayı haklarını almalarının zamanı geldi" dedi.[1]
Keşif ve çalışma[değiştir | kaynağı değiştir]
Amerikalı paleontolog Kenneth Lacovara[2] 2005 yılında Arjantin'in Patagonya bölgesindenki Santa Cruz Eyaleti'ndeki Cerro Fortaleza Oluşumu'ndaki kalıntıları keşfetti. Kemiklerin büyüklüğü ve bulundukları uzak konum nedeniyle, ekibinin kalıntıları tamamen ortaya çıkarması dört yıllarını aldı. Kemikleri nihayet bir kamyona taşımak için katırlara, halatlara ve çok sayıda ekip üyesine ihtiyaç vardı.
2009 yılında fosiller, hazırlık ve çalışma için bir okyanus gemisiyle Philadelphia'ya taşındı. Fosil hazırlama ve çözümleme çalışmaları Drexel Üniversitesindeki Drexel Üniversitesi Doğa Bilimleri Akademisinde ve Carnegie Doğa Tarihi Müzesi'nde gerçekleştirildi. Dreadnoughtus schrani fosilleri, Mart 2015'te Arjantin'in Rio Gallegos kentindeki Museo Padre Molina'daki kalıcı depolara iade edildi [3]
Her iki Dreadnoughtus örneğinin kemikleri NextEngine 3D lazer tarayıcıyla tarandı.[4] Autodesk Maya yazılımı kullanılarak, her bir kemiğin taramaları, dijital eklemli bir iskelet oluşturmak için 3 boyutlu alana yerleştirildi ve bu daha sonra GeoMagic yazılımı kullanılarak 3 boyutlu PDF dosyalara dönüştürüldü.
Dinozoru keşfeden araştırma ekibine göre, Dreadnoughtus cins adı "taksonun devasa vücut boyutuna (muhtemelen yetişkin bireyleri saldırılara karşı dayanıklı hâle getiren)" ve yirminci yüzyılın ilk yarısında hizmet veren Rivadavia ve Moreno adlı iki Arjantin dretnotuna gönderme yapıyor. Bu nedenle cins adı aynı zamanda Dreadnoughtus schrani'nin keşfedildiği ülkeyi de onurlandırmaktadır. Türün adı schrani, projeye sağladığı maddi destekten dolayı Amerikalı girişimci Adam Schran'a ithafen verilmiştir.[4]
Açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]
Dreadnoughtus schrani'nin keşfi, dev titanozor sauropodların boyutu ve anatomisi, özellikle de bacakları, omuz ve leğen kemikleri hakkında bilgi sağladı. D. schrani kemiklerinin çoğunluğu çok iyi korunmuştur. Özellikle bacak kemiklerinde küçük bozulmalar vardır. Kas bağlanma yerleri gibi ince özellikler sıklıkla açıkça görülebilir. Dreadnoughtus'un ayrıca vücut büyüklüğüne göre alışılmadık derecede uzun bir boynu vardır, boyun hayvanın uzunluğunun neredeyse yarısını oluşturur.
Boyut[değiştir | kaynağı değiştir]
İskeletin bilinen kısımlarının ölçümlerine göre, bilinen tek Dreadnoughtus schrani bireyinin yaklaşık 26 metre uzunluğunda olduğu ve yaklaşık 2. kat yüksekliğinde durduğu tahmin ediliyor.[4] 1,74 metrelik kürek kemiği, bilinen diğer tüm titanozor kürek kemiklerinden daha uzundur.[4] Pelvisin üst kemiği olan ilium da diğerlerinden daha büyüktür ve 1,31 m uzunluğundadır.[4] Ön bacakları, bilinen diğer titanozorlardakinden daha uzundur ve yalnızca daha eğimli bir vücut duruşuna sahip olan brachiosauridlerin uzun ön bacaklarından daha kısadır.[4] Bilinen yalnızca Paralititan[5] daha uzun üst kol kemiğine sahiptir. Her türün muhtemelen biraz farklı vücut oranları olmasına rağmen, bu ölçümler Dreadnoughtus schrani'nin devasa olduğunu ortaya koyuyor.[4] Tip örneğinin tahmini kütlesi yaklaşık 48-49 tondur.[6][7]
Sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]
Kladistik çözümlemelere göre, Dreadnoughtus schrani lithostrotian olmayan bir "türetilmiş" titanozordur.[4] Lacovara vd. (2014), dinozorun iskeletindeki gelişmiş ve ilkel özelliklerin dağılımı ve titanozorlar arasındaki akrabalık ilişkilerinin belirsizliği nedeniyle, gelecekteki çalışmaların Dreadnoughtus'u titanozor ağacındaki çok farklı bir konuma yerleştirebileceğini not ettiler.
| Macronaria |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Ewing, Rachel (4 Eylül 2014). "Introducing Dreadnoughtus: A Gigantic, Exceptionally Complete Sauropod Dinosaur". DrexelNow (İngilizce). 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2019.
- ^ Lacovara, Kenneth J.; Lamanna, M. C.; Ibiricu, L. M.; Poole, J. C.; Schroeter, E. R.; Ullmann, P. V.; Voegele, K. K.; Boles, Z. M.; Carter, A. M.; Fowler, E. K.; Egerton (4 Eylül 2014). "A Gigantic, Exceptionally Complete Titanosaurian Sauropod Dinosaur from Southern Patagonia, Argentina". Scientific Reports. 4 (1): 6196. doi:10.1038/srep06196. PMC 5385829 $2. PMID 25186586.
- ^ "Dreadnoughtus". 11 Şubat 2016. 26 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2023.
- ^ a b c d e f g h Lacovara, Kenneth J.; Ibiricu, L. M.; Lamanna, M. C.; Poole, J. C.; Schroeter, E. R.; Ullmann, P. V.; Voegele, K. K.; Boles, Z. M.; Egerton, V. M.; Harris, J. D.; Martínez (4 Eylül 2014). "A Gigantic, Exceptionally Complete Titanosaurian Sauropod Dinosaur from Southern Patagonia, Argentina". Scientific Reports. 4: 6196. doi:10.1038/srep06196. PMC 5385829 $2. PMID 25186586.
- ^ Smith, Joshua B.; Lamanna, Matthew C.; Lacovara, Kenneth J.; Dodson, Peter; Smith, Jennifer R.; Poole, Jason C.; Giegengack, Robert; Attia, Yousry (2001). "A Giant sauropod dinosaur from an Upper Cretaceous mangrove deposit in Egypt" (PDF). Science. 292 (5522): 1704-1706. doi:10.1126/science.1060561. PMID 11387472. 19 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Aralık 2023.
- ^ Campione, Nicolás E.; Evans, David C. (2020). "The accuracy and precision of body mass estimation in non-avian dinosaurs". Biological Reviews (İngilizce). 95 (6): 1759-1797. doi:10.1111/brv.12638. ISSN 1469-185X. PMID 32869488. 10 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Otero, Alejandro; Carballido, José L.; Pérez Moreno, Agustín (2020). "The appendicular osteology of Patagotitan mayorum (Dinosauria, Sauropoda)". Journal of Vertebrate Paleontology. 40 (4): e1793158. doi:10.1080/02724634.2020.1793158.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Dreadnoughtus ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Tüm iskeletin ve seçilen kemiklerin 3 boyutlu PDF dosyaları Lacovara vd.nin (2014) ek bölümünde yayınlanmıştır. Acrobat'ta izleyici iskeleti yakınlaştırıp uzaklaştırabilir, görünümü döndürebilir ve kemikleri tek tek açıp kapatabilir.
- Youtube'da Dreadnoughtus: Yeni Bir Dinozor Keşfi